پلیس بد سود برجام را به جیب زد
یکی از بزرگ‌ترین قراردادهای صنعت هواپیمایی جهان و رکوردشکنی فروش پژو در شش سال اخیر، دو هدیه‌ای بود که سود آن زودتر از دیگر طرف‌های مذاکره برجام به پلیس بد مذاکرات رسید.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، فرانسوی‌ها که در به نتیجه رسیدن مذاکرات همواره سنگ‌اندازی می‌کردند و نقش پلیس بد را برای خود تعریف کرده بودند، اکنون در مسابقه کسب منفعت، پیشتاز رقبای خود شده‌اند.
روز گذشته شرکت پژو فرانسه از رکوردشکنی این شرکت در فروش محصولاتش پس از توافق هسته‌ای با ایران خبر داد. شرکت پژو سیتروئن اعلام کرد با لغو تحریمهای ایران در سال 2016 بهترین عملکرد را از سال 2010 داشته و با رشد 8/5 درصدی در این سال مواجه شده و برای نخستین بار از سال 2011، از مرز فروش 3 میلیون دستگاه گذشته است. این در حالی است که فروش خودروهای پژو در اروپا 56/3 درصد نسبت به سال گذشته کمترشده و آمار میزان فروشش در چین و جنوب شرق آسیا 16 درصد کاهش را نشان می‌دهد. با این حال در غرب آسیا و شمال آفریقا 112.8 درصد رشد داشته است. رشد در این منطقه ناشی از لغو تحریمهای ایران و افزایش فروش در این کشور بوده است.
اما این تنها دستاورد فرانسه در پسا برجام نبود، زیرا روز گذشته شهرتولوز فرانسه (محل دفترمرکزی ایرباس) میزبان مدیر عامل شرکت ایران ایر بود تا یک فروند هواپیما از قرارداد فروش 100 هواپیمای ایرباس را تحویل بگیرد. قرار است امروز این هواپیمای 90 نفره، فرودگاه تولوز فرانسه را به مقصد مهرآباد تهران ترک کند.
این هواپیما نخستین فروند از هواپیماهای ایرباس است که پیش قرارداد آن در اواخر سال گذشته با سفر رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به پاریس بین ایران ایر و ایرباس امضا شد. در مجموع شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران با ایرباس برای خرید 100 فروند هواپیما و با شرکت بوئینگ برای خرید 80 فروند هواپیما قرارداد امضا کرده است و قرار است به‌زودی قرارداد خرید 20 فروند هواپیمای 70 نفره را با شرکت ATR یکی از شرکت‌های زیر مجموعه ایرباس امضا کند.
این هواپیما پس از برگزاری یک مراسم توسط شرکت ایرباس رسماً به شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران تحویل داده شد و مدیرعامل ایرباس در این مراسم اعلام کرده است که با تحویل این هواپیما، همکاری‌های ایران ایر و ایرباس رسماً آغاز شد و امیدواریم با تحویل این هواپیماها توسعه اقتصادی ایران با سرعت بیشتری دنبال شود.
«فابیس برژیر» با اشاره به اینکه قرار داد مذکور یکی از بزرگ‌ترین قراردادهای صنعت هواپیمایی در جهان است، اظهار داشت: طبق قراردادی که با ایران ایر منعقد شده هواپیماهای بعدی نیز به تدریج به شرکت هواپیمایی ایران ایر تحویل خواهد شد.
وی افزود: قرارداد ایران ایر با ایرباس برای خرید این هواپیماها با مجوز خزانه‌داری امریکا و قوانین بین‌المللی منعقد شده و ما درصدد هستیم طبق این قرارداد، هواپیماهای خریداری شده را به ایران ایر تحویل دهیم و امسال نیز تعدادی از این هواپیماها به این شرکت تحویل خواهد شد. ظاهراً قرار است از این هواپیما برای مسیرهای داخلی استفاده شود و در پرواز آن برای فعالیت‌های بین‌المللی محدودهایی قایل شده‌اند.
ابهام در قرارداد ایرباس
اوایل مهرماه بود که اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری امریکا (OFAC) مجوز فروش هواپیما به ایران را به ایرباس و بویینگ داد و با صدور این مجوز به شرکت‌های بویینگ و ایرباس برای فروش هواپیما به ایران، مذاکرات بین نمایندگان بویینگ و ایرباس با مدیران هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) به مراحل نهایی رسید. مسئولان مذاکره‌کننده مبلغ قرارداد با ایرباس را حدود 10 میلیارد عنوان کرده‌اند.
این در حالی است که روز گذشته از سوی مدیر عامل ایرباس مبلغ قرار داد 19 میلیارد دلار اعلام شده است.
شرایط مالی قرارداد ایران با کمپانی‌های سازنده هواپیما به ویژه ایرباس، پس از روی کار آمدن ترامپ به عنوان نماینده جمهوریخواهان و از منتقدان برجام در صورت اعمال تحریمهای جدید موضوعی است که از سوی دو طرف محرمانه تلقی شده و شفاف‌سازی نمی‌شود. خبرگزاری فارس در این باره نوشته است: یکی از موارد مهمی که به تازگی و با اصلاحیه جدید وزارت خزانه‌داری امریکا از سؤالات متداول پرسیده شده درباره برجام آشکار شده است، مسئله بازگشت‌پذیری تحریم‌ها (Snap Back) و «عطفبهماسبق شدن» آنها است.
تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران و موافقان توافق با استناد به بندهای برجام مدعی هستند که در صورت فعال شدن مکانیزم ماشه و بازگشت تحریم‌ها، همه قراردادهایی که در مدت اجرای برجام منعقد شده باشد، از گزند اعمال تحریم‌ها مصون بوده و به عبارت حقوقی بازگشت تحریم‌ها «عطفبهماسبق» نخواهد شد، این موضوع در بند 37 برجام و بندهای 14 و 15 قطعنامه 2231 بیان شده است. وزیر امور خارجه ایران در نشست شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه برگشت‌پذیری عطف‌بما‌سبق نمی‌شود گفته بود که در صورت بازگشت‌پذیری، توافقات باقی خواهد ماند و کسی نمی‌تواند مانع آن شود.
اما در اواخر آذرماه امسال اداره اوفک وزارت خزانه‌داری امریکا در اصلاحیه جدید FAQ (سوالات متداول پرسیده شده) در بند M4 و M5 توضیحی درباره وضعیت قراردادهای منعقد شده با ایران در زمان بازگشت تحریم‌ها داده است، در اصلاحیه جدید در بخش M5 دو نکته مهم بیان شده است.
اول آنکه افراد غیرامریکایی-غیرایرانی (یعنی مخاطبین تحریمهای ثانویه) پس از بازگشت تحریم‌ها در مدت 180 روز فرصت مشخص شده تنها باید به دریافت مطالبات خود اقدام کنند و اگر در این مدت اقدام جدیدی شامل اعطای وام یا فروش تجهیزات یا خدمات به ایران کنند، ممکن است مشمول تحریمهای امریکا شوند.
و دوم آنکه برای امریکایی‌ها کمی شرایط راحت‌تر در نظر گرفته شده است و بیان شده که «کالا یا خدماتی که برای کاهش تدریجی عملیات‌ها در ایران یا تجارت مرتبط با ایران در دوره 180 روزه ضروری است» استثنا است، اما ارائه کالا یا خدمات یا اعطای وام اضافی ممکن است مشمول تحریمهای امریکا باشد. البته این موضوع درباره سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیرونی در ایران بیشتر صدق می‌کند اما می‌توان آن را به دیگر قرارداد‌ها نظیر ایرباس هم تعمیم داد.
مدیرعامل منطقه خاورمیانه ایرباس، در گفت‌‌وگو با خبرگزاری مهر در پاسخ به این سؤال که آیا در صورت بازگشت تحریمهای ایران موضوع «بازگشت مبالغ پرداخت‌شده از سوی ایران» در قرارداد ایرباس مورد توجه است، گفته است: ایرباس هماهنگی نزدیکی با قانونگذاران اتحادیه اروپا و امریکا دارد تا بر این اساس، درک صحیح و مطابق با برجام از قرارداد با ایران‌ایر داشته باشد، البته نمی‌توانم اطلاعاتی درباره جزئیات قرارداد در زمینه بازگشت تحریم‌ها ارائه کنم.
فواد عطار، حتی درباره شیوه پرداخت اقساط ایران‌ایر به شرکت ایرباس هم توضیحات کامل نداده و فقط گفته است: پرداخت‌ها مشابه همه مشتریان ما بوده و در تطابق کامل با قوانین و مقررات مربوطه از جمله برجام تنظیم شده است.
عطار درباره ضمانت‌ها و روش‌های مقابله‌ای برای عدم بازپرداخت اقساط نیز گفته است: درباره جزئیات قرارداد یا مفاد آن نمی‌توانم نظر یا توضیح خاصی ارائه کنم. بنا به گفته عطار قرارداد با ایران‌ایر یک توافق الزام‌آور است، دو طرف قرارداد قطعی برای تحویل 100 فروند هواپیما امضا کرده‌اند.
پژو سوار بر جام شانس
روز گذشته شرکت پژو سیتروئن اعلام کرد با لغو تحریمهای ایران در سال 2016 بهترین عملکرد از سال 2010 را داشته و با رشد 5/8 درصدی در این سال مواجه شده است. این شرکت فرانسوی در حالی از افزایش فروش خود در ایران خبر می‌دهد که به اصطلاح در مذاکرات هسته‌ای نقش پلیس بد را ایفا کرد و در نهایت با روزهای پسا برجام خودروسازان این کشور سراغ شرکای خودروساز ایرانی آمدند و رکورد فروش را در این سال‌ها به ثبت رساندند. با توافق هسته‌ای دور جدید همکاری فرانسوی‌ها با خودروسازان ایرانی شروع شد و آنها برای جبران بدقولی‌های گذشته و کسب سهم زیادی از بازار بکر ایران قول‌های تازه‌ای در قراردادهای جدید خود با خودروسازان ایرانی داده‌اند.
در حال حاضر بیش از 11 ماه از امضای قرارداد جدید خودروسازان با شرکای فرانسوی می‌گذرد اما گویا این بار هم همانند قراردادهای گذشته برنده اصلی فرانسوی‌ها هستند چراکه با وجود توافقات انجام شده هنوز روند داخلی‌سازی تولید محصولات مشترک با مشکلات زیای همراه است. کندی همکاری پژو در قرارداد جدید در حالی است که بنا به اعلام رئیس‌جمهور و مسئولان وزارت صنعت خط تولید 2008 اسفند ماه امسال آغاز خواهد شد اما هنوز قطعه ساز داخلی در کش و قوس دریافت تأییدیه از سوی شرکت پژو برای تولید قطعات محصولات مشترک است. در کنار این موضوعات پژو در تعاملات خود با قطعه‌سازان داخلی همچنان تمایلی به تولید مشترک قطعات «های تک» و استراتژیک ندارد که این امر خود این نگرانی را به وجود می‌آورد که آنها همچنان روال گذشته را طی کرده و خواستار وابستگی تولید محصولات مشترک به زنجیره تأمین قطعات خود باشند. در طرف دیگر خودروساز فرانسوی با تعلل در اجرای تعهدات خود در قراردادهای جدید سعی در فروش محصولات در بازار ایران دارد. گواه این مطلب اظهارات اخیر گروه خودروسازی پژو سیتروئن فرانسه است که اعلام کرده افزایش فروش خودروهای برند پژو در ایران و ادامه ترمیم بازار خودروی اروپا موجب شد این شرکت بهترین عملکرد سالانه خود از سال 2010 تاکنون را ثبت و مرز فروش 3 میلیون دستگاه خودرو عبور کند. به گزارش رویترز، این خودروساز فرانسوی در بیانیه‌ای اعلام کرد فروش جهانی پژو از 973/2 میلیون خودرو در سال 2015 به 3/146 میلیون خودرو در سال 2016 افزایش یافته است.
منبع : روزنامه جوان
انتهای پیام/
