هشدار آسیب­‌ها و کم‌­کاری دستگاه‌ها

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، طبق آخرین آمار ارائه شده از سوی معاون فنی دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت هم‌اکنون 12/5 میلیون نفر جوان مجرد در کشور وجود دارد که در سن ازدواج هستند، اما به دلایل و عوامل مختلف ازدواج خود را به تأخیر می‌اندازند. از سوی دیگر جوانانی هم که ازدواج می‌کنند در بسیاری از موارد با چالش‌هایی جدی مواجه می‌شوند؛‌ چالش‌هایی که حکایت از انتخاب نادرست دارد. شاهد این ادعا هم آماری است که مدیرکل دفتر ازدواج و تعالی خانواده ارائه می‌دهد. این آمار می‌گوید 14 درصد طلاق‌ها در زیر یک‌سال اتفاق می‌افتد و بیش از 50 درصد طلاق‌ها در پنج‌ سال ابتدای زندگی بروز می‌کند. جدایی در چنین مقطعی از زندگی مشترک به معنای آن است که هنوز زوج‌های جوان فرصتی برای تحکیم بنیان خانواده نداشته‌اند و شاید خیلی‌هایشان هنوز قوانین زندگی با یک نفر دیگر و زیر یک سقف را بلد نیستند یا نمی‌خواهند خود را به اجرای چنین قوانینی متعهد بدانند. این بی‌تعهدی یا ندانستن قوانین زندگی دو نفره و مشارکت با فردی دیگر در سختی‌ها و خوشی‌های زندگی هم خود نشانه‌ای است از اینکه نظام آموزشی و نظام تربیتی ما بچه‌ها را برای ساختن یک زندگی تربیت نکرده است. بنابراین وقتی به سن و سال ازدواج می‌رسند یا زیر یک سقف می‌روند، سازش را بلد نیستند و همین مسئله هم مانع تحکیم بنیان خانواده و رشد روزافزون آمار طلاق می‌شود.

در کنار اینها موضوع دیگری که زیر پوست جامعه و در میان خانواده‌ها در حال رشد و نمو است، مسئله طلاق‌های عاطفی است که حتی در میان زوجینی با طول زندگی مشترک بالاتر هم دیده می‌شود. اگرچه شاید نتوان برای طلاق عاطفی آمار و ارقام روشنی بیان کرد، اما آمار غیررسمی بیانگر این موضوع است که تا دو برابر طلاق‌های رسمی، طلاق عاطفی داریم. بنابراین در شرایطی که ساعتی 19زوج به زندگی مشترکشان پایان می‌دهند، بدیهی است وضعیت طلاق عاطفی به مراتب بدتر خواهد بود؛ این حکایت از آن دارد که ساختار زیربنایی و اصلی جامعه اسلامی ما یعنی خانواده، روز به روز به سمت سستی پیش می‌رود، آن هم در شرایطی که سستی بنیان خانواده می‌تواند دیگر ساختارهای جامعه را از درون پوچ کند؛ همانگونه که تأخیر در ازدواج و وجود 5/12 میلیون جوان مجردی که در آستانه عبور از سن مناسب ازدواج هستند، موجب شده است تا در عمل نهاد خانواده مورد تهدید جدی قرار بگیرد.
طلاق و تأخیر در ازدواج یا تجرد قطعی از جمله آسیب‌هایی است که خود زیربنای آسیب‌های تازه‌تری در جامعه خواهد شد. ‌افزایش زنان خودسرپرست و افزایش زنان سرپرست خانوار نمونه‌ای از این آسیب‌هاست که با سستی کانون خانواده در جامعه شکل می‌گیرد و در ورای آنها آسیب­‌های نوظهوری هم دامنگیر جامعه خواهد شد.

احتمالاً نخستین سؤالی که ذهن مخاطب این نوشتار را با خود درگیر می‌کند، چرایی انفعال در برابر این آسیب‌هاست و اینکه آیا برای مقابله با چنین آسیب‌هایی که همه روزه از تریبون‌های مختلف درباره آن صحبت می‌شود و به دلیل درگیری قاطبه مردم با آن به یکی از برنامه‌های عامه‌پسند و مخاطب جمع‌کن برای مسئولان و رسانه‌ها تبدیل شده، قانون و دستورالعملی وجود ندارد؟

در پاسخ به این سؤالات باید گفت قوانین و دستورالعمل‌های مرتبط با ازدواج و تحکیم خانواده از جمله مواردی است که شاید روی کاغذ به اندازه کافی به آن پرداخته شده باشد و وظایف هر دستگاهی در این حوزه مشخص است. به طور نمونه قانون تسهیل ازدواج جوانان قانونی 13 بندی است که وظایف تمامی دستگاه‌های مسئول در حوزه جوانان را مشخص کرده است، اما 11 سال است در حصار کاغذی اسیر شده و هیچ‌کدام از دستگاه‌ها وظایف خود را در قبال آن انجام نداده‌اند. طرح جمعیت و تعالی خانواده و قانون حمایت از خانواده قوانین دیگری است که در حوزه تحکیم و تعالی خانواده نوشته شد و تا مدت‌ها در کمیسیون‌های مختلف مجلس دست به دست می‌شد، اما در نهایت به اجرا در نیامد. در نهایت هم رهبر انقلاب چندی پیش در راستای مطالبه اجرای قوانین مزبور سیاست‌های کلی خانواده را ابلاغ فرمودند تا تلنگری باشد برای اجرای قوانین حوزه جوانان و خانواده؛ ‌سیاست‌هایی در 16 بند که تمامی مسائل پیرامون خانواده و ازدواج را در ابعاد گوناگون مورد توجه قرار داده است، اما به‌رغم آنکه چند ماهی از ابلاغ این سیاست‌ها می‌گذرد هنوز هم خبری از نقش‌آفرینی دستگاه‌ها برای انجام تعهداتشان در حوزه ازدواج جوانان و تحکیم خانواده وجود ندارد. این در حالی است که فجیع‌ترین آسیب‌های اجتماعی با سستی و فروپاشی نظام خانواده متولد می‌شود و هم‌اکنون آسیب‌های اجتماعی در جامعه ما به مرز هشدار رسیده است.

انتهای پیام/