در فیلم نفس نگاه مادرانه وجود دارد/ تمدن‌سازی در طول تاریخ توسط زنان شکل گرفته است
نخستین قسمت برنامه تخصصی «سینما دو» با حضور نرگس آبیار کارگردان فیلمهای سینمایی«نفس» و «شیار ۱۴۳» شب گذشته به‌روی آنتن شبکه دوی سیما رفت.
به گزارش باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، اولین قسمت برنامه «سینما دو» با اجرای محمد خزاعی و نقد و بررسی فیلم سینمایی «نفس» و «شیار 143» شب گذشته پنجشنبه 11 آذرماه از شبکه دوم سیما پخش شد. نرگس آبیار در برنامه سینما دو درباره استقبال از فیلم نفس که این روز‌ها در پرده‌های سینما‌ها است، گفت: استقبال از فیلم «نفس» خوب بود و با وجود 23 سالن که محدود بود استقبال از این فیلم خوب بوده است.
وی با اشاره به ارتباط خود با جامعه نیز گفت: فیلمساز و داستان نویس باید اجتماعی و بین مردم باشد. یادم می‌آید روزهایی که فرصت داشتم در این حوزه ماجراجو بودم تا آنجا که ممکن بود یک روز برای نوشتن داستان‌ها به بازار بروم و گفتگو‌های مردم را یادداشت کنم. هنوز هم با گلاره عباسی که در اکثر فیلمهای من حضور دارد به شاه عبدالعظیم می‌رویم تا مردم را ببینیم و حرفهای آنها را بشنویم زیرا من معتقدم این امر کمک می‌کند و اگر این ارتباط گسسته شود کار سخت می‌شود.
زندگی شهرنشینی را دوست ندارم
کارگردان فیلم سینمایی «نفس» با بیان اینکه زندگی شهرنشینی را دوست ندارد، ادامه داد: من نسبت به مدرنیته واکنش دارم و این موضوع در آثارم هم دیده می‌شود تا آنجا که اغلب نوشته‌هایم را روی کاغذ می‌نویسم و با کامپیو‌تر تایپ نمی‌کنم.
وی افزود: بشر با تکنولوژی خودش را نابود می‌کند و امروز فضای مجازی کارکرد تخیل را نابود می‌کند. با وجود فضای مجازی درواقع از خودمان خیلی فاصله گرفتیم و آهستگی را که در عالم وجود دارد از دست می‌دهیم.
آبیار با ابراز اینکه بخش‌هایی از نقش بهار در فیلم نفس کودکی خودش است، گفت: فیلم «نفس» مجموعه مواردی است که از اطرافیانم گرفته‌ام و برگرفته از رمانی است که درباره آن نوشتم.
وی ادامه داد: در فیلم اشیاء از آنچه در آیینه می‌بینید به شما نزدیکترند قصه پررنگی نداریم و کل ماجرا شکستن یک بشقاب و چالشی است که ایجاد می‌کند. شخصیت‌پردازی در لایه‌های زیرین داستان است که با ظرافت به آن پرداخته شده، در نفس هم مجموعه فضایی که کودک می‌بیند تعمداً خواستم عین خود زندگی باشد.
کارگردان فیلم شیار 143 همچنین یادآور شد: فیلم شیار 143 از فیلم نفس موضوعی تراژیک‌تر دارد و در ذات خود ملودرام است اما در نفس واقعیت‌های زندگی را نشان می‌دهم.
آبیار ادامه داد: در نفس سیر تاریخی 3 سال را دنبال می‌کنیم و نگاه یک کودکی که سیال است و جهان خود را توصیف می‌کند و از نگاه بی‌قضاوت یک کودک به جنگ و انقلاب نگاه می‌کنیم. این کودک دنیا را از فیلتر ذهنی خودش عبور می‌دهد. چیزی که کلّیت را تشکیل می‌دهد تقدیس تخیل این کودک است که موجب می‌شود سختی‌ها را هضم کند وهیچ چیزی بازدارنده آرزوهای این کودک نیست به‌جز جنگ.
کودکان را بسیار دوست دارم
کارگردان فیلم سینمایی «نفس» با بیان همیشه آرزویش این است که کودک باشد، گفت: هروقت حالم بد باشد به کودکان پناه می‌برم زیرا کودکان حالم را خوب می‌کنند. کودکی و جهان کودکی همیشه برایم جذاب بوده است زیرا هنوز جوهره وجودشان زنده و پویا است به همین دلیل کودکان برای من گوهر گرانبهایی هستند، اینکه از زاویه یک کودک جهان را نگاه کنم برایم جالب بود.
آبیار با بیان اینکه شیار 143 فیلم دلی است، ادامه داد: در این فیلم سکانسی که در آخر الفت بچه را در آغوش می‌گیرد مرا به گریه می‌انداخت.
وی در مورد آثار جنگ گفت: جنگ از نظر من موضوع بسیار مهمی است و نباید به‌آسانی از کنار آن بگذریم. در جنگ مسئله انتخاب مطرح می‌شود و در جنگ انسان‌ها دائم در مرحله انتخاب قرار می‌گیرند. قطعاً در آثار دیگرم هم به موضوع جنگ خواهم پرداخت زیرا جنگ مسئله انتخاب بشر است. اینکه یک انسان بین مرگ و زندگی مرگ را انتخاب می‌کند مسئله بسیار مهم و عجیبی است.
آبیار در پاسخ به سؤال خزاعی مجری برنامه مبنی بر اینکه در یکی از مصاحبه‌ها گفته بود فیلمساز ارزشی نیست پاسخ داد، گفت: اطلاق این واژه از ابتدا اشتباه بوده باید درعمل به ارزش‌ها این امر را نشان دهم. فیلمساز ارزشی بودن بار معنایی زیادی به من اضافه می‌کند. همان‌طور که می‌دانید هر فیلمساز پروسه سختی را از نظر روحی و جسمی می‌گذراند تا فیلم ساخته شود و یک خانم فیلمساز 10 برابر یک فیلمساز مرد باید تلاش کند تا خودش را ثابت کند و من برای فیلمسازهای زن بسیار ارزش قائل هستم، در این مورد باید قضاوت را به مخاطب بسپاریم.
این فیلمساز همچنین گفت: در فیلم‌هایم به‌دنبال اسطوره سازی نیستم زیرا در این صورت آدم‌های قصه مصنوعی می‌شود و آدم را تک‌بعدی می‌کند و من بدین شکل دوست ندارم.
آثار رخشان بنی‌اعتماد نمادی از سینمای زنانه هستند
مرجان اشرفی‌زاده نیز که در این برنامه حضور داشت درباره آثار زنانه سینمای ایران، گفت: آثار رخشان بنی‌اعتماد نمادی از سینمای زنانه هستند و در کنار آن حتی آثار رضا میرکریمی هم زنانه بودند و جالب بود که چطور ایشان توانستند درباره زنان به‌خوبی فیلم بسازند حتی در فیلم «یه حبه قند» نیز روح زنانه‌ای در آن حاکم است.
وی ادامه داد: تعریف کلی‌تری که اطلاق می‌کنیم به سینمای زنانه، درواقع آثار رخشان بنی‌اعتماد است که روح زنانه بر آن حاکم است. آبیار از 3 سال پیش که با فیلم سینمایی اشیا از آنچه در آیینه می‌بینید به شما نزدیکترند فیلم بلند سینمایی خود را آغاز کرد و از همان ابتدا دقت او را در جزئیات دیدیم که بسیار ستودنی است و این موضوع از سینمای مستند و ادبیات آمده است.
کارگردان فیلم «آبجی» یادآور شد: رسالت بزرگ سینما پرداختن به جزئیات است که روح زمانه را در اثر سینمایی نمایان می‌کند.
وی با بیان اینکه فیلمسازی سخت است، گفت: نرگس آبیار در فیلم‌هایش ثابت کرده که انسانی فیلم ساخته و خوب است اجازه دهیم این نوع سینما رواج پیدا کند.
با فیلمهای آبیار زنانگی در سینمای ایران شروع شد
ابراهیم فیاض جامعه‌شناس این هفته برنامه سینما دو نیز گفت: با فیلمهای نرگس آبیار زنانگی در سینمای ایران شروع شده است زیرا تا پیش از این بیشتر فیلم‌هایی که توسط زنان فیلمساز ساخته می‌شد شکلی مردانه داشت.
وی با اشاره به نقش زنان در تمدن سازی و فرهنگ سازی گفت: اصولاً تمدن سازی در طول تاریخ توسط زنان شکل گرفته است و زنان ملی‌گرا‌تر از مردان هستند.
این جامعه‌شناس با اشاره به تفاوت‌های زنان و مردان در برخورد با مسائل روز گفت: زن‌ها بسیار جزئی‌نگر هستند و در بعضی حس‌ها همچون حس لامسه و رنگ‌شناسی دقت بیشتری از مردان دارند.
وی ادامه داد: مادری یکی از خصلت‌های زنان است و ما در فیلم نفس این نگاه مادرانه را می‌بینیم که بدون ایدئولوژی در فیلم جاری است. فیلم نفس نشان می‌دهد که اگر زنان بخواهند مستقل باشند باید نگاه زنانه را حفظ کنند و سعی نکنند مانند مردان راه بروند.
فیاض با اشاره به نشان دادن سنت و مدرنیته در فیلم نفس گفت: خانم‌ها به تکنولوژی به‌عنوان یک مقوله فرهنگی نگاه می‌کنند درحالی که مردان به‌عنوان یک ابزار به آن نگاه می‌کنند.
وی نقش زنان را در جنگ و اتفاقات جهان مهم دانست و افزود: به‌نوعی روایتگر 8 سال دفاع مقدس زنان هستند و آنها بودند که جنگ را روایت کردند زیرا در جنگ آن فردی که می‌رود رزمنده‌ای است که به جبهه رفته و آن فردی که می‌ماند زنی است که پشت سر وی چشم‌انتظار اوست.
جاه‌طلبی فیلمساز در نفس قابل تقدیر است
جواد طوسی منتقد این هفته برنامه سینما دو نیز گفت: شکل‌گیری تعدد فیلمسازی توسط زنان بسیار خوب است و یک رقابت منطقی را ایجاد می‌کند و این فرصت را به مخاطبان سینما می‌دهد تا با نگاه زنان در سینما آشنا شوند.
وی با اشاره به آثار نرگس آبیار بیان کرد: در بین آثار آبیار یک وجه مشترک وجود دارد و آن پل ارتباطی است که بین سینمای مستند و سینمای داستانی تعریف شده است. همچنین در فیلم نفس می‌بینیم که راوی در قالب یک شخصیت کودک به‌خوبی تخیل می‌کند و از این رو نفس بسیار پخته‌تر از شیار 143 روایت می‌شود.
طوسی ادامه داد: سینمای بعد از انقلاب ما هیچ تجربه‌ای مانند نفس را نداشته است و جاه‌طلبی فیلمساز در این فیلم قابل تقدیر است.
وی همچنین گفت: یکی از گونه‌های سینمای شاخص بعد از انقلاب سینمای جنگ است که در آن بخشی از نگاه اجتماعی نیز وجود دارد.
در این برنامه گفتگوی تصویری از گلاره عباسی بازیگر فیلمهای نرگس آبیار و ساعد نیک‌ذات فیلمبردار فیلم «نفس» نیز پخش شد.
برنامه سینما دو کاری از گروه نهادهای اجتماعی شبکه دوی سیما است که کارگردانی آن را حمیدرضا معدنچی و تهیه کنندگی آن را عباس یداللهی به‌عهده دارد، محمد خزاعی مجری و کار‌شناس برنامه است و در هر قسمت از آن یک منتقد و یک جامعه‌شناس جدید حضور دارند.
برنامه تخصصی سینما دو پنجشنبه‌شب‌ها بعد از بخش خبری ساعت 22 و 30 پخش می‌شود.
انتهای پیام/*
