آمریکا نمی‌تواند یکجانبه برجام را لغو کند/ اتحادیه اروپا اولویت ترامپ در شراکت نیست

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم "دونالد ترامپ"، نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در انتخابات روز سه شنبه 18 آبان 95 (8 نوامبر 2016) پیروز انتخابات شده و توانست رقیب دموکرات خود "هیلاری کلینتون" را از میدان بدر کند.

پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با توجه به موضع گیری های وی در دوران مبارزات انتخاباتی با واکنش های همراه با حیرت و نگرانی فراوانی در سطح بین المللی و به ویژه اتحادیه اروپا همراه بوده است.

بسیاری کارشناسان و مقامات اروپایی بخصوص چشم انداز سیاست خارجی ترامپ را مبهم ارزیابی کرده و بر این عقیده اند که هنوز پیش بینی در این باره امکان پذیر نبوده و باید منتظر ماند.

اتحادیه اروپا اولویت ترامپ در شراکت نیست

پروفسور دکتر "هاینس گرتنر"، رئیس موسسه سیاست بین الملل اتریش  (oiip)  که از اساتید بسیاری از دانشگاه های غربی و از مشاوران ارتش و وزارت دفاع این کشور نیز هست در پاسخ به سوالات خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم درباره چشم انداز سیاست خارجی "دونالد ترامپ"، رئیس جمهور جدید آمریکا مقاله ای را ارسال کرده است که در آن نوشته است: ترامپ اعلام کرده است تمام توافقات دو جانبه از جمله توافق اتمی با ایران، معاهده آب و هوا، قرارداد تجارت آزاد اروپا با آمریکا و قرارداد نفتا را لغو کرده یا مجددا درباره آن مذاکره خواهد کرد.

وی می خواهد سهم حمایت ها و کمک های خود به سازمان ملل متحد را قطع کند. اتحادیه اروپا اولویت ترامپ در شراکت نیست.

در ادامه این مقاله آمده است: بخصوص لغو برجام می تواند یک شرایط بسیار ناپایدار را در خاورمیانه به وجود آورد.

ترامپ می خواهد داعش را در هم بشکند بدون اینکه بگوید دقیقا چگونه می خواهد این کار را انجام دهد. به اعتقاد وی در اینجا روسیه و ایران نقش مهمی را ایفا می کنند.

درخواست ترامپ مبنی بر اینکه متحدان آمریکا در اروپا و شرق آسیا باید در زمینه دفاعی سهم بیشتری را ایفا کنند یک عنصر اصلی در ایجاد امنیت ایالات متحده خواهد بود. این فرض که ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا به گونه ای متفاوت از نامزد ریاست جمهوری در دوران مبارزت انتخابتی اش رفتار خواهد کرد حداقل از نظر سیاست دموکراتیک مسئله ساز است.

منتقدان محافظه کار اوباما این انتقاد را به وی وارد می کنند که بیش از حد محتاطانه در قبال نیروهای امنیتی آمریکا رفتار کرده است. آن ها وی را به عنوان رئیس جمهوری در مسیرعقب نشینی ( از مسائل بین المللی) ارزیابی کرده اند. اما اوباما هر چیزی غیر از یک عنصر انزوا طلب بود. وی سعی کرد برخی خطاهای توسعه طلبانه سلف خود از جمله دخالت نظامی در عراق در سال 2003 را تصحیح کند.

ترامپ رئیس جمهوری افراطی است

در بخش دیگری از این مقاله آمده است :"دونالد ترامپ" در بسیاری زمینه ها یک رئیس جمهور افراطی در مسیر عقب گرد است. به اعتقاد وی تعهدات بین المللی اوباما افراط گرایانه است. استدلال های ترامپ از جمله این است که آمریکا باید بیشتر به امور خود بپردازد تا در مسائل بین المللی دخالت کند و آمریکا از این روند بیشتر سود می برد.

این کارشناس برجسته اتریشی در ادامه یادداشت ارسالی خود برای تسنیم می نویسد: خروج آمریکا از توافقات چند جانبه ( در سایه ریاست جمهوری ترامپ) اولویت آمریکا است. بنابراین وی قراردادهای تجارت آزاد از جمله ( تی تی آی پی و نفتا) را رد می کند. وی می خواهد برای چین و مکزیک تعرفه های تنبیهی وضع کند.

ترامپ می خواهد توافق هسته ای ایران با غرب را پاره کند و از معاهده آب و هوای پاریس خارج شود که البته تغییرات آب و هوایی اختراع مردم چین است.

ترامپ سازمان ملل متحد را بی اهمیت می داند

ترامپ سازمان ملل متحد را بی اهمیت می داند. وی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را تمجید می کند، چرا که اتحادیه اروپا شریک گفتگوی مهمی برای او نیست. آمریکا در چنین شرایطی می تواند در مذاکرت دو جانبه با برخی کشورها موضع بهتری اتخاذ کند. این مسئله می تواند برخی پایتخت ها از جمله لندن، پاریس و برلین را به جان هم بیندازد. این خصومت می تواند یک جو ضد آمریکایی که بیشتر چهره ضد ترامپ دارد را در سراسر دنیا ایجاد کند.

آمریکا نمی تواند به صورت یکجانبه برجام را لغو کند

این کارشناس برجسته اتریشی در بخش دیگری از این مقاله به مسئله توافق هسته ای ایران با غرب پرداخته و نوشت: برجام یک توافق چند جانبه با شش قدرت جهانی است که آمریکا به صورت یک جانبه نمی تواند آن را لغو کند.

ترامپ البته می تواند با اکثریت جمهوریخواه در کنگره از اجرای این توافق جلوگیری به عمل آورد. وی برای این منظور به اکثریت دو سومی نیاز ندارد چرا که برجام یک معاهده بین المللی نیست.

رئیس جمهور جدید آمریکا یا می تواند تحریم های جدید دو جانبه علیه ایران با توجیه هایی که در این توافق لحاظ نشده ( از جمله دستگیری آمریکایی های با تابعیت دو گانه در ایران) را تصویب کند. آمریکا همچنین می تواند از مکانیسم لحاظ شده در برجام هم استفاده کند که بر اساس آن یکی از کشورهای امضا کننده این توافق می تواند ایران را متهم به نقض قابل توجه این قرارداد کرده و اگر در یک روند مشورتی و در شورای امنیت سازمان ملل متحد توافقی در این باره به دست نیامد تحریم ها به صورت خودکار اجرایی می شود.

عواقب لغو برجام از طرف آمریکا

نویسنده در ادامه به سناریوهای پیش رو در صورت جلوگیری آمریکا از اجرای برجام پرداخته و نوشت: در این صورت ایران می تواند به صورت یک طرفه و با استناد به چنین رفتاری اعلام کند که دیگر خود را ملزم به اجرای مفاد این قرارداد ندانسته  و دوباره برنامه های هسته ای خود را تسریع کند و این می تواند به یک وضعیت بی ثبات مانند دوران قبل از انعقاد برجام  که در آن خطر جنگ فوق العاده بالا بوده، اسرائیل به حمله نظامی می اندیشید و ایران تهدید به بستن تنگه هرمز می کرد منجر شود. البته این تشدید اوضاع در منطقه همچنین به نفع اسرائیل نیز نیست.

سناریوی دیگر این است که ایران می تواند مانند دیگر قدرت های جهانی و همچنین برای اینکه روابط اقتصادی خود را به خطر نیاندازد دقیقا این توافق را اجرا کند. در این صورت ایالات متحده تنها مقصر شکست احتمالی این توافق هسته ای خواهد بود. آمریکا می تواند دوباره تحریم هایی را علیه شرکت های اروپایی که با ایران تجارت می کنند تصویب کند.

نویسنده در ادامه مبارزه علیه داعش را اولویت ترامپ دانسته و گفت: ترامپ ایده های روشن تری نسبت به اوباما که برای وی واضح نبود آیا داعش یا اسد کدام یک دشمن بدتری هستند دارد. البته اینکه ترامپ چگونه می خواهد با داعش مبارزه کند با استناد به محرمانه بودن موضوع هنوز فاش نشده است.

روسیه می تواند پایبندی به برجام را از آمریکا درخواست کند

در ادامه این مطلب آمده است: به اعتقاد ترامپ روسیه و ایران می توانند نقش مهمی را در مبارزه با تروریسم و داعش ایفا کنند. به این ترتیب دوستی وی با روسیه یک ماهت منطقی دارد. روسیه نیز در مقابل انتظار کاهش تحریم ها را دارد. این وضعی لزوما برای اقتصاد اروپا منفی نیست. روسیه می تواند از آمریکا پایبندی به برجام را درخواست کند.

در زمینه موضوعات سیاست امنیتی نیزترامپ تا به حال تنها ازآنچه در محافل کارشناسی بحث شده است سخن گفته است. به گفته وی  تسلیحات هسته ای هم باید در اصل قابل استفاده باشند وگرنه معتبر نیستند. در محافل کارشناسی سیاست امنیتی کره جنوبی و ژاپن در واقع به این مسئله اندیشیده می شود که آیا ما باید در صورتی که دیگر چنر حمایتی آمریکا قابل اعتماد نباشد برای خود تسلیحات هسته ای شخصی فراهم کنیم .دقیقا ترامپ نیز چنین اظهار نظری دارد.

به اعتقاد ترامپ همچنین متحدان آمریکا در اروپا و آسیا باید در زمینه دفاعی سهم بیشتری را ایفا کنند و این نیاز اصلی ایجاد امنیت ایالات متحده است. این مسئله می تواند به یک فرآیند افزایش تسلیحات در اروپا و شرق آسیا منجر شود. البته اتریش به عنوان یک کشور بی طرف در این راستا کم تر تحت فشار خواهد بود.

اگر آمریکا همانگونه که مد نظر ترامپ است تعهدات خود در سراسر جهان را به شدت کاهش دهد، این مسئله می تواند به مبارزات قدرتی جدید منطقه ای همان گونه که در حال حاضر در خاورمیانه شاهد آن هستیم منجر شود. در این صورت متحدان آمریکا مجبور به تامین امنیت خود و صرف هزینه برای آن می شوند و این مسئله می تواند به ویژه در شرق آسیا بی ثباتی هایی را به همراه آورد.

در حال حاضر می توان این گونه فرض کرد که اظهارات "ترامپ" در دوران مبارزات انتخاباتی متفاوت  با اقدامت وی در دوران ریاست جمهوری خواهد بود . اما صرف نظر از اینکه چنین اظهار نظری نشان دهنده احترام کم برای ارزش های دموکراتیک است، رئیس جمهوری که وعده های مبارزات انتخاباتی خود را اجرا نمی کند اغلب در انتخابات دور بعد هزینه آن را پرداخت می کند.

گفتگو : زکیه شریعتمدار طهرانی

انتهای پیام/