پناهندگان افغان در پاکستان قربانی تنشهای دیپلماتیک کابل-اسلامآباد
پس از تقویت روابط کابل و دهلینو، پناهندگان افغان در پاکستان تحت فشار گرفتهاند تا جایی که شهروندان پاکستانی به افغانها میگویند که باید از این کشور خارج شوند و به هند مهاجرت کنند.
به گزارش دفتر منطقهای خبرگزاری تسنیم به نقل از «اکسپرس تریبون»، برای «سمیعالله» خیاطی از خانواده پناهنده افغانستانی در پاکستان، اولین پیامد فرارسیدن زمان خروج پناهندگان افغان در این کشور، افزایش توهینها به وی در بازار و کوچه و خیابان است.
سمیع الله در خانواده پناهندهای در شهر «مانسهرا» به دنیا آمد اما هرگز مدارک شهروندی پاکستان را بدست نیاورد و پس از تقویت روابط افغانستان و هند، هویت افغانستانی وی موجب آزارش شد.
بسیاری از پاکستانیها هند را به عنوان دشمن خود میپندارند و این نگرش در ماههای اخیر باتوجه به درگیریها و تنشهای مرزی دو کشور شدت یافته است.
سمیعالله میگوید که در گذشته مردم پاکستان افغانها را به نام «کابلی» میشناختند اما اکنون بخاطر امضای توافقنامه اقتصادی افغانستان با هند، پناهندگان افغان در پاکستان با نام «هندو» مورد خطاب قرار میگیرند.
پناهنده افغان 32 ساله که دو همسر افغانستانی و پاکستانی دارد، میگوید: پاکستانیها به ما میگویند که از آنجایی که ما هند را به عنوان دوست خودمان برگزیدیم، باید به هند مهاجرت کنید.
سمیعالله که مانند هزاران پناهنده افغان به کشورش بازگشته و در یک مرکز موقت برای مهاجرین در حوالی کابل ساکن شده، یادآور شد که پس از درگیریهای اخیر هند و پاکستان، او مجبور بوده که در مغازه و خانهشان پنهان شود تا دستگیر نشود.
حدود یک و نیم میلیون پناهنده قانونی و حدود یک میلیون پناهنده افغان غیرقانونی در پاکستان ساکن هستند.
زمانی که اسلامآباد برنامه خروج پناهندگان افغان را سال گذشته اعلام کرد، فشارها برای بازگرداندن آنها به کشورشان افزایش یافت و از زمانی که روابط افغانستان - هند مستحکمتر شد نیز تعداد اخراج پناهندگان افغان به شدت افزایش یافته است.
یکی از مقامات ارتش پاکستان در کویته میگوید که پناهندگان افغان مهمان این کشور بودند و دوستی با هند مانند خنجر زدن از پشت است.
اظهارات سمیعالله و دیگر پناهندگانی که به افغانستان بازگشتهاند نشان از تأثیر فوری تنشهای دیپلماتیک بر پناهندگان است.
«مایا آمراتونگا» مدیر دفتر منطقهای کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در کابل، اظهار داشت که بازگشتکنندگان به افغانستان پس از سه دهه سکونت در پاکستان به کشورشان بازگشتهاند.
آمراتونگا افزود: استقرار مجدد پناهندگان در کشورشان گاهی اوقات بسیار سخت است. برخی شاید بتوانند با اقوامشان زندگی کنند اما ممکن است برخی قادر به انجام این کار نباشند در نتیجه شاهد مسئله بیخانمانی برخی پناهندگان هستیم.
مدتی است که افغانستان و پاکستان یکدیگر را به پناه دادن به گروههای افراطی در دو سوی مرزها متهم میکنند.
«اختر منیر» سخنگوی سفارت پاکستان در کابل، ضمن رد آزار و اذیتهای سیستماتیک پناهندگان افغان در پاکستان گفت که از پناهندگان میخوهیم که بازگردند اما این مسئله ارتباطی به هند ندارد.
وی افزود: پلیس پاکستان دستورالعمل مشخصی را پیش میبرد نه برای اذیت پناهندگان ثبتشده بلکه اقدام علیه افغانهایی که به صورت غیرقانونی در پاکستان زندگی میکنند و مرتکب جرم شدند و این مسئله نباید به عنوان بدرفتاری تلقی شود.
این در حالی است که آمارها نشان میدهد که پس از امضای تفاهمنامههای سیاسی و اقتصادی میان هند و افغانستان در این اواخر و تکمیل شدن سد سلما در افغانستان با حمایت هند، روابط کابل - اسلامآباد دچار تنش شدید شده است.
به گفته مقامات کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان، تعداد پناهندگان بازگشتکنندهای که کمک دریافت کردهاند، از 1433 نفر در ماه ژوئن به 11.416 نفر در ماه جولای و 60.743 نفر در ماه آگوست رسیده است.
در سال جاری نیز بیش از 90 هزار پناهنده افغان به کشورشان عودت کردهاند که انتظار میرود این تعداد به 220 هزار بازگشتکننده برسد.
در حالی که بازگشت پناهندگان اجباری نیست، بسیاری از افغان میگویند که زندگی در پاکستان بسیار سخت شده است تاجایی که آنها به این نتیجه رسیدهاند که گزینههای کمی در اختیار دارند.
«بیبی شیرین» پناهنده افغانستانی که 30 سال قبل به کویته مهاجرت کرده بود، گفت که پسرم در یک ایست بازرسی ایستاده بود که افسر پاکستانی مدرک شناسایی افغانستانی پسرم را پاره کرد و وی اکنون هیچ مدرک شناسایی ندارد و هراس داریم که هرلحظه او را از پاکستان اخراج کنند.
در گذشته، پناهندگان افغان برای عبور از مرز پاکستان نیازی به ویزا و یا پاسپورت نداشتند اما اکنون این مسئله تغییر کرده است. باوجود تمام این مشکلات، بسیاری از عودتکنندگان افغان از بازگشت به کشورشان ناراحت نیستند اما بافرارسیدن فصل سرما در افغانستان، آنها نیاز به غذا و سرپناه دارند.
انتهای پیام/.