طرح "خودمراقبتی" در استان مرکزی اجرا می‌شود
رئیس مرکز بهداشت استان مرکزی با بیان اینکه تمامی مراکز بهداشت شهری و روستایی در استان مرکزی از حضور پزشک برخوردار هستند گفت: طرح "خودمراقبتی" در استان مرکزی اجرا می‌شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، امروزه بهداشت و درمان از جمله بخش‌های مهم و اساسی در زندگی اجتماعی به شمار می‌رود که توجه ویژه به این حوزه مهم و خطیر همواره مورد توجه دولت‌ها بوده است.
در این راستا خبرنگاران خبرگزاری تسنیم در استان مرکزی در مصاحبه‌ای تفصیلی با "سعید حیدری" رئیس مرکز بهداشت استان مرکزی مسائل مختلف در حوزه بهداشت استان مرکزی را به گفت‌و‌گو نشسته اند.
مشروح گفت‌و‌گوی خبرنگاران خبرگزاری تسنیم با "سعید حیدری" رئیس مرکز بهداشت استان مرکزی در زیر می‌آید:
تسنیم: نظارت مرکز بهداشت بر واحدها چگونه است؟
حیدری: مرکز بهداشت نظارت مطلوبی را بر واحدها داشته که شامل نظارت بر ساختار فیزیکی، بهداشت فردی و ابزار کار می‌شود و در طول یک سال گذشته 30 هزار بازدید از اماکن توزیع غذا در استان انجام داده که نسبت به سال قبل 10 برابر افزایش پیدا کرده و نشان از توجه ویژه این سازمان بوده است.
به منظور روزها و مناسبت‌های ویژه نیز طرح‌هایی داریم که از جمله این طرح‌ها در ماه رمضان است که امسال در ماه رمضان چندین بار در روز بازدید داشتیم و در حوزه قنادی‌ها از نظارت بر محل توزیع و عرضه عبور کرده و به مرحله ابتدای تولیدشان مراجعه کرده و نظارت‌های لازم را انجام داده‌ایم چرا که برخی از قنادی‌ها کارگاهی نداشته و یک کارگاه اصلی چندین قنادی را تامین می‌کند و نظارت بر این کارگاه‌ها را در برنامه قرار دادیم که نمونه‌ای از کارهای بلندمدت است و حفظ کارهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت لازمه فعالیت در این سازمان است.
بنابراین با نظارت دقیق نتایج مطلوبی را کسب کردیم و در ماه رمضان با انجام 2682 بازدید 6200 کیلو مواد را معدوم کردیم همچنین در ایام عید به‌طور شیفتی بازدید مستمر داشتیم تا مردم با خاطری آسوده مواد غذایی مورد نیازشان را تامین کنند و با عملکرد خوب بازرسان بهداشت محیط نسبت به سال قبل در این حوزه در شرایط بهتری قرار گرفتیم.
همین طور در استای نظارت بر آلودگی هوا و کنترل آن با تشکیل کمیته‌ها و کارگرو‌ه‌های کاهش آلودگی هوا به نتایج خوبی رسیدیم البته در ابتدای کار هستیم و به‌دنبال تشخیص عامل آلودگی بوده اما هنوز ارزیابی در این زمینه انجام نشده و برای مشخص کردن منبع آلودگی و بررسی میزان تاثیر آن بر ایجاد انواع بیماری‌ها نیاز به یک کار تحقیقی است.
تسنیم: گزارش عملکردی از سال گذشته و 4 ماهه نخست امسال ارائه دهید؟
حیدری: فعالیت روزانه و دستورالعملی را در بحث بهداشت حرفه‌ای و معاینات کاری و کارگری انجام میدهیم یک کار تحقیقاتی را دنبال می‌کنیم که قرار شده دستگاهی را تهیه کنیم که 50 نفر عضو هیئت علمی دارد و قصد داریم 3 پروژه 6 ماهه، یک ساله و 2 ساله را که آنالیز آلودگی اراک، شازند و دلیجان را مشخص می‌کنند را انجام دهیم و مشخص کنیم که آیا این مناطق آلوده هستند یا نه و در صورت آلوده بودن با چه بیماری‌هایی در ارتباط هستند تا مردم با اطلاع از این آلودگی در مورد ماندن یا نماندن در این مناطق تصمیم بگیرند.
تزریق واکسن پنتاوالان که یک واکسن 5گانه است به‌جای واکسن 3گانه که از 4 اردیبهشت 94 شروع شد و هموفیلی و آنفولانزا نیز به 3 مورد قبل که دیفتیری، سیاه‌سرفه و کزاز بودند نیز اضافه شد همچنین تزریق واکسن فلج اطفال که از 3 ظرفیتی به 2 ظرفیتی تغییر یافت و عامل این تغییر اشکال در نوع 2 این واکسن بود که در برخی از کشورها منجر به فلج اطفال شده بود.
از دیگر خدماتی که در این سازمان ارائه می‌شود می‌توان به بیماریابی در انواع بیماری‌ها از جمله واگیر و غیرواگیر اشاره کرد که ایدز و هپاتیت از جمله بیماری‌های واگیر هستند که متاسفانه با افزایش مشکلات اخلاقی آمار ابتلا به ایدز نیز افزایش یافته است، 50 درصد مبتلایان به دیابت از بیماریشان بی‌اطلاع هستند که مشغول شناسایی این افراد هستیم.
اولویت بهداشت و درمان بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی و فشارخون است که با راه‌اندازی طرح تحول نظام سلامت 26 درمانگاه خدمات جامع سلامت و 85 پایگاه سلامت داشتیم که برخی از آنها را از لحاظ نیروی انسانی و تجهیزات تجهیز کردیم که به ازای هر 2500 نفر یک نفر مراقب سلامت قرار دادیم که این آمار قبلا به ازای هر 10 هزار نفر یک مراقب بوده است.
همچنین سامانه یکپارچه بهداشت به نام برنامه سیب را داریم که تمام مردم با کد ملی و به شکل الکترونیکی مراجعه می‌کنند و شروع کار از 12 خرداد بوده است و با اینکه جز آخرین دانشگاه‌های کشور بودیم با فعالیت مطلوبی که داشتیم الان جز 15 استان شدیم و قرار است بعد از سطح یک که روی آن کار می‌کنیم و تا پایان شهریور باید تمام شود از ابتدای مهر سطح 2 را آغاز کنیم.
تسنیم: در حال حاضر وضعیت ارائه خدمات بهداشتی در استان چگونه است؟
حیدری: واحدهای بیماری این سازمان در زمینه واکسیناسیون پوشش صددرصدی را داشته که البته حساسس بودن خانواده‌ها روی انجام واکسیناسیون فرزندانشان نیز در این زمینه موثر بوده است در زمینه پیگیری بیماری‌ها نیز خوب عمل کرده و بیماری هاری به صفر رسیده، سل با جدیت پیگیری می‌شود و یک بیماری نهفته است.
بیماری مالاریا که خوشبختانه در استان مرکزی حذف شده و در حال حاضر آمار بیماری تب‌مالت استان بالا بوده که با پیگیری مشترک با دامپزشکی که موظف به تهیه واکسن این بیماری و در اختیار قرار دادن آن بوده و نظارت آن بر عهده مرکز بهداشت بوده کار را دنبال می‌کنیم، سال گذشته این بیماری افزایش یافته بود که با نظارت و بررسی مشخص شد که واکسن درمانی اشتباه بوده و اصلاح شد.
تسنیم: اقدامات صورت گرفته در بحث ارائه خدمات مختلف بهداشتی و درمانی را تشریح کنید؟
حیدری: مراقبت از مادر و کودک از ابتدای بارداری تا یک ماه بعد از تولد فرزند به‌عهده واحد بهداشت خانواده این مرکز بوده که کار کنترل بیماری، اطلاع‌رسانی به مادران که با توجه به ایجاد یک موج فرزندآوری و سن باروری بالا باید اطلاعات لازم ارائه شود تا افراد بدانند که بارداریشان باید تحت چه شرایطی باشد، تذکر در رابطه با بیماری‌های قلبی و عروقی و انجام واکسیناسیون از ابتدای تولد تا زمان تکمیل واکسیناسیون یک فرد از جمله وظایفی است که در این واحد تعریف شده است.
این سازمان در زمینه‌های مختلف ارائه خدمات دارد که خدمات قبلی این سازمان غیرفعال بوده ولی الان فعال شده و مراقبین به مردم مراجعه می‌کنند وبه‌محض شناسایی بیماری درصدد درمان آن تلاش می‌کنند، این کار را از حاشیه شهرها شروع کردیم که به‌سبب مهاجرت روستائیان به این مناطق تهدیدهای جامعه ما از حاشیه شهرها بود.
علاوه بر این کارشناس روانشناسی بالینی گذاشتیم تا آسیب‌ها را شناسایی کرده و ورود پیدا کند که اگر این طرح ادامه یابد اثرات مثبتی به‌دنبال دارد واحد بهداشت محیط از موارد دیگری است که قبلا وجود نداشت و کار نظارت بر پسماندهای عفونی و غیرعفونی بر عهده این واحد است.
بهداشت محیط و اماکن توزیع مواد غذایی مهم‌ترین واحد این سازمان است بهداشت حرفه‌ای نیز از دیگر واحدهای فعال این سازمان است که مردم باید بدانند که این واحد بازرس بوده و به‌صورت مستمر بازدید انجام می‌دهد، البته خواسته مردم حضور بهداشت در هر زمینه‌ای است که این در حوزه اختیارات و وظایف بهداشت نیست.
همچنین واحد آزمایشگاه که کار تشخیص مواردی چون کم‌کاری تیروئید و پی‌کیو که نوعی از بیماری بوده و اگر در ماه نخست درمان شود دیگر تاثیر منفی روی مغز نوزاد نمی‌گذارد را انجام می‌دهد یا آزمایشگاه آب که کار نظارت بر کیفیت آب را برعهده دارد دیگر واحد فعال در این سازمان بهداشت مدارس است که دانش‌آموزان را از ابتدای دبستان با معاینات سنجش رصد کرده و تا زمان دبیرستان پیگیر بوده و به ازای هر دانش‌آموز یک پرونده پزشکی دارند.
هر یک از روستاهای اصلی استان یک مرکز بهداشتی درمانی روستایی دارند که در این مرکز پزشک، دندانپزشک، داروخانه و غیره داریم اما در روستاهایی که 700 نفر جمعیت دارند یک خانه بهداشت داریم که در این مرکز یک بهورز زن و یک بهورز مرد باید در تمامی زمینه‌ها از جمله بحث بارداری مادر و همچنین انواع بیماری‌های واگیر و غیرواگیر کار بیماریابی و واکسیناسیون و غیره را انجام دهند.
تسنیم: تعامل این سازمان با واحدها و در بخش‌های مختلف بهداشت استان را تشریح کنید.
حیدری: تعامل خوبی را با تمامی دستگاه‌هایی که در ارتباط با تامین بهداشت هستند داریم که همکاری‌هایی را با دستگاه‌هایی مانند شهرداری در بحث پسماند، دامپزشکی در زمینه قصابی و پیشگیری و درمان تب‌مالت، محیط زیست در بحث دفن پسماند صنعتی و غیرصنعتی، آب و فاضلاب در بحث هدایت فاضلاب و در ماه بالغ بر هزار نمونه آب از روستاها داریم که نطارت می‌کنیم تا مشکلات آبرسانی نداشته باشند و همین طور جهاد کشاورزی در زمینه سموم کشاورزی داریم.
تسنیم: وضعیت پزشک واحدهای پزشکی در سطح استان مرکزی را تشریح کنید.
حیدری: تمامی مراکز استان حتی مراکز روستایی از حضور پزشک برخوردار هستند، قبلا با کمبود 30 پزشک مواجه بودیم که خوشبختانه این مشکل امروز حل شده و نه تنها کمبود پزشک نداریم بلکه مازاد نیز داریم و وزارت بهداشت موظف شده تمام پزشکان فارغ‌التحصیل و حتی دندانپزشک را به ما معرفی کند.
خوشبختانه در حاشیه شهر نیز کمبود پزشک نداریم و دندانپزشکان سیار ما موظف هستتند که به دورترین مناطق نیز رفته و مشکلات دهان و دندان را بررسی کنند.
تسنیم: عملکردتان در حوزه مقابله با بیماری‌ها و کانون‌های ایجاد بیماری چگونه است؟
حیدری: اقدامات لازم را در این زمینه انجام داده و به‌دنبال شناسایی و مقابله با انواع بیماری‌ها هستیم در بحث بیماری سل باید محیط‌های بحرانی را شناسایی کنیم که بیشتر شامل پادگان‌ها، زندان‌ها و مراکز جمعیتی است البته در پادگان‌ها به‌سبب انجام واکسیناسیون خیلی با مشکل مواجه نیستیم اما در زندان‌ها این مشکل بیشتر مشاهده می‌شود.
به همین منظور به امر نمونه‌گیری از زندانیان ورود پیدا کردیم که در کشور مورد توجه قرار گرفت همچنین راه‌اندازی اتوبوس سلامت با شعار غلبه بر دیابت از دیگر اقدامات در این زمینه بود که از کوه‌سرخه، ابتدای میدان کوه‌نورد شروع و بعد تمام شهر را پوشش دادیم و 10 هزار نمونه‌گیری دیابت انجام دادیم که خیلی از بیماران شناسایی شده از ابتلایشان به این بیماری اطلاع نداشتند که این افراد در پایان هر ماه به منظور ایجاد حساسیت به کلینیک دیابت ارجاع داده می‌شوند.
موضوع خودمراقبتی که کار جدیدمان است و از مدارس شروع کردیم و با ثبت نام والدین و ارائه آموزش و کتاب رایگان به پرورش یک سفیر سلامت در خانواده‌ها پرداختیم و با استفاده از مولاژ یا همان ماکت انسان توانستیم 115 را فرهنگ‌سازی کنیم که در ماه نخست 35 درصد آمار تلفن این سامانه بیشتر شد.
حساس‌سازی خانواده‌ها را در دستور کار داریم که اگر این خودمراقبتی نهادینه شود 50 درصد مراجعه به بیمارستان و 15 درصد مراجعه به پزشکان متخصص کاهش می‌یابد و این به‌صرفه اقتصادی افراد کمک می‌کند، این طرح تحولی در بحث آموزش بهداشت است که اگر مورد استقبال قرار گیرد می‌توانیم سفیران سلامتی را در تمام استان داشته باشیم.
این طرح را ابتدا از خود مرکز بهداشت و بعد بین‌سازمانی ادامه میدهیم، مدارس جمعیت هدف خوبی به منظور این طرح بود که 30 فروردین مدارس دخترانه و 6 اردیبهشت مدارس پسرانه را هدف قرار دادیم.
تسنیم: عملکردتان در حوزه برخورد با منابع بیماری‌زا چگونه است؟
حیدری: دو سامانه 190 و 1490 آماده دریافت اطلاعات از مردم در رابطه با بیماریشان هستند که در تمامی بیماری‌ها کارشناس مرکز به بررسی می‌پردازد و در هر مرکز بهداشت شهرستان 24 ساعته این کارشناسان فعال هستند و تا 10 شب کاملا فعال و بعد از آن در صورت مراجعه موظف به ارائه خدمات هستند.
در صورت اعلام هر نوع بیماری وظیفه داریم بلافاصله ورود پیدا کنیم حتی در موارد بحران، وظیفه اصلی مرکز بهداشت آموزش مقابله با بیماری‌ها، آمادگی در شرایط بحران و اعلام بیماری است بنابراین وظیفه این سازمان پیشگیری است نه شناسایی عامل بیماری که در این راستا توصیه می‌کنیم ابتدا بهداشت را رعایت کنند.
طبق نظرات کارشناسان تب‌مالت از طریق دام به‌وجود می‌آید و منبع آنفولانزای خاصی در استان نداریم و منبع آن جهانی است یکی از عوامل سرطان‌های گوارشی نیترات بوده و توصیه می‌شود که به منظور جلوگیری از سرطان از کنسرو زیاد استفاده نشود.
گفت‌و‌گو از سمیرا عیدی گل‌تپه‌ای
انتهای پیام/
