«حفظ تعادل ربات» بزرگترین چالش ساخت ربات/ «عجولانه» عمل کردن صنعت در ایران
اعضای تیم ربوکاپ دانشگاه صنعتی امیرکبیر با تشریح نحوه ساخت ربات خود که در مسابقات بینالمللی ربوکاپ آلمان ۲۰۱۶ موفق به کسب مقام نخست بخش فنی شد، «حفظ تعادل ربات» را بزرگترین چالش ساخت رباتها در این مسابقات دانستند.
به گزارش خبرنگار علمی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»؛ تیم ربوکاپ دانشگاه امیرکبیر امسال در مسابقات بینالمللی ربوکاپ آلمان 2016 موفق شد در بخش فنی مقام نخست و در لیگ فوتبال این رباتها مقام سوم را کسب کند.
این تیم رباتیک، از سال 2011 پا به عرصه این رقابتها گذاشت البته این تیم در سال 2011 در لیگ رباتهای سایز کوچک شرکت کرد و پس از سه سال یعنی در سال 2014 با مشارکت یکی از دانشگاههای برتر کشور کانادا، به مسابقات بزرگسال این رقابتها ورود پیدا کرد؛ موفقیتهای درخشانی که این تیم رباتیک پس از همکاری با این دانشگاه کانادایی برجای گذاشت، نشان از موفقیتآمیز بودن این مشارکت داشت چرا که در سالهای 2014 و 2016 توانست مقام نخست بخش فنی این مسابقات را به خود اختصاص دهد.
خبرگزاری تسنیم همزمان با برگزاری مسابقات بینالمللی ربوکاپ آلمان 2016، پوشش خبری کاملی از این مسابقات داشت اما متأسفانه رسانه ملی و سایر رسانههای فضای مجازی و مکتوب، آنچنان که باید این رویداد مهم ملی را پوشش خبری ندادند در حالی پوشش مناسب رسانهای این مسابقات و افتخاراتی که تیم رباتیک کشورمان در رقابت با کشورهای پیشرفته کسب کردند، میتوانست باعث دلگرمی هرچه بیشتر اعضای این تیم و تقویت بیش از پیش روحیه و باور ملی به توانمندی نخبگان کشورمان در عرصههای علمی باشد.
گروه اجتماعی تسنیم در نخستین فرصت پس از پایان این مسابقات، اعضای تیم رباتیک دانشگاه امیر کبیر را دعوت کرد تا با حضور در این خبرگزاری در قالب برگزاری نشستی خبری، آخرین جزئیات و کم و کیف کسب این مقام بینالمللی پرافتخار را با اعضای پرتلاش این تیم به بحث و گفتوگو بنشیند.
چندی پیش اعضای تیم ربوکاپ دانشگاه امیرکبیر یعنی سروش صادقنژاد؛ سرپرست اصلی تیم، سپهر رمضانی؛ مسئول بخش فنی تیم و محمد کریمی؛ مسئول بخش نرمافزار تیم به همراه ربات انساننمای خود در این نشست تخصصی حضور یافتند.
هفته گذشته بخش نخست این نشست تخصصی با عنوان «رقابت تیم 11 نفره «رباتها» با تیم قهرمان فوتبال جهان انسانها/ چرایی عدم تبدیل دانش فنی تولید رباتها به «محصولات صنعتی» در کشور» منتشر شد.
قوانین و کموکیف مسابقات ربوکاپ، اهداف برگزاری لیگ و رقابتهای فنی هر ساله ربوکاپ، برنامهریزی دانشجویان و دانشگاه برای تیمهای رباتیک، مشکلات سختافزاری و خرید قطعات، همکاری با دانشگاه منیتوبا کانادا، مشخصات فنی رباتهای تیم ربوکاپ، بحث نرمافزاری این رباتها، عدم ارتباط میان دانش و صنعت در کشور و عملکرد دانشگاهها در این زمینه از جمله محورهای اصلی بخش دوم این نشست در تسنیم بود که در ادامه مشروح آن تقدیم مخاطبان ارجمند تسنیم شده است:
تسنیم: آقای صادقنژاد! هدف از برگزاری رقابتهای فنی در مسابقات بینالمللی ربوکاپ چیست؟ چرا در کنار رقابتهای لیگ، چیزی به اسم رقابت فنی وجود دارد؟
صادقنژاد: به طور کلی قوانین لیگ ربوکاپ هر سال پیشرفت میکند؛ هدف از برگزاری رقابتهای فنی، افزایش توانایی رباتها و رسیدن به آن ارتقای سالیانهای است که هر سال در این لیگ میخواهند این پیشرفت را شاهد باشند.
به عنوان مثال در رقابتهای امسال که بحث ضربه چیپ زدن به توپ مطرح بود، قطعاً در سالهای آینده بحث سانتر کردن و سر زدن رباتها مطرح میشود یا مثلاً ضربهای که به ربات وارد میشود تا تعادل خود را حفظ کند، قطعاً هدف این است که بحث تنه و تکل در این لیگ ایجاد شود؛ بحثهای دیگر مانند پاسکاری سریع بین رباتها و دیگر موارد نیز از جمله اهدافی است که برای محقق شدن آن در ربوکاپ از رقابتهای فنی کمک میگیرند.
امسال در رقابتهای لیگ ربوکاپ، برخورد رباتها با یکدیگر خطا بود چرا که ممکن بود مشکلات سختافزاری برای هر کدام از آنها پیش بیاید اما در رقابتهای فنی اگر یک یا دو تیم بتوانند خواستههای فدراسیون را عملی کنند، سال آینده آن خواستهها به قانون در لیگ ربوکاپ تبدیل میشوند که تمام تیمها مجاب به اجرای این قوانین هستند لذا تیمهای رباتیک باید ساخت رباتها را سال به سال ارتقا دهند.
تسنیم: با توجه به اظهارات جنابعالی، هدف اصلی از برگزاری رقابتهای فنی افزایش سطح مسابقات لیگ ربوکاپ در سطح بینالمللی است؟
صادقنژاد: بله دقیقاً؛ این قوانین در وحله اول در قالب رقابتهای فنی سنجیده و در صورت تأیید بهصورت قانون در مسابقات لیگ ربوکاپ اعمال میشود؛ در واقع مرز دانش و ابتکارهای جدید در رقابتهای فنی سنجیده میشود.
تسنیم: توضیحی مختصری راجع به چگونگی هماهنگ شدن سه گروهی که در تیم شما و در این رقابتها دست به دست هم میدهند تا بهترین عملکرد را داشته باشند، بدهید.
رمضانی: در ابتدا باید روالی که در تیم خودمان جاری است را برایتان تشریح کنم؛ هر بخش دارای وظایف مشخصی است و در طول هفته جلساتی را برگزار میکنیم که بخشها با یکدیگر هماهنگ شوند و اگر نیاز یا خواستهای دارند، بتوانیم برایشان فراهم کنیم؛ در این جلسه یک نفر مسئول هماهنگی و تصمیمگیر نهایی است اما معمولاً نیازهای گروهها مشخص است و از یکدیگر درخواست ورودیها و خروجیهایی را دارند. این ارتباطها وجود دارد که در نهایت جمعبندی به عمل میآید که ارتباط میان این سه گروه ایجاد شود و اعضا نیازها و وظایف جدیدی که بهشان محول شده را به نحو احسنت انجام دهند.
یکی از ریزگروههای زیرمجموعه گروه مکانیک که در تیم فعالیت میکند، گروه کنترل است؛ این گروه وظیفه پایداری ربات را برعهده دارد؛ یکی از سختترین بخشها در ساخت یک ربات و راهاندازی آن، حفظ تعادل و راهرفتن آن است که خود یک چالش بسیار بزرگی است، مقالات بسیار زیادی در این باره چاپ شدهاند و افراد بسیاری بر روی این چالش کار کرده و نظریه ارائه کردهاند.
این چالش بزرگ را گروه کنترل به دوش میکشد که نیازهای خود را از گروه بزرگتری به اسم مکانیک میگیرد و دستورالعملهای لازم را نیز برای ساخت آن صادر میکند؛ تمام این کمبودها و نیازها در جلسهای که پیشتر راجع به آن صحبت کردیم، هماهنگ میشود.
تسنیم: با توجه به اینکه شما خود دانشجو هستید و درس خواندن و امتحانات دانشگاه شما را تا حدودی درگیر میکند؛ چه میزان زمان برای برنامههای رباتیک میگذارید؟
صادقنژاد: این مسئله به مدیریت داخلی افراد در زندگی بازمیگردد.
رمضانی: اولویت اصلی در تیم ما درس است و هر عضو جدیدی که قصد ورود به تیم را دارد باید اولویت اصلی خود را درس و دانشگاه بداند و برای انجام چنین برنامههایی باید مدیریت زمان به درستی انجام گیرد که بتوان علاوه بر درس به برنامههای فوقالعادهای از جمله ربوکاپ رسید.
ببینید رباتیک یک فعالیت فوق برنامه است و نمرهای در دانشگاه برای آن تعریف نشده است لذا باید مدیریت زمان انجام شود؛ ما در زمان امتحانات فعالیت تیم را متوقف میکنیم و پس از آن به صورت فشردهتر به ادامه کارها میپردازیم؛ به طور کلی این کار زمان بسیاری از افراد میگیرد و کسی که بتواند در کنار درس و تحصیل خود به انجام چنین کاری بپردازد، کسی است که در آینده موفق خواهد شد.
صادقنژاد: لازم میدانم در اینجا یک خبر خوب را به دوستان بدهم؛ دانشگاه امیرکبیر قرار است که برای بحث رباتیک، نمره در نظر بگیرد و آن را در معدل کسانی که در این حوزه فعال هستند و مقام کسب میکنند، در نظر بگیرد؛ از طرفی افراد از دو طریق به دانشگاه وارد میشوند راه نخست که کنکور است و راه دوم از طریق استعدادهای درخشان؛ کسانی که از طریق استعدادهای درخشان وارد این کار میشوند، میتوانند افت نمره و معدل خود را از این طریق تا حدودی رفع کنند.
تسنیم: این موضوع در دانشگاه اجرایی شده است؟
در حوزههای دیگر اجرایی شده اما در حوزه رباتیک امسال قرار است که اجرا شود.
تسنیم: این سه گروهی که با یکدیگر همکاری میکنند تا تیم تشکیل شود، به طور کلی از چند نفر تشکیل میشوند؟
صادقنژاد: امسال تیم ما به طور کلی از دانشکدههای کامپیوتر، مکانیک و برق، برگزیده شده بودند که روی هم 10 نفر میشدند.
تسنیم: آقای صادقنژاد! به عنوان مثال دانشجویی که از دانشکده برق وارد تیم میشود لزوماً در بخش الکترونیک تیم فعالیت میکند؟
صادقنژاد: خیر لزوماً این اتفاق رخ نمیدهد؛ هر کسی با توجه به دانش و تجربهای که در هر زمینهای دارد وارد گروه میشود؛ مثلاً ممکن است کسی از دانشکده مکانیک وارد تیم شود اما در بخش نرمافزار فعالیت کند.
تسنیم: اگر اجازه دهید، در بخش سختافزار یک بحثی را مطرح کنم؛ قطعات سختافزاری که بر روی ربات استفاده میشود، ساخته خودتان است یا برخی از آنها بازار داخلی یا خارجی خریداری میشود؟
رمضانی: برخی از قطعات در داخل تولید نمیشوند، مثلاً کامپیوتری که ما برای پردازش اصلی یا موتورهایی که برای حرکت استفاده میکنیم در داخل یافت نمیشود اما به طور کلی به جز چند قطعه خاص، بقیه اجزا توسط خودمان طراحی و ساخته میشود.
تسنیم: به عنوان مثال این بازوی آهنی که برای ربات استفاده شده است، ساخته خودتان است؟ در واقع حتی شکل و فرم آن را نیز خودتان طراحی کرده و ساختهاید؟
بله! صفر تا صد آنها ساخته دست خودمان است؛ این بازوها از آلومینیوم 7 هزار با نرمافزار کتیا طراحی شده است سپس با سیانسی آنها را تراش دادیم و در نهایت از آنها استفاده کردیم.
تسنیم: شما در دانشگاه، دستگاه سیانسی دارید؟
صادقنژاد: خیر؛ همه امکانات در دانشگاه موجود نیست و برخی از وسایل و دستگاهها را باید از فضای بیرون از دانشگاه تهیه کنیم به عنوان مثال پروژهای را میخواهیم شروع کنیم و در آن پروژه از رباتی با ارتفاع 105 سانتیمتر استفاده کنیم؛ در ابتدا باید مطالعات وسیعی به عمل آید و نسبت ابعاد ربات را نسبت به ابعاد انسان درست کنند ضمن اینکه در تمامی این مراحل گروه الکترونیک و نرمافزار باید حضور داشته باشند؛ پس از طراحی ربات و عبور از این مرحله بحثهای خروجی و پیادهسازی برنامهها و نرمافزارها بر روی ربات پیش میآید.
تسنیم: با توجه به اظهارات شما مبنی بر اینکه برخی از این قطعات از کشورهای خارجی وارد کشور میشوند و در ایران نمیتوان مشابه آنها را یافت؛ آیا تحریمها مشکلی برای تامین قطعات مورد نیاز شما ایجاد نکرد؟
صادقنژاد: خوشبختانه ما در این موضوع توانستیم از ارتباط خود با دانشگاه منیتوبا کانادا استفاده کنیم.
تسنیم: شما فرمودید که این تیم دانشگاه کانادایی در بخش نرمافزار فعالیت میکند!
صادقنژاد: بله تیم دانشگاه منیتوبا متولی بحث نرمافزار است اما میتوانند در تأمین قطعات نیز به ما کمک کنند.
تسنیم: تا به حال کمکی هم کردهاند؟
صادقنژاد: بله کمکهای خوبی کردند.
تسنیم: در واقع اگر با این تیم در ارتباط نبودید، نمیتوانستید قطعات را تهیه کنید؟
صادقنژاد: امکان خرید این قطعات بود اما اگر این ارتباط نبود، هم هزینه بیشتری برایمان داشت و هم دیرتر به دست ما میرسیدند.
تسنیم: پس میتوان گفت که تحریمها برای شما مشکلی ایجاد نکرده است!
صادقنژاد: تحریمها کار ما را تا حدودی سخت کرد اما مانع ما نشد.
تسنیم: دوستان در بخش نرمافزار تیم رباتیک هم توضیحاتی درباره بخش نرمافزار ارائه کنند و اینکه چگونه با دانشگاه کانادایی تعامل برقرار میکنید؟
کریمی: در ابتدا لازم میدانم که خود را معرفی کنم؛ بنده محمد کریمی نماینده بخش نرمافزار تیم ربوکاپ در خدمت شما هستم؛ در بخش نرمافزار ما یک پردازنده مرکزی داریم که شبیه به رایانههای معمولی است؛ برخی از ورودیهای این پردازنده شامل سنسورهای مربوط به حفظ تعادل، دوربین به عنوان چشم و دیگر موارد هستند و خروجیهای این پردازنده شامل سرعت ربات در محور X و Y و چرخش آن است.
بحث نرمافزار در رباتهای انساننما چالشهای خاص خود را دارد که شاید در دیگر لیگها و مسابقات رباتیک دیده نشود بهعنوان مثال در لیگ رباتهای سایز کوچک، تصاویر و دوربین از نمای بالا قرار میگیرند و شرایط آنچنان برای آنها مانند رباتهای انساننما سخت نیست.
در رباتهای انساننما دوربین همانند چشم انسان بر روی سر ربات قرار میگیرد؛ امواجی که در تصویر قرار میگیرد، عوامل طبیعی در لیگ ربوکاپ، خرابی دوربین از جمله چالشهای بخش پردازش تصویر در رباتهای انساننما است.
پردازش تصویر، مکانیابی در زمین مسابقه، رفتار ربات، کارایی حرکت ربات و ارتباطگیری با آن از جمله چالشهای بخش نرمافزار ربوکاپ است.
تسنیم: آیا در مسابقات، ارتباط میان تیم و ربات بهصورت بیسیم برقرار میشود؟
کریمی: خیر ما از زمانی که ربات را بر روی زمین مسابقه میگذاریم در اختیار خودش است و با ما هیچ ارتباطی ندارد.
صادقنژاد: تنها ارتباط میان رباتها با یکدیگر و ارتباط آنها با داور از طریق بیسیم انجام میشود، مربیان با رباتهای خود ارتباط بیسیم ندارند.
تسنیم: دلیل ارتباط میان رباتها با داور چیست؟
کریمی: از آنجایی که رباتها باید با توجه به فرامین داور عمل کنند، این ارتباط بهصورت بیسیم انجام میشود مثلاً برای شروع بازی داور دکمهای را فشار میدهد که در واقع دستور شروع بازی را به رباتها ارسال میکند و رباتها با دریافت این فرمان داور بازی را شروع میکنند؛ یا مثال دیگری اگر بخواهم برای شما بزنم، زمانی که داور میخواهد بازی را متوقف کند بار دیگر دستوری را صادر میکند که ربات آن را دریافت میکنند، در جای خود متوقف میشوند و به مکان اولیه خود باز میگردد.
تسنیم: پس از زمانی که بازی شروع میشود تا زمانی که تمام و برندهها مشخص میشوند، هیچ ارتباطی میان مربیان و ربات برقرار نمیشود؟!
کریمی: بله! چالش اصلی این مسابقات نیز دقیقاً همین موضوع است که به هوش مصنوعی ربات باز میگردد؛ ببینید دقیقاً اتفاقی که برای انسان میافتد قرار است برای ربات نیز روی دهد؛ انسان در زمین بازی یک ارتباط با داور و ارتباط دیگر با همتیمیهای خود برقرار میکند که دقیقاً قوانین ربوکاپ نیز به همین شکل است.
مسابقه که آغاز میشود، ربات باید توپ، خطهای زمین و فرمان داور را تشخیص دهد، زاویه و فاصله را بتواند تجزیه و تحلیل کند و بر اساس رفتارها و استراتژی که برایش تعریف شده است، بازی کند.
تسنیم: چه الزاماتی باعث شد که با تیمی از دانشگاه کانادا همکاری مشترک داشته باشید؟
کریمی: برخی از وظایفی که در این قسمت ما انجام میدهیم با دانشگاه منیتوبا به اشتراک گذاشته شد و این موضوع موجب شد تا کار ما تا حدودی آسانتر شود.
صادقنژاد: از آنجایی که میخواهیم کار را نهایی کنیم و آن را به مرحله بهرهبرداری برسانیم باید از روشها و ایدههای گوناگونی استفاده کنیم و این موضوع کاری است که شاید یک نفر از پس آن بر نیاید لذا روشهای مختلف را بین افراد مختلف تقسیم میکنیم و بهترین روش را در زمان مسابقه استفاده میکنیم.
این موضوع را هم بگویم که سالی یک بار چه داخل کشور و چه در کانادا با یکدیگر قرار ملاقات و اطلاعات خود را با یکدیگر به اشتراک میگذاریم.
تسنیم: لیگ ربوکاپ بهصورت دو به دو برگزار میشود؟ در واقع هر تیم دو ربات داخل زمین دارد؟
رمضانی: بله؛ لیگ ربوکاپ دو به دو است؛ لیگ رباتهای سایز کوچک چهار به چهار و لیگ رباتهای بزرگسال یک به یک برگزار میشود؛ در سال جاری این تعداد به عدد سه تغییر کرد.
تسنیم: شما چند ربات به مسابقات بردید؟
رمضانی: تیم ما سه ربات به مسابقات برد که از این سه، یکی ذخیره و دو ربات دیگر داخل زمین قرار میگرفتند.
تسنیم: مشخصات دو ربات دیگر که امروز در این جلسه حضور ندارند! مانند همین نمونهای است که با خود آوردهاید؟
رمضانی: ما دو نوع ربات داریم که یکی همین رباتی است که در این جلسه قابل مشاهده است و دیگری کمی کوچکتر است؛ از هر یک از این دو نوع ربات، دو نمونه داریم که دوتا از آنها در اختیار ما و باقی در اختیار دانشگاه منیتوبا است.
تسنیم: دو نمونهای که در اختیار دانشگاه منیتوبا است را شما ساختهاید؟
رمضانی: بله مکانیک آنها را ما ساختیم و برای بخش نرمافزار آنها را در اختیار دانشگاه منیتوبا قرار دادیم.
تسنیم: مالکیت این رباتها در اختیار کدام دانشگاه است؟
رمضانی: این رباتها مشترک است و نمیتوان گفت که مالکیت آنها در اختیار کدام دانشگاه قرار دارد.
تسنیم: اگر قرار باشد دو دانشگاه به طور جداگانه به کار خود ادامه دهند، مالکیت این رباتها در اختیار چه کسی قرار میگیرد؟
رمضانی: ببینید دانشگاه منیتوبا در مقابل رباتی که در اختیار آنها قرار گرفته، امکانات بسیار خوبی را به ما دادهاند و ما را بسیار کمک کردهاند و به این دلیل نمیتوان گفت که ربات در اختیار کدام دانشگاه قرار دارد؛ آنها در مالکیت این رباتها اشکالی وارد نمیکنند.
صادقنژاد: از نظر بنده در علم باید تبادل اطلاعات انجام شود.
تسنیم: حرف شما صحیح اما چگونه ممکن است این ربات بین دو دانشگاه از دو کشور مختلف به صورت مشترک استفاده شود و مالکیت مشخصی برای آن تعریف نشود؟
صادقنژاد: تبادل اطلاعاتی که در این زمینه انجام میگیرد و مقالاتی که در این حوزه چاپ میشوند که اسامی تمام افراد تیم نیز در آن نوشته میشود، موجب آن میشود که چنین چیزی ممکن شود.
تسنیم: اگر موافق باشید، کمی به قوانین بازی بپردازیم؛ چگونه در لیگهای رباتیک گل زده میشود؟ اقداماتی که ربات در زمین اجرا میکند شامل چه مواردی است؟
رمضانی: این قوانین بسیار شبیه به قوانین فوتبال معمولی است البته محدودیتهای خاصی هم وجود دارد تا از آسیب رسیدن به ربات و ایجاد هزینه برای آنها جلوگیری شود؛ در ابتدای بازی مشخص میشود که کدام تیم زمین و کدام تیم مالکیت توپ را طلب میکند؛ با فرمان داور بازی شروع میشود و رباتها به سمت توپ حرکت میکند؛ برخوردی که موجب افتادن ربات شود، خطاست اما برخوردهای سبکتر که رباتها با یکدیگر دارند مانند هل دادن یا تنه به تنه خطا محسوب نمیشود.
در سالهای گذشته اگر ربات به روی زمین میافتاد، مربیان یا داوران آن را بلند میکردند اما از امسال این قانون تغییر کرده و در صورت به زمین خوردن ربات خودش باید از روی زمین بلند شود.
تسنیم: یعنی رباتهای شما این قابلیت را دارند که خود از زمین بلند شوند؟
رمضانی: رباتهای سایز بزرگ هنوز این قابلیت را ندارند اما ربات سایز کوچکمان این کار را میتواند انجام دهند؛ قانون امسال به اینگونه بود که اگر مربیان به ربات کمک میکردند، مدت زمان مشخصی را ربات در بیرون زمین به عنوان جریمه میایستد و بازی نمیکند؛ پس از به پایان رسیدن زمان جریمه، ربات میتواند به بازی ادامه دهد.
صادقنژاد: البته باید به این نکته نیز اشاره کنم که ربات سایز بزرگ ما نیز میتواند به راحتی بلند شود اما از آنجایی که فشار زیادی را ربات برای بلند شدن متحمل میشود و ممکن است آسیبهایی به سختافزار آن وارد شود، جریمه را به احتمال آسیب دیدن ربات ترجیح دادیم.
تسنیم: در مسابقات سال بعد چطور؟ میخواهید باز هم ربات خودش بلند نشود و جریمه را متحمل شوید؟
صادقنژاد: خیر؛ در مسابقات سال آینده این قانون که ربات خودش باید در صورت افتادن بر روی زمین بلند شود، برای همه تیمها وجود دارد و ما مجبوریم که این کار را انجام دهیم.
تسنیم: برای انجام چنین کاری، سختافزار رباتهای خود را تغییر میدهید؟
صادقنژاد: خیر؛ تغییری حاصل نمیشود و تنها به تقویت و سبککردن ربات باید بپردازیم تا چنین چیزی محقق شود.
رمضانی: البته نکتهای را در اینجا بگویم؛ رباتهای ما در این دوره از مسابقات بسیار محکم و قدرتمند بودند که به راحتی زمین نمیخوردند لذا در مسئله بلند شدن مجدد آن سرمایهگذاری نکردیم و دغدغه چنین مسئلهای را نداشتیم و بیشتر زمان خود را بر روی شوت و چیپ زدن یا جامپینگ گذاشتیم که موجب قهرمانی ما در رقابتهای فنی این مسابقات شد؛ با این وجود برای مسابقات سال آینده باید در مورد چنین مسألهای بیشتر وقت و سرمایه بگذاریم.
تسنیم: اگر موافق باشید به بحث چرایی عدم ورود دانش به صنعت کشور بپردازیم؛ همیشه برای جریان نخبگانی کشور و خبرنگاران، این سؤال مطرح بوده که چرا با وجود نخبگانی مانند شما و حجم دانشی روزافزونی که تولید میشود، صنعت ما اینگونه است؟ چرا دانش تولید شده به صنعت کشور سرریز نمیشود و برای صنعت کشور آوردهای ندارد؟ مثالی که میتوانیم در اینجا بزنیم بحث صنعت خودرو در کشور ماست؛ چگونه میشود که چنین گروههای رباتیکی که تا این حد توانمند هستند که در مسابقات بینالمللی رتبه نخست بخش فنی را کسب کنند، در کشور داشته باشیم اما در عین حال صنعت خودروی ما ضعیفترین صنعت در دنیا باشد؟ چگونه است که هیچ پیشرفتی حاصل نمیشود؟ آیا این باور صحیح است که صنعت ما نمیخواهد افرادی چون شما را در خود جای دهد و کار را به امثال شما بسپارد؟
صادقنژاد: من برای این بحث بسیار مهم به چهار نکته اشاره میکنم؛ نخست اینکه صنعت در کشور ما بسیار عجولانه عمل میکند البته این موضوع تا حدودی طبیعی است چرا که صنعت باید به تولید بپردازد و روزبهروز آن را افزایش دهد، در واقع صنعت نمیتواند صبر کند تا کالایی که در خارج از کشور تولید میشود توسط دانشمندان و محققان کشور تولید شود.
تسنیم: البته این دید، یک دید خوشبینانه است.
صادقنژاد: بله دقیقاً! این یک نگاه کاملاً خوشبینانهای است.
مسأله دوم مفقود شدن بحث آر اند دی (R&D) در کشور است؛ سرمایهگذاری بر روی افراد، اعتماد به آنها و کسب تجربه در صورت شکست آنها بحثهای گمشدهای در کشور به حساب میآیند.
بحث سوم این است که توانمندیها به خوبی بروز نمیکند و این موضوع موجب می شود که این توانمندیها بر چشم بسیاری از افراد مسکوت باقی بماند و افراد آنها را نشناسند.
مورد چهارم هم عدم وجود سیستم یکپارچه و ساده برای دریافت تسهیلات و کمکهای مالی برای انجام چنین پروژههایی همچنین عدم اعتماد میان مسئولان صنعتی کشور و اساتید دانشگاهها و چهرههای علمی کشور است؛ البته گله را فقط نباید به صنعت کشور گرفت، در دانشگاهها نیز اینگونه آموزش داده نمیشود که دانشجویان پروژههای خود را تبدیل به محصول صنعتی کنند.
تسنیم: بله صد البته! اینکه شما نیز چنین اقدامی را انجام دادید، میل شخصی خودتان بوده و دستاورد دانشگاه نیست.
صادقنژاد: بله کاملاً شخصی بوده؛ در دانشگاهها گروههای مختلف علمی در تمامی رشتهها وجود دارد که بهصورت جداگانه مشغول کار هستند اما گروهی که آنها را یکپارچه کند و از دانش و تولیدات آنها بهره بگیرد و در نهایت با همافزایی این گروهها یک محصول صنعتی تولید کند، وجود ندارد؛ با توجه به اینکه دانشجویان زمان زیادی را در دانشگاهها صرف میکنند، وجود گروهی که از دانش آنها استفاده کند و آن را در صنعت به کار بگیرد لازم و ضروری به نظر میرسد.
(پایان بخش دوم)
انتهای پیام/