فواید و جزئیات تأسیس داروخانههای طبیعی و سنتی
مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو با اشاره به سیاستهای کلان سلامت، برنامه پنجم توسعه و نیز سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی عنوان کرد: وزارت بهداشت مکلف به مهیا نمودن زمینه توسعه فرآوردههای طبیعی و سنتی است.
به گزارش سلامت خبرگزاری تسنیم، امیرحسین جمشیدی ــ مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو در مورد تأسیس داروخانههای طبیعی و سنتی که اخیراً تصویب و ابلاغ شده، اظهار داشت: داروخانه طبیعی و سنتی با هدف ارتقای خدمات رسانی در حیطه فرآوردههای طبیعی و سنتی شکل گرفته است و در حال حاضر تعداد زیادی فرآورده داریم که با عنوان فرآورده طبیعی یا سنتی و همچنین بستهبندیهای گیاهی از سازمان غذا و دارو مجوز گرفتهاند.
وی افزود: در سالهای اخیر موضوع طب سنتی بهصورت دانشگاهی نیز مطرح شده و خیلی از افرادی که در این زمینه چه در حوزه پزشکی سنتی یا طب سنتی و چه افرادی که در حوزه داروسازی سنتی تحصیل کردهاند، فارغ التحصیل شدهاند و فعالیت مینمایند.
جمشیدی ادامه داد: با توجه به سیاستهای کلان سلامت (ابلاغیه مقام معظم رهبری) و همچنین با توجه به برنامه پنجم توسعه (بند "ه" ماده 34) و همچنین سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی که مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است و دیگر موارد قانونی، وزارت بهداشت مکلف است که زمینه توسعه فرآوردههای طبیعی و سنتی را مهیا کند و قاعدتاً رویکرد سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت به این فرآوردهها یک رویکرد ترویجی است و میباید زمینه دسترسی به این فرآوردهها همچنین ترویج مصرف آنها و جایگزین شدن آنها را با داروهای شیمیایی بیش از پیش ایجاد کنیم. ذکر این نکته ضروری است که تنها افزایش مصرف قاعدتاً نمیتواند راهکار خوبی باشد و وقتی افزایش مصرف مطرح میشود یعنی افزایش مصرف درست و منطقی؛ یعنی ما دنبال تجویز منطقی فرآوردههای طبیعی و سنتی هستیم، بهمفهوم دیگر یعنی این فرآوردهها کجا میباید به کار روند و کجا استفاده نشوند.
مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو در ادامه اظهار داشت: یک پیشزمینه مطالعاتی و کارشناسی باید در مورد تجویز این فرآوردهها وجود داشته باشد یعنی فردی باید اینها را تجویز و عرضه کند که آن فرد صلاحیت تجویز و عرضه داشته باشد.
جمشیدی ادامه داد: موضوعی که وجود دارد این است که برخی فرآوردههایی که هماکنون وجود دارد قبلاً در دروس دانشگاهی وجود نداشته است و بعدها اضافه شده است.
وی گفت: متخصصینی در کشور داریم که کار اصلی آنها در زمینه فرآوردههای طبیعی است یعنی مستقیماً با فرآوردههای طبیعی سروکار دارند مانند متخصصین فارماکوگنوزی و نیز داروسازان سنتی که کاملاً بر داروهای سنتی اشراف دارند و نیز داروسازانی که دورههای آشنایی با این فرآوردهها را گذراندهاند. این افراد میتوانند اطلاعات جامع و درستی به افراد مصرف کننده بدهند. در این راستا آییننامه با عنوان "داروخانههای طبیعی و سنتی" مطرح شده است.
مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو در ادامه خاطرنشان کرد: در خیلی از عطاریهایی که وجود دارد بعضاً یکسری مشکلات و تخلفاتی صورت میگیرد و از آنجایی که عطاریها زیر نظر وزارت بهداشت نیستند و زیر نظر اصناف فعالیت میکنند برخورد با اینها آنطوری که میخواهیم صورت نمیگیرد.
جمشیدی در ادامه گفت: از نظر ما فرآوردههای طبیعی و سنتی در عطاریها نباید به فروش برسند و فروش آنها غیرمجاز است.
وی اظهار داشت: اگر ما یکسری داروخانههای طبیعی و سنتی داشته باشیم و مطمئن باشیم که در آن کسی که نیاز به این فرآوردهها دارد بهراحتی و از طریق فهرست مشخصی بتواند اطلاعات و مشاوره خوبی بگیرد و هم بتواند فرآوردههای خود را تهیه کند بیشتر راه را رفتهایم و همانطوری که اطلاع دارید فرآوردههای طبیعی و سنتی در داروخانههای معمولی نیز به فروش میرسد.
جمشیدی گفت: برای تأسیس "داروخانههای طبیعی و سنتی" تنها داروسازان میتوانند این داروخانهها را داشته باشند که دورههای لازم را برای مشاوره بهتر دیده باشند.
وی افزود: سعی شده آییننامه تأسیس این داروخانهها خوب نوشته شود و خیلی از موارد در راستای خدمات رسانی بهتر دیده شده است، بهعنوان مثال در این آئیننامه مؤسس داروخانه طبیعی و مسئول فنی یک نفر در نظر گرفته شده است، یعنی باید مسئول فنی همان مؤسس داروخانه باشد، یعنی ما نمیتوانیم قائممقام و مانند آن داشته باشیم، یعنی فردی که دانش این فعالیت را دارد باید خود در داروخانه حضور داشته باشد و به ارائه خدمات بپردازد و این بحث با داروخانههای معمولی تفاوت دارد؛ بنابراین این جزو مزایای این بخش است که فردی که اشراف به کار دارد و بهعنوان مؤسس و مسئول فنی است حتماً در داروخانه حضور دارد و در حضور این فرد خدمت رسانی صورت میگیرد و اینها مواردی هستند که در این آئیننامه بهخوبی دیده شده است.
جمشیدی گفت: تأسیس داروخانههای طبیعی و سنتی بر مبنای متقاضی خواهد بود و کسانی که طبق آئیننامه شرایط داشته باشند میتوانند درخواست دهند که برای درخواستها بعد از بررسی مجوز صادر میشود.
وی در مورد زمان اجرای تأسیس این داروخانهها گفت: ابلاغ ضوابط این موضوع میباید حداکثر در دو ماه صورت گیرد.
مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو در ادامه به ایفدونا گفت: اگر بخواهیم بهصورت کلی به این موضوع نگاه کنیم میتوان گفت این داروخانهها تنها و تنها به ارائه فرآوردههای طبیعی، سنتی و بستهبندی گیاهی میپردازند.
جمشیدی اظهار داشت: فرآوردههای طبیعی از اسم آنها مشخص است، و وقتی فرآورده طبیعی را تعریف میکنیم فرآوردهای است که با نام فرآورده طبیعی از سازمان غذا و دارو مجوز گرفته و وقتی این گروه فرآورده را در نظر میگیریم داروهای شیمیایی موجود در فهرست رسمی داروهای کشور، داروهای بیولوژیک، مکملهای تغذیهای فرآوردههای شیمیایی خالصشده مثل آتروپین، کلشیسین و دیگوکسین در حیطه فرآوردههای طبیعی قرار نمیگیرند و تصریح هم شده که داروهای شیمیایی نباید در این فضاها به فروش برسد.
وی افزود: مصرف فرآوردههای طبیعی و سنتی رو به رشد است. هرچقدر هم کارشناسی و روشنگری و فرهنگ سازی در این زمینه صورت گیرد داروخانههای دیگر هم از افزایش آگاهی مردم در این زمینه بهرهمند خواهند شد.
مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو گفت: در بیشتر داروخانههایی که وجود دارند کمتر به فرآوردههای طبیعی پرداخته شده است. چیزی که وجود دارد در این داروخانهها اولویت داروهای شیمیایی است.
جمشیدی اظهار داشت: محوریت فضای داروخانههای طبیعی و سنتی همین فرآوردههای طبیعی و سنتی و بستهبندی است و بهصورت فرآوردههای تمیز و سالم بهصورت بستهبندی عرضه شود.
وی گفت: فرهنگ سازی و ایجاد فرهنگ درست در این زمینه مهم است؛ ما باید به تقاضاهای مردم پاسخ واقعی بدهیم و با توجه به اینکه مردم به این فرآوردهها نیاز دارند و در فرهنگ بسیاری از مردم مصرف این فرآوردهها وجود دارد و با توجه به اینکه شاهد مصرف رو به رشد این فرآوردهها در دنیا هستیم بنابراین مردم باید اطلاعات و مشاوره خوبی در مورد این فرآوردهها بگیرند.
مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو در ادامه گفت: بیشتر کارشناسان این حوزه نظر بر این دارند که مصرف این فرآوردهها در کشور میتواند و ظرفیت دارد که بیشتر شود چرا که مصرف این فرآوردهها در کشورهای پیشرفته بسیار بالاتر است، بنابراین این موضوع چیزی نیست که ما در سازمان غذا و دارو بگوییم و این نظر بسیاری از کارشناسان باتجربه است.
جمشیدی در ادامه گفت: تأسیس این داروخانهها مصوبه شورای طب سنتی را دارد و از سازمان غذا و دارو نیز نظر خواستهاند و ما نیز نظرات خود را دادهایم و خیلی از نظرات ما نیز لحاظ شده است، اما چیزی که هست تجمیع نظرات افرادی است که در این حوزهها صاحب نظر بودهاند.
وی گفت: نکتهای که وجود دارد این است که این فضاها توسط مؤسس و مسئول فنی که همان مؤسس میباشد تأسیس میشود و موضوعی با نام "زنجیرهای" در این موارد را نداریم. با شرایطی که در آئیننامه و ضوابط ذکر شده این کار صورت میگیرد بنابراین بحث زنجیرهای و مباحث اینچنینی مطرح نیست.
مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو در مورد رویکرد و دیدگاه داروسازان به این برنامه اظهار داشت: مثل همه مباحث دیگر هر موضوعی که مطرح میشود یکسری موافق و مخالف دارد که قابل نقد است. یکسری از افرادی که بیشتر دغدغه این بخش را دارند و همیشه به این نظر داشتهاند که باید نگاه ویژهای به این فرآوردهها شود، کاملاً موافق این قضیه هستند.
جمشیدی گفت: عمده مخالفتها از سوی داروخانهداران بوده است نه از گروه کثیری از داروسازان؛ قاعدتاً ما اداره کل نظارت و ارزیابی فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو میباید منافع مردم را درنظر بگیریم و منافع نباید بر اساس بخش خاص باشد. اولویت تمامی برنامههای ما مردم هستند و باید از هر جایگاهی که هستیم بهنفع سلامت و منافع مردم پیش برویم و این حق مردم است که اطلاعات کافی داشته باشند و دسترسی مناسب و راحت به فرآوردههای طبیعی و سنتی داشته باشند، حق مردم است که هزینهای که میکنند در مورد آن محصول یا فرآورده اطلاعات کامل داشته باشند.
مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو در پایان خاطرنشان کرد: یکسری از افراد متأسفانه دوست ندارند تفکر جدیدی ایجاد شود. حرف و منافع همه باید در نظر گرفته شود. مهم این است اگر میخواهیم مدیر خوبی باشیم باید منافع مردم را در نظر بگیریم و اگر میخواهیم مدیر خوبتری باشیم باید منافع گروههای درگیر بهاضافه منافع مردم در نظر گرفته شود که بنده فکر میکنم که این امر منافع بسیاری از داروسازان را تأمین و زمینه اشتغال بسیاری از آنها را ایجاد خواهد کرد ضمن اینکه تهدیدی هم برای داروخانههای موجود وجود ندارد.
انتهای پیام/*