خروج انگلیس از اتحادیه اروپا ظهور اتحادیه نامتحد اروپای جدید

به گزارش خبرگزاری تسنیم، با خاتمه شمارش آرا همه پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا موسوم به برگزیت Brexit، مشخص شد که رأی‌دهندگان بریتانیایی به خروج کشورشان از اتحادیه اروپا رأی داده‌اند. 48 درصد رأی‌دهندگان به ادامه عضویت و 52 درصد به خروج از اتحادیه رأی داده‌اند. نتیجه فوری این مسأله کاهش بی‌سابقه ارزش پوند به پایین‌ترین حد خود از سال 1985 بود. نتیجه این همه‌پرسی شوک بزرگی را در سطح داخلی، سطح اروپا و در عرصه بین‌المللی موجب شده است.

با توجه به نتیجه این همه‌پرسی، استقلال‌طلبان اسکاتلندی و ایرلند شمالی با انگیزه بیشتری به‌دنبال جدایی از بریتانیا خواهند رفت. در سطح اروپا نیز نتیجه همه‌پرسی بریتانیا را می‌توان به‌مثابه آغازی برای فروپاشی اتحادیه اروپا دانست. رأی مردم بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا باعث نگرانی در مورد تقویت موضع مخالفان عضویت در اتحادیه در سایر کشورهای عضو و درخواست آنان برای برگزاری همه‌پرسی مشابه شده است. احزاب و سیاستمداران مخالف اتحادیه اروپا در بسیاری از کشورهای عضو از تصمیم مردم بریتانیا استقبال کرده و آن‌را ستوده‌اند. در سطح بین‌المللی نیز نتیجه این همه‌پرسی باعث نارضایتی آمریکا به‌عنوان متحد استراتژیک بریتانیا شده است، به‌ویژه این‌که باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا در سفر اخیر به لندن، مصرانه از بریتانیایی‌ها خواسته بود تا همچنان در اتحادیه اروپا باقی بمانند.

با این حال با توجه به آخرین نظرسنجی‌ها که قبل از برگزاری همه‌پرسی صورت گرفت و حاکی از جلو بودن موافقان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بود، این نتیجه قابل پیش‌بینی بود. ظاهراً دلایلی که موافقان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا در کارزار چهار ماهه‌ای که قبل از برگزاری همه‌پرسی صورت گرفت، مطرح کردند، نظر اکثریت مردم بریتانیا را به‌ خود جلب کرده و در نتیجه رأی آن‌ها را به خود اختصاص دادند.

حامیان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا ادعاهای مقامات دولتی به‌ویژه دیوید کامرون نخست وزیر بریتانیا را درمورد تبعات منفی اقتصادی عضویت نداشتن این کشور در اتحادیه اروپا را نادرست و غیرواقعی اعلام کردند. ازجمله بوریس جانسون از اعضای ارشد حزب محافظه‌کار که احتمالا جانشین کامرون خواهد شد، در دفاع از مواضع حامیان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا اظهار داشته بود که این مسأله موجب می‌شود که کنترل پول ملی، حاکمیت مرزها و آینده اقتصاد بریتانیا را بار دیگر به‌دست آوریم. جانسون،حمایت اوباما را از ادامه حضور بریتانیا در اتحادیه اروپا، فریب‌کارانه تلقی کرد، زیرا به گفته وی، با این‌که آمریکا عضو اتحادیه اروپا نیست، از انگلیسی‌ها می‌خواهد تا قوانین، حاکمیت، پول و دموکراسی‌شان را با ادامه عضویت در این اتحادیه، قربانی سازند.

در واقع حامیان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا از پیروی بی‌چون و چرای اتحادیه اروپا از آمریکا ناراضی هستند. در عین حال هواداران خروج انگلیس از اتحادیه اروپا همواره بر مزایای مالی و اقتصادی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا به‌ویژه رها شدن لندن از پرداخت سالانه میلیاردها پوند به این اتحادیه تأکید کرده‌اند. هم‌چنین با جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا مسأله واردات فزاینده این کشور از اتحادیه اروپا با کاهش قابل توجهی مواجه خواهد شد. طرفداران خروج از اتحادیه اروپا بر این باورند که خروج انگلیس از این اتحادیه موجب تقویت رشد اقتصادی خواهد شد و ادامه عضویت در اتحادیه اروپا موجب رکود اقتصادی و افزایش ورود مهاجران خارجی می‌شود. حامیان خروج از اتحادیه اروپا معتقدند که بخش مالی انگلیس خارج از اتحادیه اروپا با رشد و رونق بیشتری روبه‌رو خواهد شد و قادر خواهد بود تا مذاکرات جدیدی را با سایر کشورهای عضو بازار متحد اروپا انجام دهد.

در عین حال حامیان خروج انگلیس از سیطره اتحادیه اروپا به‌ویژه تحمیل خواسته‌های این اتحادیه در مواردی مانند پذیرش مهاجران و مسائل حقوق بشر ناراضی هستند. اکنون با رأی مثبت بریتانیایی‌ها در همه‌پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، این مسأله تأثیری سرنوشت‌ساز و قاطع نه فقط بر آینده انگلیس بلکه اتحادیه اروپا و حتی جهان غرب دارد. شاید به‌همین‌دلیل است که المار بروک رئیس کمیسیون سیاست خارجی پارلمان اروپا در ژوئن 2016 به انگلیس هشدار داد که در صورت خروج از اتحادیه اروپا دیگر راه برگشتی نیست. به گفته وی، هیچ‌گونه مذاکرات جدیدی درباره توافق مجدد با انگلیس وجود نخواهد داشت و اتحادیه اروپا نمی‌خواهد یک سابقه برای کشورهای دیگر برای دنبال کردن چنین رویکردی داشته باشد.

*    واکنش‌ها به خروج از اتحادیه اروپا

«جرج آزبورن»، وزیر دارایی انگلیس اعلام کرده بود، نظرات اقتصادی دولت لندن را درباره نتیجه همه‌پرسی خروج این کشور از اتحادیه اروپا؛ طی بیانیه‌ای منتشر می‌کند.

آزبورن گفت؛ هدف از این‌کار اطمینان بخشیدن دوباره به بازارهای مالی است.

صدور این بیانیه به‌منظور اطمینان بخشیدن در خصوص ثبات مالی و اقتصادی درپی اعلام نتیجه همه پرسی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا بود.

شاخص‌های بازارهای بزرگ بورس روز جمعه گذشته پس از اعلام نتیجه همه پرسی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، حدود دوتریلیون دلار سقوط کردند. هم‌چنین پوند استرلینگ انگلیس بلافاصله به کمترین ارزش خود طی 31 سال گذشته رسید.

«فیلیپ‌ هاموند»، وزیر امورخارجه انگلیس تأکید کرد، لندن نمی‌خواهد در اعلام خروجش از اتحادیه اروپا به این اتحادیه عجله به خرج دهد و همچنان خواهان دسترسی به بازار واحد اروپاست. هاموند خاطرنشان کرد، وزرات امور خارجه انگلیس امیدوار است دسترسی این کشور به بازار واحد اروپا بعداز آن که اتحادیه اروپا را ترک می‌کند، همچنان حفظ شود.

این اظهارات‌ هاموند درحالی صورت می‌گیرد که بانک‌های مرکزی و بازار جهانی، خواستار مقابله با تبعات خروج لندن از اتحادیه اروپا شده‌اند.

«کریستین لاگارد»، رئیس صندوق بین‌المللی پول در نشستی در ایالت کلرادو آمریکا، مقابله بانک‌های مرکزی و بازار جهانی با تبعات خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را ضروری دانست. لاگارد گفت، بازارهای مالی نتیجه همه‌پرسی انگلیس برای خروج از اتحادیه اروپا را به‌طور گسترده‌ای دست‌کم گرفته بودند.

رئیس صندوق بین‌المللی پول، خاطرنشان کرد، تحرکی شدید، ناگهانی و فوری روی داد که نتیجه‌اش سقوط ارزش پوند انگلیس شد.

پیش از این همه‌پرسی، کارشناسان صندوق بین‌المللی پول هشدار داده بودند که خروج انگلیس از اتحادیه اروپا در درازمدت بر تولید و درآمدهای این کشور تأثیر منفی و زیادی برجای خواهد گذاشت، زیرا موانع جدید به تجارت و سرمایه‌گذاری و ظرفیت تولید این کشور آسیب خواهد رساند.

ژاپن نیز به‌عنوان یکی از اولین کشورها در واکنش به نتیجه همه‌پرسی انگلیس، خواستار نظارت شدید بر بازارهای ارزی شده است. «شینزو آبه»، نخست وزیر ژاپن از «تارو آسو»، وزیر دارایی خود خواست تا اوضاع بازارهای ارزی را از نزدیک دنبال و در صورت نیاز، تدابیری اتخاذ کند. «آبه» سه روز بعداز اعلام پیروزی طرفداران خروج از اتحادیه اروپا در همه‌پرسی انگلیس، در نشست فوری دولت و بانک مرکزی ژاپن گفت، خطرات وتردیدها بر بازارهای مالی همچنان حکمفرما است. نخست وزیر ژاپن تأکید کرد، باید به تلاش‌ها به‌منظور ایجاد ثبات در بازارها ادامه داد.

روز دوشنبه در نخستین تبادلات بازارهای ارزی آسیا، سقوط ارزش پوند انگلیس همچنان ادامه داشت.

کاهش 11 درصدی بهای پوند انگلیس پیامد اولیه رأی اکثریت مردم انگلیس به خروج از اتحادیه اروپا (برگزیت) بود، اما کارشناسان معتقدند این‌رای تبعات درازمدتی نیز در اقتصاد این کشور برجای خواهد گذاشت.

به نظر نهادها و کارشناسان مالی و اقتصادی، کوچک شدن 6 درصدی اقتصاد انگلیس و به خطر افتادن موقعیت لندن به‌عنوان یکی از مراکز مالی جهان ازجمله این پیامدها عنوان می‌شود.

رأی مثبت 52 درصدی مردم انگلیس به برگزیت، فارغ از اثرات سیاسی آن، نشان داد که این تصمیم اثرات گسترده‌ای بر گستره اقتصادی و مالی این کشور خواهد داشت. به عقیده کارشناسان بازنده این همه‌پرسی فقط انگلیس نیست، بلکه اتحادیه اروپا هم در نتیجه در این همه‌پرسی، احتمالاً باقیمانده انسجام سیاسی و اقتصادی خود را نیز از دست خواهد داد.

رهبر کاتولیک‌های جهان در پی رأی مثبت به همه‌پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت) نسبت به «بالکانیزه» شدن اروپا هشدار داد. پاپ فرانسیس تأکید کرد که ما با نوعی جدید از اتحادیه اروپا مواجه هستیم. به گفته وی، اتحادیه اروپا در حال حاضر با مسؤولیت غیرمنتظره‌ای با توجه به برگزیت مواجه شده است. پاپ هم‌چنین هشدار داد مناطقی چون اسکاتلند و کاتالونیای اسپانیا نیز در پی این همه‌پرسی، به‌دنبال جدایی هستند و این روند اروپا را به سمت بالکانیزه شدن سوق می‌دهد. با این حال رهبر کاتولیکهای جهان تأکید کرد که اتحادیه اروپا می‌تواند به اعطای استقلال و آزادی بیشتر به کشورهای عضو این اتحادیه قدرت خود را احیا کند.

هشدار پاپ فرانسیس در باره بالکانیزه شدن ویا به عبارت بهتر تجزیه کشورهای اروپایی و در نتیجه گسیختگی اتحادیه اروپا با توجه به افزایش واگرایی در کشورهای اروپایی ازجمله بریتانیا که اکنون به جدایی از اتحادیه اروپا رأی داده و دیگر کشورها مانند اسپانیا قابل تحلیل است.در واقع رأی برخی مردم بریتانیا به‌ویژه مردم انگلیس و ولز به جدایی از اتحادیه اروپا باعث شده تا اسکاتلندی‌ها و ایرلند شمالی‌ها که در همه‌پرسی اخیر رأی به ماندن در اتحادیه اروپا داده بودند، زمینه لازم برای آغاز دور جدیدی از جدایی‌طلبی و استقلال را مهیا ببینند. در این‌راستا نیکولا استورجن وزیر اول اسکاتلند اخیرا تأکید کرد که برگزاری همه‌پرسی دوم استقلال از بریتانیا بسیار محتمل خواهد بود. مارتین مک گینس معاون وزیر اول ایرلند شمالی و از مقام‌های ارشد حزب شین فین، نیز درخواست این حزب برای برگزاری یک همه‌پرسی با هدف خروج ایرلند شمالی از بریتانیا و پیوستن به جمهوری ایرلند را اعلام کرد که البته مورد موافقت «اندا کنی» نخست وزیر جمهوری ایرلند قرار نگرفت. با این حال این مسائل نشان می‌دهد که تمایل جدی در اسکاتلند و ایرلند شمالی برای جدایی از بریتانیا وجود دارد. در عین حال تجربه جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا، سایر مناطق جدایی‌طلب در داخل کشورهای عضو این اتحادیه ارا تشویق به پیگیری جدی‌تر خواسته‌شان کرده است. در این‌راستا کارلوس پویگدمونت رئیس دولت منطقه کاتالونیا اعلام کرد که تصمیم بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا موجب تقویت موضع کاتالونیا برای استقلال و جدایی از اسپانیا خواهد شد. پویگدمونت قول داده است تا در مدت 18 ماه زمینه لازم را برای استقلال از اسپانیا فراهم کند. بدین‌ترتیب اکنون آن دسته از کشورهای اروپایی مانند اسپانیا، بریتانیا، فرانسه، بلژیک و ایتالیا که زمینه‌های جدایی‌طلبی در آن‌ها از قبل وجود داشته، با تحرکات و جنبش‌های جدیدی مواجه شده یا خواهند شد که خواهان تکرار روندی مشابه با جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا بوده و تحقق آن‌را ممکن می‌دانند. آغاز چنین روندی که مسلما بر خلاف اصل همگرایی است که اتحادیه اروپا بر مبنای آن بنیان نهاده شده، تبعات و پیامدهای خطرناکی مانند افزایش ناآرامی‌های سیاسی و اجتماعی، بی‌ثباتی سیاسی، امکان بروز درگیری‌های خشونت‌آمیزو برخوردهای مسلحانه را به‌دنبال خواهد داشت. یعنی دقیقا همان روندها و رویدادهایی که اروپا در دهه 1990 در منطقه بالکان در جریان تجزیه یوگسلاوی و تقسیم آن به چند کشور شاهد بود. در جریان این رویداد شاهد بروز جنگ‌هایی مانند جنگ بوسنی در سالهای 1992 تا 1995 و جنگ کوزوو بین سالهای 1998تا 1999 بودیم.جنگهایی که با فجایع انسانی و کشتارهای هولناکی آن‌هم در اروپای قرن بیستم همراه بود. اکنون بروز سناریوی مشابهی در جریان جنبش واگرایی و استقلال‌خواهی جدید در اروپای قرن بیست و یکم، باعث شده تا رهبر کاتولیک‌های جهان در این‌باره هشدار دهد و خواهان اتخاذ تدابیری برای جلوگیری از وقوع آن‌ها شود.

انتهای پیام/