نقش نامحسوس انگلیس در ناامنی و ادامه تنشهای پاکستان-افغانستان
کارشناسان بر این باورند که انگلیس در ناامنی‌های افغانستان تنشهای بی‌پایان با پاکستان از گذشته توسط ایجاد خط مرزی «دیورند» و اکنون نیز از طریق «روند صلح» و کمک‌های مخفیانه به دولت اسلام‌آباد دست دارد.
«فرحان مهدوی» خبرنگار پاکستانی با ارسال مطلبی به دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، در مورد نقش بی‌سر و صدای انگلیس در ناامنی و روابط پرتنش کابل – اسلام‌آباد می‌نویسد که «سرتاج عزیز» مشاور امور بین‌الملل نخست‌وزیر پاکستان که برای مذاکرات استراتژیک به لندن سفر کرده طی دیدار با «مارک لایل گرانت» مشاور امنیت ملی انگلیس در مورد تداوم همکاریهای این کشور با اسلام‌آباد در جنگ علیه تروریسم توافق کرده است.
مشاور امور بین‌الملل نخست‌وزیر پاکستان در این دیدار ضمن تمجید از همکاریهای لندن با اسلام‌آباد برای مبارزه با تروریسم، مارک لایل گرانت را نیز از موفقیت‌های ارتش پاکستان در عملیات نظامی علیه تروریست‌ها در این کشور نیز آگاه کرده است.
مشاور امنیت ملی انگلیس در این دیدار اطمینان داد که کشورش به ادامه همکاری برای افزایش توان نهادهای مجری قانون پاکستان ادامه خواهد داد.
عزیز در این دیدار با مشاور امنیت ملی انگلیس به توافق رسید که مراکز فرهنگی این کشوردر شهرهای بزرگ پاکستان تاسیس شوند.
این نخستین سفر مقامات پاکستانی به انگلیس نیست بلکه مقامات این کشور در سال بارها و بارها از لندن دیدار می‌کنند اما صدای این دیدارها در سانه‌های بین‌المللی بسیار کم شنیده می‌شود.
انگلیس از گذشته تا حال کمک‌های نقدی فراوانی به دولت پاکستان کرده است که از جمله در تازه‌ترین مورد، 121.6 میلیون دلار در ساخت کریدور اقتصادی پکن – اسلام‌آباد کمک کرده است.
مقامات پاکستان همچون «نواز شریف» نخست‌وزیر و «چوهدری نثار» وزیر کشور نیز چند روز قبل از دیدار مشاور امور بین‌الملل به انگلیس سفر کردند در حالی که رهبران احزاب اپوزیسیون نیز بیشتر از همه کشورها به لندن سفر می‌کنند.
مشاور امور بین الملل نخست وزیر پاکستان در حالی برای مذاکرات استراتژیک به لندن سفر کرده است که مقامات این کشور چندی پیش از برگزاری دور پنجم گروه چهارجانبه مذاکرات روند صلح افغانستان خبر دادند.
سیاست خارجی پاکستان به خاطر همسایگی و نزدیکی مردم این کشور با افغانستان وابستگی‌هایی دارد و یکی از دلایل آن نیز قوم پشتون حاضر در دو کشور است.
جغرافیای سیاسی موجود افغانستان نتیجه رقابت انگلیس در منطقه
جغرافیای سیاسی موجود افغانستان نتیجه چانه‌زنی‌ها و کشمکش‌های یکصد ساله دو قدرت رقیب یعنی انگلیس و روسیه در منطقه است، اما پس از جنگ جهانی دوم که جهان دو قطبی شد و انگلیس از نقطه نظر نظامی و اقتصادی از امریکا عقب افتاده بود، حاضر شد جایش را برای امریکا در منطقه خالی کند.
انگلیس پس از آن، تصمیم گرفت منطقه را ظاهرا ترک کند اما شبه قاره را به دو کشور هند و پاکستان تقسیم کرد و کشمیر را برای ادامه تنش میان این دو کشور بعنوان کانون بحران گذاشت و همچنین خط دیورند را برای کانون تنش دیگری بین کابل – اسلام‌آباد که سالها پیش بین «عبدالرحمان» پادشاه سابق افغانستان و «مارتیمر دیورند» نماینده انگلیس در هند امضا شده بود نیز همچنان باقی گذاشت.
جامعه جهانی می‌داند که خط دیورند بهترین کانون بحران برای افغان‌ها و پاکستانی‌ها توسط استخبارات انگلیس در طول تاریخ بوده است.
می‌شود گفت که خط دیورند آیینه تمام نمای بازی انگلیس در منطقه است و مردم افغانستان و پاکستان نیز قربانی سیاست‌های استخباراتی انگلیس در دو کشور هستند.
حتی به نظر کارشناسان «پشتونیزم» عامل اصلی انگلیس برای تجزیه پاکستان و افغانستان محسوب می‌شود.
احتمال بازگشت ناامنی به پاراچنار در پاکستان
تنشهای مرزی گذشته و موجود در منطقه «پاراچنار» و مذاکرات روند صلح افغانستان را می‌توان به عنوان شاهد مثال در رابطه با روابط کابل – اسلام‌آباد بیان کرد که نقش بی‌سر و صدای انگلیس در آن بی‌تاثیر نبوده است.
مقامات امنیتی پاکستان چندی پیش به مردم قبایلی بویژه پاراچنار منطقه مرزی این کشور با افغانستان هشدار دادند تا برای رویاروی با گروه تروریستی داعش که در خاک افغانستان نفوذ دارد، آماده شوند.
این در حالی است که پاراچنار از سال 2007 الی 2012 میلادی محاصره تحریک طالبان بوده و رابطه این منطقه با سایر مناطق پاکستان نیز قطع بود.
مردم پاراچنار در این پنج سال با مشکلات فراوانی از مسیر «تورخم» مرز افغانستان به «پیشاور» پاکستان سفر می‌کردند و پس از انجام کارهای اداری، آموزشی و سایرموارد باردیگر از خاک افغانستان به منطقه پدریشان وارد می‌شدند.
این در حالی بود که مقامات اسلام‌آباد هیچ توجهی به مردم این منطقه در این پنج سال محاصره نداشت.
مردم پاراچنارمی‌گویند که جنگ پنج ساله گذشته که بر مردم این منطقه تحمیل شده بود به خاطر حضور جاسوس‌های سازمان‌های اطلاعاتی خارجی از جمله انگلیس، آمریکا، روسیه و هند بوده است.
با این حال، به نظر می‌رسد که سازمان‌های اطلاعاتی خارجی در حال حاضر نیز با در نظر گرفتن پاراچنار به عنوان منطقه مرزی پاکستان با افغانستان، برنامه دیگری برای ناامنی‌های مرزی دو کشور دارند.
مقامات امنیتی پاکستان به مردم پاراچنار هشدار داده‌اند که در صورت وضعیت وخیم، با ترک خانه‌هایشان، به مناطق امن هجرت کنند.
حمله تروریستی کابل و افزایش تنشهای افغانستان و پاکستان
از سوی دیگر، مقامات کابل با توجه به حمله اخیر تروریستی به ساختمان ریاست امنیت ملی افغانستان اعلام کرده‌اند که انتقام خون مردم این کشور را با خون خواهند گرفت.
به گفته مقامات کابل، احتمال نقش پاکستان در این حمله که سبب کشته شدن 64 نفر و مجروح شدن بیش از 300 نفر شده است، وجود دارد.
ردپای انگلیس در روند صلح افغانستان
به نظر می‌رسد که ردپای انگلیس در روند صلح افغانستان نیز وجود دارد.
همزمان با واکنش‌های محتاطانه برخی چهره‌های داخلی و خارجی در روند صلح افغانستان پس از نشست چهارجانبه کابل، اسلام‌آباد، واشنگتن و پکن، سفیر انگلیس در کابل چندی پیش اعلام کرد که برای همکاری در روند صلح افغانستان کشورش آماده است.
در حالی که انگلیس در ظاهر روند صلح افغانستان و به ویژه در نشست چهارجانبه برای تعیین نقشه راه صلح دولت کابل و طالبان حضور نداشته است اما برای همکاری در این روند اعلام آمادگی کرده است.
سفرهای مقامات اسلام‌آباد به انگلیس را نیز می‌توان جزئی از مذاکرات روند صلح دانست.
«کارن پیرس» سفیر انگلیس در کابل گفته است که اگر مقامات کابل تمایل داشته باشند، انگلیس آماده همکاری در روند صلح افغانستان است.
وی افزود که انگلیس خواستار روابط حسنه بین افغانستان و پاکستان است و با دولت اسلام‌آباد درباره صلح افغانستان رایزنی خواهد کرد.
سفیر انگلیس در مورد اختلافات طالبان و تاثیر آن در روند صلح افغانستان نیز گفت که دولت کابل آماده گفت‌وگو با تمام گروه‌های مخالف و مسلح این کشور است و در دنیا نیز گفت‌وگوهای مشابه با گروه‌های مختلف سابقه دارد.
به نظر برخی کارشناسان، روابط نزدیک انگلیس و پاکستان و همچنین با برخی مقامات افغان به طور نامحسوس در تحولات منطقه و به ویژه کابل و اسلام‌آباد تاثیرگذار باشد.
انتهای پیام/.
