۳۳ سال انتظار برای اتمام یک خیابان در ارومیه
در گزارش میدانی پیش رو دلایل و تبعات طولانی شدن یک پروژه احداث خیابان در بافت فرسوده شهر ارومیه از منظر شهروندان ساکن در آن مورد واکاوی قرار میگیرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، شورای اسلامی شهر و شهرداری ارومیه چندی پیش در اقدامی قابل تقدیر اسامی بسیاری از اسامی مناطق و محلههای این شهر 6000 ساله را به نام اصیل و قدیمی خود برگرداند مثل دوشابچی خانا، شورشورا، گول اوستو، دوققوز پیلّه، یئدی درمان و دیگر محلات که تقریباً رضایت همه شهروندان اورمیهای را در پی داشت.
در عین حال میتوان به یک تضاد و تعارض در مجموعه مدیریت شهری در نامگذاری خیابانها و محلات ارومیه رسید و ارادهای را در پشت پرده آن جستجو کرد که نمیخواهد برخی اسامی بزرگ معاصر زنده مانده یا دیده شوند.
مقام معظم رهبری تاکنون دو بار به آذربایجان غربی سفر کردهاند که در سفر نخست ایشان به شهر ارومیه مرحوم زینالعابدین عطایی استاندار آذربایجان غربی بود و اتفاقاً ذکر خیر رهبر معظم انقلاب درباره این شخصیت فقید در پوسترها و کتابهای زیادی به زیور طبع رسید و هم اینک همگان از دوران استانداری وی به نیکی یاد میکنند.
مرحوم زین العابدین عطایی در مراسم اسقبال از رهبر معظم انقلاب در سفر به ارومیه
در دوران استانداری مرحوم عطایی احداث خیابانی در ارومیه به تصویب رسید که در صورت اتمام طرح اولیه و اجرای دست آن نفس شهر را باز میکرد اما عمر او کفاف نداد و وی پیش از احداث این خیابان در ماموریتی دولتی، شهادت گونه از دنیا رفت بنابراین نام خیابانی که او پیگیر احداثش بود عطایی گذاشته شد.
خیابان عطایی از خیابان امام اصلیترین خیابان ارومیه مشتق شده و مقرر است تا میدان کسری و سپس به کمربندی نخست ارومیه امتداد یابد.
نام عطایی چرا برچیده شد؟
چند سال پیش در پی یک سیاست نامعلوم نام این خیابان به یکباره از عطایی به بعث 2 تغییر یافت و کسی توضیح نداد که اشکال نام عطایی چه بود؟
جالب اینجاست که این خیابان به اصطلاح بعثت را حتی کودکان دبستانی نیز به نام خیابان عطایی میشناسند و حتی کسبه و ساکنان خیابان نیز در مراودات روزانه خود نیز از نام بعثت برای آن استفاده نمیکنند در حالی که در ادامه احداث مسیر این خیابان نامگذاری به بعثتهای 3 و 4 مورد اصرار میشود.
دلیل تغییر نام خیابان معروف عطایی به بعثت هم جای تأمل دارد که موضوع اصلی این گزارش نیست و نگارنده به اشارتی کوتاه از آن میگذرد و واکاوی آن را به روزهای آینده وا میگذارد بلکه موضوع گزارش پیش رو سرنوشت آزاردهنده نحوه اجرای ادامه مسیر این خیابان و درد و رنجهای شهروندان ساکن در این منطقه است.
خبرنگاران تسنیم در این گزارش میدانی با گفتوگو با اهالی ساکن در مسیر این خیابان سعی کردهاند چرایی روند کند بازگشایی امتداد آن را از منظر مردم بررسی کنند.
خیابانی که نشانی از توسعه و خدمت در آن نیست
چند سال قبل خیابان عطایی دوم در بهترین موقعیت جغرافیایی از نظر اقتصادی و دسترسی به بازار مثل عطایی یک بازگشایی شد اما دو سوی آن بدون در نظر گرفتن هیچ گونه فرصت استفاده از مراکز تجاری، فروشگاهها، حتی شعب بانکها و مبلمان شهری به حال خود رها شد که اکنون در دو سمت این خیابان جز تصاویر خرابههای بافت فرسوده چیزی برای رهگذران قابل مشاهده نیست.
فقط چند ایستگاه اتوبوس به این خیابان نقل مکان کرده و بازتاب این افتتاح صرفاً پیادهروی سخت و مسیر طولانی بازار تا این خیابان را برای مسافران این اتوبوسها به ارمغان آورده است.
جای تأسف است که تا این تاریخ تقریباً تنها استفاده کاربردی از این خیابان فقط پارک کردن اتوبوسهاست.
از منظر مبلمان شهری نیز چیز قابل اعتنایی در این خیابان مشاهده نمیشود و متاسفانه همچنان منازلی وجود دارند که بعد از گذشت چند سال هنوز نصف آنها که در طرح بودهاند تخریب شده و نیم دیگر آن را به صورت مخروبه به حال خود رها شده است.
سازمان زیباسازی شهرداری ارومیه با چند سطل رنگ برخی دیوارهای این خیابان را بهصورت تک رنگ و بدون هیچ طرح و منظرهای رنگ کرده و بدان بسنده کرده است.
فقدان جذابیتهای بصری در خیابان عطایی
بیبهره بودن این خیابان در مرکز شهر ارومیه از حداقلهای زیباییهای بصری و وجود خانههای مخروبه خالی و خلوت خیابان سبب شده که بعضاً رانندگان اتوبوسها به رفتارهای زننده روی آورده و خیابان را با ترمینال و گاراژ اشتباه بگیرند و از این رو حتی سکنه این خیابان رغبتی برای پیاده راه رفتن از خود نشان نمیدهند.
احتمالاً اگر شهرداری ارومیه از کارهای سیاسی انتخاباتی مجلس دهم فارغ شود بخواهد این خیابان را با توصیفاتی که از نظر گذشت به خیابان سوم عطایی یا همان بعثت 4 متصل کند تا شاید مرهمی برای درد ترافیک و عبور و مرور در هسته مرکزی شهر باشد.
با اتمام این پروژه یک وسیله نقلیه میتواند جنوب به شمال شهر ارومیه را از منطقه عرشلو تا بزرگراه شهید باهنر و کمربندی اول شهر ارومیه به سهولت بپیماید یا از خیابانهای منشعب از این مسیر به مقصد خود برسند.
اما هم اینک این خیابان فقط به یک خیابان یک طرفه و مسیری بن بست منتهی میشود.
مشکل کجاست؟
با بازدید از خیابان موجود عطایی وقتی به انتهای خیابان دوم میرسیم جایی که باید اصولاً خیابان رویاها شروع شود اما با کمال تعجب با چند بلوک سیمانی مواجه میشویم که انتهای راه را نشان میدهند.
محدوده خیابان تقریباً مشخص است در امتداد خیابان حتی جدولگذاریها و زیرسازیهایی دیده میشود، اما همه این زیرسازیها بیشتر از 20 متر نیست؛ باورش سخت است که اینجا وسط شهر ارومیه باشد منازلی که به صورت تنگ و یک در میان تخریب شدهاند.
خالی کردن نخالههای ساختمانی و تجمیع آشغال و حفر چاههای بدون حفاظ و گرد و خاک وحشتناک که با گذر هر ماشین به هوا برمیخیزد.
سر در گم در حال عکس گرفتن از نخالهها و وضعیت نامطلوب محل بودیم، متوجه خانمی شدم با نگاهی ملتمسانه که گویا حرفهایی برای گفتن دارد به ما نگاه میکرد.
به خودش جرأت داد و جلو آمد و بدون سؤال و جوابی شروع به خواهش و تمنا کرد که تو روخدا این عکسها را به شهردار نشان دهید.
خانم صداقت از ساکنین قدیمی این محله است، خانهاش را نشان داد و گفت: مدتهاست دوست دارم بتوانم پنجره خانهام را بازکنم اما آلودگی هوا و گرد و خاک ناشی از مسیر ناتمام مانده خیابان عطایی این موضوع را برایم فقط به یک آرزو تبدیل کرده است.
هجوم حیوانات خطرناک به شهروندان
برای کارگران شهرداری دعای خیر کرد و گفت: چندی پیش پیمانکاران شهرداری حتی به صورت شبانه کار میکردند و همین چند متر تخریب و جدولگذاری شبانه انجام شد، اما نمیدانم چرا به یکباره کلاً کار تعطیل شد و تا ماهها و سالها خبری از آنها نشد.
وی میگوید: با تخریب منازل بافت قدیم متاسفانه حیوانات موزی و حشرات خطرناکی مثل عقرب به منازل من و همسایگان هجوم آوردهاند که بدترین تجربه زندگی چند سالهام بود.
خانم صداقت که شخصاً با شهردار کنونی ارومیه نیز دیدار داشته میگوید: سال قبل شهردار قول تسریع در اتمام احداث این خیابان را داد و حتی گفت تا پایان سال به بهرهبرداری میرسد اما در عمل هیچ اتفاقی نیافتاد در حالی که شعار شهردار مکتب عملگرایی است.
اصغری از کسبه نبش خیابان عطایی در حال احداث است، همان خیابانی که قرار بود به رویای اتصال شمال و جنوب ارومیه پایان دهد.
او وقتی موضوع گزارش را فهمید سفره دل را باز کرد، گویی دل پرخونی از شهرداری داشت.
با پرسیدن سوال اول، تند تند مشکلات را میشمرد و از استناداتش مشخص بود برای هر کدام از این مسائل که ذکر میکند بروکراسی اداری و پیگیریهای لازم را انجام داده است.
ملاقاتهای بینتیجه با شهردار
او هم میگفت که با شهردار کنونی ارومیه چند بار دیدار چهره به چهره داشته و با طرح مشکل به صورت مستند هر بار قول مساعد از شهردار گرفته اما هیچکدام عملی نشده است.
وی اولین مشکل این منطقه را ترافیک میداند، چون خیابان به نوعی بن بست است و تمام ماشینها برای رسیدن به شمال شهر با سرعت از کوچه شهید سبزی (کوی سامان سابق) تردد میکنند.
اصغری میگوید: اخیراً دوبار موقع دور زدن خودروها و عدم توانایی راننده در کنترل ماشین خوردویشان وارد مغازهام شده و جانم به خطر افتاده و کلی خسارت زده است.
او میافزاید: چند بار با مسئولین امور ترافیک مکاتبه داشتهام اما به نتیجهای نرسیدهام و در آخر با کمک همسایگان به ایجاد سرعتگیر دستساز در خیابان اقدام کردهایم تا بلکه جانمان از دست برخی رانندگان در امان باشد.
این شهروند میگوید: هر از گاهی شهرداری ارومیه اقدام به جمع کردن سرعت گیرها میکند اما ما دوباره برای حفظ جان مردم و ساکنین محله از نو میسازیم چون قبل از وجود سرعتگیرها همیشه شاهد تصادفات روزانه بودیم ولی اکنون وضعیت بهتر شده است.
وی از شهردار ارومیه میپرسد: جناب آقای شهردار دلیل ناتمام ماندن این خیابان کوتاه چیست؟ بودجه و نبود امکان مالی را که مردم باور نمیکنند و حتماً دلیل دیگری دارد، لطفاً شفاف بفرمائید، توان اجرایی بالای شهرداری ارومیه در احداث پلها و پروژههای عمرانی بزرگ برای ما اثبات شده پس چرا این مشکل خیابان عطایی لاینحل باقی مانده؟
معضلات اجتماعی ناشی از ناتمام ماندن خیابان عطایی
خانم عظیمی نیز ساکن همین محل است وی موضوعی را سربسته اشاره میکند و دلیل اینکه بانوان و کودکان حتی بعضاً جوانان از خیابان عطایی دو پیاده تردد نمیکنند را برایمان کمی روشن میسازد.
وی میگوید: چندین بار خودم به نیروهای انتظامی زنگ زدم و مشکلات این محله را گفتهام و چند بار هم شاهد رسیدگی سریع بودهام اما متاسفانه معضلات این خیابان به دلیل این خرابهها و بی سر و سامانیاش تمامی ندارد.
این شهروند ارومیهای میافزاید: شما خبرنگاران شبها به خانههای نیمه مخروبه و خالی از سکنه که گویا توسط شهرداری تملک شدهاند سر بزنید، واقعاً با صحنههای آزاردهنده مواجه خواهید شد.
وی مشکل اصلی این خیابان را بلاتکلیفی ساکنان ذکر میکند، چون هنوز نمیدانند این خیابان رویاها 32 مترى است یا 52 متری؟
خانم عظیمی میگوید: این امر سبب شده بسیاری از اهالی نتوانند برای فروش منزلشان تصمیم بگیرند چون هر بنگاه املاک سخنی متفاوت به فروشندگان و خریداران میگوید.
آقای مکرّم که مغازهای در مجاورت مسیر بازگشایی این خیابان دارد و مطمئناً با بازگشایی این خیابان مغازه کوچک وی قیمت بالاتری پیدا میکند.
از او میپرسم از چه زمانی قرار شد این خیابان از این محل رد شود؟ او با خنده میگوید: سال 1361 که پدرم این ملک را میخرید به او قول رد شدن یک خیابان را داده بودند و اینکه این ملک بر خیابان جای دارد اما در سالهای اخیر با آغاز تخریبها منازل مسکونی و ناتمام ماندن آن فقط خاک خوردن در این خیابان نصیبمان شده است.
بالاخره خیابان عطایی 32 متری است یا 52 متری
مکرّم میافزاید: شبها نخالهها و آشغال در این محل میریزند که کارگران زحمتکش شهرداری هر روز مجبور به جمعآوری هستند.
وی هم که مثل دو شهروند دیگر با شهردار کنونی ارومیه ملاقات حضوری داشته میگوید: آقای حضرتپور انسان خوشرویی است و در دیدارم با وی قول مساعدت داد تا هر چه زودتر این خیابان به سرانجام رسیده و مشکلات اهالی مجاور این خیابان حل شود ولی تاکنون قولهای وی به نتیجه نرسیده است.
این شهروند میافزاید: اما کاش لااقل میدانستم بالاخره این نقشه خیابان که اول 52 متر بوده چرا بعداً 32 مترى شده و بالاخره اکنون چند متری احداث خواهد شد؟
وی میگوید: معمولاً غروبها ماشینهایی در این محله خلوت بین مخروبهها پارک میکنند و بعضاً اتفاقات بدی رخ میدهد.
مکرّم با خندهای تلخ به نکته عجیبی نیز اشاره کرده و میافزاید: زمانی که مالیات مغازه کوچک من محاسبه میشود با در نظر گرفتن مجاورت با خیابان 32 متری کذایی چند برابر نوشته شده میشود اما وقتی برای ساخت و ساز از شهرداری مجوز بخواهیم شهرداری مختصات کوی 10 مترى را محاسبه کرده و به ساخت و ساز پاسخ منفی میدهد.
تشدید حال بیماران به دلیل گرد و خاک پروژه ناتمام
کمی آنسوتر پیرمردی در کنار درب منزلش ایستاده، احساس میکنم از قدیمیهای این محله باشد بنابراین به سراغش میروم و با وی سخن میگویم او نیز مانند همسایگان دیگر ناراضی است.
او که حاضر نیست نامش منتشر شود میگوید: بیش از 40 سال است ساکن این محله هستم.
با بغض میگوید همسرم تازه مرحوم شده آن مرحوم بیماری آسم داشت و این سالهای آخر عمر همیشه از گرد و خاک این منطقه ناراحت بود.
یک بام و دو هوا در تخریب منازل مسکونی مسیر خیابان عطایی
یکی از اهالی این منطقه که نخواست تصویر و نامش منتشر شود، ادعا کرد اسنادی دارد مبنی بر اینکه نقشه این خیابان قانوناً 32 متر است و از دیوان عالی کشور دستور توقف پروژه 53 متر بودن خیابان را گرفتهاند.
منزل او تقریباً در امتداد خیابان است که اصولاً باید تخریب میشد، وی میگوید: خیلیها شاید خودخواهی ما را عامل تخریب نکردن منزلمان میدانند اما این گونه نیست و در واقع منازل این منطقه به صورت غیر قانونی در طرح خیابان 52 متری تخریب شدند.
این شهروند میافزاید: من نه تنها منزل خود را تخریب نخواهم کرد، بلکه به تمام همسایگانی که با واسطه اجرای خیابان 52 متری مجبور به تخریب منزل خود شدهاند، پیشنهاد میکنم تا از شهرداری شکایت کرده و خسارت خود را مطالبه کنند.
شاید اگر اکنون به جای قربانعلی سعادت که معاون مرحوم زین العابدین عطایی بود و برای بار دوم استاندار آذربایجان غربی شد، مرحوم عطایی دوباره استاندار میشد این خیابان پردردسر را بالاخره به اتمام میرساند و نامی سزاوارنه به آن میگذاشت.
گزارشگران: امید کمالی - عرفان بدلی
انتهای پیام/