صرفه‌جویی چند میلیاردی ارشاد چگونه نشر را نجات می‌دهد؟
علی‌اکبر اشعری معتقد است که صرفه‌جویی چند میلیاردی ارشاد از محل جابه‌جایی نمایشگاه کتاب باید در زیرساخت‌های نشر و از جمله توزیع حل شود، چرا که حرکت‌های قطره‌چکانی تأثیر کوتاه‌مدت بر جای می‌گذارد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، انتقال نمایشگاه کتاب تهران از مصلی به شهر آفتاب، با وجود نگرانی‌هایی که این روزها در دل ناشران ایجاد کرده است، وعده‌ای را نیز به همراه داشته که اگر محقق شود، دلگرمی نشر کشور را به همراه خواهد داشت وعده‌ای مبنی بر حمایت از ناشران با هزینه صرفه‌جویی شده حاصل از این انتقال که سید‌عباس صالحی معاون فرهنگی ارشاد مطرح کرد. اما به واقع این بودجه چند میلیاردی باید چگونه و در کجا خرج شود تا به مانند سالیان گذشته که بودجه‌های حمایتی هم‌چون یارانه مصرف کاغذ از نشر برداشته شد و قرار بود به مصرف‌کننده تعلق گیرد، اما هر سال با کاهش روبرو شد، نشود.
علی‌اکبر اشعری، سخنگوی شورای سیاست‌گذاری بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است، او سال‌ها در حوزه نشر فعالیت دورادور داشته و از نزدیک با دغدغه‌های ناشران آشناست، اشعری معتقد است بهترین کاربرد مصرف این بودجه زیرساخت‌های توزیع است.
اشعری می‌گوید: با این بودجه به دو شیوه می‌توان رفتار کرد، اول اینکه به شیوه قطره چکانی عمل کرد، مثلا دوباره یارانه کاغذ را برقرار کرد، یا سهم خرید کتاب از ناشران را افزایش داد، یا اینکه نوبت به نوبت به بخش نشر پول تزریق کرده تا مسکنی موقت باشد.
وی ادامه داد: دوم اینکه به اقدامات بلند مدت بپردازیم، برای نمونه زیرساخت‌ها و زمینه‌هایی را که موجب شده نشر ما رونق نداشته باشد، شناسایی کرده و سرمایه‌گذاری کنیم، یکی از حوزه‌هایی که همه ما می‌دانیم، دچار مشکل است، سیستم توزیع و دسترسی به کتاب است، وزارت ارشاد با بخشی از این سرمایه و حمایت بخش خصوصی می‌تواند قصه توزیع در سراسر کشور را به شکل مطلوبی سامان دهد، این کار یک ماه و دوماه نیست، کار دراز مدتی است، اگر ما برای زیرساخت‌های نشر فکر کنیم بهتر است تا اینکه این هزینه را در کوتاه‌مدت صرف کنیم.
اشعری با اشاره به وضعیت توزیع در کشور گفت: اکنون تقریباً منهای یک تعداد پخشی که خیلی هم قدرتمند نیستند و تنها با برخی ناشران کار می‌کنند، سیستم توزیع ما دچار مشکلات جدی است.
وی ادامه داد: اکنون عموم فروشگاه‌های سطح کشور ما گنجایش محدودی برای عرضه کتاب دارند، ما سامانه‌ای نداریم که بتواند به کتاب‌فروشی‌های مناطق مختلف کشور بگوید که مردم محله شما بیشتر چه نوع کتاب‌هایی را می‌خواهند، کتابفروشی‌ها بیشتر از طریق تجربه اقدام به فروش کتاب می‌کنند.
اشعری تصریح کرد: وزارت ارشاد با کمک شهرداری‌‌ها می‌تواند کمک کند که کتابفروشی‌ها بزرگتر شوند، شبکه سراسری فروش کتاب به وجود بیاید. شبکه توزیع قدرتمندس که بتواند کتاب‌های مورد تقاضای مردم را به دست آن‌ها برساند.
وی با اشاره به دیگر مشکلات عرضه کتاب و کتابخوانی گفت: قصه کتاب و کتابخوانی پاشنه آشیل‌های بسیاری دارد که باید به آن‌ها توجه کرد، بخشی از این نقاط را ارشاد با برگزاری جشنواره‌های کتاب سال و جلال و ... برطرف می‌کند و بخشی دیگر هم‌چنان پابرجاست. برای نمونه کتاب‌آرایی یکی از این نقاط است، چرا که جاذبه‌های بصری کتاب در رویکرد مخاطب به آن کتاب موثر است، البته در رابطه با کتاب‌های نفیس بخش خصوصی تا اندازه‌ای وارد این موضوع شده است. اما لازم است اقدامی عاجل در این زمینه صورت گیرد.
اشعری تصریح کرد: بخش دیگری که ارشاد می‌تواند با این بودجه به آن ورود کند، تبلیغ است، کتاب وقتی منتشر می‌شود، باید اطلاع‌رسانی شود، اگر ما انتظار داریم که مخاطب به کتاب روی بیاورد، باید از طریق تبلیغات و اطلاع‌رسانی او را نسبت به انتشار این کتاب آگاه کنیم، این کار یک الزاماتی دارد، هم می‌توان از فضای مجازی بهره گرفت و هم می‌توان بخش خصوصی را فعال کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که هر چقدر زیرساخت‌های حوزه نشر را قدرتمند کنیم، باز هم به نظر می‌رسد، یکی از مشکلات اساسی ما عدم تمایل مخاطبان به کتاب است، در این زمینه نیز ارشاد می‌تواند با سرمایه‌گذاری مشکلات را کاهش دهد؟ گفت: در این زمینه باید کارهای اساسی و ساختاری انجام شود، نهادهای آموزشی ما باید وارد این میدان شوند، اکنون متاسفانه در آموزش و پرورش و دانشگاه‌های ما در برخی کلاس‌های درس دانشگاهی استاد جزوه سی سال پیش خود را تدریس می‌کند، مطمئنا با چنین روشی نمی‌توان روحیه پژوهشی در نسل دانشجو ایجاد کرد.باید فرهنگ مطالعه را در نسل جوان بالا ببریم، نیاز به مطالعه اگر ایجاد شود، جامعه به دنبال آن خواهد رفت.
انتهای پیام/
