واکاوی فلسفه عزاداری امام حسین(ع) از منظر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم،به نقل از پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مکارم شیرازی، در آستانه فرارسیدن ایام سوگواری و عزاداری حضرت اباعدالله الحسین(علیه السلام)، لزوم واکاوی چیستی فلسفۀ برپایی مراسم عزا در مصائب حضرت سید الشهدا(علیه السلام) بیش از پیش احساس می گردد، از این رو در این نگاشته مهمترین مولّفه های کلیدی در این مسأله با بهره‌گیری از اندیشه های ارزشمند حضرت آیت الله مکارم شیرازی به مخاطبان ارائه می‌گردد.

تأکید روایات در برپایی مجلس عزاداری امام حسین(علیه السلام)

به یقین تأکید و توصیه‏اى که در روایات نسبت به برپا نمودن مجالس عزا و گریه بر مصائب امام حسین علیه السلام وارد شده است، نسبت به هیچ یک  از امامان معصوم علیهم السلام حتّى وجود مقدّس پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله وارد نشده است. گویا در این مسئله سرّى نهفته است که ائمّه اطهار علیهم السلام این همه آن را مورد تأکید و سفارش قرار داده‌‏اند.[1]

حفظ مکتب اهل بیت علیهم السلام‏

در تبیین چیستی  تأکیدات بی شائبۀ ائمۀ معصومین(علیهم السلام) به لزوم برپایی عزاداری امام حسین (علیه السلام) باید گفت؛ به اعتراف دوست و دشمن، مجالس عزاى امام حسین علیه السلام عامل فوق العاده نیرومندى براى بیدارى مردم است و راه و رسمى است که آن حضرت آن را به پیروان خود آموخته تا ضامن تداوم و بقاى اسلام باشد.[2]

هم چنین اهمّیّت برپایى این مجالس و رمز تأکید ائمّه اطهار علیهم السلام بر حفظ آن، آنگاه روشن‏تر مى‏شود که ملاحظه کنیم شیعیان در عصر صدور این روایات به شدّت در انزوا به سر مى‏‌بردند و تحت فشارهاى گوناگون حکومت امویان و عبّاسیان چنان گرفتار بودند که قدرت بر انجام کوچک­ترین فعّالیّت و حرکت سیاسى و اجتماعى نداشتند و چیزى نمانده بود که به کلّى منقرض شوند ولى مجالس عزاى امام حسین علیه السلام آنان را نجات داد و در پناه آن، تشکّل و انسجام تازه‌‏اى یافتند و به صورت قدرتى چشمگیر در صحنه جامعه اسلامى ظاهر شده و باقى ماندند.[3]

به همین دلیل، برپایى این مجالس در روایات به عنوان «احیاى امر اهل‏بیت علیهم السلام» تعبیر شده است. امام صادق علیه السلام در مورد این گونه مجالس فرمودند: «إِنَّ تِلْکَ الْمَجالِسَ أُحِبُّها فَأَحْیُوا أمْرَنا؛ این گونه مجالس (شما) را دوست دارم، از این طریق مکتب ما را زنده بدارید!». [4]، [5]

وحدت امت اسلامی

بی شک تأکید ائمّه اطهار علیهم السلام به ضرورت برگزارى مراسم عزادارى حسینى علیه السلام، بر مبنای«وحدت مردم» استوار می­باشد، به گونه‌‏اى که امروزه در ایّام شهادتش میلیونها انسان با اختلاف طبقات و نژاد و مذهب در هر کوى و برزن به عزادارى آن حضرت بپا خاسته و گرد بیرق حسینى اجتماع مى‏‌کنند.

هر ملّتى براى بقا و موفّقیّت خویش محتاج به عامل وحدت و اجتماع است. بدون شک بهترین عامل وحدت پیروان اهل بیت علیهم السلام که با کمترین زحمت و کمترین هزینه مى‏‌تواند توده‌‏هاى میلیونى را حول یک محور جمع کند، همین مراسم عزادارى حسینى است.[6]

احیاء اهداف امام حسین(علیه السلام) در ظلم ستیزی

بدیهی است از جمله اهداف و عوامل برپایی عزادارى، زنده نگه‏داشتن تاریخ امام حسین علیه السلام و هدف او، یعنى مبارزه با ظلم و ذلّت است، لذا  باید عزادارى به گونه ای محقق گردد که همگان را به اهداف آن پیشواى بزرگ آشنا سازد که عزادارى، حمایت از مکتب امام حسین علیه السلام در ظلم ستیزى و اعلام برائت و بیزارى از ظالمان از جمله شاخصه های وجودی برپایی مراسم سوگواری امام حسین(علیه السلام) است.

پیوند عاطفه و بصیرت؛ مقوّم مقولۀ استکبار ستیزی

باید اذعان نمود برپایی مراسم سوگواری و عزاداری بر مبنای گریه بیانگر عواطف و عشق به بنیان‏گذار این مکتب است که درس شجاعت و ایمان و ظلم ستیزى را به ما آموخت. مگر مى‌‏شود رابطه عمیقِ عاطفى باشد، و قطره‏‌هاى اشک در مصائب آنها جارى نشود، لذا گری‌ه‏ها به‏خاطر ظلم‌‏هایى است که دشمنان بر آنها روا داشتند و در واقع اعلان جنگ با دشمنان ایشان، و به تعبیر دیگر با ظالمان و ستمگران دنیاست. علاوه بر این، صحنه‏‌هاى کربلا چنان بوده است که هر کس کمترین عاطفه اى داشته باشد، با شنیدن آن متأثر مى‏‌شود این همان رابطه و پیوند عاطفى است.[7]

سخن آخر

اصل عزادارى که باعث بیدارى و آگاهى امّت اسلامى و داراى جنبه ظلم ستیزى است در واقع مکتبى براى پرورش صفات برجسته انسانى است، از این رو باید گفت عاشورا یک «حادثه» نیست بلکه یک «جریان تاریخى» است. جریان مبارزه حق و باطل، عدالت و ظلم به نحوی و این مبارزه در همه اعصار و قرون ادامه دارد و عاشوراى حسینى درس لازم را براى پیروزى حق بر باطل به طرفداران حق مى‌‏دهد و شعار«هیهات منا الذّله» بیانگر این جهاد پرارزش است و ما از این درس در طول تاریخ استفاده فراوان برده‌‏ایم.[8]

انتهای پیام/