روحانی: دستیابی به اعتماد بین آمریکا و ایران به زمان زیادی نیاز دارد
رئیس‌جمهور می‌گوید اگرچه تفاهم هستهای گام اول اعتماد آفرینی میان تهران و واشنگتن بوده اما "برای دستیابی به اعتماد بین آمریکا و ایران به زمان زیادی نیاز است....آمریکا اشتباهات بسیاری درباره ایران در گذشته انجام داده و باید آنها را جبران کند."
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، شبکه خبری سی‌بی‌اس اولین بخش از مصاحبه حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، با برنامه "60 دقیقه" به میزبانی استیو کرافت را شب گذشته (یکشنبه) پخش کرد. این اولین مصاحبه رئیس‌جمهور ایران با یک رسانه غربی پس از نهایی شدن تفاهم هستهای میان ایران و گروه 1+5 در 23 تیر است.
متن زیر ترجمه متن انگلیسی سخنان رئیس‌جمهور است که توسط شبکه خبری سی‌بی‌اس منتشر شده.
استیو کرافت: نظرتان درباره توافق چیست؟
روحانی: توافقی بود که دستیابی به آن بسیار سخت بوده و پستی و بلندی‌های زیادی داشت. اما مسیر درستی است که انتخاب کرده‌ایم. خوشحالم که قدم‌های بی‌نهایت مهمی را در این مسأله برداشته و در روند اتخاذ گام‌های نهایی قرار داریم.
استیو کرافت: آیا از شدت مباحث در آمریکا و نتیجه آن غافلگیر شدید؟
روحانی: قابل پیش‌بینی بود. موضوعی به این مهمی را نمی‌توان بدون وجود مخالفین حل کرد. اظهارات تعجب‌انگیز هستند و برخی از آنها خوشایند نیستند. برخی گروه‌ها و احزاب سیاسی ممکن است با آن [برجام] مخالف باشند، اما دولت‌های جهان، همه با هم، از این [توافق] استقبال کردند.
استیو کرافت: مخالفین می‌گویند که آمریکا چیزهای زیادی را در قبال دستاوردهای کم به ایران ارائه کرده است، یعنی توافق برای برداشتن تحریم‌های ایران در ازای آنچه آنها می‌گویند توقف موقت 15 ساله عملیات‌های هستهای ایران است، که البته پس از آن ایران می‌تواند آزادانه بر روی یک بمب هستهای با منابعی بیش از آنچه اکنون در اختیار دارد، کار کند.
روحانی: اگر کشوری می‌خواست، با منابع فنی که در اختیار دارد، به بمب هستهای دست یابد، این توافق تبدیل به توافق بسیار بدی برای آن می‌شد. زیرا توافق محدودیت‌هایی را بر تمام مسیرهای دستیابی به بمب هستهای اعمال می‌کند. اما اگر کشوری از همان ابتدا به دنبال تکنولوژی صلح‌آمیز هستهای باشد، در این حالت چیزی را از دست نداده است. ما می‌خواستیم این ادعاهای نادرست که ایران به دنبال سلاح هستهای است اصلاح و حل شود و اینکه هدف ایران فعالیت صلح‌آمیز است. در این توافق، ما محدودیت‌هایی را برای یک بازه زمانی پذیرفته‌ایم تا اعتماد بیشتری با جهان پدید آوریم.
کل توافق نیازمند جهشی از جانب دو دشمن قدیمی است. ایرانی‌ها همیشه اصرار داشته‌اند که برنامه هستهای آنها صلح‌آمیز است. اینکه یک فتوای دینی آنها را از ساخت تسلیحات هستهای باز می‌دارد. اما تردیدی وجود ندارد که ایرانی‌ها می‌دانستند آن را چگونه بسازند و ابزار انجام این کار را در اختیار داشتند. اکنون، از ایران خواسته شده 98 درصد از اورانیوم غنی‌شده را از کشور خارج سازد، هزاران سانتریفیوژ را انبار کند، تأسیسات غنی‌سازی مستحکم خود در فردو را تعطیل کند، رآکتور آب سنگین خود در اراک را اصلاح کند، و از بازرسی‌های بین‌المللی دقیقی تبعیت نماید.
استیو کرافت:به نظر می‌رسد آمریکا تندروهای مختص خود و ایران نیز تندروهای خودش را دارد. مخالفین اساسا می‌گویند معتقدند که ایران کنترل بسیاری از برنامه هستهای خود را در اختیار آمریکا و دیگر کشورهای خارجی و آژانس قرار داده است. آیا شما تشابهاتی بین ایران و آمریکا در حوزه مخالفت با این توافق مشاهده می‌کنید؟
روحانی: تشابهاتی وجود دارد. طبیعی است که مخالفین همیشه به دنبال بیشترین نتیجه ممکن هستند. در یک توافق، هیچ یک از طرفین به حداکثر‌ها دست نمی‌یابند. هر دو طرف باید از برخی خواسته‌های حداکثری خود برای دستیابی به توافق دست بکشند. بنابراین، کسی که به دنبال حداکثر است، شکایت می‌کند. نتیجه این توافق به نفع همه است، به نفع دو طرف، زیرا توانستیم به تفاهمی، به توافقی، در یک مسأله بسیار پیچیده در میز مذاکره دست یابیم و توانستیم که از سوءتفاهم‌ها جلوگیری کرده، و گام اول را به سمت اعتماد برداریم. البته، برای دستیابی به اعتماد بین آمریکا و ایران به زمان زیادی نیاز است.
استیو کرافت:برخی مخالفین بسیار قدرتمند هستند. برای مثال، فرمانده سپاه پاسداران توافق را محکوم کرده است. با این مسأله چگونه برخورد می‌کنید؟ سپاه یک نیروی سیاسی قوی در کشور است.
روحانی: مشخص است که برخی مخالفت ... برخی طرفداری خواهند کرد، نظرات خود را بیان خواهند کرد، اما پس از اینکه توافق توسط نهادهای مسئول پذیرفته شد، همه از آن تبعیت خواهند کرد. سپاه پاسداران نیز، پس از اینکه توافق توسط نهادهای مسئول تأیید شد، به آن احترام خواهد گزارد.
اکثریت مردم ما، در نظرسنجی‌ها، نگاه مثبتی درباره توافق دارند و نهادهایی مانند مجلس و شورای عالی امنیت ملی معمولا زیاد دور از افکار عمومی نبوده و در آن مسیر حرکت می‌کنند.
استیو کرافت:شما در اظهاراتی که درباره مذاکرات داشته‌اید بسیار ملایم سخن گفته‌اید. سعی داشته‌اید حس حسن نیت را بین آمریکا و ایران بسط دهید، اما بخشی از این موفقیت توسط اظهارات تند دو طرف تضعیف شده است. از زمان توافق، آیت‌الله خامنه‌ای، شعار "مرگ بر آمریکا" و "مرگ بر اسرائیل" که توسط نمازگزاران در مراسم نماز جمعه سر داده می‌شود را تمجید کرده است، و هنوز هم آمریکا را "شیطان بزرگ" می‌خواند. آیا شما معتقدید آمریکا "شیطان بزرگ" است؟
روحانی: خصومتی که بین آمریکا و ایران طی دهه‌ها وجود داشته؛ فاصله‌ها ، مخالفت‌ها و بی‌اعتمادی به این زودی از بین نخواهند رفت. مهم این است که به کدام سو می‌رویم؟ آیا به سمت تشدید دشمنی می‌رویم یا کاهش خصومت‌ها؟ من معتقدم که اولین گام‌ها را در کاهش این دشمنی برداشته‌ایم.
استیو کرافت: آیا فکر می‌کنید آمریکا "شیطان بزرگ" است؟
روحانی: شیطان در اصطلاحات دینی ما برای اشاره به قدرتی به کار می‌رود که دیگران را فریب می‌دهد و سخنان آن سخنانی روشن نبوده و با واقعیات سازگار نیستند. آنچه می‌توانم بگویم این است که آمریکا اشتباهات بسیاری درباره ایران در گذشته انجام داده و باید آنها را جبران کند.
استیو کرافت: مطمئنم می‌دانید که برای بسیاری آمریکایی‌ها این واقعیت که اوباما توافقی با کشوری که می‌گوید "مرگ بر آمریکا، مرگ بر اسرائیل"، امضاء کرده، بسیار سخت است. این امر را چگونه توضیح می‌دهید؟ این شعار چه معنایی می‌دهد؟ آیا معنای لفظی آن را باید در نظر بگیرند؟ آیا این شعارها برای مصارف داخلی و سیاسی ایران است؟ آمریکایی‌ها از این لحن چه برداشتی باید داشته باشند؟
روحانی: این شعاری که سر داده می‌شود شعاری علیه مردم آمریکا نیست. مردم ما به مردم آمریکا احترام می‌گزارند. مردم ایران به دنبال جنگ با هیچ کشوری نیستند. اما سیاسیت‌های آمریکا علیه منافع ملی مردم ایران بوده. قابل درک است که مردم به این مسأله حساسیت نشان دهند. زمانی که مردم علیه شاه به پا خواستند، آمریکا تا لحظات آخر شدیدا به حمایت از شاه پرداخت. در جنگ هشت ساله با عراق، آمریکایی‌ها از صدام حمایت کردند. مردم این چیزها را فراموش نخواهند کرد. ما نمی‌توانیم گذشته را فراموش کنیم، اما در همین حین نگاه‌مان باید به آینده باشد.
استیو کرافت: "مرگ بر آمریکا" مفهومی بسیار ساده است. کلمات جای زیادی برای تفسیر باقی نمی‌گذارند. آیا روزی را که این عبارت استفاده نمی‌شود را می‌توانید ببینید؟ شما خود هر دو طرف را تشویق کرده‌اید که سعی در کاهش تنش‌ها داشته باشند.
روحانی: اگر آمریکا دشمنی را کنار گذارد، اگر حسن نیت را آغاز کند، و گذشته را جبران نماید، وضعیت آتی بین ایران و آمریکا تغییر خواهد کرد.
استیو کرافت: آمریکا توافقی را برای برداشتن تحریم‌های با ایران امضاء کرده است، آیا این نشان حسن نیت نیست؟
روحانی: این [توافق] هنوز اجرایی نشده است... برداشتن تحریم‌ها باید آغاز شود.
استیو کرافت: آیا فکر می‌کنید که اعتماد بین ایران و آمریکا پس از این توافق بهبود یافته است؟
روحانی: نسبت به گذشته بهبود یافته است. اما این امر بدین معنا نیست که تمام اختلافات حل شده است، یا اینکه تمام بی‌اعتمادی‌ها از بین رفته، در یک مسأله، بله، توانسته‌ایم به مشکل فایق آییم.
استیو کرافت: در داخل و خارج ایران حدس‌ها و امیدهایی و جود دارد مبنی بر اینکه توافق هستهای می‌تواند تسریع کننده همکاری گسترده‌تر، اگر چه محدود، دو کشور بر اساس منافع مشترک باشد.
روحانی: حوزه‌های بسیاری وجود دارد که در آنها اهداف و منافع مشترک ممکن هستند. اما مهم این است که در توافق هستهای، ببینیم دو طرف چگونه در عمل رفتار می‌کنند. اجرای توأم با حسن نیت این توافق فضای جدیدی را ایجاد خواهد کرد.
استیو کرافت: شما گفته‌اید که مایلید با هر کشوری، دوست یا دشمن، نشسته و درباره وضعیت سوریه به منظور پایان دادن به خونریزی‌ها گفتگو کنید. ایران چه راه‌حلی را ممکن، قابل اجراء و قابل پذیرش می‌داند؟
روحانی: ببینید، در کشوری که بخش اعظمی از آن توسط تروریست‌ها اشغال شده است، خونریزی در کشور وجود دارد، میلیون‌ها نفر آواره شده‌اند، چگونه ممکن است بدون حمایت از و کمک به دولت این کشور تروریست‌ها را از آن بیرون رانیم؟ چگونه می‌توانیم بدون حضور دولت با تروریست‌ها بجنگیم؟ البته، پس از اینکه با تروریسم مبارزه کردیم و محیطی امن بوجود آمد، آن موقع زمان بحث درباره قانون اساسی، یا حکومت آتی فرا می‌رسد، اما در زمان خونریزی و در حین اشغال کشور چه گزینه‌‌ای وجود دارد.
استیو کرافت: این توافق یک پیروزی سیاسی بزرگ برای شخص شما بود. شما بر اساس این ایده که می‌خواستید ایران را به روی جهان خارج باز کنید انتخاب شدید، اینکه می‌خواستید تحریم‌ها را بردارید، می‌خواستید رونق را به کشور بازگردانید، تا ایران بتواند جای خود را در میان ملت‌های بزرگ جهان بدست آورده و منزوی نشود. برخی چیزها در برنامه‌های شما وجود دارند که هنوز اجراء نشده‌اند: آزادی بیان، دسترسی بیشتر به اینترنت و آزادی‌های فردی.
روحانی: فکر می‌کنم نسبت به دو سالی که ریاست‌جمهور بودم، موفق عمل کرده‌ایم - البته نه 100 درصد اما موفق. روابط ما با دیگر کشورها بهبود یافته است. آزادی بیشتری در دانشگاه‌ها وجود دارد، بحث‌های پرشور و نیز آزادی بیشتر برای مطبوعات، نسبت به گذشته، وجود دارند. البته برخی مسائل وجود دارند که در کنترل دولت قرار ندارند.
استیو کرافت:اکنون که در اینجا نشسته و صحبت می‌کنیم، یک شهروند آمریکایی ایرانی وجود دارد، روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست، جیسون رضائیان،که بیش از یک سال است بدون اتهام مشخصی زندانی شده. صحبت‌هایی در چند هفته اخیر شده است که شاید این زندانی مبادله شود. آیا در این مورد می‌توانید توضیح دهید؟
روحانی: ما ایرانی‌هایی داریم که در آمریکا زندانی شده‌اند، ایرانی‌هایی که تحت پیگرد قرار دارند، بخش اعظمی از آنها به دلیل دور زدن تحریم‌ها تحت تعقیب هستند. و می‌دانید که از همان ابتدا اعتقاد داشتیم تحریم‌ها نادرست هستند و همه را تشویق به دور زدن آنها می‌کردیم. ما اعتقاد داریم که آن زندانی‌ها بی‌گناه هستند، و زندانی شدن آنها را نادرست می‌دانیم.
استیو کرافت: آیا از تبادل زندانی‌ها حمایت می‌کنید؟
روحانی: من شخصا لغت مبادله را ترجیح نمی‌دهم، اما از منظر بشردوستانه، اگر بتوانیم گامی برداریم باید آن را اجراء کنیم. طرف آمریکایی نیز باید گام‌های خود را بردارد.
رئیس‌جمهور ایران در بخش دیگری از سخنانش گفت:
همانگونه که می‌دانید، در ایران، در حال انتقال گام به گام اقتصاد به بخش خصوصی و غیردولتی هستیم. بخش خصوصی ما و آمریکا می‌توانند فضا را بهبود بخشند. در حقیقت، این امر منجر به تقویت توافق هستهای خواهد شد. حتی توریسم، اگر مردم آمریکا به ایران آمده و تاریخ باستانی و ماهیت ایران را مشاهده کنند و مردم ایران نیز به آمریکا رفته و آنجا را ببینند، این امر می‌تواند دیوار بی‌اعتمادی را کوتاه کرده و وضعیت آتی را بهبود بخشد.
انتهای پیام/
