لغو ناقص تحریم‌ها و برخورد دلارهای نفتی به سد محاکم اروپا، ۲ ایراد برجام

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، اسفندیار معصومی دکترای اقتصاد سنجی، کارشناسی ارشد آمار و کارشناسی اقتصاد ریاضی و اقتصاد سنجی از مدرسه اقتصاد لندن است.

به باور معصومی اگر بازگشت تمام دارایی های بلوکه شده (به سرقت رفته) از نظر مقدار و زمان آزاد سازی تضمین می شد، می شد این دارایی ها را برای استفاده در سرمایه گذاری های زیرساختی و مولد به کار برد.

وی معتقد است احتمالا ایران در این توافق دستی بسیار ضعیف تر از آنچه دولت تبلیغ می کند دارد... توافق هسته ای به میزان کافی موجب لغو تحریم ها نخواهد شد و ایران را با یک ماموریت تقریبا غیرممکن برای آزاد سازی دارایی هایش از طریق دادگاه های مختلف مواجه خواهد ساخت.

او بر این باور است که اولین هدف دشمنان ایران دانشمندان آن بودند. به نظر می رسد که دانش هسته ای تنها سلاح قوی در مذاکرات هسته ای با گروه 1+5 بوده است.

معصومی معتقد است چند میلیارد دلاری که در جریان مذاکرات آزاد شد، یک تیزر تبلیغاتی بود که برای فریب دادن ساده لوحان یا افراد طماع یا افراد شدیدا نیازمند طراحی شده بود.

دیگر نظرات این اقتصاددان ایرانی مقیم آمریکا را به ویژه در خصوص ثمرات واقعی توافق هسته ای برای ایران در گفت وگو با خبرگزاری تسنیم را ادامه بخوانید.

• توافق واقعی با منافع و اثرات مفید باید دارای سه جزء اساسی باشد
• توافق هسته ای فعلی به نفع ایران نیست

خبرگزاری تسنیم: تبعات و مسائل اقتصادی مرتبط با توافق هسته ای را چگونه ارزیابی می کنید.

معصومی: همانطور که می دانید، من طرفدار توافقی بوده ام که به عنوان یک تصمیم استراتژیک موجب لغو تمام تحریم ها علیه ایران شود. من این توافق را یک گام مهم می دانم که موجب ترمیم اقتصادی و تقویت اقتصاد کشور و فراهم آمدن آسودگی برای مردم خواهد شد.

من طرفدار این منطق بوده ام که ایران وقتی نمی تواند در حوزه هایی نظیر حوزه اقتصادی پیروز باشد، نباید شروع به جنگیدن در آن حوزه کند.

توافقی واقعی که دارای اثرات مفیدی باشد باید دارای 3 جزء باشد: لغو فوری و تضمین شده تمام تحریم ها، بازگشت تضمین شده تمام دارایی های بلوکه شده تا یک تاریخ مشخص و خودداری از هرگونه اقدام یا تعهدی که امنیت آینده کشور  و منافع آن را به خطر می اندازد. بدون تامین امنیت آینده کشور و اقداماتی برای ایجاد بازدارندگی دفاعی، همه طرح ها و اهداف اقتصادی به خطر خواهد افتاد و واقع بینانه نخواهد بود.

من اکنون به صورت خیلی کلی در مورد یک طرح اقتصادی صحبت می کنم و سپس به بیان این مسئله خواهم پرداخت که چرا معتقدم توافق فعلی به سود ایران نیست.

اگر بازگشت تمام دارایی های بلوکه شده (به سرقت رفته) از نظر مقدار و زمان آزاد سازی تضمین می شد، می شد این دارایی ها را برای استفاده در سرمایه گذاری های زیرساختی و مولد به کار برد. من در مصاحبه های قبلی 2 مثال را ذکر کردم: توسعه صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی و ساخت پرتعداد خانه های ارزان قیمت. عادی سازی رژیم نرخ ارز به برقراری نظم در بازار کمک خواهد کرد و رانت جویی و سوء استفاده از تفاوت قیمت ارز مرجع و ارز آزاد را از بین خواهد برد.
باید مقررات سختگیرانه، قوی و قابل اجرایی در زمینه واردات کالاهای مصرفی اعمال شود. در تمام قراردادهای همکاری اقتصادی و صنعتی با شرکت های غیرایرانی باید یک حداقل تعهدات برای تولید و ایجاد فرصت های شغلی پیش بینی شود و تحقیق در تمام زمینه ها باید تشویق و حمایت شود. توجه کنید که اولین هدف دشمنان ایران دانشمندان ان بودند. به نظر می رسد که دانش هسته ای تنها سلاح قوی در مذاکرات هسته ای با گروه 1+5 بوده است.

* توافق هسته ای فعلی به میزان کافی موجب لغو تحریمها نخواهد شد

اما در مورد توافق هسته ای اخیر: این توافق دارای جنبه های هشدار دهنده بسیاری است که توسط هیچ یک از طرفها قابل توضیح نیست. احتمالا ایران در این توافق دستی بسیار ضعیف تر از آنچه دولت تبلیغ می کند دارد... توافق هسته ای به میزان کافی موجب لغو تحریم ها نخواهد شد و ایران را با یک ماموریت تقریبا غیرممکن برای آزاد سازی دارایی هایش از طریق دادگاه های مختلف مواجه خواهد ساخت.

در این توافق برای هر گرم مواد هسته ای جنگیده شده، تک تک سانتریفیوژها مورد توجه قرار گرفته و دقیقا روشن شده که چه کسی باید تبعیت ایران از تعهداتش را تایید نماید. اما آیا همان دقت نظر در آزاد سازی دارایی های ایران لحاظ شده است؟ چه تضمینی وجود دارد که این دارایی ها تا تاریخ مشخص شده به ایران برگردد؟ آیا ایران قرار است در دادگاه های شهرهای مختلف جهان حاضر شود و برای آزادسازی پولهای خودش التماس کند؟ به نظر مذاکره کنندگان ما این روند قضایی چقدر زمان خواهد برد؟

• چند میلیارد دلار آزاد شده در جریان مذاکرات یک تیزر تبلیغاتی بود

تسنیم: پس چند میلیارد دلاری که در جریان مذاکرات آزاد شد چه بود؟

چند میلیارد دلاری که در جریان مذاکرات آزاد شد، یک تیزر تبلیغاتی بود که برای فریب دادن ساده لوحان یا افراد طماع یا افراد شدیدا نیازمند طراحی شده بود.

توافق تحریم ها در زمینه تسلیحات غیر هسته ای را برای مدت 5 تا 8 سال باقی می گذارد. آمریکا به صراحت اعلام کرده که این تحریم ها را بعدا تمدید خواهد کرد و هر تحریم دیگری را برای هر دلیلی که مناسب بداند اعمال خواهند کرد.
اگر پاسخ این سوالات به صورت علنی و در داخل توافق داده نشود، به خصوص در مورد میزان و زمان بازگشت دارایی های ایران، توافقی در کار نخواهد بود. بلکه این به معنای تسلیم شدن بدون هرگونه مبارزه ای خواهد بود.

• واردات کالا از کشورهای اروپایی در ازای پولهای بلوکه شده
• شرایط استعماری پس از تحریم
• ژانویه 2016 مشخص می شود دستاورد واقعی ایران از مذاکرات مشخص می شود

تسنیم: بالاخره این مذاکره به نفع ایران و منافع اقتصادی آن خواهد بود؟

معصومی: تا زمانی که دارایی های ایران به صورت سریع و مشخص تا یک زمان تعیین شده باز نگردد، سخن گفتن از طرح های اقتصادی زودهنگام خواهد بود. مجموعه ای از واردات کالا از کشورهای انگلیس، آلمان و فرانسه در عوض پول های بلوکه شده ایران به جریان خواهد افتاد و این موجب بدهکار شدن کشور خواهد شد. تعداد کمی ثروتمند خواهند شد و برخی در شهرهای بزرگ ممکن است برای مدتی احساس بهتری داشته باشند. اما این در دراز مدت یک فاجعه خواهد بود. ایران مجددا این بار تحت عنوانی دیگر تحت استعمار قرار خواهد گرفت.

من فکر می کنم مردم ایران نباید با عجله در مورد مذاکره کنندگان قضاوت کنند. دست مذاکره کنندگان ایرانی خیلی ضعیف بود. حامیان احتمالی آنها یعنی چین و روسیه دلیل اصلی موفقیت تحریم ها بودند. آنها قطعنامه های شورای امنیت را که موجب مشروعیت بخشی به جنگ اقتصادی علیه ایران شد وتو نکردند. اگر ایران روزی مثل عراق در معرض جنگی ویرانگر قرار بگیرد، روسیه و چین به کمک ایران نخواهند امد.

بنابراین ما باید منتظر روشنگری هایی در مورد این توافق باشیم. در ژانویه 2016 مشخص خواهد شد که ایران چه از این مذاکرات به دست آورده است. اگر دستاورد ما کسب مجوز اقدام قضایی در محاکم آمریکا یا التماس به چینی ها برای آزاد سازی دارایی هایمان باشد، ما چیزی به دست نیاورده ایم. این به معنای تسلیم شدن محض خواهد بود

با توجه به  تغییرات کنونی در ایران، مهم است بدانیم که در صورت عدم موافقت کنگره آمریکا با توافق چه اتفاقی خواهد افتاد.به نظر می‌رسد که تحریم‌های کنگره آمریکا علیه ایران برای ایران موفقیتی استراتژیک باشد. به این ترتیب ماهیت جناح راستی سهامداران آمریکا و تسلط اسرائیل بر امور امریکا آشکار می‌شود و در نتیجه امکان لغو تحریم‌های دیگر کشورهای جهان علیه ایران وجود دارد. این شرایط آزمونی بزرگ برای کشورهای دیگر، به خصوص چین و روسیه و آلمان است تا نشان دهند که طبق اصول عمل کرده و با ایران تجارت کرده و سرمایه توقیف شده ایران را آزاد خواهند کرد. سرمایه‌ای که امریکا توقیف کرده است، با توافق و یا بدون آن، به هیچ عنوان آزاد نخواهد شد.   

اگر کنگره آمریکا توافق با ایران را تحریم کند، و هر کدام از کشورهای 1+5 جنگ اقتصادی علیه ایران را ادامه دهد، ایران باید همه روابط سیاسی خود با آن کشور را متوقف کند. موضع آن کشور علیه ایران مانند جنگی بی دلیل بر ضد این کشور است.

مجلس ایران می‌تواند با تصویب قانونی مبنی بر ممنوعیت هرگونه توافق مبادلاتی با هر کدام از کشورهای 1+5 که دارایی‌های ایران را توقیف کرده است، به دولت خود کمک کند تا زمانی که تمامی دارایی‌ها به این کشور بازگردانده شوند. این کار باید فورا صورت گیرد.

گفت‌وگو از: مریم سلیمی

انتهای پیام/