هشدار رهبر معظم انقلاب در جمع اساتید دانشگاهها
خبرگزاری تسنیم: مسأله مهمی که رهبر معظم انقلاب نسبت به آن هشدار دادند، این بود که هرچند جایگاه علمى کشور در دنیا تنزل نکرده است اما شتاب علمى کشور کاهش یافته است و این امرى است که باید نسبت به آن دغدغه نشان داد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در جمع اساتید دانشگاههاى کشور، شامل توصیهها و نکات بسیار مهمى در باب حرکت علمى کشور و جایگاه استاد و دانشگاه در این مسیر بود که از میان همه مباحث مهمى که ایشان در این سخنرانى بیان کردند، متن حاضر بر 9 محور اصلى تأکید خواهد کرد. این 9 محور اصلى عبارتند از: 1. استادى به معنى تعلیم و تربیت همزمان؛ 2. اساتید چه روحیههایى را باید در دانشجویان تقویت کنند؛ 3. مدیران آموزش عالى کشور و دانشگاهها قدر اساتید متعهد را بدانند؛ 4. شتاب علمى کشور کاهش یافته است؛ 5. محیط علمى کشور را از حاشیهسازىها برکنار نگه دارید؛ 6. مسأله بورسیه‌ها یکى از غلطترین کارهاى دو سال اخیر؛ 7. مسألهى علوم انسانى و عقب بودن کشور در زمینه علوم انسانى؛ 8. بودجه پژوهش، نقشهى جامع علمى، سند آمایش آموزش عالى، دورههاى تحصیلات تکمیلى؛ 9. هدف تحریمها مقابله با الگوى اسلامى و ایرانى پیشرفت است.
دیدار رهبر معظم انقلاب اسلامى با اساتید دانشگاههاى کشور و بیانات ایشان در جمع آنان، یکى از مهمترین دیدارهاى دانشگاهى هر ساله کشور است که در آن بسیارى از مهمترین مسائل مربوط به حیات علمى کشور به بحث گذاشته مىشود. مشخص است که این دیدار محلى براى طرح مباحث محتوایى علوم مختلف نیست، اما بهلحاظ مدیریت کلان عرصه علمى کشور و سیاستگذارىهاى کلان علمى کشور، کمتر مبحث مهمى را مىتوان یافت که در این دیدار از سوى سخنرانان مدعو یا رهبر معظم انقلاب اسلامى طرح و بحث نشود. دیدار اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامى با اساتید دانشگاههاى کشور نیز دیدارى از همین دست بود. رهبر معظم انقلاب در این دیدار که هدف اصلى آن تکریم اساتید و ایجاد فرهنگ تکریم استاد معرفى شده است، بر 9 محور اصلى تأکید نمودند که شایسته است مورد توجه همه دستاندرکاران حرکت علمى کشور و دانشگاهها و مراکز آموزش عالى قرار گیرد. از میان همه مباحث مهمى که ایشان در این سخنرانى بیان کردند، متن حاضر بر 9 محور اصلى تأکید خواهد کرد:
1. استادى به معنى تعلیم وتربیت همزمان
اولین نکتهاى که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید کردند، مسأله وظیفه استادى و تعلیم و تربیت همزمان در آن بود. ایشان در ادامه این بیانات بر مسأله لزوم توجه به وظیفه سنگین استادى و قدر دانستن این مأموریت مهم نیز تأکید داشتند. اما آنچه شایان توجه است این است که استادى یک شغل در کنار دیگر شغلها نیست، یک وظیفه انسانى و الهى و یک کار تعلیمى وتربیتى است که هدف آن ایجاد انسانهایى با ویژگىها و خصوصیات خاص است.
2. اساتید چه روحیههایى را باید در دانشجویان تقویت کنند
اما استاد علاوه بر آموزش علومى خاص در رشته تخصصی خود، قرار است چه ویژگىهایى را به دانشجویان آموزش دهد. از نظر رهبر معظم انقلاب اسلامى، برخى از این ویژگىها به اختصار عبارتند از: تدیّن، غیرت ملّى، انگیزهى انقلابى، روحیّهى سختکوشى، انصاف، اخلاق، قدرت براى پیشرفت کشور، انگیزهى ایمانى، بصیرت دینى، همّت بلند، جرئت اقدام، اعتمادبهنفس، اعتقاد به اینکه «ما مىتوانیم»، امید به آینده، افقهاى آینده را روشن و درخشان دیدن، روح استغنا در عین تلاش براى آموختن از دیگران، قاطع بودن در برابر دستاندازى، تجاوز و خدشهدار کردن استقلال ملّى و...
مشخص است که این فهرست را رهبر معظم انقلاب با هدف بیان همه خصوصیات لازم براى یک دانشجوى تعلیمیافته و تربیتشده، آنهم بهصورت ترتیببندىشده بیان نداشتند اما همین فهرست با رعایت نشدن ترتیب در آن نیز فهرست خوبى از خصوصیات لازم براى دانشجویى که اساتید باید تربیت کنند، شناخته مىشود و حاکى از وظیفه سنگین استادى است. البته ایشان خاطرنشان ساختند که: «ما به جوانهایى با یکچنین روحیّههایى نیاز داریم. این روحیّهها را، این امتیازات را استادها مىتوانند در نسل جوانِ مشغول تحصیل و علمآموز کشور، القا کنند و تزریق کنند و بهوجود بیاورند؛ استاد این است؛ البتّه با روش، با منش، نه با درس اخلاق. توصیه نمىکنم که اساتید علمى، کلاس اخلاق بگذارند براى دانشجو؛ این یک کار دیگرى است.... اینکه ما گفتیم اساتید فرماندهان جنگ نرمند، این به این معنا است. اگر آن جوان -همچنانکه ما عرض کردیم- افسر جوان جنگ نرم است، استاد، فرمانده او است و این فرماندهى به این صورت است... استاد خودش باید وسط میدان این مبارزهى عمیق، حیاتى و مقدّس -یعنى همین چیزى که اسمش را مىگذاریم «جنگ نرم» که این هم یک دفاع مقدّسى است- حضور داشته باشد».
3. مدیران آموزش عالى کشور و دانشگاهها قدر اساتید متعهد را بدانند
یک محور مهم دیگر که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید چندین و چندباره کردند، مسأله اساتید متدین و متعهد کشور و لزوم قدر دانستن وجود آنها در دانشگاههاست که ایشان خاطرنشان ساختند: «خوشبختانه بخش عظیمى از این نیروى بزرگ و گسترده، انسانهاى مؤمن، متدیّن، مذهبى، انقلابى و معتقد به مبانى دین و انقلابند؛ این هم چیز بسیار مهمّى است؛ این هم یک پدیدهاى است. باید عناصر مؤمن و انقلابى در هیئتهاى علمى، قدر دانسته شوند. این را من خطاب به مدیران عزیزمان، به مسؤولین وزارت آموزش عالى و وزارت بهداشت و آموزش پزشکى مىگویم: قدر بدانید! وزراى محترم و هیئتهاى مدیرهى وزارتخانهها، باید از حضور این اساتید مؤمن و اساتید پایبند به ارزشهاى دینى که ایستادهاند پاى حرف حقّ خودشان و از این هجمههاى تبلیغاتى و موذیگرىهاى زیرزیرانه -که از خیلى از آنها هم ما مطّلعیم- نهراسیدند و عقب ننشستند، قدردانى کنند. مدیران محترم! عناصر مؤمن و اساتید مؤمن را در دانشگاهها ارج بنهید».
4. شتاب علمى کشور کاهش یافته است
مسأله مهم دیگرى که رهبر معظم انقلاب نسبت به آن هشدار دادند، این بود که هرچند جایگاه علمى کشور در دنیا تنزل نکرده است اما شتاب علمى کشور کاهش یافته است و این امرى است که باید نسبت به آن دغدغه نشان داد و با اینکه امروز جنبش علمى کشور به یک جریان تثبیتشده مبدل گردیده است اما شتاب علمى کشور کاهش یافته است که باید براى این امر چارهاى جدى اندیشیده شود.
5. محیط علمى کشور را از حاشیهسازىها برکنار نگه دارید
رهبر معظم انقلاب علىرغم تأکیدى که بر سیاسى بودن دانشگاهها به معنى فهم و درک سیاست و اثرگذارى سیاسى و اجتماعى دارند، از سیاستبازى و ملعبه سیاست شدن دانشگاهها و دانشجویان ناراضىاند و با تذکر جدى در این زمینه بیان داشتند: «محیط علمى کشور را از حاشیهسازىها برکنار نگه دارید. اشتباه نشود؛ من نمىگویم در دانشگاهها سیاست نباشد - شاید خیلىها یادشان است که من سالها پیش در همین جلسهى ماه رمضان در حضور اساتید، تعبیر تندى کردم نسبت به آن کسانىکه مىخواستند دستوپاى سیاست را از دانشگاهها و میان دانشجوها جمع کنند که مایهى گلهى خیلىها شد- نه، بنده معتقدم محیط دانشگاه، محیط فهم سیاسى، تحلیل سیاسى، دانش سیاسى، آگاهى سیاسى است؛ این را من مانع نیستم؛ نه، بلکه میگویم سیاستبازى نشود، سیاسىکارى نشود، حاشیهسازى نشود. این حاشیهسازىها به کار اصلى که عبارت است از کار علم و پیشرفت علم با همهى خصوصیّاتى که این مسأله دارد، لطمه مىزند.»
6. مسأله بورسیه‌ها یکى از غلطترین کارهاى دو سال اخیر
مسأله بورسیه‌ها که در طول دو سال اخیر بارها به جنجال رسانهاى تبدیل شد و متاسفانه برخى از مسؤولان کشور نیز در مورد آن سخنانى گفتند که به جنجالها دامن زد، از سوى رهبر معظم انقلاب در این جمع مطرح شد و از آن به یکى از غلطترین کارهاى انجامشده در یکى دو سال اخیر و کارى خلاف تدبیر و اخلاق و قانون تعبیر کردند و بیان داشتند: «یکى از غلطترین کارهایى که در این یکى دو سال اخیر اتّفاق افتاد، این مسألهى بورسیه‌ها بود. اگر راست هم بود...که به آن شکل، راست هم نیست؛... راهش این نبود که ما مسأله را روزنامهاى کنیم... این سم را متأسّفانه افرادى بر اساس همان پایههاى بینش فکریِ مبنی بر سیاسیکاری و سیاستبازی به کام دانشگاه کشور ریختند؛ چرا؟ علاوه بر اینکه ظلم هم شد - به خیلیها ظلم شد- هم خلاف قانون بود اینکار، هم خلاف تدبیر بود اینکار، هم خلاف اخلاق بود؛ آن‌وقت مدام دم از اخلاق هم مىزنند. توبهفرمایان چرا خود توبه کمتر مىکنند».
7. مسألهى علوم انسانى و عقب بودن کشور در زمینه علوم انسانى
مسأله مهم دیگرى که در این بیانات از آن به تفصیل سخن به میان آمد، ضعف علمى کشور در مسأله علوم انسانى بود که رهبر معظم انقلاب باز هم بر مسأله بومىسازى و اسلامىسازى علوم انسانى تأکید کردند و خاطرنشان ساختند: «در زمینهى علوم انسانى عقبیم...علوم انسانى بسیار مهم است. تحوّل در علوم انسانى که به دلایل بسیار یک امر لازم و ضرورى است، نیاز دارد به جوششى از درون و حمایتى از بیرون. خوشبختانه جوشش از درون امروز هست... حمایت از بیرون هم باید وجود داشته باشد - حمایت گوناگون - که یکى از مصادیق این حمایت، تبعیّت دانشگاه و وزارت از مصوّبات شوراى تحوّل است».
8. بودجه پژوهش، نقشهى جامع علمى، سند آمایش آموزش عالى، دورههاى تحصیلات تکمیلى
مسأله بىتوجهى مسؤولان به تذکرات رهبرى در باب بودجه پژوهش و نصیحتپندارى این دستورات، نکته مهم دیگر این بیانات بود که معظم له ضمن بیان این نکته، مسائل مهم دیگرى از جمله نقشه جامع علمى کشور و سند آمایش آموزش عالى و لزوم جهتدهى و بهرهبردارى صحیح از افزایش دورههاى تحصیلات تکمیلى را نیز مطرح ساختند.
9. هدف تحریمها مقابله با الگوى اسلامى و ایرانى پیشرفت است
اما آخرین نکتهاى که رهبر معظم انقلاب در این دیدار بر آن تأکید کردند، مسألهاى از سنخى دیگر بود. ایشان با بیان علت اصلى دشمنىها با نظام اسلامى ازجمله علت اصلى همه تحریمها، خاطرنشان ساختند که هدف اصلى تحریمها و علت اصلى آن این است که ایران اسلامى راهى متفاوت از نظام سلطه را برگزیده است و از این جهت دشمنان ملت ایران که خود تروریستپرور و ناقض حقوق بشر و عامل اصلى نقض حقوق بشر هستند، با بهانه قرار دادن این شعارها در پى از میان برداشتن این شیوه و راه جدید هستند. این آن نکته مهم و اصلى است که معظم له در تبیین آن خاطرنشان ساختند: «هدف دشمنان ملّت ایران این است که نگذارند این کشور و این ملّت به جایگاه شایستهى خودش، آن جایگاه تمدّنى، برسد؛ چون احساس کردهاند که این حرکت در کشور آغاز شده؛ تحریمها به‌خاطر این است... هدف تحریمها مسألهى هستهاى فقط نیست، مسألهى حقوق بشر هم نیست، مسألهى تروریسم هم نیست. گفتند چرا فلانى براى روضهى علىاصغر که روضهخوان خواند، گریه نکرد؟ گفت آن بنده خدا خودش صد علىاصغر سر بریده؛ این براى روضهى علىاصغر گریه میکند؟ اینها خودشان تروریستپرورند، اینها خودشان ضدّ حقوق بشرند؛ اینها دنبال این هستند که براى حقوق بشر به یک کشورى فشار بیاورند؟ مسأله این نیست؛ مسأله یک محاسبهى بسیار بالاتر و فراتر از این حرفها است؛ یعنى یک ملّتى، یک حرکتى، یک هویّتى بهوجود آمده است مبتنى بر منابعى و مبادىاى درست نقطهى مقابل مبادى نظام استکبار و نظام ظلم و انظلام؛ نمىخواهند این به جایى برسد؛ ما در یکچنین موقعیّتى هستیم».
این درک اساسى و این آموزه مهم انقلاب اسلامى که رهبر معظم انقلاب تا کنون به صد بیان آن را متذکر شده است، اگر در فاهمه مسؤولان و دستاندرکاران کشور بهدرستى جاى بگیرد و در عمل آنها بهخوبى منعکس شود، آموزه نجاتبخش نظام اسلامى از آفات پیش رو خواهد بود. انشاءالله.
انتهای پیام/
