برگزاری آئین گرگیعان در خوزستان همزمان با میلاد امام حسن مجتبی(ع)

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، گرگیعان یا قرقیعان نام یک آیین سنتی رایج بین مردم عرب استان خوزستان، هرمزگان  و کشورهای عربی نظیر عراق است.

این آیین که ریشه‌‌ای تاریخی دارد در نیمه ماه رمضان در مناطق عرب‌نشین توسط کودکان اجرا می‌شود. برای ریشه این مراسم روایات مختلفی ذکر شده اما برجسته ترین آن، به مناسبت میلاد امام دوم شیعیان حضرت امام حسن مجتبی(ع) ذکر شده است.

وجه تسمیه گرگیعان

درباره ریشه و معنی کلمه «قرقیعان» نظرات متفاوتی وجود دارد؛ برخی معتقدند این کلمه از «قرع الباب» به معنای درب‌زدن گرفته شده‌است؛ به خاطر این‌که کودکان درب خانه‌ها را برای دریافت شیرینی و عیدی می‌کوبند.

نظر دیگری که در باب معنی «گرگیعان» آمده‌ این است که  از کلمهٔ «قرّةالعین» گرفته شده که به معنای شادی و سرور انسان است و از آن جایی که مراسم گرگیعان مصادف می‌شود با تولد امام حسن مجتبی(ع) و خوشحالی پدربزگ وی، حضرت محمد(ص) برای تولد نخستین نوه‌اش، می‌گویند که مردم برای عرض تبریک به امام علی(ع) و همسرش فاطمه زهرا(س) «قرة عین! قرة عین!»گویان به درب منزلشان می‌رفتند و کم‌کم به صورت مناسبتی هرساله در میان مسلمانان رواج یافت.

تلفظ صحیح

نام اصلی این آیین «قرقیعان» است ولی با توجه به این‌که مردم عرب استان خوزستان حرف قاف را در بیشتر کلمات گاف تلفظ می‌کنند به آن گرگیعان می‌گویند.درهرمزگان نیز به این آیین آرگیز گردانی می‌گویند.

آیین گرگیعان با نام‌های مختلف در کشورهای عربی وجود دارد مردم بغداد آن را «ماجینه» و اهالی جنوب بغداد به آن «کرکیعان» می‌گویند.

سابقه اجرا در خوزستان

قاسم منصور آل کثیر، از فعالان سازمان میراث فرهنگی استلن خوزستان به خبرنگار تسنیم گفت: این آئین همه ساله در محلات به صورت خودجوش توسط کودکان برگزار می‌شود اما در 14 رمضان 1392 برای نخستین بار در موزه هنرهای معاصر اهواز و تحت نظر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان همزمان با نمایشگاه قرآن برگزار شد.

وی افزود: کودکان و نوجوانان دختر و پسر با پوشش سنتی در حالی که کیسه‌های سنتی بر گردن داشتند با بر هم زدن ریگ‌هایی در دست، وارد سالن موزه هنرهای معاصر شدند و با اشعار عربی به مناسبت میلاد امام دوم شیعیان این آئین را به صورت نمادین برگزار کردند.

این فعال فرهنگی بیان کرد: فعالان فرهنگی برای این مراسم غرفه‌ای جهت پذیرایی از کودکان در نظر گرفته بودند که به کودکان شیرینی و هدایای مختلف اهدا کردند.

وی بیان کرد: در این اجرای نمادین که توسط تعدادی از فعالان فرهنگی - مذهبی اهواز صورت گرفت جمع کثیری از علاقمندان به میراث فرهنگی شرکت کردند به طوری که بسیاری از خبرگزاری‌های رسمی این مراسم را به صورت مکتوب و تصویری پوشش دادند.

انتهای پیام/ ب