تصمیم تشکل‌های نشر برای ساخت مکان دائمی نمایشگاه کتاب

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، محمود آموزگار سخنگوی شورای سیاست‌گذاری نمایشگاه کتاب و نماینده تشکل های نشر در نشستی خبری فعالیت تشکل های نشر در بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را تشریح کرد و گفت: پیش از آغاز نمایشگاه وعده داده بودیم که حتما با نمایشگاهی متفاوت مواجه خواهید بود و اکنون در پایان جمع‌بندی من این است که ما نمایشگاهی متفاوت را داشتیم که از چند جهت باید توضیحاتی پیرامون آن ارائه شود.

وی ادامه داد: قبل از هر چیز باید از تلاش های رسانه ها قدردانی کرد، صرف‌نظر از گرایش هر رسانه‌ باید به نقش موثر رسانه ها در نمایشگاه کتاب تهران توجه داشت، چرا که همه شما اهمیت کتاب را قدر دانستید و وظیفه خود می‌دانم در این فضای نمایشگاه کتاب برای پوشش از شما تشکر کنم، معتقدیم یکی از یارهای صنف و تشکل های نشر رسانه هستند و هرجا که رسانه در کنار ما بود توانسته‌ایم مسائل‌مان را بهتر تبیین کنیم. 

آموزگار ادامه داد: این سیاست دولت یازدهم بود که در اجرای نمایشگاه کتاب تهران واسپاری داشته باشد، در سخنان مسئولان نمایشگاه نیز می بینیم که واگذاری امور به بخش خصوصی و تشکل‌ها با موفقیت همراه بوده است. ما سال گذشته بخشی از این همکاری را داشتیم، اما امسال این میزان افزایش پیدا کرد.

وی گفت: شاید نسبت به سال گذشته میزان بیشتری از دخالت در امور مدیریتی در مورد تشکل‌های صنفی وجود داشت، ولی در سال 93 حداقل این شد که توانستند بحث‌ها را آغاز کنند و با ارشاد همکاری‌هایی داشته باشند.در نمایشگاه بیست و هشتم نیز پس از تشکیل شدن شورای سیاست‌گذاری که زحمات بسیاری کشیده شد و مصوبات بسیار خوبی هم داشت، نمایشگاه روی ریل افتاد. پس از اینکه بحث تشکل‌ها مطرح شد، ما جلساتی را با تشکل‌های صنفی که در سال‌های گذشته هم به صورت فردی عهده‌دار وظایفی بودند، برگزار کردیم، این بار لازم بود ما یک مرحله جلو رویم و به عنوان یک جمع یکپارچه تصمیماتی اخذ کنیم و به سمع وزارت ارشاد برسانیم و باب همکاری را باز کنیم.

رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تصریح کرد: شورای تشکل‌های نشر پس از این مراحل تشکیل جلسه داد و اعلام آمادگی برای اجرای یکپارچه نمایشگاه با محوریت اتحادیه انجام شد. این پیشنهادات سپس در جلسات شورای سیاست‌گذاری مطرح شد. در آن جلسه مذاکراتی انجام شد، هرچند تشکلات‌ اعلام آمادگی برای اجرای کل نمایشگاه را کرده بودند اما واقعیت این بود که پس از بررسی‌ها به این نتیجه رسیدیم که مدیریت بخش‌هایی که مربوط به حوزه نشر است، را برعهده بگیریم و بخش‌های نظارتی را به ارشاد و مؤسسات واگذار کنیم.

وی افزود: بر این اساس ما دخالت‌مان را به 3 دسته تقسیم کردیم. اول اینکه کل آن بخش را اجرا کنیم. به عبارت دیگر کمیته ناشران داخلی، بین‌الملل، اطلاع‌رسانی، علمی و فرهنگی و سرای اهل قلم همچنین کمیته فعالیت‌های جنبی مدیران‌شان را ما انتخاب کردیم. اما تنها معرفی مدیر بخش جنبی باقی ماند و با توجه به اینکه امسال قصد مدیریت هزینه‌ها را داشتیم به دنبال آن بودیم برنامه‌هایی پیدا کنیم و اجرایی شود. بر همین اساس انتخاب مدیر کمیته جنبی کمی به طول انجامید و در این فاصله زمانی که ما به نتیجه رسیدیم معاونت فرهنگی این کمیته را به خانه کتاب محول کرده بود و قرار بر این شد این کار را مشارکتی انجام دهیم.

آموزگار گفت: در 4 کمیته اول قرار شد کل کار را ما انجام دهیم و در برخی کمیته‌ها کار مشارکتی صورت گیرد و نمایندگان تشکل‌ها در آن حضور داشته باشند. چون مصوبه شورای سیاست‌گذاری این بود که طی 3 سال واگذاری صورت گیرد و ما هم آمادگی برای برپایی بهتر نمایشگاه به دست آوریم، چراکه که هر سال حجم کارها افزایش میِ‌یابد،  در این راستا در چند کمیته نمایندگان ما حضور داشتند. از جمله کمیته اجرایی که همکاری‌های خوبی هم با ما داشتند، ولی یکی از مواردی که در شورای سیاست‌گذاری به تصویب رسید علاوه بر مسائل غرفه‌سازی دریافت وجوه ثبت‌نام بود.

وی با اشاره به اینکه برخی از افراد اخیراً  از بودجه 3 میلیارد تومانی نمایشگاه که در دست اتحادیه ناشران و کتابفروشان است،  صحبت می کنند گفت: اولاً که این مبلغ 3 میلیارد و خورده ای است. درواقع این پولی است که ما از محل ثبت‌نام ناشران دریافت کردیم و بابت اجاره‌بها بوده است. ما قصد داریم به زودی هزینه‌ها را شفاف اعلام کنیم. پیشنهاد می کنیم که سایر دستگاه ها نیز شفافیت هزینه داشته باشند.

آموزگار تصریح کرد: به موجب مصوبه شورای سیاست‌گذاری قرار شد، این پول را بگیریم اما چون زمان ما اندک بود، نمی‌توانستیم مدیریت پول کنیم. ولی رقم‌ها و آمارها دقیقا منطبق بر چیزی است که در کمیسیون تصویب شده است. ما صندوقدار و امین نمایشگاه کتاب هستیم و بر همین اساس این پول دست ما سپرده شده و باید هزینه شود. طبق قرارداد اگر حجم هزینه‌ها از میزان دریافتی تجاوز کند؛ آنها مابقی را به ما پرداخت می‌کنند و اگر از پول پرداخت شده اضافه باقی ماند ما به ارشاد پرداخت خواهیم کرد. بر این اساس هیچ نوع پول دیگری در کار نبوده است.

وی به اختلاف تشکل‌ها اشاره کرد و گفت: اختلاف بین تشکل‌ها طبیعی است، مگر اختلاف میان مدیران ارشاد وجود ندارد؟ مگر میان رأس و بدنه ارشاد اختلاف دیده نمی‌شود؟ ضمن اینکه صنف نشر مختلف‌المنافع هستند و قاعدتا با توجه به منافعی که دارند باید کارشان را بررسی کرد. اما آنچه تشکل‌ها بر آن نظر واحد دارند این است نمایشگاه‌ها را تشکل‌های نشر اداره می‌کنند و اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران به عنوان تشکل‌ محوری وظیفه دارد در پیشبرد اهداف و سیاست‌ها اهتمام داشته باشد تا روزی دولت دست خود را از فعالیت‌ها بردارد، ولی باید نزدیکی و هم‌گرایی تشکل‌ها را داشته باشیم و رسانه‌ها در این مسیر می‌توانند مؤثر باشند. نکات مثبت را برجسته و نقاط افتراق را با گزارش‌های تحلیلی رفع‌ کنند.

آموزگار با بیان این مطلب که امسال با وجود واگذاری امور به تشکل های نشر در هزینه ها با کاهش روبرو بوده ایم،  گفت: با وجود اینکه بن رایگان از نمایشگاه کتاب حذف شد، میزان فروش با افزایش روبرو بوده است. بنابراین حضور تشکل‌های نشر برکات زیادی داشت و به مدیریت هزینه‌ها کمک کرد.

رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با اشاره به بخش بین الملل نمایشگاه کتاب گفت: در بخش خارجی توجه ویژه‌ای به نشر و نمایشگاه شده است. رؤسا و نمایندگان بزرگی از تشکل‌ها و کشورهای مختلف حتی ناشران بزرگ خارجی در تهران حضور یافتند، که وزن نمایشگاه بیست و هشتم را بالا برد. به خصوص اینکه نمایشگاه کتاب در سال‌های گذشته در حوزه بین‌الملل با مشکلاتی همراه بود.

آموزگار با اشاره به بازدید رهبر انقلاب از نمایشگاه کتاب کفت: بازدید مقام معظم رهبری از نمایشگاه کتاب خون تازه‌ای به رگ‌های نشر کشور تزریق کرد. آن هم در شرایطی که نشر با مشکلات متعددی روبروست،  این امید به وجود آمد که مسئولان نظام به نشر توجه دارند.

وی  حضور ناشران شهرستانی در نمایشگاه کتاب تهران را یک ویژگی مثبت ذکر کرد و افزود: باید تدابیری اندیشه شود تا این ناشران هم با سهولت در نمایشگاه تهران شرکت کنند و مشکل هزینه نداشته باشند. برخی از آنها به دلیل هزنیه‌های بالا اقدام به عرضه کتاب غیر می‌کنند تا مشکلات جبران شود. این خلاف ضوابط نمایشگاهی است،  تشکل های نشر هر منطقه می توانند با پذیرش نمایندگی ناشران منطقه خود هم در مدیریت هزینه ها موفق تر عمل کرده و هم نمایشگاه را کم مشکل تر کنند.

آموزگار به ویژگی‌های مثبت واسپاری امور به تشکل‌ها اشاره کرد و گفت: ناشران از این واسپاری استقبال کرده چراکه با اتحادیه اظهار نزدیکی دارند. برای نمونه وقتی کتابی از ارشاد مجوز دارد،  حق دارد در نمایشگاه عرضه شود،  اما ما برخی حساسیت ها را می دانستیم و با ناشران مطرح کرده و می خواستیم که از عرضه برخی کتب حساسیت زا خودداری کنند، آن  ها هم همکاری خوبی می کردند،  اما از میانه راه این موضوع قیچی شد و نیروهای دیگری دخالت کردند و بر این اساس کتاب‌هایی از سطح نمایشگاه جمع‌آوری شد که این موارد از نظر ما مثبت نیست. زیرا چنانچه نقد و حساسیتی هست باید از مجرای قانونی یعنی وزارت ارشاد پیگری شود.

وی درباره بازدید وزیر اطلاعات از نمایشگاه کتاب، آن را مثبت ارزیابی کرد و گفت:‌ در سخنان رئیس نمایشگاه کتاب عنوان شده بود که وزیر اطلاعات از واسپاری امور به تشکل‌ها قدردانی کرده است. بنده نیز به ایشان عرض کردم به سبب فضای ایجاد شده در راستای همکاری کتاب‌فروشان و ناشران و ایجاد امنیت ما را کمک کنید که ایشان قول پیگیری داد تا همکاری کنند.

وی با بیان اینکه فضای قانونی انتشار  مسیر دشوار، سخت و فرسوده است گفت: اما فضای غیرقانونی انتشار بسیار لیبرال است و این واقعا به امنیت جامعه ضربه می‌زند. این موضوع را با وزیر اطلاعات مطرح کردم و او نیز وعده همکاری داد.

آموزگار درباره مشکلات به وجود آمده در زمینه ثبت نام ناشرانی که واجد شرایط نبودند ، گفت: قرار بود، ثبت نام ها همانند سال‌های قبل از طریق تشکل‌ها انجام شود، شیوه این بود که از طریق سامانه طراحی شده ثبت نام شده و درعین حال از روش سنتی برای اطمینان بیشتر کمک گرفته می شد، اما امسال مؤسسه نمایشگاه‌ها مصر بود از برنامه‌ای که تهیه کرده استفاده شود. البته ما می‌توانستیم آن را نپذیریم چرا که ثبت‌نام به ما سپرده شده بود، اما برای استفاده از تکنولوژی مخالفت نکردیم و درخواست کردیم روش سنتی در کنار روش‌های مدرن پیش رود. می‌دانستیم هر برنامه‌ای تا به مقام اجرا نرسد، مشکلات آن مشخص نمی‌شود. اما از روش سنتی استفاده نشد و منجر به مشکلاتی شد که دو غرفه در نمایشگاه تعطیل شدند.

امروز هم جلسه‌ای پیرامون این اشکالات داشتیم، چراکه بهتر بود به توصیه ما هم عمل می‌شد. در این صورت اشتباهی پیرامون بستن 2 غرفه را شاهد نبودیم.

آموزگار درباره عدم رضایت برخی از واسپاری امور به تشکل‌ها این گونه یاد کرد و گفت: تقوا یک آچار نیست که هر زمان که دوست داشتیم آن را خارج کنیم و به فعالیت خود ادامه دهیم. باید موضوع کارشناسانه بیان شود.

وی هم چنین از تعطیلی  یک روزه 107 غرفه به به دلیل عرضه کتب غیر اشاره کرد و گفت:‌ این موضوع هم تنها برای یک روز بود چراکه برخی ناشران کتاب‌های دیگران را عرضه می‌کردند.

وی با اشاره به مظلومیت نشر کودک و نوجوان گفت: در مورخه 93/12/25 تفاهم‌نامه ما با معاونت فرهنگی منعقد شد و تا پیش از آن برنامه‌ریزی صورت نگرفته بود. ما فرصتی برای ایجاد تغییر نداشتیم و باید از روش‌های گذشته تبعیت می‌کردیم. من فکر می‌کنم به ناشران کودک واقعا بهایی که لازم بود داده نشد و ظلم در حق آنها شد. ما تمام یارانه را به سمت آنهایی که دوران کودکی را طی کرده‌اند برده‌ایم، درحالی که ضروری است که اینها به سمت کودک سوق یابند. برخی ناشران کودک حتی اجاره غرفه‌های‌شان را نتوانستند تأمین کنند. در این راستا درحال رایزنی با صالحی برای بهبود وضعیت ناشران کودک هستیم.

آموزگار تصریح کرد: اولین گزینه برای جای‌گیری ناشران کودک رواق شرقی بود. انجمن ناشران کودک و نوجوان 24 ساعت فرصت خواستند تا این فضا را کارشناسی کنند. اما پس از آن مطرح کردند که این فضا جوابگوی ناشران نخواهد بود.

وی با اشاره به مکان نمایشگاه کتاب تهران نیز گفت: دیروز در آخرین جلسه شوای تشکل‌های نشر که در دفتر اتحادیه در نیم‌طبقه دوم نمایشگاه برگزار شد تصمیم بر این شد که زمینی به مساحت 45 هزار متر مربع در قسمت شمال کتابخانه ملی که شهرداری قصد احداث پارکینگ در آن را دارد برای فضای نمایشگاهی در اختیار قرار گیرد. این موضوع تصویب شد تا تشکل‌های نشر به اتحادیه نمایندگی دادند که این موضوع را پیگیری کنند. اما ما درخواستی که از آقای قالیباف داریم این است که این فضای 45 هزار متر مربعی را در دو طبقه نمایشگاه بسازیم تا از این وضعیت نابسامان رهایی یابیم، ولی مطمئنا این موضوع برای سال آینده جواب نخواهد داد.

انتهای پیام/