نقش پررنگ آمریکا در کشتار مردم یمن

به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم،«نقش پررنگ آمریکا در کشتار مردم یمن»عنوان یادداشت روز روزنامه وطن امروز به قلم محمد ایرانی است که در آن می خوانید؛

تهاجم آل سعود و چند کشور مؤتلفش پس از 27 روز، مانند جنگ های چندین و چند روزه رژیم جعلی صهیونیستی علیه مردم غزه با نتیجه ای مشابه نبردهای آل صهیون علیه مردم مظلوم فلسطین پایان یافت یعنی با شکست طرف متجاوز و عدم دسترسی به اهداف.

یک ـ حمایت واشنگتن از دیکتاتور پیشین یمن در کنار تلاش خاندان سعود برای به حاشیه بردن جنبش صلح طلب طرفدار دموکراسی در این کشور را باید عامل اصلی بحران کنونی در این کشور عربی دانست.

تداوم بمباران ها و حملات گسترده به خاک یمن، بحرانی انسانی را در این کشور به همراه داشته و افزایش تلفات غیرنظامیان از این واقعیت حکایت دارد که آل سعود برای جلوگیری از گسترش حس آزادیخواهی و رهایی از استبداد، نه تنها شیعیان بلکه هر فردی را که تابع سیاست ها و دستورالعمل هایش نباشد از پیش رو خواهد برداشت. سعودی ها با حمایت های گسترده آمریکا برای استقرار مجدد رئیس جمهور فراری و دست نشانده خود در یمن که از حمایت های غرب و شیخ نشین های خلیج فارس برخوردار است، دست و پا می زند اما واقعیت ها بر این امر مهر تایید می زند که ریاض در هیچ یک از اهداف خود به موفقیت دست نخواهد یافت.

دو ـ باید به خاطر داشت در اوج شکل گیری بیداری اسلامی در سال 2011 یک جنبش گسترده و صلح طلب حامی دموکراسی در یمن علیه دیکتاتوری علی عبدالله صالح به پا خاست که تحت حمایت های گسترده واشنگتن قرار داشت. اگر واشنگتن و آل سعود در برابر فعالیت های این ائتلاف صلح طلب برای رسیدن به قدرت از مسیرهای دموکراتیک و مشروع مانع تراشی نمی کرد، حوادث دردناکی که در یمن بروز کرد، هیچ گاه روی نمی داد.

جنبش حامی دموکراسی در یمن در مدتی کوتاه توانست به اتحاد و یکپارچگی در میان گروه های متعدد منطقه ای، فرقه ای و ایدئولوژیک دست یابد و در راهپیمایی های گسترده، تحصن ها و دیگر اشکال مقاومت مدنی صلح آمیز حضور داشت. رهبران ائتلاف های قومی برجسته در کنار جنبش حوثی ها که هدایت مبارزه مردمی علیه دولت دست نشانده یمن را برعهده داشت، به طور علنی از خواست و تمایل مردم یمن حمایت کرده و زمینه ساز این امر شدند که مردان مسلح قبایل سلاح های خود را زمین گذاشته و برای شرکت در جنبش دموکراسی خواهی راهی پایتخت شوند.

مردم قبایل در کنار صدها هزار شهرنشین در خیابان ها حضور یافته و به حفظ حرکتی غیرخشونت بار حتی در برابر نیروهای نظامی و تک تیراندازان دولتی تشویق کردند که البته بروز درگیری ها به مرگ صدها معترض غیرمسلح انجامید.

با این حال دولت «باراک اوباما» که نسبت به حفظ ثبات دولت تحت حمایت خود در برابر نفوذ فزاینده القاعده در نواحی روستایی ابراز نگرانی شدید می کرد به این امر اعتراف کرد که واشنگتن برای دوره پس از صالح که سه دهه و نیم بر این کشور حکومت کرده بود، برنامه ریزی نکرده است. اگرچه جنبش طرفدار دموکراسی عمدتا توانست از روی آوردن به اعمال خشونت در اعتراضات جلوگیری کند اما برخی قبایل مخالف و گروهی از افسران ارتشی که از دولت جدا شده بودند، بر چاشنی مسلحانه جنبش مقاومت افزودند که نتیجه آن، اقدام به ترور صالح در ماه ژوئن همان سال بود که وی که بشدت مجروح شده بود را مجبور به رفتن به عربستان کرد تا به درمان جراحات خود بپردازد. «جان برنان» مشاور ضدتروریسم اوباما و رئیس آتی سیا در دیداری که با صالح در بیمارستانی در عربستان داشت، وی را ترغیب کرد توافقی را برای انتقال قدرت امضا کند. این ماموریت برای متقاعد کردن صالح به استعفا نه تنها ناموفق بود بلکه رژیم یمن در تداوم تلاش هایش برای استفاده از روابط نزدیک صالح با آمریکا برای تقویت جایگاه وی، عکس هایی از صالح در رسانه ها منتشر کرد که وی را در حالی که سر حال و سلامت به نظر می رسید به تصویر کشید.

در حالی که جنبش حامی دموکراسی نهایت تلاش خود را به خرج می داد که از ورود به مبارزه ای مسلحانه در پی ترور نافرجام صالح و شورش مسلحانه در حال رشد اجتناب کند، اقدام آمریکا در دست زدن به حملات هوایی بی سابقه در یمن به بهانه حمله به مواضع القاعده بیش از پیش به وخامت اوضاع افزود.

در واقع سیاست آمریکا به سازمان سیا این اجازه را داد که بدون شناسایی افراد، آنها را هدف حملات هواپیماهای بدون سرنشین قرار دهد که نتیجه این امر این شد که شماری از قبایل مسلح یمن و دیگر نیروهای متحد با جنبش حامی دموکراسی هدف حملاتی قرار گیرند که ظاهرا نیروهای القاعده را مد نظر داشت. این سناریو به واسطه وابستگی آمریکا به رژیم یمن در کسب اطلاعات مورد نیاز برای تعیین اهداف ادامه یافت و به نظر می رسید دولت یمن به بهانه ریشه کنی القاعده، دولت آمریکا را متقاعد کرده است رقبای آن را هدف حملات خود قرار دهد.

تحولات به نحوی پیش رفت که نیروهای یمنی که از سوی آمریکا با هدف مبارزه با القاعده آموزش دیده بودند، به طور مستقیم در عملیات های سرکوب قیام دموکراتیک در خیابان های یمن حضور یافتند به گونه ای که نشریه «نیشن» آمریکا در گزارشی نوشت: «واحدهای تحت حمایت آمریکا – که با هدف مشخص استفاده در عملیات های ضدتروریسم تشکیل شده بودند - به جای درگیر شدن با نیروهای «القاعده در شبه جزیره عربستان» برای محافظت از رژیم در حال سقوط در برابر مردم خود اعزام شدند.»

به گفته «عبدالغنی الایریانی» تحلیلگر برجسته و مطلع یمنی، این واحدهای تحت حمایت آمریکا «عمدتا برای دفاع از رژیم صالح» تلاش می کردند.

در پایان جولای 2011 به رغم سرکوب مداوم نیروهای حامی دموکراسی، یک کمیته کنگره آمریکا کمکی بالغ بر 120 میلیون دلار به دولت یمن در قالب کمک های نظامی و امنیتی مرتبط تصویب کرد. جالب آنکه این کمک مشروط به این امر بود که وزارت خارجه آمریکا تایید کند دولت یمن به حد کافی در مبارزه با تروریسم همکاری صورت می دهد و هیچ شرطی در قبال دموکراسی و حقوق بشر تعیین نشده بود.

در بحبوحه این تحولات، آمریکا و دولت عربستان به همراه دیگر اعضای شورای همکاری خلیج فارس طرحی را ارائه کردند که به موجب آن صالح از قدرت کناره گیری کرده و بر این اساس به وی و دیگر مقامات ارشد رژیم در برابر پیگردهای قضایی مصونیت داده خواهد شد و همه پرسی طی 60 روز برگزار خواهد شد تا قدرت به سرلشکر عبدربه منصور هادی، معاون صالح منتقل شود.

صالح که همچنان گردنکشی می کرد سرانجام تحت فشارهای بین المللی بویژه تهدید سازمان ملل به اعمال تحریم مجبور به کناره گیری رسمی از قدرت شد و ژانویه سال 2012 دولت اوباما به وی اجازه سفر به آمریکا به منظور درمان را داد. این امر خشم فعالان طرفدار دموکراسی را در پی داشت که چرا واشنگتن به یک دیکتاتور جنایتکار اجازه ورود داده در حالی که وی باید مسؤولیت اقداماتش را بر عهده گیرد.

صالح یک ماه بعد به یمن بازگشت تا بر روند انتقال قدرت نظارت کند و تا به حال نیز در یمن باقی مانده و دست به تحرکاتی برای بازگشت به قدرت زده و در این میان بر حمایت شماری از واحدهای نظامی وفادار به خود حساب کرده است.

«فرانسیس مارتین رویال»، کارشناس امور بنیادگرایی در منطقه در آن زمان در مطلبی نوشت: «نبود حمایت آمریکا به این معنی است که مردان و زنان جوانی که به طور کارآمدی توانستند صالح را سرنگون کنند و به درخواست خود برای شکل گیری نهادهای دموکراتیک ادامه دهند، به طور گسترده ای در همصدایی به منظور شکل گیری دولت جدید یمن ناکام بمانند و نگرانی های مشروع آنها به طور جدی مورد توجه قرار نگیرد. فعالان طرفدار دموکراسی در یمن به طور عمده ای آمریکا را مسؤول شانه خالی کردن در عمل به تعهداتش می دانند که این امر باعث شد آنها در برابر پیوستن به دیگر نیروهای سازمان یافته علیه رژیم نظیر القاعده یا جنبش های جدایی طلب آسیب پذیر شوند».

سه ـ به حاشیه رفتن جامعه مدنی یمن که ماه ها بود به طور صلح آمیز برای دموکراسی مبارزه می کرد و کوتاهی واشنگتن در پذیرش «شورای ملی» متشکل از گروه های طرفدار دموکراسی به منظور اداره دولت موقت یمن منجر به قیام مسلحانه جنبش حوثی برای اهداف دموکراتیک شد که تا سال گذشته در شمال کشور مبارزه می کرد.

جنبش حوثی به دلیل بی اعتباری دولت هادی، فساد جاری و استعفای جمعی کابینه و دیگر درخواست ها برای تغییرات قانونی، به سرعت در میان مردم یمن به نماد آزادیخواهی تبدیل شد و حتی گروه های مسلحی که زمانی با صالح متحد بودند از این جنبش حمایت کردند. این جنبش به قدرتمندترین نیرو در یمن بدل شد و در ماه آگوست با تسخیر صنعا باعث تعجب جهانیان شد و تا ژانویه قدرت خود را تحکیم کرد.

نیروهای حوثی یکی پس از دیگری نواحی تحت کنترل خود را افزایش دادند و با آغاز حملات هوایی عربستان دیگر اقشار مردم یمن نیز به مبارزه حوثی ها برای آزادسازی کشورشان از استبداد پیوستند. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند اگر آمریکا به جای همراهی با حاکمان مستبد سعودی برای به قدرت رساندن یک فرد دست نشانده به نام ثبات، در برابر تحرکات جنبش طرفدار دموکراسی در یمن مانع تراشی نمی کرد، اکنون این همه فرد بیگناه در تجاوز هواپیماهای سعودی به خاک و خون کشیده نمی شدند.

آمریکا طی سال های گذشته همواره بر روی آوردن کشورهای عربی منطقه به ارزش های دموکراتیک و احترام گذاشتن به جامعه مدنی و حق مردم در تعیین سرنوشت خود و اصطلاحات زیبایی از این دست، تاکید داشته اما در پی بیداری اسلامی که اتفاقا با تعاریف ـ ظاهری ـ غربی انطباق جالب توجهی دارد و طی آن مردم کشورهای عربی به امید پایان یافتن حکومت های اقتدارگرا و دست نشانده که هیچ توجهی به خواسته های مشروع مردم خود نداشتند، به خیابان ها ریختند، شاهد بودیم دولت آمریکا به جای آنکه مانع قیام مردم یمن برای سرنگونی رژیم دست نشانده و مطیع بیگانه نشود، از تجاوز سعودی ها دفاع و حمایت می کند. ارزش های دموکراتیک زمانی از سوی رهبران غربی مورد تایید است که در راستای منافع آنها باشد اگرنه دموکراسی خواهی، جامعه مدنی و مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خود نه تنها برای غرب و حاکمان آن ارزشی ندارد بلکه در صورتی که در راستای منافع آنها نباشد، تهدید جدی محسوب می شود. یمن نمونه دیگری از پوچ بودن شعارهای غرب مبنی بر حقوق بشر، دموکراسی و... است اما ان شاء الله مقاومت مردم یمن به نتیجه خواهد رسید و بساط استبداد و ظلم و جور بزودی برچیده و پای بیگانگان از خاک یمن بریده خواهد شد.

انتهای پیام/