اهداف سفر اردوغان به ایران

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، عبدالباری عطوان در مطلبی با اشاره به سفر رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه به ایران آورده است: اردوغان برای دومین بار ظرف دو سال گذشته در شرایط خاص منطقه به ویژه اوضاع عراق ، سوریه و یمن به ایران سفر می‌کند.

وی می نویسد:در شرایطی به ایران سفر می کنند که اولا بحث امکان تشکیل ائتلاف سنی-ترکی-سعودی و قطری برای مقابله با ایران در حال شکل گیری است واین پس از خودداری پاکستان و نواز شریف نخست وزیر از مشارکت در جنگ زمینی یا هوایی در یمن در چارچوب طوفان قاطعیت از بیم تبعات آن در پاکستان بود به ویژه که بیش از20 درصد از ارتش پاکستان را شیعیان تشکیل می دهند.

دوم اینکه این دیدار چند روز پس از توافقنامه میان ایران و  1+5 درباره برنامه هسته ای ایران صورت می گیرد و این توافقی است که به پایان تحریم اقتصادی می انجامد و حق ایران برای غنی سازی در سطح پایین و تحت نظارت بین المللی و حفظ همه تاسیاست هسته ای اش به رسمیت می شناسد.

عطوان در ادامه می نویسد: رئیس جمهوری ترکیه همه خطوط قرمز را هنگامی که در ماه گذشته از هیمنه ایران در منطقه سخن گفت و اینکه ایران از حمایت برخی گروه های در یمن دست بردارد و از طوفان قاطعیت حمایت کرد را زیر پا گذاشت.این موضع گیری واکنش برخی نمایندگان پارلمان ایران را به دنبال داشت و آنها خواستار لغو این دیدار شدند.وزارت خارجه ایران کاردار ترکیه را فرا خواند و خواستار ادای توضیحات درباره این موضع گیری شد.

وی بیان کرد: سئوالی که مطرح است علت عدم لغو این دیدار اولا از سوی ایران بود و اینکه چرا اردوغان با وجود تبلیغات رسانه ها و نمایندگان مجلس ایران اصرار بر این سفر داشت؟ در پاسخ باید گفت که اردوغان مانند بسیاری از رهبران عرب نیست که واکنش انفعالی انجام دهد و اینکه رئیس جمهوری است که موسسات رسانه ای و دموکراتیک آن را مجازات می کنند و سوم اینکه وی سیاست را از اقتصاد جدا کرده است و منافع کشور را فوق منافع دیگر می داند.

اردوغان به عنوان یک اقتصاد دان به ایران رفته است زیرا به خوبی می داند که ایران پس از رفع تحریم اقتصادی آمریکا و غرب در ماه ژوئن به دنبال توافق اخیر به کشور منطقه ای بزرگی و بازار بزرگ و کشور صادر کننده نفت و گاز بدون هیچ محدودیتی روبرو خواهد شد واین فرصت مناسب برای شرکت های ترکیه ای فراهم می آورد و افزایش حجم مبادلات تجاری را که در حال حاضر 30 میلیارد دلار سالانه است را به دنبال خواهد داشت و آن را دو برابر خواهد کرد.

اشکالی ندارد اگر اردوغان نقش یک تاجر را داشته باشد و بازارهایی برای شرکت های خود باز کند و این پراگماتیسم سبب انتخاب وی و حزبش برای سه بار شد و ترکیه را به عنوان قدرت هفدهم اقتصادی جهان قرار داد.به ویژه که همراه وی هیئت اقتصادی متشکل از بازرگانان که تعداد آنها بیش از صد نفر است ، حضور دارند.

وی تاکید کرد: رئیس جمهوری ترکیه به خوبی می داند که نزدیک شدن ایران و آمریکا به زیان ترکیه و اقتصاد آن است و همچنین می داند آمریکا همپیمان قابل اعتماد نیست و از همین رو از سیاست انگلیس که می گوید اگر نمی توانی آنها را شکست دهی به آنها بپیوند، پیروی می کند.به این دلیل اردوغان به ایران رفته است و چرا نرود به ویژه که آمریکایی‌ها پس از 36 سال از دشمنی و نواخته شدن طبل جنگ به ایران رفته اند؟

عطوان می افزاید: به همان اندازه که جنبه اقتصادی دیدار اردوغان اهمیت دارد بُعد سیاسی با مشکلات و دشواری های گوناگون همراه است.پرونده هایی مانند عراق و سوریه و یمن بحران زا هستند.اردوغان با گزینه های دشواری در حال حاضر روبرو است؛نخست اینکه با دست دراز شده سعودی ها به سوی وی برای ورود به ائتلاف سنی در برابر ائتلاف شیعی ایران و مقابله با آنچه وی هیمنه ایران خوانده روبرو است به ویژه که سعودی نمی خواهند به مصر به عنوان عضو اصلی تکیه کند و آن را عامل پیچیده تر شدن اختلافات ترکیه ومصر می دانند.

دوم اینکه اردوغان خط مشی نواز شریف نخست وزیر پاکستان را که سه روز قبل از آنکارا دیدار کرد در قبال ائتلاف سنی دنبال کند و خود را از تبعات نظامی و ایدئولوژیک محور بندی های منطقه دور کند.

سوم اینکه که اردوغان روابط خوب خود را با ایران و عربستان سعودی حفظ کند و نقش کبوتر صلح یا میانجی را ایفا کند و طرح هایی را ارائه نماید.

دیدار ناگهانی محمد بن نایف جانشین ولیعهد عربستان و از چهره های تاثیر گذار در عربستان در روز دوشنبه و کمی از قبل از سفر اردوغان چه بسا در انتخاب گزینه رئیس جمهوری ترکیه دخیل باشد.ما نمی دانیم که محمد بن نایف چه در جعبه خود داشته و به چه بسته ای به رئیس جمهوری ترکیه از نظر اقتصادی و سیاسی پیشنهاد کرده است اما می دانیم که عربستان درگیر جنگ در یمن است و با حملات هوایی نمی تواند آن را تمام کند و تحولات میدانی به نفع نیروهای مخالف عربستان است و عربستان به ترکیه به عنوان شریک در ائتلاف کنونی نیاز دارد و همچنین به میانجی گری ترکیه اگر آنکارا در پیوستن به این ائتلاف تعلل کند نیاز دارد.

محمد بن نایف بسته مالی واقتصادی قابل توجی به ترکیه برای وسوسه کردن آن به ورود به ائتلاف سنی پیشنهاد و بسته های پیشنهادی برای کمک به حل سیاسی بحران یمن برای منتقل کردن آن به ایران خواهد کرد.

عطوان در پایان نوشت: توپ هم اکنون در زمین اردوغان است و انتخاب هر گزینه ای از سوی وی تاثیر زیادی در منطقه و درگیری آن و راه حل های ممکن برای بحران های آن دارد.اردوغان مانند عروسی است که خواستگاران زیادی دارد.باید سفر اردوغان به ایران را به ویژه دیدار وی با رهبر ایران و تصمیم گیرنده اصلی در ایران را به دقت دنبال کنیم.

انتهای پیام/ر