در حاشیه" طنزی که می خنداند اما تاثیرگذار نیست
خبرگزاری تسنیم:این مدل سریال ها به دلیل فضای تصنعی و اغراق آمیزی که دارند تا حدودی مانع همذات پنداری مخاطبان و تاثیر گذاری بر آن ها می شوند.
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم،طنز در لغت به معنای طعنه زدن است اما در اصطلاح یعنی حالتی که اشتباهات یا جنبه‌های نامطلوب رفتار بشری، فسادهای اجتماعی و سیاسی یا حتی تفکرات فلسفی را به شیوه‌ای خنده دار به چالش می‌کشد. ماهیت طنز، ماهیتی تفکربرانگیز و چند لایه و پیچیده است.
گرچه طبیعتش بر خنده استوار است، اما خنده را تنها وسیله‌ای می‌انگارد برای نیل به هدفی برتر و آگاه کردن انسان به عمق رذالت‌ها. گرچه در ظاهر می‌خنداند، اما در پس این خنده واقعیتی تلخ و وحشتناک وجود دارد که در عمق وجود، خنده را می‌خشکاند و انسان را به تفکر وا می‌دارد. به همین خاطر در باره آن گفته‌اند: «طنز یعنی گریه کردن قاه قاه، طنز یعنی خنده کردن آه آه».
طنزهمچنین ظرفیت های زیادی برای جذب مخاطبان دارد و می تواند با استفاده از ساختار خاص خود در انتقال بعضی از مفاهیم به مخاطب موثر باشد. البته این مفهوم تفاوت های زیادی با هجو و کمدی و لودگی و .... دارد.
رسانه ها همواره کوشیده اند به عنوان عاملی موثر در ارتقا و بهبود وضعیت فرهنگی و همچنین اصلاح نابسامانی ها و برخی کجی های جامعه با بهره گرفتن از فیلم ها یا سریال های طنز به اهداف خویش دست یابند و رسالت خود را برای به چالش کشیدن نقاط ضعف مقوله های مختلف اجتماعی و فرهنگی در جامعه و اصلاح آن به انجام برسانند.یکی از همین دست برنامه ها سریالی است که این شب ها تحت عنوان"در حاشیه" به کارگردانی مهران مدیری روی آنتن می رود.
مهران مدیری در این سریال طنز سعی کرده قسمتی از ناهنجاری ها و معضلات خاص و ویژه پزشکان را به چالش بکشد و برخی از رفتارهای نادرست و غیر اخلاقی بعضی از پزشکان (نه جامعه پزشکی )مثل زیرمیزی گرفتن ها، بدخلقی ها، توهین ها، خطاهای عمدی و غیر عمدی پزشکی، خرج تراشی ها برای بیماران و زد و بندها با آزمایشگاه ها و داروخانه ها و مراکز درمانی با زبان طنز به نقد بکشد.
البته نکته جالبی است که این سریال با وجود اینکه مدت زمان زیادی از پخش آن نمی گذرد اما توانسته مخاطبان زیادی را جذب کند و حتی تکیه کلام های سریال در میان بعضی از مخاطبان دهان به دهان می چرخد و این به معنای این است که مخاطب این روزها ترجیح می دهد حتی نقد های جدی را با این زبان ببیند و بشنود و این بدان معناست که قطعا طنز همان زبانی است که رسانه می تواند از آن در مسیر درست و اصلاح جامعه بهره بگیرد. البته رسانه ها باید به این نکته توجه کنند که مردم و به طور کلی جامعه هدف، طنز را به این دلیل پذیرفته و می پسندد که قصد اصلاح و بهبود دارد نه مانند برنامه های هجو و هزل که صرفا جهت خنداندن مردم به تمسخر و تحقیر اشخاص یا جامعه روی آورده است.
در کنار تمام ویژگی های مثبتی که در مورد سریال "در حاشیه" گفته شد اما نمی توان این موضوع را نادیده گرفت که این مدل سریال ها به دلیل فضای تصنعی و اغراق آمیزی که دارند تا حدودی مانع همذات پنداری مخاطبان و تاثیر گذاری بر آن ها می شوند. به عبارت دیگر مخاطب این مدل سریال ها را صرفا به عنوان کسی میبیند که خود ارتباط مستقیمی با شخصیت های سریال ندارد و تنها به رفتارها و واکنش های کاریکاتور گونه یک قشر یا گروه یا صنف می خندد و تکیه کلام های آن ها را تکرار می کند.
در مقابل این نوع سریال های طنز با رویکرد انتقادی و با ساختار خاص در نوع دکورها و حتی دیالوگ ها و بازی بازیگران ،مدل دیگری از سریال طنز موقعیت وجود دارد که مصداق بارز آن را می توان سریال"پایتخت" دانست.سریالی که در تمام ابعادش تلاش کرد کنار مخاطب باشد و توانست به نوعی خود را در متن زندگی مردم وارد کند که مخاطب سریال آدم ها، دیالوگ ها و لوکیشن های سریال را باور کند و به نوعی "خود" را در تمام قسمت های سریال ببیند."پایتخت" در واقع با همان زبان طنز توانست سبک زندگی و فرهنگ بومی و ارزش ها و باورهای اسلامی و ایرانی و همچنین نوع روابط حسنه میان آدم ها را در قاب نگاه مخاطبان به گونه ای باورپذیر ایجاد کند.شاید به جرئت بتوان گفت این سریال علیرغم نقاط ضعفی که داشت اما توانست دایره تاثیر پذیری بالاتری نسبت به سایر سریال های طنز داشته باشد.
نقطه قوت این سریال پرداختن به فرهنگ عمومی ،نزدیک شدن به زندگی مردم عامه وایجاد حس همذات پنداری مخاطبان با شخصیت ها و نوع زندگی آن ها بود نکته ای که در سریال "در حاشیه" مغفول مانده است . یک نگاه اجمالی به سریال های طنزی که تا به حال در رسانه ملی تولید شده اند نشان می دهد مردم همیشه نسبت به طنز هایی که به زندگی آن ها نزدیک تر است اقبال بهتری نشان داده اند. سریال هایی مثل" متهم گریخت"،"چاردیواری"،"خانه به دوش" و از اقبال بالاتری برخوردار بودند.
خوب است رسانه ملی با توجه به شناخت ذائقه مخاطبان و با توجه به اهداف راهبردی خود در راستای ارتقا و بهبود کیفی فرهنگ و اجتماعی جامعه از ظرفیت های بالای طنز در برنامه های خود به نحوی استفاده کند که در عین به نقد کشیدن کجی ها تاثیر گذاری و جذابیت بالایی برای مخاطب ایجاد کند.
منبع:سایت رویکرد
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.
