بیانیه لوزان و دشواری های پیش رو

به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، «بیانیه لوزان و دشواری های پیش رو»عنوان یادداشت روز روزنامه جوان به قلم عباس حاجی نجاری است که در آن می خوانید؛

مذاکرات فشرده و نفسگیر تیم مذاکره کننده هسته ای ایران با گروه 1+5 در لوزان اگرچه به صدور بیانیه ای منتهی شد که واجد نقاط مثبت و منفی در روند فعالیت های هسته ای ایران است، اما مانند توافقات اولیه منشأ تفاسیر و برداشت های متفاوتی شده است که طی دو روز اخیر فضای رسانه ها را به خود اختصاص داده است.

پس از انتشار بیانیه لوزان در مصاحبه مشترک مطبوعاتی آقای ظریف و نماینده اتحادیه اروپا که وجه بارز و قابل تقدیر آن پذیرش رسمی غنی سازی ایران توسط گروه 1+5 است اما سندی که وزارت خارجه امریکا بعد از این مصاحبه و به عنوان جزئیات توافق منتشر کرده است بیانگر این است که این سطح از غنی سازی نمی تواند نماد مطالبه مردم ایران از فعالیت های هسته ای باشد. براساس این سند پیوستی ایران برای 15 سال اورانیوم تا 3.67 درصد غنی سازی خواهد کرد. ذخایر اورانیوم ایران به 300 کیلو مواد 3.67 درصد غنی شده تقلیل خواهد یافت و ایران تحت توافق، 6 هزار و 104 سانتریفیوژ خواهد داشت که 5 هزار و 60 عدد آن به مدت 10 سال غنی سازی خواهد کرد و سانتریفیوژهای آن از نوع آی آر1 خواهد بود.

با نگاه اجمالی به بیانیه و سند پیوستی چند نکته اساسی قابل توجه است:
1- فارغ از عنوانی که برای بیانیه لوزان انتخاب شده، متن آن نشان دهنده پذیرش تعهداتی است که ابعاد آن باید در مذاکرات بعدی تکمیل شود و این امر نشان دهنده دومرحله ای شدن مذاکرات است.

2- لغو تحریم ها موکول به راستی آزمایی فعالیت های هسته ای ایران شده است. با توجه به سابقه عملکرد آژانس انرژی هسته ای در برخورد خصمانه علیه ایران تحقق رفع تحریم ها چشم انداز مبهمی خواهد داشت.

3- پذیرش پروتکل الحاقی ولو به صورت داوطلبانه ضمن اینکه تکرار تجربه تلخ گذشته است، تعهدی را ایجاد کرده که لازمه آن تصویب مجلس شورای اسلامی است؛ مجلسی که تا کنون به طور جدی در جریان مذاکرات قرار نگرفته است.

4- طرف امریکایی از هم اکنون زیاده خواهی های خود را در ادامه مسیر مذاکرات آغاز کرده است. اوباما رئیس جمهور امریکا بلافاصله بعد از انتشار بیانیه لوزان در سخنانی از پیش برنامه ریزی شده می گوید:برخی از تحریم ها علیه ایران مرحله به مرحله لغو خواهد شد، البته بازگشت پذیر خواهد بود. تحریم های دیگر از جمله حمایت از تروریسم و موشک های بالستیک و حقوق بشر همچنان باقی خواهند ماند. یا اینکه می گوید:امروز، پس از ماه ها دیپلماسی سخت و اصولی، به چارچوب توافق دست یافتیم و این یک توافق خوب است، توافقی که اهداف اصلی ما را تأمین می کند. این چارچوب همه مسیرهایی را که ایران بتواند به سلاح اتمی دست پیدا کند، قطع خواهد کرد.
ایران با محدودیت های شدیدی در برنامه هسته ای روبه رو خواهد شد و ایران همچنین با قوی ترین و شفاف ترین رژیم بازرسی که در هر برنامه هسته ای در تاریخ وجود داشته، موافقت کرده است. بنابر این توافق بر اساس اعتماد نیست، توافق بر اساس راستی آزمایی بی سابقه است.

5- باتوجه به ابعاد باقی مانده در برنامه هسته ای ایران و اینکه هرچه غنی سازی می شود تا سطح 300کیلو عملاً باید تبدیل و یا... عملاً ادامه این فعالیت ها غیر منطقی می نماید.

6- فراخوانی که برای حضور در خیابان ها و شادی کردن، به طور گسترده در شبکه های مجازی انجام شد، اگر چه برای فعالانی که برای ارائه یک نقطه مثبت در کارنامه دولت لحظه شماری می کنند، قابل توجیه است، اما باید توجه داشت که این ایجاد امید نیازمند تحقق عملی است که مردم باید آثار عینی آن را مشاهده کنند و این امر کار دولت را درآینده دشوار می کند.

مقام معظم رهبری در آستانه سال نو در حرم رضوی در مورد مذاکرات هسته ای بر چند نکته اساسی تأکید و فرصت مناسبی را برای تیم ایجاد کردند تا بتواند متکی برآن، مذاکرات را قدرتمندانه به پیش ببرد، از جمله اینکه:

1- امریکایی ها به این مذاکرات بسیار احتیاج دارند و اختلافات درونی آنها هم به این دلیل است که جناح رقیب دولت کنونی امریکا تلاش دارد تا امتیاز این مذاکرات به نام رقیب حزبی اش ثبت نشود.

2- رئیس جمهور امریکا در پیام خود می گوید در ایران افرادی هستند که با حل دیپلماتیک موضوع هسته ای مخالفند، در حالی که این سخن دروغ است، زیرا در ایران هیچ فردی مخالف حل مسئله هسته ای از طریق مذاکره نیست. رهبر انقلاب خاطر نشان کردند: آن چیزی که ملت ایران با آن مخالف است، زورگویی ها و تحمیل های دولت امریکا است که ملت در مقابل آن ایستاده است.

3- حضرت آیت الله خامنه ای با تأکید مجدد بر اینکه مذاکرات کنونی ایران با امریکا، صرفاً در موضوع هسته ای است و نه موضوعی دیگر، خاطر نشان کردند: ما در مسائل داخلی و منطقه ای و موضوع تسلیحات، به هیچ وجه با امریکا مذاکره نخواهیم کرد، زیرا سیاست امریکا در منطقه ایجاد ناامنی و مقابله با ملت های منطقه و بیداری اسلامی است که نقطه مقابل سیاست های محوری جمهوری اسلامی ایران است.

3- رهبر انقلاب با اشاره به اظهارات مکرر امریکایی ها مبنی بر اینکه تحریم ها، بعد از توافق و بعد از بررسی رفتار و عملکرد ایران، برداشته خواهند شد، آن را یک خدعه دانستند و افزودند: این سخن غیرقابل قبول است، زیرا برداشته شدن تحریم ها جزئی از مذاکرات است و نه نتیجه مذاکرات؛ بنابراین همان گونه که رئیس جمهور محترم صریحاً گفتند، رفع تحریم ها باید بلافاصله بعد از توافق انجام شود.

4- حضرت آیت الله خامنه ای همچنین با اشاره به اظهارات امریکایی ها مبنی بر اینکه تصمیم های ایران در هر توافق احتمالی باید برگشت ناپذیر باشد، گفتند: این سخن نیز قابل قبول نیست، زیرا اگر آنها برای خود این حق را قائلند که بعد از توافق احتمالی، به هر بهانه ای، بار دیگر تحریم ها را برقرار کنند، پس هیچ دلیلی ندارد که ما اقداماتی را بپذیریم که برگشت ناپذیر باشند. ایشان تأکید کردند: صنعت هسته ای ایران یک صنعت بومی و مردمی است که باید پیش برود و پیشرفت جزو ذات هر صنعت و فناوری است.

5- رهبر انقلاب با اشاره به ادعای امریکایی ها مبنی بر تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای گفتند: آنها خودشان هم می دانند که ما در این مذاکرات به همه تعهدات بین المللی و تعهدات اخلاق سیاسی پایبند بودیم و نقض عهد نکردیم و تلوُّن هم به خرج ندادیم، اما در نقطه مقابل، امریکایی ها عهدشکنی و تقلب کردند و تلّون و دوگانگی را در مواضع و سخنان خود نشان دادند.

6- حضرت آیت الله خامنه ای رفتار امریکایی ها در مذاکرات هسته ای را مایه عبرت برای مردم دانستند و خاطرنشان کردند: رفتار امریکا برای مجموعه روشنفکری داخل کشور نیز مایه عبرت است تا متوجه شوند در مذاکرات با چه کسی طرف هستیم و امریکا چگونه رفتار می کند.

به نظر می آید که بخش عمده ای از تلاش تیم مذاکره کننده در ماه های آینده همچون توافقنامه اولیه باید صرف جبران آثار منفی این بیانیه باشد؛ نکته ای که تأمل بیشتر در مراحل قبلی می توانست دشواری های آینده را کاهش دهد.

انتهای پیام/

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها