جایگزینی فرصت‌طلبی به جای مصلحت‌اندیشی احزاب را به مشکل بزرگ می‌اندازد
خبرگزاری تسنیم: تولیت آستان حرم مطهر امام (ره) گفت: آن چیزی که احزاب را از درون دچار مشکل می‌کند، مطلق انگاری نسبت به خود و غیر است و آنچه آنها را به مشکل بزرگ می‌اندازد، جایگزینی فرصت طلبی به جای مصلحت اندیشی است.
به گزارش حوزه احزاب خبرگزاری تسنیم، حجت الاسلام سیدحسن خمینی در دیدار با دبیرکل و اعضای حزب ندای ایرانیان در حرم مطهر امام راحل، با اشاره به این سخن که «تشکیلات معبد است، اما معبود نیست» اظهار داشت: دوستان این تشکل جوان هستند، گرچه ممکن است سابقه حضور در تشکیلات دیگری را داشته باشند، ولی اکنون آغاز یک فعل و انفعال سیاسی جدید در زندگی آنان است.
وی افزود: در ایران حزب به معنای مصطلح هیچ گاه یک پایه و اساس قوی پیدا نکرده بود. در آغاز مشروطه یک جریان وجود داشت، بعدها تعداد آنها بیشتر شده و بعدها به ابتذال حزب مردم و حزب ایران نوین کشیده شد؛ سپس در اثر یک جنون لحظه‌ای و تصمیم غیرمنطقی که هنوز سرمداران آن در صدد توجیه آن هستند، حزب رستاخیز شکل گرفت. همچنین حزب‌های دست چپی با الهام از احزاب کمونیست شکل گرفت که تشکیلاتی ترین آنها حزب توده بود. همه این تشکل‌ها می‌تواند شما را در آغاز کار به نکته ای رهنمون می‌کند و آن اینکه از افتادن‌ها درس بگیرید که بایستید، از شکست‌ها درس پیروزی بگیرید.
تولیت آستان حرم مطهر امام خمینی(ره) با بیان اینکه یکی از بزرگترین آفت‌ها هنگام ورود افراد به تشکل‌ها این است که مطلق انگار می‌شوند، گفت: با این نگاه افراد می‌گویند هرآنچه از ماست خوب است و هر آنچه از رقیب ماست بد است. آنها نه می‌توانند بدی‌های مجموعه شان و نه خوبی‌های رقیب را ببیند. این مطلق انگاری در طول تاریخ وجود داشته است. در حالی که اینکه انسان تصور کند تمام جریان مقابل، یک اندیشه هستند، صحیح نیست.
سید حسن خمینی با اشاره به فرقه «مرجئه» در صدر اسلام، این گروه را نقطه مقابل خوارج ذکر کرد و یادآور شد: یکی از ویژگی‌های این گروه این بود که متهم به بغض با امیرالمؤمنین(ع) بودند. در حالی که همه مرجئه تاریخ اینگونه نبوده اند و ابوحنیفه رئیس فرقه حنفی یکی از کسانی بود که مرجئه بود اما بغض امیرالمؤمنین(ع) نداشت؛ همانگونه که در تاریخ شیعه هم افراد شیعه نما وجود داشته اند. در کار تشکیلاتی نباید مطلق انگاری کرد و باید بدانیم ما که جمع شده‌ایم تنها خوبان عالم نیستیم، هرچه ما می‌کنیم خوبی نیست، هرچه مخالفین و رقبای ما می‌کنند بد نیست و در میان مخالفان ما هم آدم خوب و هم آدم بد هست.
وی با بیان اینکه انسان وقتی وارد یک مجموعه می‌شود تبدیل به قطاعی از وجود او می‌شود، ادامه داد: حب نفس باعث می‌شود انسان نسبت به همه متعلقات و تشکیلات خودش حب پیدا کند و وقتی کسی او را نقد می‌کند و او را به چیزی متهم می‌کند بر نمی‌تابد. این مطلق انگاری یک نکته دوم را پدید می‌آورد و آن اینکه انسان را از انصاف خارج می‌کند. علمای علم اخلاق و سایر علوم گفته اند ریشه همه خوبی‌ها عدالت است.
تولیت آستان حرم مطهر امام خمینی(ره) با بیان اینکه تعاریف عدالت هم مختلف است، ادامه داد: یک تعریف ارسطویی است که می‌گوید «وضع کل شیء فی محله» و تعریف جدید دیگر؛ «عدالت به مثابه انصاف» است. این مطلق انگاری انسان را از انصاف خارج می‌کند. انسان همیشه باید تلاش کند در رفتار حزبی خود، انصاف را از دست ندهد؛ هم انصاف در مواجهه با دوستان و هم در مواجهه با رقبا. البته ممکن است خیلی‌ها شناگران خوبی باشند اما الان آب در دستشان نباشد، لذا از ابتدا باید در دل خود تمرین کرده و مراقبت کند. اینجاست که مطلق انگاری که یکی از آفت‌های رفتارهای سیاسی است به خروج از انصاف می‌انجامد و خروج از انصاف انسان را درگیر یک سلسله ای از اشتباهات پشت سر هم می‌کند، زیرا هیچ جا نمی‌توانید از این مرحله برگردید.
سید حسن خمینی افزود: ممکن است اینجا کسی سؤال کند با این وضعیت تشکیلات معنا ندارد، زیرا باید به رأی اکثریت تن داد و برخی شاید بگویند چرا باید پای نظری بایستم که قبول ندارم؟ این مهترین سؤالی است که ممکن است پیش روی فعالان حزبی باشد. یک روز یک حزب از فلان فرد حمایت می‌کند یا فلان موضع را نمی‌گیرد و من قبول ندارم؟ آیا من باید انشعاب کنم و بیرون بیایم؟ پاسخ تاریخی این سؤال خوارج است که هرجا امری را نمی‌پسندیدند، می‌گفتند باید بیرون بیاییم. لذا فرقه‌هایی چون صوفیه و خوارج دائما شعبه شعبه شدند و بلافاصله پس از اختلاف نظر از هم جدا می‌شدند. اینجا جای سؤال است که اگر قرار است کار حزبی کنیم باید تن به نظر اکثریتی دهیم که خودمان انتخاب کرده ایم؟
وی ادامه داد: در امور سیاسی کشور راهی جز پذیرش نظر اکثریت نیست، اما در کار حزبی می‌تواند قبول کند یا نکند؛ اما این معنا ندارد که اگر چیزی به مذاقمان خوش نیامد به راحتی جدا شویم. زیرا یک کار حزبی در حقیقت یک رفتار انسانی است. رفتار انسانی دَوَران بین مصلحت‌ها و مفسده‌های مختلف است. شما در لحظه لحظه زندگی بین مصلحت‌های مختلف یکی را انتخاب می‌کنید، یعنی در تزاحم بین مصلحت‌های مختلف هستید. انتخاب یک شیء از بین مصالح مختلف یک تصمیم عقلایی انسانی است که انسان می‌گوید بین مصالح مختلف برای رسیدن به یک هدف والاتر برخی مصالح را فرو می‌نهم و برخی را در اختیار می‌گیرم.
تولیت آستان حرم مطهر امام خمینی(ره) با بیان اینکه توانمندی 10 نفر کنار هم توانمندی را به توان می رساند، زیرا هر فرد در مجموعه توان بیشتری پیدا می‌کند، افزود: انسان برای هدفی که انتخاب می‌کند، می‌پذیرد در قالب گروهی همدل در کنار دیگران کار کند، هرچند برخی رفتارها را نپسندد. پس در راستای رسیدن به هدف از برخی امور مخالف نظر خودش برای رسیدن به هدف والا چشم پوشی می‌کند.
سید حسن خمینی با هشدار نسبت به اینکه تفاوت مصلحت سنجی و فرصت طلبی را از یاد نبریم، اظهار داشت: مصلحت سنجی همین روندی است که اشاره کردم؛ اما فرصت طلبی یعنی اینکه انسان برای خودش چشم بر مصالحی ببندد. هرجا یک مجموعه افرادی احساس کردند برای مصالح شخص خودشان می‌خواهند این کار را کنند فرصت طلبی است. درون یک مجموعه اگر به اینجا رسیدید، کار را رها کنید. اما اگر احساس کردید مجموعه در راستای اهدافی است که شما انتخاب کرده اید با مجموعه همدل باشید، ولو فکر می‌کنید در برخی روش‌ها هم نظر و همدل نیستید.
تولیت آستان حرم مطهر امام خمینی(ره) با بیان اینکه ورود به کار سیاسی در تاریخ این سرزمین سابقه دارد، افزود: آن چیزی که احزاب را از درون دچار مشکل می‌کند مطلق انگاری نسبت به خود و غیر است و آنچه آنها را به مشکل بزرگ می‌اندازد، جایگزینی فرصت طلبی به جای مصلحت اندیشی است. لذا این دو نکته را همیشه به خاطر داشته باشید که یک حزب اگر مطلق انگار شد رادیکال و افراطی می‌شود و مانند خوارج چشم را بر همه واقعیات می‌بندد. جوان مطلق انگارتر است، زیرا آرمانخواه تر است و امور را سیاه و سفید می‌بیند. البته این بدان معنا نیست که انسان تسلیم بدی‌ها شود.
سید حسن خمینی گفت: هیچ گاه تسلیم نشوید و ظلم را خوبی تصور نکنید؛ کار خوب خوب است و کار بد بد است؛ هرکس انجام دهد. هیچ گاه تسلیم بدی و زشتی نشوید، حداقل درون خودتان را نپذیرید، ولو اینکه در لحظاتی برای مصالح بالاتر زبان در کام گیرید؛ البته در صورتی که در آن مصلحت سنجی آرمان خودتان را ببینید نه منافع شخصی. اینجاست که رفتار انسانی ظرافت پیدا می کند و قیام و قعود معنا پیدا می‌کند.
یادگار امام یادآور شد: عبدالله بن زبیر می‌جنگد؛ سیدالشهداء(ع) هم می‌جنگد، امام حسن(ع) صلح می‌کند، عبدالله بن عمر هم صلح می‌کند. اما از دید ما صلح امام حسن(ع) و قیام امام حسین(ع) مقدس است اما جنگ و صلح آن دو تن غیر مقدس است؛ زیرا ما پشت آن دو آرمان می‌بینیم و پشت سر این دو، فرصت طلبی. تفاوت این دو را «من» تعیین می‌کند.
وی ادامه داد: اگر می‌خواهید خودتان را بالا بکشید کار شما فرصت طلبی است و اگر می‌خواهید آرمانتان را تقویت کنید مصلحت سنجی است. مصلحت سنجی در ذات انسانی است، اما فرصت طلبی آفت انسانیت انسان است. جوان مطلق انگار است و طبیعت جوانی این است، البته دیگران هم اینگونه هستند. لذا نسبت به بدی باید حساسیت داشته باشید اما انسانیت اقتضای مصلحت سنجی می‌کند نه فرصت طلبی؛ مرز این دو بسیار ظریف است. راه تشخیص آن هم فکر کردن به درون خود است که ببینید با کدام قطاع وجودی این تصمیم را می گیرید؟ ترس، خوف یا طمع؟
تولیت آستان حرم مطهر امام خمینی(ره) با اشاره به اینکه تاریخ احزاب ما آمیخته به دو آفت مطلق انگاری و فرصت طلبی است، گفت: فرصت طلبی مجموعه‌تان را از درون تضعیف می‌کند و لذا درون مجموعه را آمیخته به تلنگر و نقد دائمی کنید و ظرفیت شنیدن نقد را درون خود بالا ببرید که آنگاه ظرفیت درونی مجموعه بالا می‌رود.
سید حسن خمینی گفت: نقاط ضعف و قوت زیادی در جامعه وجود دارد که باید هر دو را دید. به گذشته افتخار و به امروز انتقاد می‌کنیم و باید به فردا امیدوار باشیم و این سه اصل را باید همواره رعایت کنیم.
پیش از سخنان وی، صادق خرازی طی سخنانی، انقلاب اسلامی را میراث بلندی دانست که امام بزرگوار در بستر تاریخ بلند اسلام و تشیع و در مرحله ای از تاریخ امت اسلامی پدید آورد.
وی افزود: نقطه عطف این انقلاب امام خمینی به عنوان رهبر و فرمانده و شخصیتی استثنایی است که پدیده ای در تاریخ علمای شیعه و بزرگان اسلام بود و ندای او برخاسته از ندای تمام بزرگان تاریخ اسلام و آراء او آراء بزرگان شیعه بود.
خرازی گفت: اگر به تاریخ بلند تشیع و علما بنگریم و به تاریخ و فلسفه و فقه نگاهی بیندازیم آراء بزرگان تاریخ از شیخ مفید گرفته تا سید بحرالعلوم، محقق کرکی و علامه نایینی را در امام خمینی(ره) بطور خلاصه می‌بینیم.
وی تأکید کرد: انقلاب اسلامی هویت ملی را برای ملت ایران به ارمغان آورد و به ما این نوید را می‌دهد که روزی در شبستان تاریخ، ایران خواهد درخشید و این انقلاب به ظهور حضرت مهدی(عج) متصل می‌شود.
خرازی همچنین گزارشی از فعالیت‌ها و کنگره اخیر حزب ندای ایرانیان ارائه کرد.
انتهای~یام/
