محمدی: فرهنگسازی حفظ تالاب میقان باید اولویت سمن‌های استان مرکزی قرار گیرد
خبرگزاری تسنیم: رئیس هیئت مدیره‌خانه سازمان‌های مردم نهاد استان مرکزی و رئیس سابق شبکه زیست محیطی استان می‌گوید: فرهنگسازی حفظ تالاب میقان باید در اولویت سمن‌های استان مرکزی قرار گیرد چراکه فرهنگسازی راهبرداجرایی حفاظت از این تالاب است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، تالاب کویری میقان از تالاب‌های کشور است که در استان مرکزی و در 15 کیلومتری شمال شرقی اراک و جنوب غربی شهر داودآباد قرار گرفته که در سال‌های با بارندگی مناسب، تالاب دارای آب قابل توجه است و در سال‌های کم‌آبی به‌طور معمول سطح تالاب خشک شده و به حالت کویری در می‌آید.
منابع تامین آب تالاب را بارش‌های جوی، آب سه رودخانه قره کهریز، فراهان و شهراب و پساب تصفیه فاضلاب اراک تشکیل می‌دهند و وسعت تالاب حدود 25000 هکتار است که شامل دریاچه با سه جزیره در وسط، قسمت کویری و دشت‌های اطراف می‌شود.
این تالاب دارای ویژگی‌های بوم‌شناسی خاصی بوده که از آن‌جمله اینکه سالانه تعداد زیادی از پرندگان مهاجر را در خود جای می‌دهد که در میان آنها بعضی از گونه‌های نادر و حمایت شده دیده می‌شوند، نیز به سبب جمعیت بالای درنا در تالاب نسبت به زیستگاه‌های دیگر کشور، این تالاب اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
پوشش گیاهی منطقه بیشتر از نوع گیاهان شورپسند یا هالوفیت بوده که از این نظر نیز تالاب یکی از ذخیره‌گاه‌های مهم گیاهان شور کشور به شمار میرود که علاوه بر پرندگان، گونه‌های پستانداران، آرتمیا و انواع جلبک آب شور از دیگر جانداران تالاب و محیط اطراف آن هستند.
به سبب شوری آب، لایه‌های نمکی در منطقه دیده می‌شود، علاوه بر این گنبدهای نمکی نیز در سطح زیرین منطقه وجود دارند که تحت تاثیر گسل‌های منطقه سبب لرزه خیزی خفیف در منطقه می‌شوند و این تالاب دارای بزرگترین منبع سولفات سدیم در کشور است و تالاب از نظر گردشگری، یکی از مراکز مهم طبیعت گردی و پرنده نگری کشور محسوب می‌شود.
در این نشست تخصصی که با عنوان "مسائل و مشکلات تالاب میقان استان مرکزی" برگزار شد "امیر انصاری" مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان مرکزی، "سیاوش آقاخانی" رئیس شبکه زیست محیطی استان مرکزی، "محمدحسین محمدی" رئیس هیئت مدیره خانه سازمان‌های مردم نهاد استان مرکزی، "حمید اخوان" نائب رئیس شبکه زیست محیطی استان مرکزی و "محمد جلیلی" مدیرعامل موسسه گنجینه سبز و روابط عمومی شبکه زیست محیطی استان در این نشست تخصصی حضوریافتند.
این نشست تخصصی به منظورحفاظت از تالاب میقان و اهمیت و نقش این تالاب در توسعه اقتصادی استان مرکزی و نیز حفاظت از گونه‌های جانوری و گیاهی نادر در تالاب میقان و اقدامات لازم به منظور ثبت بین المللی تالاب میقان اراک در دفتر خبرگزاری تسنیم برگزار شد.
متن گفت‌و‌گوی تفصیلی "محمدحسین محمدی" رئیس هیئت مدیره خانه سازمان‌های مردم نهاد استان مرکزی و رئیس سابق شبکه زیست محیطی استان، در نشست تخصصی "بررسی مشکلات تالاب میقان" در زیر می‌آید:
تسنیم: چه مقدار از ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد به منظور حفظ و ابقای تالاب مورد استفاده قرار گرفته است؟
محمدی: سازمان‌های مردم نهاد در راستای برقراری ارتباط جامعه محلی و اداره کل محیط زیست تاکنون توانسته گام بردارد و تعامل بسیار خوب و سازنده‌ای را ایجاد کند که می‌تواند به منظور حفاظت از تالاب با استفاده از این ظرفیت‌ها گام بسیار مهم و تاثیرگذاری را بردارد.
تعامل این 2 بخش با یکدیگر می‌تواند در راستای جذب اعتبارات بسیار مهم و تاثیرگذار باشد و با تعامل و همکاری این 2 بخش با نمایندگان شهرستان و استان می‌توانیم اعتبارات لازم به منظور حفظ تالاب میقان را جذب کنیم.
تسنیم: علت اینکه این اعتبارات در استان‌های دیگر وجود دارد و در استان مرکزی وجود ندارد چیست؟
محمدی: در استان‌های دیگر تعامل بسیار خوبی بین سازمان‌های مردم نهاد و جوامع محلی وجود دارد و اگر همین تعامل و استفاده درست از ظرفیت این 2 بخش در استان مرکزی محقق شود بیش از 70 درصد مشکلات اعتباری این بخش در این حوزه مرتفع می‌شود.
باید تلاش شود تا بتوانیم حفاظت از تالاب میقان را به جوامع محلی واگذار کنیم و بدون اینکه در این بخش‌ها از محیط‌بانان استفاده نشود زیرا مردم جوامع محلی با توجه به آشنایی این بخش می‌توانند در راستای حفاظت از تالاب میقان و گونه‌های گیاهی و جانوری آن گام بردارند.
تسنیم: به‌عنوان یک فعال زیست محیطی استان، فکر می‌کنید در مورد تامین آب تالاب چه مشکلاتی وجود دارد؟
محمدی: مصوبات کمیته آب در مورد تقسیم آب ناشی از تصفیه‌خانه غیرکارشناسی بوده و این آبی که در این بخش و از تصفیه به دست می‌آید به طور کامل تصفیه نشده و باید در این راستا تدابیر لازم اتخاذ شود و بتوانیم راهکارهایی در این بخش اتخاذ کنیم.
باید تلاش شود تا بتوانیم مانع از ورود پساب شرکت زرین خوشه به تالاب میقان شویم زیرا این پساب دارای استاندارد و تصفیه لازم نبوده و برای بخش کشاورزی، دام و انسان نمی‌تواند مورد استفاده قرار گیرد که این نکته باید مورد توجه قرار گیرد.
تسنیم: به نظرشما، باید به منظور فرهنگ سازی در راستای حفاظت از محیط زیست باید چه اقداماتی انجام شود؟
محمدی: باید در راستای فرهنگ ساز در این بخش بتوانیم از ظرفیت روحانیان استفاده کنیم و در عرصه حفاظت از محیط زیست باید روحانیت به آگاه سازی این افراد به ویژه در جوامع محلی بپردازد و این مهم نیز باید در سند آمایش مورد توجه قرار گیرد.
تاکنون در این راستا اقدامت سازنده‌ای انجام نشده و به طور جدی از این ظرفیت استفاده نشده و این اقدام می‌تواند گامی موثر در این راستا باشد.
در بحث تالاب میقان چندین شبکه به طور پیوسته به هم مربوط هستند و باید در این راستا و حفاظت از تالاب این شبکه‌ها ورود کنند و این ارتباط بین شبکه‌ها باید قانونمند شود و شبکه سلامت، فرهنگ و محیط زیست را با توجه به این مهم در کنار یکدیگر قرار دهد.
در حال حاضر 8 شبکه تخصصی مرتبط در استان مرکزی داریم که باید این مهم در شهرستان‌ها نیز مورد توجه قرار گیرد و تعامل ایجاد شود و از ظرفیت به دست آمده به منظورفرهنگ سازی در راستای حفظ و ابقای تالاب میقان استفاده شود.
قهرمان تالاب شدن برای استان مرکزی پیام ویژه دارد و آن هم این بوده که در استان مرکزی بین بخش خصوصی و دولتی همکاری و همدلی و جود داشته و اگر به دنبال رشد و توسعه استان در تمامی عرصه‌ها هستیم باید این همدلی و مساعدت را حفظ کنیم.
تسنیم: چه عواملی بر تخریب این تالاب تاثیرگذارند و راه مقابله وجلوگیری از این تخریب‌ها را چه می‌دانید؟
محمدی: قهرمانی تالاب توسط استان مرکزی دارای اهمیت بوده که این مهم تبیین کننده تلاش بسیار خوب سازمان‌های مردم نهاد و استفاده این سازمان‌ها از تمام ظرفیت و توانمندی‌هایشان بوده است.
کارخانه سولفات سدیم جاده تالاب را به 2 بخش تقسیم کرده و این تقسیم نامتقارن و غیرکارشناسی است و به سبب برداشت بی‌رویه سولفات سدیم این کارخانه می‌تواند به عنوان یک تهدید برای تالاب میقان باشد.
این تقسیم بندی سبب شده تا در بخشی از تالاب نم و رطوبت بیشتری وجود داشته باشد و بخش دیگری خشک شده باشد این خشک شدن با ترکیب شدن با باد و ریزگردهای نمکی حاوی سولفات سدیم بسیار خطرناک بوده و از ریزگردهای معمولی دارای عوارض و خطرات بیشتری است.
کارخانه سولفات سدیم با برداشت‌هایی که انجام می‌دهد سبب ایجاد چاله‌هایی در تالاب می‌شود و این مهم نیز سبب تخریب آب بیشتری در تالاب می‌شود و باطله‌هایی که در این قسمت توسط این کارخانه تولید می‌شود به صورت اصولی به تالاب برنمی‌گردد و سبب ایجاد مشکلاتی در تالاب میقان می‌شود.
تردد وسائل نقلیه سنگین در حوزه تالاب میقان به منظور حمل و نقل کارخانه برای زیستگاه این بخش مشکلاتی را ایجاد می‌کند و حیات گونه‌های جانوری و پرندگان این بخش را با مشکل مواجه کرده و سبب ایجاد آلودگی هوا و ریزگرد در این بخش می‌شود.
تاکنون هیچ بخشی این مهم را بررسی نکرده که ببیند این کارخانه صرفه اقتصادی برای کشور و استان دارد یا ندارد، آیا سولفات سدیم به دست آوردنش مقرون به صرفه‌تر از سلامت مردم است.
باید سازمان محیط زیست، علوم پزشکی و سایر سازمان‌های ذی‌ربط طرحی را ایجاد و ارائه دهند که کارخانه سولفات سدیم را موظف کند تا فرصت‌ها و تهدیدها را بررسی کرده و گزارش کاملی را به این بخش‌ها ارائه دهد.
باید تلاش شود تا ناظری از بیرون کارخانه عملکرد این کارخانه و تهدیدها و فرصت‌ها را بررسی کند و در اختیار سازمان‌ها و نهاد‌های مربوطه قرار دهد و این ناظر و دستگاه سلامت مردم را در اولویت قرار دهد و بعد از ان معیشت مردم مورد توجه قرار گیرد و در این راستا باید تلاش شود تا بتوانیم تعامل بیشتری را در سطح استان در راستای حفظ و ابقای تالاب ایجاد کنیم.
انتهای پیام/ج
