بشار اسد: آمریکا از طریق طرف سوم با ما ارتباط دارد/ منبع ایدئولوژی داعش وهابی‌ها هستند
خبرگزاری تسنیم: رئیس‌جمهور سوریه در سخنانی گفت که منبع ایدئولوژی داعش و دیگر گروه‌های مرتبط با القاعده، وهابی‌هایی هستند که خاندان حاکم سعودی از آنها حمایت می‌کنند و جامعه این مملکت بسیار به داعش و پذیرش ایدئولوژی آن تمایل دارد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، در مصاحبه اختصاصی با «جرمی بوون» از بی‌بی‌سی گفت که کشورهای عضو ائتلاف از داعش حمایت کرده‌اند و سوریه نمی تواند با کشوری که از تروریسم حمایت می‌کند هم پیمان باشد و با آن ائتلاف ایجاد کند.
وی در ادامه گفت که دولتش پیام‌هایی را از ائتلاف تحت هدایت آمریکا درباره نبرد با داعش دریافت می‌کند اما هیچ گونه همکاری مستقیمی بین دولت سوریه و ائتلاف انجام نشده است، "اما طرف‌های سوم - شامل عراق - اطلاعات را منتقل می‌کنند."
اسد همچنین استفاده بدون هدفگیری از بشکه‌های حاوی مواد منفجره در مناطق تحت کنترل تروریست‌ها رد کرد. وی این اتهامات را به عنوان "داستانی بچگانه" رد کرد و گفت: "ما بمب، موشک و گلوله داریم ... هیچگونه بشکه حاوی مواد منفجره وجود ندارد."
رئیس جمهور سوریه تاکید کرد: سوریه از همان ابتدا تصمیم خود را برای مبارزه با تروریسم گرفته است و همچنین تصمیم خود را برای اجرای گفت‌وگو در سطح ملی اتخاذ کرده است و هرگز نمی تواند با کشوری که از تروریسم حمایت می‌کند متحد شود و ائتلاف برقرار کند، چرا که هم اکنون ائتلاف از کشورهایی تشکیل شده است که تروریسم از آنها بوجود آمده یا کشورهایی در آن حضور دارند که بخش اعظمشان از تروریسم حمایت می‌کنند، از این رو آن چه برای ما اهمیت دارد این است که مستقل باشیم و عروسکی در دست دیگران نباشیم که ضد منافعمان عمل کنیم.
رئیس جمهوری سوریه در بخش دیگری از مصاحبه خود وهابیت را منبع اصلی ایدئولوژی داعش نامید و گفت: منبع اصلی ایدئولوژی داعش و دیگر سازمان‌های مرتبط به القاعده وهابی‌ها هستند، کسانی که خاندان پادشاهی سعودی از آنها حمایت می‌کند و جامعه در پادشاهی عربستان بیشتر به داعش و ایدئولوژی آن گرایش و پذیرش دارد.
***
مشروح این مصاحبه به شرح ذیل است:
مجری بی‌بی‌سی: به شما در بی بی سی نیوز خیر مقدم عرض می‌کنم من جرمی بوون هستم و من در دمشق و در داخل کاخ ریاست جمهوری سوریه حضور دارم، مجموعه‌ای که بر شهر دمشق اشراف دارد، ما در این مکان با بشار اسد رئیس جمهوری سوریه دیدار کردیم.
بی‌بی‌سی: جناب آقای رئیس جمهور .. شما کنترل بخش‌های وسیعی از سوریه را از دست داده‌اید و گروه جهادی که خود را دولت اسلامی (داعش) می‌خواند ظهور کردند .. شاید 200 هزار شهروند سوری در این نبرد کشته شده‌اند و میلیون‌ها شهروند هم منازل خود را از دست داده‌اند، استفان دی میستورا فرستاده سازمان ملل به سوریه اوضاع این کشور را به گونه‌ای توصیف کرده که با بحران انسانی بسیار خطرناکی روبه رو شده است، وی این وضع را بسیار خطرناک دانسته و بزرگترین خطر بعد از جنگ جهانی دوم توصیف کرده، آیا سوریه به نظامی شکست خورده مبدل شده است؟
بشار اسد: نه .. هنوز نهادهای دولتی در حال انجام وظایف خود هستند و به وظایف خود در قبال ملت عمل می کنند، نمی‌توان از دولت‌های شکست خورده سخن به میان آورد؛ اما اگر بخواهیم درباره از کنترل خارج شدن صحبت کنیم وضع فرق می‌کند. آنچه روی می‌دهد حملات تروریست‌ها از خارج به این کشور است و دولت هم به وظایف خود در نبرد با آنها و دفاع از کشور عمل می‌کند.
بی‌بی‌سی: آیا می‌توانیم به گذشته باز گردیم یعنی به سال 2011 زمانی که تمام این مسائل آغاز شدند شما گفتید اشتباهاتی روی داده است .. آیا شما در مقابله با آن تظاهرات اولیه شخصا مرتکب اشتباه شدید؟
بشار اسد: من نگفتم در حل این مساله مرتکب اشتباهاتی شده‌ایم. من می‌گویم هر کسی می‌تواند مرتکب اشتباه شود و این فرق می‌کند.
ما تصمیم مربوط به مبارزه با تروریسم را از همان ابتدا گرفتیم و تصمیم گرفتیم گفت‌وگوهایی را در سطح ملی انجام دهیم.
بی‌بی‌سی: آیا شما شخصا مرتکب اشتباه شدید؟
بشار اسد: در این سوالی که شما مطرح کردید تفاوت وجود دارد، خطا و اشتباه در سیاست‌ها از یک سو و خطا و اشتباهات در عملکرد در سوی دیگر. این دو باهم بسیار متفاوت هستند، اگر به سیاست‌ها باز گردیم ما تصمیم خود را برای مبارزه با تروریسم از همان ابتدا گرفتیم و همچنین تصمیم خود را برای گفت‌وگو در سطح ملی گرفتیم و فکر می‌کنم هر دوی این تصمیم‌های سیاسی درست بوده‌اند. اما اگر بخواهید درباره اشتباهات در عملکردها صحبت کنید و این که برخی اشتباه‌ها در حق شهروندان صورت گرفته است صحبت کنید باید بگویم که هر از چندگاهی چنین مساله‌ای روی داده است و اشخاصی را که مرتکب این اشتباهات شده بودند را مجازات کردم.
بی‌بی‌سی: اما شما شخصا در حل این بحران مرتکب اشتباه نشدید؟
بشار اسد: گفتم هر کسی می‌تواند در هر روز مرتکب اشتباه شود مگر این که این اشتباهات را بخواهیم منکر شویم. اگر چنین شود شما منکر طبیعت و سرشت انسانی انسان‌ها می‌شوید.
با تروریسم مبارزه کرده و از شهروندان سوریه دفاع می‌کنیم
بی‌بی‌سی: شما درباره اثر تروریسم آنگونه که خود می‌نامید از همان ابتدا صحبت کردید اما من به عنوان خبرنگار موفق شده بودم در همان آغاز به برخی از این تظاهرات در دمشق بروم و در مناطقی خارج از دمشق هم رفتم. مردم در این تظاهرات خواستار خلافت اسلامی نبودند آنها می‌گفتند خواستار آزادی هستند، آنها خواستار دموکراسی بودند و اندیشه‌های آنها مانند اندیشه‌های کنونی داعش در کشور نبود. آیا فکر می‌کنید ارزیابی شما اشتباه بود؟
بشار اسد: شما در غرب در آن زمان آن را توصیف کردید و هنوز هم هستند کسانی که اوضاع در آن دوره را به دوره تظاهرات مسالمت آمیز می‌خواندند و من به شما می‌گویم در همان هفته‌های نخست بسیاری از نیروهای پلیس کشته شدند. فکر نمی‌کنم آنها به دلیل موج صدای تظاهرات کنندگان کشته شده باشند، در نتیجه سخن گفتن در این باره با آن شیوه خیالی است و باید واقع بین و واقع‌گرا باشیم. از همان ابتدا شرکت کنندگان در تظاهرات مسالمت آمیز نبودند، برخی از کسانی که در آن تظاهرات بودند به دنبال دموکراسی بودند این درست است اما این وضع عمومی نبوده است.
دوم این که شما از خروج نزدیک به 140 هزار نفر در تظاهرات آن هم در یک روز سخن می‌گویید که در بخش‌های مختلف سوریه در تظاهرات شرکت کردند، بگذارید بگوییم این شمار به یک میلیون هم رسیده است. به فرض این که من شمار شرکت کنندگان در تظاهرات را کاهش می‌دهم و من چنین کاری نمی‌کنم ولی اجازه دهید فرض کنیم که یک میلیون نفر در تظاهرات شرکت کردند، یک میلیون تظاهرات کننده در مقایسه با مجموع 24 میلیون شهروند سوری شمار زیادی نیست. ما با تروریسم مبارزه می‌کنیم و از شهروندان سوریه دفاع می‌کنیم.
بی‌بی‌سی: در سال 2012 به دوما رفتم و این منطقه از حومه‌های شهر دمشق است. شما می دانید این منطقه را گروه‌های مسلح بر آن کنترل دارند، با مردی صحبت کردم که گفت از ارتش سوریه جدا شده است و در اینجا بخشی از آن چه گفته را بازگو می‌کنم: "من فرار کردم چرا که نمی‌توانم ببینم ملتم و خانواده سوری من به دستانمان قتل عام می‌شوند". منظورش به دست نیروهای مسلح سوریه بود. آیا معتقدید برخی از عملکرد نظامیان ارتش سوریه باعث بوجود آمدن این کابوس بوده است؟ کابوسی که سوریه اکنون با آن رو در رو شده است.
بشار اسد: اگر منظورتان شکل نظامی به خود گرفتن است باید بگویم هر جنگی جنگ بدی است و در هر جنگی افراد غیرنظامی کشته می‌شوند، از این رو هر جنگی جنگ بد است. بنابراین، نمی‌توانید از جنگ خوبی بدون قربانیان سخن بگویید. ممکن است این اتفاق افتاده باشد اما یک خط مشی سیاسی نبوده که بخواهیم براساس آن عمل کنیم. وقتی از دولت‌ها صحبت می‌کنید باید از سیاست‌های آن هم صحبت کنید و درباره تصمیم‌های سیاسی که در سطح سیاسی گرفته می‌شوند صحبت کنید همانگونه که گفتم ما با تروریسم مبارزه می‌کنیم و از شهرندان خود دفاع می‌کنیم و گفت‌وگو می‌کنیم. حال اگر آنگونه که مدعی هستند، ما ملت خود را قتل عام می‌کنیم اگر چنین فرض کنیم چگونه امکان داشت با این وجود برای مدت چهارسال پایداری کنیم و ملت ضد ما باشد و غرب ضد ما باشد و کشورهای منطقه‌ای با ما دشمن باشند و هنوز من در سمت خود باقی هستم و دولت و ارتش و نهادها هستند. آیا این همه بدون حمایت ملت ممکن بود؟ این محال است این را نمی‌توان پذیرفت البته عقلا هم ممکن نیست.
بی‌بی‌سی: زمانی که از تروریسم و مقابله شما با آن صحبت می‌کنید منظورم این است که شما اتهاماتی که به شما نسبت داده شده را می‌دانید اینکه فعالیت نیروهای خود را در سال‌های اخیر برضد بخش‌های غیر جهادی از معارضان مسلح متمرکز کرده‌اید و شما با این اقدام سعی کردید برای مردم سوریه به صورت اساسی گزینه‌ای دروغین را برای انتخاب بین شما و گروه‌هایی مثل القاعده و داعش به ملت عرضه کردید. آیا چنین نیست؟ آیا این آن چیزی بود که برای تحقق آن تلاش کردید؟
بشار اسد: بهر حال باید بگویم که اوباما چند ماه قبل به این سوال شما پاسخ داد آن زمان که گفت انتظار و اعتماد آنها به آنچه آن را معارضه میانه رو می‌دانست وهمی بیش نبوده است. این تنها یک رویا بود این واقعیت امر است.
بی‌بی‌سی: هنوز سعی دارند معارضه معتدل بسازند. آیا چنین نیست؟ اما این بار برای مبارزه با داعش است؟
بشار اسد: اما آنها گفتند این توهم است وی (اوباما) خود چنین گفت و همه ما خوب می‌دانیم این توهم است. حتی رسانه‌های غربی هم به این مساله پی برده‌اند، می‌گویند که گروه‌های داعش و النصره و القاعده پیش رو هستند. بنابراین این مساله به صورت یکدفعه‌ای حاصل نشده است. از این رو غیر منطقی خواهد بود که به یک باره از اعتدال گروهی به تندروی روی آورند. تمام این سازمان‌ها همان ریشه‌های مشترک را دارند.
بی‌بی‌سی: با برخی از جنگجویان دیدار داشتم که به صراحت می‌گفتند؛ "ما تندرو نیستیم و به القاعده و داعش وابستگی نداریم" و می‌گفتند؛ "اگر داعش به اینجا بیاید با ما می‌جنگد .. و ما را می‌کشد ". در واقع در سال گذشته با یکی از این گروه‌ها در دمشق دیدار کردم. افراد این گروه به من گفتند کشوری شبیه به مالزی یا ترکیه را می‌خواهیم. منظورم این است که آنها جهادی و خطرناک نیستند. آیا چنین نیست؟
بشار اسد: بنابراین .. چرا آنچه که به معارضه معتدل شناخته می‌شد به یکباره بخار شدند؟ این سوال من است.
بی‌بی‌سی: برخی می‌گویند چون شما به آنها حمله کردید و آنها را قتل عام کردید.
بشار اسد: و چه به تندروهایی مثل داعش حمله نکردیم؟
بی‌بی‌سی: این پرسش من هم هست آیا به همان شدت با داعش هم می‌جنگید؟
بشار اسد: گویی می‌خواهی بگویی که دولت و رئیس جمهور با هر آنچه که با منافع آنها در تضاد باشد مقابله می‌کنند و انگار که ما از سازمان‌های داعش و النصره می‌خواهیم که به پایگاه‌های نظامی ما حمله کنند و نظامیان ما را بکشند و هواداران ما را بربایند تا این که ما بخواهیم مخالفان معتدل را بکشیم. آیا این واقعیت دارد؟ هیچ کس این مساله را نمی‌پذیرد.
بی‌بی‌سی: بخشی از وقت خود را در خطوط نبرد در کنار نظامیان ارتش سوریه سپری کردم آنها اصرار داشتند خود را در خدمت به میهن معرفی کنند و تنها برای کشتن کسی را نمی‌کشند. اما من با کسانی دیگر هم دیدار داشتم و این کار را خبرنگاران دیگر و فعالان عرصه حقوق بشر انجام دادند. کسانیکه می‌گفتند از دست ارتش و نظامیان سوریه دردهای بسیاری را متحل شدند. بعید به نظر می‌رسد همه آنها دروغ می‌گفته‌اند؟
بشار اسد: و چگونه به این درجه از اطمینان رسیده‌ای؟!
بی‌بی‌سی: بسیار خوب .. به این دلیل که ادله مهمی وجود دارد. از دیده‌بان حقوق بشر به عنوان مثال که در همین سی ام سال جاری اعلام کرد که نیروهای هوادار بشار اسد به شهروندان به شدت حمله‌ور شدند و در مناطقی که گروه‌های مخالف نظام بر آن سلطه دارد از سلاحی استفاده کرده‌اند که بین نظامی و غیرنظامی نمی‌تواند تفاوت قائل شود و بخصوص از بشکه‌های بدنام انفجاری استفاده می‌شده است.
بشار اسد: این داستان‌ها مسخره هستند و هنوز در غرب به آنها می‌پردازند. تا زمانی که از حمایت ملت برخورداری این بدان معنی است که از ملتت دفاع می‌کنی.
بی‌بی‌سی: آیا این مسخره است؟
بشار اسد: بله .. برای بار دیگر به تو می‌گویم، اگر کسی که مقابل ملتش و قدرت‌های منطقه‌ای و قدرت‌های بزرگ و غرب ایستاده‌اند و به قدرت ادامه می‌دهد و مانده است این امر چگونه می‌تواند محقق شود؟ اگر ملت سوریه را قتل عام کنی آیا از تو دفاع خواهند کرد یا به دشمنی با تو بر می‌خیزند؟ اگر قتل عامشان کنی آنها با تو دشمن خواهند شد این آن چیزی است که منطق و شعور سالم می‌گوید.
بی‌بی‌سی: درباره بشکه‌های انفجاری چه می‌گویید؟ آیا منکر این می‌شوید که نیروهای شما از آنها استفاده می‌کنند؟
بشار اسد: آنچه من از ارتش می‌دانم این است که از گلوله و موشک و بمب استفاده می‌کند. من نشنیده‌ام ارتش از بشکه استفاده کند یا این که از کپسول‌های گاز خانگی بخواهد استفاده کند.
بی‌بی‌سی: منظورم بشکه‌های بزرگی هستند که پرتاب می‌شوند و مملو از مواد منفجره هستند که از بالگردها پرتاب می‌شوند و آثار ویرانگری را برجای می‌گذارند. ادله بسیاری در این باره وجود دارد.
بشار اسد: به اینها بمب گفته می‌شود. ما بمب و موشک و گلوله داریم. زمانی که آتش می‌گشایی شما هدفگیری می‌کنی و زمانی که نشانه می‌گیری تروریست‌ها را نشانه رفته‌ای تا از شهروندان خود دفاع کنی.
بی‌بی‌سی: بنابراین شما منکر نمی‌شوید که ضمن توصیف و رده بندی بمب‌ها این بشکه‌های انفجاری را هم مورد استفاده قرار می‌دهید؟ این بشکه‌ها سلاحی هستند که بین شهروند و نظامی تفاوتی قائل نیستند.
بشار اسد: نه .. سلاحی نیست که بین نظامی و غیرنظامی تفاوت قائل نباشد. زمانی که شلیک می‌کنی هدفگیری کرده‌ای و زمانی که تیراندازی می‌شود شما تروریست‌ها را هدف گرفته‌ای تا از شهروندان خودت دفاع کنی. اما اگر بار دیگر منظورت سخن گفتن از تلفات جنگی است باید بگویم جنگ همین است، هیچ جنگی بدون قربانی وجود ندارد.
بی‌بی‌سی: همیشه در جنگ‌ها کشته‌هایی هستند .. همانگونه که افراد غیرنظامی هم در جنگ‌ها کشته می‌شوند. اما بر اساس قانون بین‌المللی حقوق بشر دو طرف جنگ باید تمام تلاش خود را به کار گیرند تا از افراد غیرنظامی حمایت شود. اتهام کنونی منتسب به ارتش سوریه برای همین استفاده از بشکه‌های انفجاری است. این سلاحی است که بین نظامی و غیرنظامی تفادتی قائل نیست و بار دیگر استفان دی‌میستورا نماینده سازمان ملل در امر سوریه درباره نگرانی همیشگی از این بشکه‌های انفجاری سخن گفته است. این بدان معنی است که شما قانون بین‌المللی درباره اوضاع انسانی در جنگ را رعایت نمی‌کنید. این در حالی است که از ملت خود دفاع می‌کنید درباره این موضوع چه می‌گویید؟
بشار اسد: ابتدا بگویم که ما در دمشق و حلب مورد حمله قرار گرفتیم و از طرف گروه‌های مسلح مورد حمله قرار گرفتیم و برعکس هم برعکس است. آنها مردم سوریه را با استفاده از خمپاره هدف قرار می‌دهند و باید به آنها پاسخ دهیم و از ملت خودمان دفاع کنیم این یک مساله بدیهی است.
دوم اینکه؛ بار دیگر تو درباره یک شخص صحبت می‌کنی از دولتی سخن می‌گویی که ملتش را قتل عام می‌کند و در عین حال این ملت از دولتش حمایت می‌کند این متناقض و غیرمنطقی است. آنچه باید به آن پاسخ داده شود این است که چگونه مردمی را می‌کشی و به صورت همزمان حمایت آنها را داری؟
بی‌بی‌سی: طبیعی است که شما حامیان بسیاری در بین گروهی از مردم سوریه دارید اما در مناطقی که گروه‌های مسلح بر آنها سلطه دارند مردم شما را به استفاده از سلاحی متهم می‌کنند که بین نظامی و غیرنظامی تفاوتی قائل نمی‌شود و ممکن است نیروهای شما به مناطقی حمله کرده که گروه‌های مسلح در آن بوده است اما چون در این مناطق افراد غیرنظامی هم حضور داشتند آنها نیز کشته شده‌اند و اگر از سلاحی غیر از بشکه‌های انفجاری استفاده می‌کردید این مساله روی نمی‌داد.
بشار اسد: در جنگ ممکن است با هر نوع اتهامی روبه رو شوی و هر گروهی می‌تواند مسئولیت را بر دوش دیگری قرار دهند، اما می‌بایست از واقعیت‌ها صحبت کنید.. واقعیت این است که خانواده‌های این جنگجویان به نزد دولت پناه آورده‌اند تا پناهگاه و مامنی داشته باشند و برعکس ان صحیح نیست. می‌توانی بروی و اماکنی را که در آنها به سر می‌برند را مشاهده کنی. نهادهایی هم از آنها حمایت می‌کنند اگر ما شهروندان را می‌کشتیم این شهروندان به طرف دیگری می‌گریختند و هرگز به نزد ما نمی‌آمدند.
ما نمی‌توانیم با کشوری ائتلاف کنیم که از تروریسم حمایت می‌کند
بی‌بی‌سی: الان، اگر استفاده از بشکه‌های مواد منفجره را متوقف کنید و این اتفاق بیفتد آیا این امر به بهبود وضعیت بین‌المللی شما کمک نمی‌کند؟ امروز کسانی هستند که می‌گویند شما شریک احتمالی در جنگ علیه داعش هستید و شما می‌توانید بخشی از راه حل باشید نه اینکه بخشی از مشکل و بسیار ساده خواهد که دستوراتی به فرماندهان نظامی مبنی بر توقف این حملات صادر کنید. بدون شک این امر به بهبود جایگاه بین‌المللی شما منجر خواهد شد. آیا اینطور نیست؟
بشار اسد: بنابراین، بخش اول سوال شما مربوط به خواسته شما از ما برای متوقف کردن انجام وظایف خود در خصوص دفاع از ملتمان در برابر تروریست‌ها است.
بی‌بی‌سی: بنابراین، این استفاده مشروع از زور است.
بشار اسد: مسلما.
بی‌بی‌سی: حتی بشکه‌های مواد منفجره؟
بشار اسد: بشکه‌های مواد منفجره در کار نیست.
بی‌بی‌سی: مطلقا بشکه‌های مواد منفجره در اختیار ندارید؟
بشار اسد: ما بشکه‌های مواد منفجره نداریم. بار دیگر می‌گویم شما به گونه‌ای صحبت می‌کنید که گویی از زودپزهای اتوماتیک خانگی حرف می‌زنید. ما از این ابزارها استفاده نمی‌کنیم. ما نیز همانند هر ارتش نظامی، بمب، موشک و گلوله و غیره داریم. این بمب هاست.
بی‌بی‌سی: شما از زرادخانه سلاح‌های شیمیایی دست کشیدید. اما همانطور که می‌دانید سازمان بین‌المللی که از این سلاح‌ها رهایی یافت سازمان منع گسترش سلاح های شیمیایی، هفته گذشته استفاده از گاز کلر در سوریه را محکوم کرد و گفت که اطمینان زیادی دارد که تابستان گذشته این سلاح ها استفاده شده است بدون اینکه هیچ طرفی را مسئول آن بداند اما گفت که از مجموع 37 نفری که با آنها گفت‌وگو کرده 32 نفر گفته‌اند که دیده و یا شنیده‌اند که بالگردهایی در همان زمانی که این حملات رخ داد، در نزدیکی این روستا بودند. الان... گروه‌های مسلح هیچ بالگری ندارند در حالیکه شما بالگرد دارید. آیا این بالگردها در حملات خود از گاز کلر استفاده کرده‌اند؟
بشار اسد: گاز کلر در هر کارخانه و هر خانه‌ای در سوریه و در هر نقطه‌ای از جهان موجود است. یک ماده نظامی نیست.
بی‌بی‌سی: اما می‌توان آن را به یک ماده نظامی تبدیل کرد.
بشار اسد: اولا هر چیزی را می‌توان به یک ماده نظامی تبدیل کرد.
بی‌بی‌سی: آیا گاز کلر به یک ماده نظامی تبدیل شد؟
بشار اسد: دوم اینکه اگر از این گاز به عنوان یک سلاح کشتار جمعی استفاده شود ظرف مدت چند ساعت هزاران یا ده‌ها هزار قربانی خواهد داشت که چنین چیزی در سوریه رخ نداده است.
سوم اینکه ما می‌توانیم سلاح‌های عادی خود را استفاده کنیم.
بی‌بی‌سی: این امر در آگوست تابستان 2013 اتفاق افتاد.
بشار اسد: چه کسی از طرفی که گاز استفاده کرده و یا اینکه علیه چه طرفی استفاده کرده، تحقیقات بعمل آورد؟ چه کسی درباره آمار و ارقام تحقیق کرد؟
بی‌بی‌سی: نیروهای شما مسئول این حمله نبودند؟
بشار اسد: خیر... مسلما نه. ما به آنها تا حدی نزدیک بودیم که ممکن بود به خود ما نیز آسیب برساند.
در ثانی تعداد قربانیان آنگونه که در رسانه‌های خبری درباره آن مبالغه شده بود، نبود. بنابراین سلاح کشتار جمعی در کار نبود و موضوع به گاز مربوط نمی‌شد چیز دیگری بود که ما ماهیت آن را نمی‌دانیم زیرا ما در آن منطقه نبودیم.
بی‌بی‌سی: بنابر این، شما از گاز کلر استفاده نکردید؟
بشار اسد: مسلما نه.
منبع ایدئولوژی داعش و دیگر گروه‌های مرتبط با القاعده، وهابی‌ها هستند
بی‌بی‌سی: در رابطه با مبارزه با داعش و القاعده آمریکا و دیگر طرف‌ها گفتند که شما نمی‌توانید در این جنگ شریک باشید. آیا شما می‌خواهید شریک شوید و به آن بپیوندید؟
بشار اسد: شریک با چه کسی؟
بی‌بی‌سی: شریک با کشورهایی که اکنون علیه داعش مبارزه می‌کنند.
بشار اسد: آیا منظورتان ائتلاف است؟ ما نمی‌توانیم با کشوری ائتلاف کنیم که از تروریسم حمایت می‌کند.
بی‌بی‌سی: اردنی‌ها؟
بشار اسد: نه ... مسلما ما نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم. اراده آن را نداریم و تمایلی به این کار نداریم و دلیل آن هم ساده است اینکه ما نمی‌توانیم با کشوری ائتلاف کنیم که از تروریسم حمایت می‌کند.
بی‌بی‌سی: کدام کشور؟
بشار اسد: ما با تروریسم مبارزه می‌کنیم اما همه این کشورهایی که ائتلاف تشکیل داده‌اند و یا بیشتر آنها از تروریسم حمایت می‌کنند.
منبع ایدئولوژی داعش و دیگر گروه‌های مرتبط با القاعده، وهابی‌هایی هستند که خاندان حاکم سعودی از آنها حمایت می‌کنند و جامعه این مملکت بسیار به داعش و پذیرش ایدئولوژی آن تمایل دارد.
بی‌بی‌سی: شما انتقادات واقعا بی رحمانه‌ای از سعودی‌ها کردید الان سعودی‌ها می‌گویند که علیه داعش هستند آنها از داعش می‌ترسند زیرا داعش تمایلی به وجود خاندان حاکم سعودی ندارد، در نتیجه آیا منطقی نیست که آنها تمایل به نابودی این تشکیلات داشته باشند. چگونه ممکن است که از آن حمایت کنند؟
بشار اسد: منبع ایدئولوژی داعش و دیگر گروه‌های مرتبط با القاعده، وهابی هایی هستند که خاندان حاکم سعودی از آنها حمایت می‌کنند و اینچنین است. مهم نیست که آنها می‌گویند چه چیزی می‌خواهند بلکه مهم این است که چه کاری انجام می‌دهند. مهم تدابیری است که برای اثبات درستی گفته‌های خود اتخاذ می‌کنند.
بی‌بی‌سی: بنابر این شما می‌گوئید که سعودی‌ها تا حد زیادی در بوجود آمدن این ایدئولوژی‌ها و این گروه‌های مسلح مسئول هستند؟
بشار اسد: مطمئنا... هیچ شکی در آن نیست.
بی‌بی‌سی: بنابراین، چرا تعدادی از کسانی را که با القاعده در خود عربستان اعلام همسویی کرده بودند، بازداشت کردند؟
بشار اسد: به عقیده من آنها معتقدند که روزی نوبت خودشان خواهد شد زیرا جامعه سعودی بسیار به داعش و پذیرش ایدئولوژی آن تمایل دارد، این علت حقیقی است.
آمریکایی‌ها تنها با نوکرانشان صحبت می‌کنند
بی‌بی‌سی: اجازه دهید درباره مواضع آمریکا صحبت کنیم، برکناری شما از قدرت همچنان در آمریکا یک سیاست رسمی است اما نشانه‌هایی وجود دارد که ثابت می‌کند تُندی مواضع آنها کمتر شده است. جان کری وزیر خارجه آمریکا اخیرا گفت که شما بایستی سیاست‌های خود را تغییر دهید و وقت آن رسیده که رئیس جمهور اسد ملت خود را در اولویت قرار دهد و درباره پیامدهای آن بیاندیشد. بنابراین، آیا وی یک ریسمان نجاتی برای شما اعطا کرده؟ آیا موضع تُند وی کمتر شده است؟ آیا تصور می‌کنید که وی اکنون به شما به عنوان یک راه حل نگاه می‌کند؟
بشار اسد: ما به واسطه آمریکایی‌ها زندگی نمی‌کنیم بلکه به واسطه شهروندان خود زنده هستیم، این از این... بنابراین اینها ریسمان نجاتی برای ما نیست. دوم اینکه بستگی دارد منظور وی از تغییر چه چیزی باشد. چه کلمه‌ای را استفاده کرده است.
بی‌بی‌سی: اینکه اسد ملت خود را در اولویت قرار دهد به پیامدها فکر کنند نگاه کنید اینها کاهش تُندی لحن است زیرا آنها در گذشته می‌گفتند که «در درجه اول و قبل از هر چیزی اسد باید از قدرت کنار برود».
بشار اسد: دوم اینکه این امر بستگی به منظور کری دارد یا هر مسئول دیگری زیرا موضوع به شخص وی مربوط نیست. صرف نظر از اینکه آنها چه می‌گویند، این امر به معنای آن نیست که ما به عروسک تبدیل شویم. هر چه می‌خواهند بگویند مهم برای ما این است که مستقل باشیم و برای منافع خودمان عمل کنیم. به خاطر منافع مشترکمان با دیگران عمل کنیم. اما ما هرگز عروسک نخواهیم شد که علیه منافع خود و به خاطر منافع آنها عمل نماییم. در نتیجه بهتر است شما این سوال را از آنها بپرسید که منظورشان چیست.
بی‌بی‌سی: اما شما باید به این موضوع توجه کنید سوریه واقعا منزوی شده است. شما در تحریم هستید، مردم نمی‌توانند از کارت‌های اعتباری استفاده کنند و تا حد زیادی از تجارت جهانی منزوی شده‌اید. منظورم این است که مطمئنا از وضعیتی که شما را به جامعه جهانی بازگرداند به گونه‌ای که از سال 2011 آن را ندیده بودید، استقبال خواهید کرد.
بشار اسد: ما مخالف همکاری با هیچ کشوری نبوده و نخواهیم بود. ما اولین کسی نبودیم که درگیری با دیگران را آغاز کردیم آنها آغاز کردند. آنها از تروریسم حمایت کرده و چتر حمایتی از آنها بودند الان موضوع مربوط به انزوای سوریه نیست، بلکه محاصره تحمیلی بر ملت سوریه و شهروندان سوری است این با انزوا فرق می‌کند موضوع کاملا متفاوت است.
بی‌بی‌سی: ایا با آمریکایی‌ها صحبت می‌کنید؟ هواپیماهای آمریکایی تمام مدت در آسمان سوریه هستند. آیا برای آن هماهنگی می‌کنید؟
بشار اسد: نه ... زیرا آنها با غیر نوکرها صحبت نمی‌کنند. آنها به راحتی قانون بین‌المللی و حاکمیت ما را زیر پا گذاشته‌اند. بنابراین، نه آنها با ما صحبت می‌کنند و نه ما با آنها. تنها گروه‌های مسلح به آنها حمله کردند.
نیروهای آمریکایی از طریق طرف سومی با نیروهای سوری ارتباط دادند
بی‌بی‌سی: این پرسش را مطرح می‌کنم چون نیروهای نظامی آمریکایی در آسمان سوریه هستند و نیروهای نظامی هوایی ارتش سوریه هم در آسمان سوریه حضور دارند و هیچ حوادثی بین دو طرف روی نداده است و به نظر نمی‌رسد مبادله آتشی هم بین دو طرف حاصل شده باشد و هیچ جنگنده‌ای هم سرنگون نشده است، از این رو این امر به اطمینان حکایت از گفت‌وگو بین دو طرف دارد؟
بشار اسد: این درست است اما بار دیگر می‌گویم همکاری مستقیم بین دو طرف وجود ندارد.
بی‌بی‌سی: مستقیم .. آیا این مساله از طریق عراق انجام می‌گیرد؟ این را بعضی اعلام می‌کنند.
بشار اسد: از طریق طرف‌های سومی صورت می‌گیرد. بیش از یک طرف در این بین حضور دارند. عراق هست و کشورهای دیگری هم هستند. برخی از احیان این طرف‌ها پیام‌هایی کلی را رد و بدل می‌کنند اما در سطح تاکتیکی هیچ چیزی وجود ندارد.
بی‌بی‌سی: بنابراین آنها به شما نمی‌گویند که قرار است الرقه را در ساعت 10 شب بمبارن کنیم و از این رو به این منطقه هم نزدیک نشوید؟
بشار اسد: ما از حمله پیش از آغازش اطلاع پیدا کردیم اما از جزئیات آن چیزی نمی‌دانستیم.
بی‌بی‌سی: و آیا گفت‌وگوهای ادامه داری از طریق این طرف‌های سوم وجود دارد؟
بشار اسد: خیر گفت‌وگویی وجود ندارد و تنها اطلاعات است. اما گفت‌وگوی صورت نمی‌گیرد.
بی‌بی‌سی: آیا آنها به شما اطلاعاتی می‌دهند؟
بشار اسد: اطلاعاتی از این قبیل.
بی‌بی‌سی: آیا شما هم به آنها مسائلی را اطلاع می‌دهید؟
بشار اسد: خیر. وقتی قرار است بر روی زمین سوریه کاری انجام دهیم در این باره از کسی اجازه نمی‌گیریم و به کسی اطلاع نمی‌دهیم بلکه هر آنچه را که بخواهیم انجام می‌دهیم.
بی‌بی‌سی: چه کشورهایی غیر از عراق هستند؟
بشار اسد: وقتی قرار است بر روی زمین سوریه کاری انجام دهیم در این باره از کسی اجازه نمی‌گیریم و به کسی اطلاع نمی‌دهیم بلکه هر آنچه را که بخواهیم انجام می‌دهیم.
بی‌بی‌سی: مثلا به آنها نمی‌گویید مراقب باشید، اگر در فلان ساعت بر فراز فلان منطقه بالگرد سوری دیدید اقدام به سرنگونی آن نکنید؟
بشار اسد: خیر. همکاری تاکتیکی بین ما یا همکاری از طریق طرف سوم تا این حد وجود ندارد.
بی‌بی‌سی: آیا حملات برضد داعش به دولت شما کمک می‌کند و برای شما مفید است؟ به طور حتم چاک هیگل وزیر دفاع سابق آمریکا گفته بود این حملات برضد داعش به نفع شماست و بعد از مدت کوتاهی از این سخنان استعفا کرد. آیا احساس می‌کنید امنیت بیشتری دارید زمانی که آمریکایی‌ها هم به شما در رهایی از دشمنانتان کمک می‌کنند؟
بشار اسد: این سوال شما با سوال نخست در تناقض است زمانی که سوال کردید و گفتید ما از داعش حمایت می‌کنیم تا از میانه روها رهایی یابیم اگر ما ضد داعش هستیم پس از ان حمایت نمی‌کنیم؟ از این رو این سوال تو الان بیشترین واقعیت را به همراه داشته است و پاسخم به آن آری است. بله برخی از سودمندی را دارد اگر جدی تر و فعال تر و با قدرت بیشتر می‌بودند اما این حملات اکنون چنین نیستند. در بیشتر مناطقی که با آنها درگیر می‌شویم تنها افراد مسلحی از آنها حضور دارند.
بی‌بی‌سی: آیا می‌شود کمی هم درباره اوضاع بشر دوستانه صحبت کنیم. یکی از تاکتیک‌های نظامی فعالی که ارتش سوریه از آنها استفاده کرده جدا کردن مناطق هستند که گروه‌های مسلح بر آنها سلطه یافته‌اند و گرسنگی کشاندن به این مناطق است. آیا این سیاست باعث گرسنگی شهروندان هم شده است؟ این نیز با قوانین جنگی در تضاد است. منظورم گرسنگی دادن به شهروندان غیرنظامی است.
بشار اسد: این درست نیست .. چرا که در بخش اعظم مناطقی که گروه‌های مسلح بر آنها سلطه پیدا می‌کنند شهروندان از این مناطق فرار می‌کنند و همچنین است اوضاع در بیشتر مناطقی که با گروه‌های مسلح درگیر می‌شویم تنها افراد مسلح حضور دارند.
بی‌بی‌سی: شاید بدون تمایل خود به مناطق شما می‌آیند، به این علت که مناطق خودشان تحت حملات موشکی شدید قرار دارد، من به برخی نواحی حومه دمشق رفتم که کاملاً با مرکز آن متفاوت است و در برخی مناطق ویرانه‌ها تا 20 متر بالا رفته است. به این ترتیب عجیب نیست که مردم به دنبال خروج از آن منطقه باشند.
بشار اسد: نه، این واقعی نیست که واکنش هر فرد یا خانواده یا ساکنان یک منطقه فرار به منطقه‌ای باشد که پیش بینی آغاز درگیری‌ها در آنجا را بکنند. آنها از مناطقی که پیش بینی می‌کنند درگیری‌ها در آنجا بین ارتش و عناصر مسلح آغاز شود، فرار می‌کنند. آنها از این مناطق فرار می‌کنند و به سمت دولت می‌آیند.
بی‌بی‌سی: آیا دولت شما قید و بندهایی را برای ورود کاروان های امدادی و دارو به مناطق تحت سلطه گروه‌های مسلح قرار داده است؟ الیزابت هوف نماینده سازمان بهداشت جهانی در سوریه در پایان سال گذشته میلادی تصریح کرد که دولت سوریه قید و بندهایی را برای ورود مواد انسانی به مناطق تحت سلطه گروه‌های مسلح ایجاد کرده است. آیا شما اذعان می‌کنید که شهروندانی که در این مناطق زندگی می‌کنند با مشکلات زیادی مواجه‌اند؟
بشار اسد: شما شهر شمالی الرقه را می‌شناسی که ابتدا جبهه النصره بر آن مسلط شد و بعد در اختیار عناصر داعش قرار گرفت؟
بی‌بی‌سی: بله.
بشار اسد: آیا می‌دانی ما همچنان برای شهروندان خود در این منطقه غذا و دارو و همه چیز ارسال می‌کنیم؟ بنابراین چطور ممکن است ما در مورد مناطق دیگری از سوریه این اقدام را انجام ندهیم؟
بی‌بی‌سی: والری آموس معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور انسانی در اظهاراتی در پایان ژانویه سال جاری که در شورای امنیت مطرح شد، انتقادات بسیار شدیدی بر ضد داعش و گروه‌های دیگر انجام داد، اما همچنین گفت چه دولت سوریه در سال گذشته 16 درخواست برای ورود کاروان کمک‌ها دریافت کرده که مقرر بود 8 کاروان برای غوطه شرقی در نزدیکی دمشق ارسال شود، اما تنها با 4 درخواست موافقت کرده و 12 مورد دیگر همچنان بدون پاسخ باقی‌مانده یا شرایط غیرقابل تحقق در مورد آنها وضع شده است. این به معنی این است که دولت سوریه مانع از ورود کاروان‌های کمک‌ها به شهروندان در این مناطق می‌شود.
بشار اسد: اینها همان مناطقی هستند که دمشق را به صورت روزانه موشک باران می‌کنند، ما وقتی نمی‌توانیم مانع ورود سلاح‌های مختلف به این مناطق شویم، چطور می‌توانیم مانع ورود غذا به آنجا شویم؟
بی‌بی‌سی: آیا منظور شما این است که آنها باید به جای وارد کردن خمپاره خودشان غذای خود را وارد کنند؟
بشار اسد: نه منظورمان این نیست، اگر ما بتوانیم مانع از ورود غذا به این مناطق شویم، چگونه نمی‌توانیم از ورود تسلیحات به آنجا جلوگیری کنیم؟
جنگ تبلیغاتی 4 ساله غرب بر ضد سوریه
بی‌بی‌سی: من نمی‌دانم جنگ را چگونه اداره می‌کنید، اما آنچه گفتم مطالب سازمان ملل بود.
بشار اسد: بله... این چیزی است که من از شما می‌پرسم. من فقط به تناقض‌های موجود در اظهارات آنها اشاره می‌کنم، اگر تو می‌توانی مانع از ورود غذا به منطقه‌ای شوی، بنابراین می‌توانی از ورود سلاح نیز ممانعت کنی. طبعاً اولویت ما به‌عنوان دولت سوریه ممانعت از ورود سلاح است.
بی‌بی‌سی: اگر شهروندان در نتیجه فقدان این کاروان‌ها به مشکل بخورند، این موضوع برای شما ضررهای جانبی خواهد داشت که نمی‌توانید از آن دوری کنید.
بشار اسد: نه.. من از اظهارات غیرواقعی و غیر موضوعی سخن می‌گویم، ما نمی‌توانیم این مسائل را به عنوان یک واقعیت مورد بررسی قرار دهیم. همان‌طورکه می‌دانید این بخشی از جنگ تبلیغاتی بر ضد سوریه است که در چهار سال گذشته به راه افتاده است.. بنابراین اگر آموس یا هر فرد یا سازمان دیگری اتهاماتی را بر ضد ما مطرح کرد، این بدان معنا نیست که حتماً آن موضوع درست است، ما باید در مورد این ادعاها تحقیق کنیم، چرا که ممکن است بخشی از این هجمه تبلیغاتی یا ادعاهای سیاسی باشد.
بی‌بی‌سی: آیا شما الان خود را بزرگترین ناجی رهبران خاورمیانه می‌دانید؟ باراک اوباما در سال 2011 از شما خواست که استعفا دهید و در سال 2013 گزارش‌هایی منتشر شد که نشان می‌داد شما به یک کشتی جنگی روسیه در دریای مدیترانه فرار کرده‌اید، اما همچنان این جا هستید و خانواده‌تان نیز همین جا هستند، آیا وقتی به گذشته نگاه می‌کنید به این نتیجه می‌رسید که شانس یارتان بوده است و شما نجات پیدا کرده‌اید؟
بشار اسد: نه.. علت آن هم یک چیز است و آن اینکه موضوع ربطی به من و نجات من ندارد، بلکه به سوریه مربوط است. موضوع در مورد تروریسم و تغییر دولت و رئیس جمهور است، چرا که دولت یا رئیس جمهور یا سیاست‌های دولت به مذاق آنها خوش نیامده است، مسئله اصلی این است. این یک موضوع شخصی نیست، بلکه آنها می‌خواهند آن را شخصی کنند تا هر چیز را به رئیس جمهور نسبت دهند.
بی‌بی‌سی: اما با چه هزینه‌ای؟ سوریه تخریب شده است. صدها هزار نفر کشته شده‌اند. شما رهبر این کشور بودید، بنابراین باید مسئولیت رهبری را در قبال اتفاقات بپذیرید.
بشار اسد: بله .. براساس قانون و اخلاق کاری وظیفه من حمایت از کشور در برابر هر هجومی است، نه این که من فرار کنم.. این همان اقدامی است که من انجام دادم.
بی‌بی‌سی: من با یک معلم از منطقه قابون که تحت سلطه گروه‌های مسلح است، صحبت کردم. مدرسه وی هدف موشک باران قرار گرفته بود. وی گفت که این موشک‌ها از طرف ارتش سوریه شلیک می شود. وی تأکید داشت بخشی از مسئولیت‌های رئیس جمهور این است که کودکان را خارج از فضای جنگ نگه دارد و باید با تروریست‌ها مبارزه کند، این کودکان چه کردند که مستحق این اقدامات باشند؟ .. آنها سلاح در اختیار ندارند ... وی از 2 طرف صحبت می‌کرد، اما می گفت که رئیس جمهور باید جلوی موشک باران مدارس را بگیرد، پیام شما به او چیست؟
بشار اسد: واقعاً هدف از موشک باران مدارس چیست؟ چرا دولت باید مدرسه‌ای را موشک باران کند؟ دستاورد ما در قبال آن چیست؟
بی‌بی‌سی: آیا شما به مدارس حمله موشکی می‌کنید؟
بشار اسد: چرا باید این کار را بکنیم؟ قطعاً ما این کار را نمی‌کنیم، این کار هیچ نفعی برای ما ندارد، من جنبه‌های وظیفه و اخلاق را کنار می‌گذارم و از واقعیت‌ها صحبت می‌کنم؛ ارتش از موشک باران یک مدرسه چه چیز می‌تواند محقق کند؟
بی‌بی‌سی: آیا این را تکذیب می‌کنید؟
بشار اسد: دولت باید در آینده هزینه‌های زیادی برای بازسازی مدارس بپردازد، ما همچنان برای حفظ و نگهداری مدارس تخریب شده هزینه می‌کنیم، چطور ممکن است که مدارس را تخریب کنیم؟ چرا یک فرد باید تمایل به کشتن دانش‌آموزان و کودکان داشته باشد؟ ما چه دستاوردی می‌توانیم از این اقدامات داشته باشیم؟
بی‌بی‌سی: بنابراین شما می‌گویید که این معلم مدرسه محق نبود؟
بشار اسد: بین این موضوع که در طول هر جنگی عده‌ای کشته شوند و بین هدف قرار گرفتن مدارس اختلاف زیادی وجود دارد. در هر جنگی هزینه کشته شدن انسان‌ها وجود دارد، اما هدف گرفتن مدارس غیرممکن است.
بی‌بی‌سی: چه چیزی شما را [از ناراحتی] شب‌ها بیدار نگه می‌دارد؟
بشار اسد: چیزی که شب‌ها مرا بیدار نگه می‌دارد، مسائل زیادی هست که بر هر انسانی تأثیر می‌گذارد، این زندگی است، این عوامل می‌تواند شخصی یا مربوط به کار باشد.
بی‌بی‌سی: آیا مربوط به کار شماست؟
بشار اسد: ممکن است کاری باشد، ممکن هم هست مانند هر فرد دیگری شخصی باشد. من هم یک انسان هستم و هر چیزی که بر انسان تأثیر می‌گذارد ممکن است بر من هم تأثیر بگذارد، من هم از عوامل روحی روانی متأثر می‌شوم.
بی‌بی‌سی: آیا به کشته شدن مردم فکر می‌کنید؟ آیا مصیبت‌های خانواده‌های کشته شده‌ها یا کسانی که کشته یا زخمی شدند را درک می‌کنید؟
بشار اسد: ما با این موضوعات به صورت روزمره زندگی می‌کنیم، فرقی نمی‌کند که این کشته شدگان از معارضه باشد یا از حامیان دولت. ما با این تفکرات و احساسات زندگی می‌کنیم، ما انسان هستیم و با کشته و زخمی شدن انسان‌ها به صورت روزمره دست و پنجه نرم می‌کنیم. خانواده هایی هستند که عزیزان خود را از دست می‌دهند. من شخصاً افرادی از خانواده و دوستان و اشخاصی که با آنها کار کرده‌ام را از دست داده‌ام. ما به صورت روزمره با این دردها زندگی می‌کنیم.
بی‌بی‌سی: آقای رئیس جمهور از شما متشکرم.
بشار اسد: من هم از شما تشکر می‌کنم.
انتهای پیام/ع
