قصر «ابونصر»؛ از سکونتگاه پادشاهان اشکانی تا زباله‌دانی در شیراز
خبرگزاری تسنیم: در ۵ کیلومتری شرق شیراز بر فراز تپه‌ای تاریخی، باقی‌مانده قصری از دوران اشکانی و ساسانی وجود دارد که امروزه غبار فراموشی بر چهره آن نشسته و به مکانی برای تجمع زباله‌های شهر شیراز تبدیل شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، در 5 کیلومتری شرق شیراز بر فراز تپه‌ای تاریخی باقی مانده قصری وجود دارد که در میان مردم به تخت سلیمان معروف شده است. این قصر که به‌گفته پژوهشگران متعلق به دوران اشکانی و ساسانی است در زمان دیلمیان و توسط عضدالدوله دیلمی بازسازی شده بود اما امروزه حریم این قصر با ساخت وسازهای مسکونی که از دهه 60 آغاز شده درهم شکسته و نبود نگهبان و حصارکشی این اثر تاریخی را در معرض آسیب جدی قرار داده است.
در حال حاضر قصر ابونصر که سکونتگاه دو دوره تاریخی مهم اشکانیان و ساسانیان بود، به زباله‌دانی تبدیل شده‌است. مردم ساکن در اطراف قصر نخاله‌های ساختمانی را پای این قصر باستانی می‌ریزند و از آن به عنوان سطل زباله بزرگ استفاده می‌کنند.
بر اساس کاوش‌های انجام شده در این محل نمونه‌های سفال با سکه‌ها و آثاری دیگر از عهد سلوکی، اشکانی و ساسانی کشف کرده‌اند. بر پایه این کشفیات معلوم شد که در عهد اشکانیان بنایی محکم و محصور در آنجا احداث شده و در زمان ساسانیان هم مورد استفاده کامل بوده‌است.
این قصر, زمانی تجارت بسیار پر رونقی داشته و احتمالا در مسیر یک شاهراه تجاری در جنوب ایران بوده‌است حتی چند سکه و مهر چینی و یونانی هم در مجموعه کشفیات تخت ابونصر به چشم می‌خورد.
سیامک بصیری، مسئول فنی میراث فرهنگی فارس، درباره اقدامات میراث برای حریم‌بندی و حفاظت از این اثر تاریخی به خبرنگار تسنیم گفت: این بنا در سال 1310 ثبت ملی شده است اما متاسفانه تاکنون اقدامی برای حفظ و مرمت آن نشده است.
وی درباره تلاش‌های میراث فرهنگی و شهرداری منطقه 7 برای احیا این بنای تاریخی می‌گوید: در یک سال اخیر شهرداری منطقه 7 شیراز طرح احیا و ساماندهی قصر ابونصر را به میراث فرهنگی داده است که این طرح در شورای فنی سازمان میراث در دست بررسی است.
بصیری افزود: در این طرح دو منظرگاه مورد توجه قرار گرفته که بخشی مربوط به محوطه‌سازی و ایجاد خدمات زیربنایی برای گردشگران است و بخشی به تبدیل این بنا به سایت کاوش باستان‌شناسی می‌پردازد که در آن صورت ضمن راه‌اندازی کارگاه‌های کاوش و حفاری گردشگران نیز می‌توانند از نزدیک با مراحل کاوش آشنا شوند.
وی تصمیم‌گیری درباره ساخت‌وسازهای اطراف این بنا را به عهده شهرداری می‌داند و می‌گوید با این حال خانه‌هایی که در عرصه قصر قرار دارد باید تملک و تخریب شود اما خانه‌هایی که در حریم قصر وجود دارد نیازی به تخریب ندارند.
سعید معصومی، شهردار منطقه 7 شیراز، از اجرای عملیات ساماندهی و بهسازی اطراف قصر ابونصر تا شعاع 36 کیلومتری خبر داد و گفت: مرحله نخست این طرح آزادسازی راه‌های دسترسی به این بنای تاریخی است.
وی معتقد است در صورتی که میراث فرهنگی فارس طرح شهرداری را تصویب کند از سال 94 عملیات اجرایی برای ساماندهی قصر شروع می‌شود و در صورت تامین اعتبار این پروژه ظرف 5 سال به اتمام می‌رسد.
معصومی با بیان اینکه این بنای تاریخی جزء معدود بناهای تاریخی قبل از اسلام است، افزود: ساخت‌وسازهای اطراف این بنا در صورتی که مشکلی برای بنا به وجود نیاورد با عنوان محله توریستی بهسازی می‌شود.
این قصر به لحاظ سازه‌های معماری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در صورتی که سازمان میراث فرهنگی اقدام به حریم‌بندی و حفاظت این بنا کند می‌توان کاوش‌ها را دوباره از سر گرفت و با نورپردازی و آزادسازی محیط اطراف این جاذبه بالقوه گردشگری شیراز را بالفعل کرد.
انتهای پیام/ج
