زمزمه‌های حذف «قانون تعهد خدمت در آموزش‌وپرورش» به گوش می‌رسد

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، روزگاری دانشگاه تربیت معلم پایگاهی برای تربیت نیروی انسانی مورد نیاز آموزش و پرورش بود اما فعالیت مراکز تربیت معلم در سال‌هایی تضعیف شده بود تا اینکه دانشگاه فرهنگیان در سال 1390 پس از ابلاغ اساسنامه آن توسط محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور وقت فعالیت خود را آغاز کرد با شکل‌گیری این دانشگاه جذب 25 هزار دانشجوی متعهد خدمت از طریق آزمون سراسری سال 1391 در دستور کار قرار گرفت.

طی فعالیت دانشگاه فرهنگیان در سال‌های اخیر ظرفیت جذب پذیرش دانشجو در این دانشگاه سال به سال کاهش یافت به گونه‌ای که این موضوع منجر به انتقاداتی از سوی کارشناسان و نمایندگان مجلس شد و گمانه زنی‌هایی درخصوص تضعیف دانشگاه فرهنگیان مطرح شد.

بسیاری از منتقدان بر این باورند که ظرفیت پذیرش دانشجو در دانشگاه فرهنگیان رو به کاهش است و با ادامه این روند در طول چهارسال آینده ممکن است پذیرش دانشجو در دانشگاه فرهنگیان به 5هزار نفر برسد. این دانشگاه بدون کار کارشناسی و برآورد منابع مورد نیاز، سال اول 25 هزار دانشجو جذب شد سال بعد گفتند ظرفیتمان کم است 18 هزار نفر را جذب کرده و امسال نیز قرار است تا  11 هزار نفر  را جذب کنند با ادامه این روند پذیرش دانشجو در دانشگاه فرهنگیان در طول چهار سال آینده ممکن است به 5 هزار نفر هم نرسد.

مسئولان دانشگاه فرهنگیان نیز درخصوص کاهش ظرفیت پذیرش نظراتی دارند.

محمود مهرمحمدی،‌سرپرست دانشگاه فرهنگیان در این خصوص معتقد است:‌طبق اساسنامه دانشگاه فرهنگیان می‌توانیم فارغ التحصیلان سایر دانشگاه‌ها را با گذراندن دوره آموزشی یک ساله در آموزش و پرورش جذب کنیم.برای اجرای طرح جذب فارغ التحصیلان سایر دانشگاه‌ها در دانشگاه فرهنگیان نیازمند تدوین طرح اجرایی هستیم که هم اکنون این طرح در دست تهیه است و ممکن است از مهر سال آینده این موضوع تحقق یابد.

سرپرست دانشگاه فرهنگیان با اشاره به اینکه ظرفیت پذیرش دانشگاه فرهنگیان کاهش یافته است، چون امکانات کافی را نداریم، عنوان کرد:این بدین معنا نیست که نتوانیم نیازهای نیروی انسانی آموزش و پرورش را تأمین کنیم بلکه می‌توانیم از طریق طراحی دوره‌هایی که زمان کمتری می‌برد و بازدهی بیشتری دارد نیروهای مورد نیاز آموزش و پرورش را تأمین کنیم.تا زمانی که امکانات در حد متعارف لحاظ نشده باشد نباید دانشجو بپذیریم. هم اکنون به دلیل امکانات نامناسب در فضای خوابگاهی و استاندارد نبودن غذاها از 25 درصد تا 45 درصد هزینه را از دانشجو معلمان دریافت می‌کنیم.

حالا زمزمه‌هایی از سوی دولت مبنی بر حذف تعهد خدمت در آموزش و پرورش به گوش می‌رسد به گونه‌ای که محمد باقر نوبخت معاون نظارت راهبردی ریاست جمهوری طی نامه‌ای به اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور خواستار حذف قانون تعهد خدمت در آموزش و پرورش شده است.

در بخشی از این نامه آمده است:‌ همان‌گونه که استحضار دارند، با توجه به کمبود نیروی متخصص با مدارک تحصیلی دانشگاهی متناسب با شرایط احراز مشاغل دستگاه‌های دولتی در دهه شصت و اوایل دهه هفتاد، دستگاه‌های مذکور به ناچار بنا به ضرورت و مقتضیات زمانی از طریق بورسیه و با پرداخت هزینه تحصیلی آنان، نیازهای استخدامی خود را در مشاغل تخصصی تأمین می‌کردند. در وزارت آموزش و پرورش نیز به موجب «قانون متعهدین خدمت»، مصوب 8 خردادماه 1369 مجلس شورای اسلامی، دانشجویان مراکز و دانشگاه‌های تربیت معلم و رشته‌های دبیری دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی مکلف شدند در آغاز تحصیل خود، به وزارت آموزش و پرورش تعهد ثبتی خدمت سپرده و از آغاز تحصیل نیز به استخدام رسمی آزمایشی وزارت مزبور درآمده و از حقوق و مزایای مربوط به مدارک تحصیلی لازم جهت ورود به دوره تحصیلی مورد نظر برخوردار می‌گردیدند.

بدین ترتیب برای اینگونه نیروهای انسانی، طرح از میزان نقش و توانمندی کسب‌شده و موفقیت خود در دوران تحصیلات دانشگاهی تضمین کاری وجود داشت و این امر یکی از نقاط ضعف اساسی دانش‌آموختگان بورسیه‌ها بوده است. با این وجود با توجه به کمبود نیروی انسانی تحصیلکرده دانشگاهی، سپردن تعهد استخدامی و بورسیه دانشجویان صرفاً برای تضمین تأمین نیروی انسانی مورد نیاز وزارت فوق‌الذکر صورت می‌گرفت.

این در حالی است که از اواسط دهه 1370 و با ورود کافی نیروی انسانی تحصیلکرده دانشگاهی به بازار کار، نه تنها تأمین نیروی انسانی مورد نیاز دستگاه‌های اجرایی (از جمله وزارت آموزش و پرورش) تضمین گردید، بلکه حتی امکان انتخاب نیروهای شایسته‌تر نیز برای آنها فراهم شد. بدین ترتیب از آن زمان تاکنون دیگر فلسفه وجودی و وجوبی جذب نیروی انسانی به صورت بورسیه تعهد خدمتی در وزارت مذکور از بین رفته است.

با این وصف، جذب نیرو از طریق سپردن تعهد خدمت در وزارت مذکور تا سال 1386 به قوت خود باقی بود تا اینکه با اجرایی شدن قانون مدیریت خدمات کشوری و به استناد ماده (127) آن، «قانون متعهدین خدمت به وزارت آموزش و پرورش» لغو گردید و این امر یکی از درخشان‌ترین نکات قانون مدیریت خدمات کشوری بود و گامی اساسی در جهت ایجاد شایسته‌سالاری، اصلاح ترکیب کیفی نیروی انسانی و ارتقاء عملکرد در وزارت آموزش و پرورش برداشته شد.

متأسفانه بعد از چند سال مجدداً بر اساس طرح نمایندگان مجلس، طی قانون الحاق دو تبصره به ماده (17) قانون تعیین تکلیف معلمین حق‌التدریس و آموزشیاران نهضت سوادآموزی مصوب 19 مهرماه 1391 مجلس شورای اسلامی، قانون متعهدین خدمت به آموزش و پرورش مجدداً احیاء گردید.

علیهذا با توجه به اینکه در حال حاضر نیازهای آن وزارت برای مشاغل آموزشی به راحتی از بین فارغ‌التحصیلانی که از شایستگی‌ها و توانمندی‌های بهتری برخوردار بوده و در انتظار به دست آوردن شغل و استخدام می‌باشند، قابل تأمین بوده و دیگر نیازی به هزینه‌های اضافی برای بورسیه دانشجویان که تضمینی هم بر وجود شایستگی‌های لازم در آنان بعد از فارغ‌التحصیلی وجود ندارد، نمی‌باشد.

بنابراین پیشنهاد می‌گردد قانون متعهدین خدمت به آموزش و پرورش از طریق ارسال لایحه‌ای توسط دولت به مجلس شورای اسلامی لغو گردد. بدین روی پیش‌نویس لایحه مربوطه تهیه گردیده که به پیوست برای استحضار و سیر مراحل تصویب ارسال می‌گردد.

قاسم جعفری سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در پاسخ به این پرسش " معاونت نظارت راهبردی ریاست جمهوری پیشنهادی را درخصوص حذف قانون تعهد خدمت در آموزش و پرورش ارائه کرده است، آیا تصویب این پیشنهاد منجر به تضعیف تربیت معلم می‌شود؟" اظهار داشت:‌ این موضوع هنوز در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس مطرح نشده است.

وی افزود: به اعتقاد بنده اگر دانشگاه فرهنگیان بتواند بر اساس آرمان‌های تعیین شده، دانشجو معلم جذب و آنها را تربیت و به بدنه آموزش و پرورش وارد کند، بسیار عالی است.

سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به اینکه معلمی را نباید مانند سایر مشاغل دانست، گفت:‌ معلمی نیاز به عشق دارد اما در کنار آن زندگی معلمان نیز باید تامین شود.

جعفری بیان کرد: اگر جذب دانشجو معلمان در دانشگاه فرهنگیان با ملاک‌های واقعی و ارائه آموزش‌های تخصصی صورت بگیرد، حذف دانشگاه فرهنگیان یک خطای بزرگ است اما دانشگاه فرهنگیان تاکنون کارنامه درخشانی نداشته است و نتوانسته‌ایم در مراحل آموزش دانشجو معلمان به اهداف تعریف شده دست یابیم.

وی عنوان کرد: در برخی از کشورهای دنیا، فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد از طریق برگزاری آزمون در آموزش و پرورش جذب می‌شوند و دوره‌ای دو ساله برای آشنایی‌ آنها با فن معلمی و روش تدریس برگزار می‌شود.

سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به اینکه در موضوع حذف قانون تعهد خدمت باید با نگاه تخصصی و نه نگاه سیاسی به موضوع نگریست، ادامه داد:‌ در نگاه تخصصی این موضوع باید بیشتر مورد بررسی و واکاوی قرار بگیرد.

جعفری گفت: بنده از برخی پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان بازدید کرده‌ام و زمانی که با تعدادی از دانشجو معلمان صحبت کردم، مشخص شد که صرفا به دلیل تعهد خدمت و تضمین بودن آینده شغلی دانشگاه فرهنگیان را انتخاب کرد‌ه‌اند.

وی افزود: در رابطه با حذف قانون تعهد خدمت دانشجو معلمان باید با نگرش تحقیقی به موضوع وارد شد و بررسی کرد که آیا روش جذب فارغ التحصیلان سایر دانشگاه‌ها با گذراندن دوره آموزشی یک یا دو ساله مفیدتر است یا روش فعلی. البته باید تاکید کرد که منظور از تربیت معلم صرفا دانشگاه فرهنگیان نیست بلکه جذب نیروهای سایر دانشگاه‌ها و ارائه آموزش‌های لازم برای تسلط آنها به حرفه معلمی نیز تربیت معلم محسوب می‌شود.

انتهای پیام/