واگذاری طرحهای پژوهشی آذربایجانغربی به دانشگاه ارومیه
خبرگزاری تسنیم: رئیس دانشگاه ارومیه گفت: در هشت ماه اخیر منتهی به مهر ماه نزدیک به ۸۰۰ میلیون تومان طرح جاری پژوهشی دستگاههای اجرایی استان به دانشگاه ارومیه واگذار شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، رحیم حبنقی سمت ریاست دانشگاه ارومیه را از دی ماه سال 92 به عهده دارد و اخیراً نیز به سمت دبیر کمیته پژوهش احیای دریاچه ارومیه از سوی استاندار آذربایجان غربی منصوب شده است.
حب نقی از سال 70 تا 73 معاون دانشکده در دانشگاه ارومیه، از سال 73 تا 76 معاون اداری - مالی دانشگاه ارومیه و از سال 76 تا 80 ریاست دانشگاه ارومیه را عهدهدار بود و اخیراً نیز برای بار دوم ریاست این دانشگاه را به عهده گرفته است.
گفتوگوی تفصیلی خبرنگار تسنیم با رئیس دانشگاه ارومیه پیرامون مدیریت دانشگاه در ادامه از نظر میگذرد.
تسنیم: با توجه به تاکید مقام معظم رهبری به برگزاری کرسیهای آزاداندیشی در دانشگاهها، آیا این برنامهها با جدیت در دانشگاه ارومیه پیگیری و اجرا میشود؟
حب نقی: بله، برگزاری کرسیهای آزاداندیشی واقعی در دانشگاه ارومیه از جمله مواردی است که با جدیت دنبال میکنم و برگزاری این کرسیها را در باز شدن گره کور بیاعتمادی در دانشگاهها، راهگشا میدانم.
در روش کار ما همه چیز با شفافیت بیان میشود به طوری که هیچ مورد پنهانکاری در عملکردمان وجود ندارد اما در مواردی دانشجو به روش کار ما و عملکرد ما اعتراض دارد، کرسیهای آزاداندیشی با تبیین مسائل از انباشته شدن حرف دانشجو جلوگیری میکند.
ما نباید اجازه دهیم جوانان و دانشجویان با فقدان شرایط برای ابراز نظر خود عقدهای شوند باید بستر اظهار نظر آنان را با برگزاری همین کرسیهای آزاداندیشی فراهم کنیم.
زمینههای بحث برای آزاد اندیشی در این کرسیها بسیار زیاد است و دانشجو در این جلسات آزادانه عمل میکند.
برگزاری کرسیهای آزاداندیشی واقعی به معاونت فرهنگی دانشگاه ارومیه ابلاغ شده است و آنها بنا دارند کار خود را به درستی و جدیت آغاز کنند به طوری که از این ترم با جدیت سیاستهای مورد نظر به مرحله اجرا گذاشته شده است.
تسنیم: با توجه به ابلاغ سیاستهای کلی علم و فنآوری از سوی مقام معظم رهبری چگونه میتوان جهتگیری آموزشی کشور را به سمت افزایش مهارت اندیشیدن و قدرت پژوهشی هدایت کرد؟
حبنقی: به نظر من تولید ثروت از علم، ایجاد دانشگاههای تقاضا محور و تکیه به شرکتهای دانشبنیان از بزرگترین شاخصهای سیاستهای علم و فنآوری ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری است.
تا به امروز مشکل ما این بود که تمام دانشآموزان ما نمیتوانستند وارد دانشگاه شوند الحمدالله این مشکل با افزایش ظرفیت دانشگاهها مرتفع شده است اما اکنون مشکل اصلی مملکت مشکل اشتغال است بنابراین دانشجویان در بدو ورود خود به دانشگاه اگر با این دید که چهار سال بعد با فارغالتحصیل شدن وارد بازار کار خواهند شد، به تحصیل بپردازند یقیناً کیفیت کسب علم در آنان متفاوت خواهد بود.
اکثر دانشجویان به پژوهش میپردازند، درد دانشگاه نبود پژوهش در دانشگاه نیست بلکه درد این است که پژوهش برای پژوهش است و این یک آفت بزرگ برای دانشگاه محسوب میشود.
پژوهش باید کاربری باشد و برای مشکلات جامعه راه حل ارائه دهد، اگر دانشجو به مشکل اشتغال در جامعه پی ببرد خود را درگیر مسائلی خواهد کرد که در جامعه موجود است و پژوهش در این زمان به علم نافعه که در احادیث به آن اشاره شده است، تبدیل میشود.
متأسفانه دانشگاهها برای خود راه جداگانهای را در پیش گرفتهاند و ارتباط چندانی با جامعه ندارند و از طرفی کارخانجات و صنایع نیز با داشتن ارز و بودجه لازم و وارد کردن تکنولوژیها به روز ادعا میکنند که نیازی به دانشگاه ندارند در حالی که با اتکا به داخل نباید چنین عقیدهای داشته باشند.
دانشگاه نیز موظف است به دنبال رفع مشکلات علمی و فنی کارخانجات و صنایع داخل باشد تا آنها نگاه به خارج نداشته باشند اگر نگاه دوطرفه باشد و دانشجویان با جهتگیری شغلی و انجام پژوهشهای کاربردی فارغالتحصیل شوند طبیعتاً دیدها متفاوت میشود و علاوه بر اینکه این فرد به فردی مفید برای جامعه تبدیل میشود، زمینه اشتغال نیز برایش فراهم میشود.
تسنیم: چگونه میتوان رویه پرسشگری و کسب مهارتهای پژوهشی را در بدنه علمی کشور تقویت کرد؟
حبنقی: ما باید در دانشجو عطش ایجاد کنیم، دانشجو اگر تشنه باشد به این مسئله و مهم دست پیدا میکند که به دنبال کسب چه چیزی باشد. برخی از دانشجویان نمیدانند که برای چه درس میخوانند و با وجود فراهم بودن شرایط مناسب تحصیل پس از چهار سال به هنگام ورود به بازار کار متوجه میشود که در چنته خود آن چنان سواد و تکنیکی ندارد.
دانشجو اگر از هماکنون به محیط خود و شرایط جامعه واقف باشد در واقع با فعال کردن ذهن خود و ایجاد عطش در خود میتواند مشکل خود را رفع کند.
تسنیم: چرا رهبری به ارتقای علوم انسانی تاکید دارند و چه عواملی سبب کم توجهی به ظرفیتهای علمی کشور در علوم انسانی شده است؟
حبنقی: علوم انسانی به دلیل فرهنگساز بودن، پایه و اساس است، متأسفانه از ابتدا سیستم گزینش دانشجو در کشور به گونهای است که دانشجویان قوی وارد صنعت و پزشکی میشوند و سایر دانشجویان به علوم انسانی روی میآورند.
کمتر اتفاق میافتد که پدر و مادری از فرزند خود بخواهد که شاعر، فیلسوف، ادیب و یا جامعهشناس شود همه میخواهند که فرزندشان پزشک و یا مهندس شود در صورتی که شاعران، فیلسوفان و جامعهشناسان هستند که فرهنگ جامعه را میسازند و در آن تأثیرگذارند.
افراد از کودکی با توصیه پدر و مادر و بزرگترها به پزشک و مهندس شدن ترغیب میشوند و کودکان نیز باور میکنند که باید در این مسیر باشند و استعدادهایشان به مسیر پزشک و مهندس شدن هدایت میشود و این یک آفت بزرگ فرهنگی است.
در زمینههای دانشگاهی نیز به علوم انسانی توجه کمتری شده است و بیتوجهی به این مقوله از زمانی آغاز شده است که رشتهها تعیین شدهاند، از طرفی با توجه به اینکه به ریشههای فرهنگی خود کمتر بها دادهایم و با روی آوردن به ترجمه فرهنگهای خارج که سنخیتی با جامعه ما ندارند، این بیتوجهی تشدید شده است.
ما دانشمندان و فیلسوفانی مانند ابوعلی سیناها، ابوریحان بیرونیها و فارابیهای بسیاری داریم که آن گونه که شایسته است به آنها نپرداختهایم.
ما به دنبال انکار دستاوردهای بشری نیستیم و علم در خدمت بشر است اما روانشناسی و جامعهشناسی غربی بیش از پیش در جامعه ما رسوخ کرده است، اگر ما در این زمینهها به خودمان توجه کنیم، حرف زیادی برای گفتن داریم.
ملاصدرای فیلسوف شخصیت بسیار بالایی دارد اما به دلیل سرمایهگذاری نکردن برای تبیین اندیشههای این فیلسوف بزرگ، هنوز مورد شناخت و توجه واقع نشده است.
تسنیم: آیا دانشگاه ارومیه از نظر پژوهشی در سطح قابل قبولی قرار دارد؟
حبنقی: ما هر چه قدر هم در این زمینه پیشرفت کنیم باز هم قابل قبول نیست، زمانی میتوان از لفظ قابل قبول استفاده کرد که دانشگاه منشأ خیر و برکت برای جامعه باشد و نتیجه و اثر پژوهشهای انجام شده را در جامعه به عینه ببینیم.
تا زمانی که این درد که دانشگاه راه خود را میرود و صنعت نیز به راه خود ادامه میدهد، وجود دارد، نمیتوانم به قابل قبول بودن فعالیتهای پژوهشی دانشگاه ارومیه اشاره کنم.
در هشت ماه اخیر منتهی به مهر ماه در حدود 800 میلیون تومان طرح جاری پژوهشی دستگاههای اجرایی استان به دانشگاه ارومیه رسیده است که این رقم در ابتدای تصدیگری من در حدود 200 میلیون تومان بود.
با افزایش طرحهای پژوهشی جاری علاوه بر اینکه بودجه دانشگاه افزایش مییابد، دانشگاه درگیر مسائل صنعتی و جامعه میشود و نتیجه آن کاملاً دوطرفه است.
با تصمیم هیئت امنا، 15 درصد از بودجه خام ابلاغی دانشگاه باید با توجه به شاخصهای مورد نظر در پژوهش هزینه شود.
تسنیم: مشکلات موجود در بخش پژوهش دانشگاه ارومیه چیست؟
حبنقی: کمبود بودجه پژوهشی یکی از این مشکلات است با مقایسه بودجه تحصیلات تکمیلی دانشگاه ارومیه و سایر دانشگاهها، میبینیم که بودجه این دانشگاه کمتر است.
برخی از مشکلات این حوزه نیز به مسائل فرهنگی بازمیگردد، به طوری که استادی که بودجه پژوهش را دریافت میکند، با در اختیار داشتن دستگاهی خاص، آن را در اتاق خود قرار میدهد، به طوری که دانشجویان دسترسی چندانی به آن ندارند، برای رفع این مشکل در دانشگاه ارومیه آزمایشگاههای مرکزی به صورت مجازی تاسیس شدند و از این پس در صورت بروز مسائلی از این دست با اساتید برخورد میشود.
در این طرح، تجهیزات مورد نظر در آزمایشگاه مرکزی قرار میگیرد و با اعلام اینکه فلان دستگاه در این آزمایشگاه تحت مدیریت و اختیار فلان استاد قرار دارد، همه میتوانند به آن دسترسی داشته باشند.
بنابراین علاوه بر تخصیص بودجه مناسب مدیریت صحیح نیز میتواند مسائل و مشکلات پژوهش را نیز مرتفع کند.
انتهای پیام/ ب