بادپروا:ویترین تئاتر خیابانی ایران، مریوان است/ سنایی: مردم باید هدف باشند نه جشنوارهها
خبرگزاری تسنیم: هنرمند فعال در تئاتر خیابانی میگوید: متاسفانه معاش هنر و هدایت مسئولان در این باره به جایی رسیده که بچههای تئاتری تمام فکرشان اجرای جشنوارهای شده، در حالی که مردم باید نهایت اجرای هنرمند باشند و مهم رضایت مردم از کار هنرمند است.
نهمین جشنواره بینالمللی تئاتر خیابانی مریوان از امروز کار خودش را آغاز میکند، جشنوارهای که با همت و اشتیاق مردم و مدیران استان کردستان طی سالهای متمادی برگزار شد تا امروز 9 سالگی خودش جشن بگیرد.
تئاتر خیابانی یکی از گونههای مهم تئاتری است که مسئولین بزرگ فرهنگی نیز بر اجرای آن با مضامین مختلف تاکید داشتهاند، متاسفانه مدتی است به دلایل مختلف تئاتر خیابانی کشور ضعیفتر از گذشته و در مقاطعی به طور کامل تعطیل شده است، به همین دلیل با هنرمندان فعال در این عرصه به گفتوگو نشستیم و پیش از این نیز بخش اول گفتوگوی تسنیم با عنوان «شفیعی:جشنوارهها مُسکناند؛ ندانمکاریها تئاتر را بحرانی کرد/ذبیحی:هنرمند صحنهای نمیتواند در دل مردم برود» امیرحسین شفیعی(شهرستان ورامین)، سعید ذبیحی(استان کرمانشاه) و احمد صمیمی(استان تهران) به آسیب شناسی تئاتر خیابانی از منظر سه هنرمند این عرصه پرداختیم.
دومین میزگرد تسنیم با حضور فاتح بادپروا( از شهرستان مریوان و بنیانگذار جشنواره تئاتر خیابانی مریوان) و روحالله سنایی( از ورامین) در خبرگزاری تسنیم برگزار شد که مشروح آن را در ادامه میخوانید
تسنیم: پیش از این که بخواهیم به آسیبشناسی تئاتر خیابانی بپپردازیم، بهتر است توضیحی مختصر در رابطه با تاریخچه و چگونگی شکلگیری تئاتر خیابانی مریوان بگویید.
بادپروا: مریوان از شروع جنگ تحمیلی و مصائبی که برایش پیش آمد تنها آوارگی و روستانشینی مردم شهر مریوان بود؛ ما نیز در آن دوران تئاتر را از مدرسه آغاز کردیم و همین علاقه باعث شد که تئاتر را بدون اینکه سالنی داشته باشیم به صورت خودجوش در میان مردم اجرا کنیم، در کوچهها و خیابانها به صورت میدانی کار میکردیم.
پس از دوران دفاع مقدس بنده استخدام اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی شدم، در آن زمان طرح جشنوارهای با عنوان یادواره تئاتر مریوان مطرح شد که خوشبختانه اداره کل هم موافقت کرد و سال 1373 اولین یادواره تئاتر خیابانی مریوان را شکل دادیم، سه دوره جشنواره به صورت شهرستانی و چهارمین دوره به صورت استانی برگزار شد. پنجمین دوره بنا براین شد که تئاتر بیرونی یا محیطی کار کنیم. در آن زمان بیشتر شور داشتیم و کمتر تخصص در کار دخیل بود. در آن دوران که مردم به هر حال جنگزده بودند اجرای نمایشهایی که خنده و شور و شوق را برایشان به ارمغان میآورد بسیار خوب بود.
سال 1377 من نمایشنامه «ضیافت» بهرام بیضایی را با اجازه خودش به کردی ترجمه کردم و در کردستان اجرا کردم. ما در 14 روستا این نمایش را اجرا کردیم که همان اجرا باعث شد به فکر برگزاری جشنوارهای با عنوان تئاتر خیابانی مریوان بیفتیم. چون من خودم کارمند ارشاد بودم و مسئول انجمن نمایش مریوان این مسئله را مطرح کردم. تا آن زمان هم در هیچ کجای کشور جشنواره تئاتر خیابانی وجود نداشت، علی رغم اینکه یک سال پیش از این در تئاتر فجر بخش خیابانی اضافه شده بود، اما در دیگر استانهای کشور جشنواره رسمیای نداشتیم.
بادپروا: زیربنای ستونهای جشنواره تئاتر خیابانی مریوان را فراهم کردم
ما درابتدا سه دوره را به صورت منطقهای برگزار کردیم و پس از آن با استقبال مرکز هنرهای نمایشی جشنواره شکل سراسری به خود گرفت،البته ما هشت دوره را به صورت منطقهای برگزار کردیم، پس از آن بود که با توجه به استقبال بینظیر مردم شهرستان مریوان جشنواره سراسری شد.
بادپروا: ویترین تئاتر خیابانی ایران مریوان است
من زیربنای ستونهای این جشنواره را فراهم کردم، یک ضلع این جشنواره مردم هستند، چراکه استقبال خوب، فهمیده و سنجیده مردم مریوان پشتیبان جشنواره بوده است. ضلع بعدی مسئولان هستند که همواره بسیار خوب جشنواره را حمایت کردهاند، به هر حال جشنواره در نقطه صفر مرزی برگزار میشود، این جشنواره را ما برای تمام ایران طراحی کردیم و متعلق به همه ایرانیان است، خوشبختانه این جشنواره بستری شد برای بسیاری از هنرمندان تئاتر خیابانی تا خودشان را مطرح کنند و ویترین تئاتر خیابانی ایران مریوان است.
جشنواره پس از آن هشت دوره منطقهای، هشت دوره به صورت بینالمللی برگزار شد. امسال هم که از 26 مهر ماه جشنواره آغاز به کار میکند و تا 30 مهر ماه نیز ادامه دارد. این یک جمع بندی کوتاه شده از جشنواره بود.
بادپروا: اجرای عمومی، یک در اصل جشنواره تئاتر خیابانی مریوان است
تسنیم: تاثیر جشنواره بر نگاه مردم و هنرمندان مریوانی به تئاتر چه تاثیری گذاشته است؟ دور نمای این جشنواره چیست و چه آسیبهایی در کمین جشنواره نشسته است؟
بادپروا: بنای جشنواره این بوده است که هیچگاه از اجرای عمومی غافل نشویم. اصلا اجرای عمومی بود که ما را به این سمت برد تا جشنواره داشته باشیم، آن زمان مثل اکنون جشنوارههای مختلف تئاتر خیابانی به هیچ عنوان وجود نداشت. بنده به عنوان مدیر اجرایی جشنواره و کسی که بنیانگذار این جشنواره بوده است همواره بر این باور بودم که اجرای عمومی اصل جشنواره تئاتر خیابانی مریوان است، به همین دلیل نمایشهایی که در جشنواره حاضر هستند باید حداقل 10 اجرای عمومی در شهرستانهای خود داشته باشند.
بادپروا: تئاتر خیابانی مردمی ترین هنر است
در مریوان همیشه اجرای عمومی داریم و در طول سالیان دراز ما در روستاها نیز اجرای تئاتر خیابانی فعالی ایجاد کردهایم. متاسفانه در دو سال اخیر اجرای عمومی تئاتر خیابانی در تهران و دیگر استانها به شدت کاهش پیدا کرده و حتی در برخی مقاطع تعطیل شده است، این اتفاق نیز به دلیل عدم حمایت مسئولان است که البته میتوان به صورت جداگانه به آن پرداخت.
هنرمندان تئاتر خیابانی کشور بیادعاترین افراد هستند، مسئلهای که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با عنوان «تئاتر برای همه» مطرح کرده است، ابتدا توسط تئاتر خیابانی قابل تحقق است، چراکه تئاتر خیابانی مردمی ترین هنر است و افراد مختلف با سلیقهها، جایگاههای اجتماعی و قومیتهای مختلف به راحتی میتوانند به تماشای تئاتر خیابانی بنشینند. این گونه تئاتر خیابانی تا اجرای عمومی داشته باشد پیشروتر است. تئاتر خیابانی گونههای متفاوتی دارد و در هر کشور و یا هر منطقه میتوان شکلهای مختلفی از آن را دید. در ایران نیز انواع و اقسام گونههای تئاتر خیابانی از تعزیه گرفته تا روحوضی موجود است و باید گفت به نوعی تئاتر خیابانی در تار و پود فرهنگ و هنری ایران زمین ریشه دارد.
اگر اجرای تئاتر خیابانی در کنار مدیریتی خوب و کار آمد پیش برود، هیچگاه از این مسئله غافل نمیشویم که تئاتر در کنار بُعدهای آموزشی و سرگرمی، بُعد تخصصی و هنری نیز دارد که متاسفانه کمتر به آن پرداخته میشود. اگر این سه بُعد در کنار یکدیگر و درست اجرا شود، تئاتر خیابانی میتواند به راحتی وزارت خانهها و نهادهای مختلف را درگیر کند و در راستای اهداف آموزشی و فرهنگی آنها پیش برود، مانند آسیبهای اجتماعی، مصرف انرژی و... و البته نباید از این مسئله غافل شویم که همواره آثار ما پیشرفت هنری خود را نیازمند است.
بادپروا: گروههای خارجی میگفتند مریوان بهترین مخاطب را نه تنها در ایران، بلکه در جهان دارد
تسنیم: شما گفتید که مریوان همواره اجرای عمومی تئاتر خیابانی را دارد، اما این اتفاق تا چه حد باعث شده که خود مردم مریوان علاقهمند به تولید آثار نمایشی شوند و این جشنواره تا چه اندازه توانسته نگاه سیاسی، اجتماعی و توریستی را در مریوان تغییر دهد؟
بادپروا: اجرای عمومی چیزی است که ما پیش از جشنواره هم داشتیم، اما بحث پیشرفت فکری، اجتماعی و اقتصادی در مریوان است که جشنواره را جشنواره میکند. در مریوان مردم جشنواره تئاتر خیابانی را از خودشان میدانند. بنده از هنرمندان خارجی که پرسیدم که اجرایشان در مریوان چگونه بود؟ اذعان داشتند که مریوان بهترین مخاطب را نه تنها در ایران، بلکه در جهان دارد.
بادپروا: رهبر انقلاب اسلامی بسیار خوب میگویند که استان کردستان، استانی فرهنگی است
بحث توریستی نیز برای مردم و مسئولان بسیار مهم است، چراکه مریوان جاذبههای گردشگری فوقالعادهای دارد، در چند سال اخیر خوشبختانه تعامل ما با شهرداری بسیار بهتر شده است و زمانی که ادعا میکنیم مریوان پایتخت تئاتر خیابانی کشور است باید از همه لحاظ نظافت و زیباسازی شهر نیز نمونه باشد، قول و همکاری عزیزان در شهرداری باعث شد که جدای از ساخت جایگاه اجرای تئاتر خیابانی در پارکهای مریوان در جشنواره امسال شاهد احداث پارک «شانه» به معنای تئاتر باشیم. این پارک در بهترین مکان مریون احداث شده است. هرساله در تلاش هستیم که جشنواره بتواند تاثیر مثبت و قابل ملاحضهای در سطح شهر و در میان مردم داشته باشد.
در رابطه با مسائل سیاسی هم باید بگویم که این نگاه نسبت به کردستان بسیار زیاد بوده، اما رهبر انقلاب اسلامی خیلی خوب میگویند که استان کردستان، استانی فرهنگی است. مریوان نقطه صفر مرزی است و ملت کرد همیشه به شهامت و شجاعت معروف بوده است و صلح پذیرترین ملت هستند و از همه بیشتر خودشان را ایرانی میدانند و ما نیز به عنوان مرزدار کشور عزیزمان دوست داریم شهری داشته باشیم برای تمام هنرمندان ایران، متاسفانه چند سال قبل نگاه سیاسی وجود داشت، شاید الان هم وجود داشته باشد، اما باید گفت که مریوان برای همه است و هیچ تفاوتی با شمال یا جنوب ندارد و در این شهرستان امنیت کامل وجود دارد. برخی گروههای خارجی میگفتند چون جشنواره در نقطه صفر مرزی با عراق است نمیآییم، اما پس از یک دوره حضور، سالهای بعد خودشان تقاضا میکردند. جشنواره تئاتر خیابانی مریوان جدای از تئاتر هیچگاه از لحاظ مسائل سیاسی مشکلی نداشته و نخواهد داشت.
سنایی: مرکز تئاتر خیابانی در این چند ساله در مریوان شکل گرفته است
تسنیم: آقای سنایی نظر شما در رابطه با جشنوارههای تئاتری و به ویژه تئاتر خیابانی مریوان چیست؟
سنایی: نگاه اشتباهی چه برای ما و چه مسئولانی که از بیرون جشنوارهها را هدایت میکنند وجود دارد، مسئولان ما عموماً از خانواده تئاتر نیستند و این در حالی است که تئاتر یک جریان است، یک فرهنگ است. باید چرخدندههای ذهن شما درگیر باشد، حتی برای تصمیمگیری، برای چگونگی جریانسازی این هنر بتوانید تصمیم درست بگیرید. متاسفانه تصمیمهای اشتباه در این چند سالهای گرفته شد که تئاتر خیابانی جانی گرفته بود گرفته شد که باعث ضربه زدن به این عرصه شد. اگر به این مساله برسیم بیشتر صحبت خواهیم کرد.
مسلماً هر جشنوارهای که در ایران برگزار میشود، به خصوص مریوان که جز جشنوارههای با کیفیت تئاتر خیابانی است، چرا که مرکز تئاتر خیابانی در این چند ساله در مریوان شکل گرفته است با تلاشی که آقای بادپروا و دوستانشان در این چند ساله داشتند، واقعاً قابل تقدیر است. مسلماً در تئاتر جشنواره باید نقطه نهایی این باشد که گروه و کار به یک پختگی رسیده باشد، اجراهای عموم را رفته باشد و حالا جایی به نام جشنواره ایجاد شود تا کارها در کنار هم شکل بگیرند، و به معنی واقعی جشنواره یا تئاترواره این کارها در کنار هم جمع و اجرا شوند. اما متاسفانه در کشور ما جشنوارهها در نگاه اولیه هستند. یعنی ابتدا جشنواره برگزار میشود، گروه تئاتری تصمیم میگیرد که برای فلان جشنواره کار کند، جوری کار کند که جایزه هم بگیرند، جوری کار کند که بعد از این در جشنواره دیگری بتوانند شرکت کند، جوری کار کنند که کار به چشم بیاید و..
سنایی: مردم باید نهایت یک اجرای هنرمند تئاتر باشند نه جایزههای جشنواره
متاسفانه در تئاتر خیابانی، به سبب تصمیمهای غلط اتخاذ شده از جانب مسئولان همه چیز برای ما شکل شرطی پیدا کرده است. ما شرطی شدهایم که در جشنواره شرکت کنیم، بازگردیم، بعد از آن هم قرار نیست اتفاق خاصی رخ دهد، قرار نیست گروهها به اجرای عموم برسند. کما که در این چند سال این اتفاق رخ داده است. اینگونه نیست که ما کاری را به مرحله اجرا برسانیم، به پختگی برسد. حالا کارهایی که با ارزش هستند، دور هم جمع شوند، مردم و مسئولان، حاصل وقت صرف شده توسط دوستان عرصه هنر را دور هم به عنوان یک جشنواره تماشا کنند. از خودم ایراد میگیرم، با یکی از دوستانم صحبت میکردم و میگفتم هنر اجرا برای ما گویا مهم نیست.
ما فقط در جشنواره شرکت میکنیم. قصد ندارم بگویم که برای ما مهم نیست. متاسفانه معاش هنر و هدایت مسئولان در این باره به جایی رسیده که بچههای تئاتری تمام ذکر و فکرشان اجراهای جشنوارهای باشد. بعد اتفاق خاصی رخ میدهد یا خیر؟ هنر اجرا این است که من بدون این مساله که در بخش مسابقهام یا نه به نحو احسن اجرا کنم. مردم نهایت اجرای من باشند. مهم این باشد که مردم با تمام وجود از کار من راضی باشند و من خودم از آن کار خشنود باشم. استرس مسابقه و رقابت را نداشته باشم. وقتی به جشنوارهها نگاه کنید، میبینید عملاً در اکثر اوقات رفاقت و همدلی میان هنرمندان وجود ندارد.
ما به خودمان دروغ میگوییم. ما با هم دست میدهیم و وقتی از هم جدا میشویم تنها چیزی که از آن صحبت نمیکنیم ایدههای هنری و فرهنگی و تئاتر است. فلانی بد دیگری را میگوید، آن یکی بد فلانی. ما به جان هم افتادیم، مثل گرگ یکدیگر را تکه پاره میکنیم. در حالی که ما قله فرهنگیم، تئاتر یک هنر ناب و انسانساز است. در میان هنرها، هنرهای تصویری مثل تئاتر و سینما، هنرهای زندهای هستند که طرفداران بیشماری دارند. تئاتر خیابانی در میان همه رشتهها کار بسیار مشکلی است. اگر کسی تئاتر خیابانی کار نکرده باشد، نمیداند که از تئاتر صحنه چقدر سختتر است و صحنهای از کار سینما، هر کاری سختی خاصی خودش را دارد. هر کدام دارای خصوصیاتی است که آن کار را سخت کرده است. خیلی وقتها خودمان را دور میزنیم و در یک دور باطل افتادهایم.
سنایی: در مدیریت جدید تئاتر، ضربهای جبران ناپذیر به تئاتر کشور وارد شد
در سالهای اخیر با این مدیریتی که حکمفرما شده است، نسبت به تئاتر این اتفاق بیشتر رخ داد. تئاتر داشت به جاهای خیلی خوبی میرسید. در تئاتر خیابانی همانطور که فاتح بادپروا نیز شاهد هستند، در زمان آقای فرهنگ، کرمی و امرایی ما فرامرزی کار میکردیم. کار گروههای خیابانی به جایی رسیده بود که خودشان را محدود به ایران نمیکردند. گروههای ما یاد گرفته بودند که کارها را برحسب دیالوگ نبندند. کار را جوری ببندند که اگر همان لحظه از آنان خواسته شد در یونان یا اوکراین یا کشوری آفریقایی که درکی از زبان ما ندارند، اجرا روند، به راحتی این کار را بکنند و شاخصه کار خیابانی به گونهای است که جوری کار کنیم که سوژه و ایده اجرایی محدود به یک مرز و محدوده جغرافیایی خاص نشود. عملاً در مدیریت جدید این مساله رخ نداد و نه تنها پیشرفتی در تئاتر حاصل نشد، بلکه تئاتر ضربهای خورد که جبران ناپذیر است. چون وقتی چیزی شکل میگیرد، وقتی مجسمهای را تراش میدهید و شخصی تیشه به دست به آن ضربه بزند، آن مجسمهساز خیلی باید خبره باشد تا بتواند در کمترین مجسمه را نه مثل قبل بلکه شبیه آن دوباره بسازد.
سنایی: اگر مسئولان درک میکردند که تئاتر خیابانی تا چه حد میتواند تاثیر گذار باشد بیشتر هزینه میکردند
آنچه مسلم است نگاه جشنوارهای به این شکل در تئاتر، نه تنها نمیتواند به تئاتر و فرهنگ ما کمکی کند؛ بلکه میتواند ضربه هم بزند. آنچه آقای بادپروا درباره اجراهای عمومی گفت، اجراهای مکرر و عموی تئاتر بوده که بر مردم مریوان تاثیر گذاشته است. وقتی ما به عنوان یک گروه برای اجرا به مریوان میرویم، میبینیم که چه خوب تئاتر میبینند. شهرهای دیگر که برای نخستین روزها در آن تئاتر اجرا میشوند، انتظار داریم که ما را تکه باران کنند. توقعی وجود ندارد، به هر حال به این فضا آشنا نیستند و ما هم تحمل میکنیم. سال بعد میبینیم که تاثیرات خودش را گذاشته است و این اعجاز تئاتر خیابانی است.
اگر مسئولان ما درک میکردند که تئاتر خیابانی چقدر میتواند بر فضای جامعه، اشکال مختلف آسیبهای اجتماعی کار کند، بیش از این هزینه میکردند. آنقدر هزینه میکردند که بچههای خیابانی محتاج نباشند که به خاطر نبود جشنواره و اجرای عمومی به سراغ مشاغلی بروند که دور از شأن یک هنرمند است. به عنوان یک بازیگر تئاتر، میتوانم از بازیگران تئاتر خیابانی مثال بزنم که اگر شما وی را در آن شغل ببینید، قطعاً سرتان را پایین میاندازید و افسوس میخورید. دور از شأن یک هنرمند است. چرا باید تئاتر خیابانی بدین جا برسد که بازیگرش با تمام سختیهایی که باید در خیابان و سرما و گرما و شرایط مختلف کار کند، این گونه با وی برخورد شود. متاسفانه هیچ راهی ندارد جز اینکه مسئولان خیلی متفکرتر و با دید بازتر به این مقوله نگاه کنند تا اگر روزی در قالب جشنواره دور هم جمع شدیم، بازتاب خوبی از جشنواره داشته باشیم نه آنچه امروز در جامعه شاهدیم.
نگاه به تئاتر خیابانی، نگاهی خوار کننده و تحقیرآمیز است
تسنیم: مشکلی که همه شاهد آن هستند و به خوبی هم در میان مردم و هم در میان هنرمندان تئاتر خیابانی احساس میشود، عدم اجرای عموم است، مانع این اتفاق چیست؟
سنایی: اجراهای عمومی در حال شکلگیری بود که برای من به عنوان یک کارگردان یا بازیگر تئاتر خیابانی موجب مباهات بود. ولی امروزه این گونه نیست. نگاه از بیرون به ما، نگاه خوار کننده و تحقیر آمیز است. جایگاه تئاتر خیابانی در چند سال گذشته متفاوت بود؛ به خصوص زمان آقای امرایی، علیرغم تمام نواقض، او سعی کرد اجراهای عمومی سر و شکلی بیابد و این اتفاق رخ داد. بچهها به شکل روتین در حال اجرا بودند. از آن اجراها میتوانستند به جشنواره راه پیدا کنند یا بالعکس؛ به هر حال این جریان وجود داشت. ولی امروز چیزی به اسم اجرای عمومی وجود ندارد و تمام هم و غم بچههای خیابانی این است که جشنوارهای باشد و کاری آماده کنند تا در جشنواره شرکت کنند.
سنایی: کسی بیش از پنج کار در تئاتر انجام دهد جنون دارد، مگرنه اصلا سمت آن نمیآمد
تسنیم: در تئاتر خیابانی اجرای عموم چقدر هزینه دارد؟ مشکل از هزینه است و یا اینکه این اتفاق از عدم مدیریت صحیح صورت گرفته است؟
سنایی: باید از مسئولان پرسید که چقدر هزینه برمیدارد. ولی خیلی جالب است بدانید که دستمزد یک اجرای عموم تئاتر خیابانی به اندازه دستمزد یک بازیگر درجه سه صحنه است. الان نسبت به دو سال پیش هم کمتر شده است. دو سال پیش یک گروه تئاتر خیابانی مثلاً با شش نفر عضو، میانگین بین دو تا سه میلیون تومان دستمزد میگرفتند. کسری مالیاتش هم بماند. یک بازیگر درجه دو صحنه این دستمزد را میگیرد، یعنی یک نفر، اما بچهها به همین نیز راضی بودند، بچهها بیتوقعاند. کسی که وارد عرصه هنر میشود و بیش از پنج کار انجام میدهد، بدانید که این فرد جنون دارد. هر چیزی غیر از این باشد هنر تئاتر را کنار میگذارد. جنون تئاتر دارد، عشق هنر دارد که کار میکند. چون خودش میبیند دریافت مالی آن چنانی ندارد ولی صیقل روحی و فکری دارد، افزایش آگاهی و تعامل فرهنگی دارد. اینها برای یک هنرمند بسیار مهم است. اگر این فاکتورها فاقد اهمیت بود، هنرمند بیشک بازار را انتخاب میکرد. ولی بچههای تئاتر خیابانی به همین پول نیز راضی بودند که قطع شد، اجراهای عمومی کنسل شد و دوستمان در حوزه مدیریت تئاتر خیابانی نظر بر این داشت که پولی به من نمیرسد و به همین سبب من اجراها را قطع میکنم.
سنایی: مردم مریوان به ما انرژی میدهند
چیزی که آقای بادپروا در مورد مریوان و تاثیرات آن گفتند این است که من مریوانی نیستم، اما در مریوان مردم خیلی خوب تئاتر میبینند و جایی که باید کمک کنند، کمک میکنند و جایی که باید نگاه کنند نگاه میکنند. به بازیگر انرژی میدهند. بازیگر با خیال راحت که گویی در صحنه با همان تمرکز در حال اجراست. تاثیرات تئاتر مدنظر آقای بادپروا نشان دهنده اهمیت آن است و بر روند جامعه تاثیرگذار بوده است.
ادامه دارد...
انتهای پیام/