فهم ما از قانون ممیزی نگاه به محتوا است، اگر غلط باشد اصلاح می‌کنیم
خبرگزاری تسنیم: معاون فرهنگی وزیر ارشاد و فرهنگ اسلامی گفت: اگر فهم‌مان از قانون ممیزی مبنی بر اینکه در بررسی کتاب باید به محتوا نگاه کرد نه نویسنده، غلط باشد آن را تصحیح خواهیم کرد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سومین نشست خبری سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد، صبح امروز، شنبه هشتم شهریورماه، با حضور سیدعباس صالحی معاون فرهنگی وزیر ارشاد، علی شجاعی صائین مدیر اداره کتاب وزارت ارشاد، امیرمسعود شهرام‌نیا، مدیرعامل مؤسسه نمایشگاه فرهنگی، نجفعلی میرزایی مدیرعامل خانه کتاب، مهدی قزلی مدیر بنیاد شعر و ادبیات داستانی، محمدرضا برازش مدیر دفتر چاپ وزارت ارشاد و علی‌اصغر سیدآبادی مدیر دفتر برنامه‌ریزی و مطالعات فرهنگ و کتابخوانی در دبیرخانه شورای فرهنگی برگزار شد.
درباره کتاب میرکاظمی مطابق قانون عمل می‌کنیم
بخش دوم این نشست به پرسش و پاسخ اصحاب رسانه اختصاص داشت که شجاعی صائین در پاسخ به پرسش مبنی بر اینکه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به کتابهای افرادی چون رضا براهینی و کتاب‌هایی درباره اسماعیل خویی مجوز نشر داده می‌شود، با این استدلال در صدور مجوز به کتاب نگاه می‌شود نه شخص، اما در مقابل این روزها اخباری مبنی بر مقاومت ارشاد در برابر چاپ کتاب آقای میرکاظمی که درباره قرارداد کرسنت نوشته شده است نیز شنیده می‌شود، در این خصوص توضیحاتی را مطرح کنید، گفت: استنباط ما بر نص قانون است و در قانون برخی دیدگاه و نظرات درباره کتابهای خاص دیده و شنیده می‌شود که ما این دیدگاه‌ها را به هیئت نظارت بر ضوابط نشر منتقل خواهیم کرد. در کتاب آقای میرکاظمی هنوز به وزارت ارشاد ارائه نشده و در مورد این کتاب مطابق نص قانون عمل خواهیم کرد.
صالحی نیز در پاسخ به این پرسش و در توضیحات تکمیل‌تر گفت: براساس متنی که در قانون آمده و فهم ما از قانون باید در بررسی کتابها باید محتوا بررسی شود و کاری به نویسنده نداشته باشیم. ما می‌خواهیم به نص صریح قانون عمل کنیم. به هر حال قانون بد بهتر از بی‌قانونی است. سهم دوستان ما از ضوابط نشر این بوده که محتوا را بررسی کنیم. اگر برخی دوستان می‌گویند ما باید به افراد هم نگاه کنیم، ما این حضور را به هیئت ضوابط بر نشر منتقل می‌کنیم. ما معتقدیم ساختار قانون بهترین فصل الخطاب است. اگر هیئت نظارت نظرش این بود که محتوا باید بررسی شود، به روال سابق عمل خواهیم کرد، اما اگر نظرش این بود که افراد نیز باید بررسی شوند ما بر همین اساس عمل خواهیم کرد. در این مسیر نه لجاجتی داریم و نه پیشداوری. بحث ما بحث قانون است.
صالحی همچنین در پاسخ به این پرسش ایسنا مبنی بر اینکه در نخستین نشست خبری خود از «فضای گلخانه‌ای» نام بردید و گفتید که در فضای گلخانه‌ای فرهنگ رشد نمی‌کند. در مدت این یکساله چه اقدام و چه تلاشی برای خروج فرهنگ از فضای گلخانه‌ای داشته‌اید، گفت: رویکردهایی که تاکنون برشمردیم مبتنی همین نگاه بوده و هست. در این مدت فضای ارتباط فضایی بوده که از تفسیرها به دور بوده و یا حداقل دخالت‌ها را داشتیم. ما می‌خواستیم حوزه رسمی امنیت کشور احساس کند که فرهنگ حوزه مستقلی دارد و سرک کشیدن‌های پیوسته بی،،احترامی به عرصه فرهنگ است.
وی یادآور شد: در ابتدای ورود با حضور وزیر ارشاد جلسه مشترکی با وزارت اطلاعات داشتیم و این جلسات در نوبت‌های دیگر برگزار شد و در آن تلاش کردیم که در آن مطرح کنیم امنیت یکی از اجزای نظام اجتماعی است، اما امنیت در کنار فرهنگ مطرح است نه امنیت به عنوان چتری بر عرصه فرهنگ. این نگاه مقوله‌ای است که در فضای دولت با هماهنگی کامل و خوبی اداره می‌شود و یک تعامل خوب مسئله را به جلو می‌برد. البته طبیعی است پاره‌ای از نگاه‌هایی که وجود دارد که در یک فضای تعاملی به حداقل خواهند رسید.
وی افزود: در نمایشگاه کتاب 93 چنین تعامل‌هایی نشان داده شد و نگ‌ه به گونه‌ای با تعامل پیش رفت که نوعی َآرامش نسبی به وجود آمد، اما این اتفاقات طبعیی است و احتیاج به تعاملات بیشتر فرهنگ، سیاست و امنیت دارد.
برداشت رسانه‌ها از واسپاری ممیزی با آنچه قرار است رخ داده، متفاوت است
شجاعی صائین همچنین در پاسخ به پرسش نسیم مبنی اینکه آیا واسپاری ممیزی ناشران نیازمند مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است یا خیر، گفت: این مصوبه با هیئت نظارت بر ضوابط نشر بیان شده است. نگاه این نبود که برای هر موضوعی از شورای عالی انقلاب فرهنگی نظر بگیریم، بلکه مرجع نهایی و حاکم بالادستی ما در امر ممیزی هیئت نظارت است. این مسئله به معنای واگذاری به معنای مورد استفاده در رسانه‌ها نخواهد بود. واگذاری به معنای این است که کار را به ناشر بسپاریم که خود اثر را چاپ کرده و وارد بازار کند. ما پس از آن کتاب را ارزیابی کنیم، اما چیزی که آئین‌نامه دیده شده این است که گروه‌های کارشناسی از سوی ناشر به هیئت نظارت ارائه شود و پس از تایید گروه‌ها توسط هیئت نظارت این گروه‌های کارشناسی باشند که ممیزی می‌کنند.
وی افزود: در آئین‌نامه مربوطه نحوه برخورد با تخلف‌های احتمالی ناشران داوطلب نیز پیش‌بینی شده که همراه با آئین‌نامه اجرایی نمی‌شود این کار را با کمک هیئت نظارت نهایی می‌کنیم و مشارکت ناشران فعال را خواهیم داشت.
هنوز مکان نمایشگاه کتاب مشخص نیست
در این نشست همچنین امیرمسعود شهرام‌نیا مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران در پاسخ به پرسش ایبنا مبنی بر اینکه تکلیف برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی به کجا رسید، گفت: کارگروهی برای بررسی مکان برگزاری نمایشگاه کتاب در سال آینده تشکیل شد. گزینه نخست «شهر آفتاب» بود که چون هنوز به صورت جدی آماده نشده بود این مکان منتفی شد. مکان دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی که سالها در آن نمایشگاه برگزار شده بود مانند چالش‌هایی مانند ترافیک و تقارن زمان نمایشگاه با نمایشگاه نفت را پیش رو داشت و گزینه سوم ما مصلی است که هنوز در این زمینه به نتیجه قطعی نرسیده‌ایم.
قیمت کتاب، تنها عامل کاهش کتابخوانی نیست
علی شجاعی صائین نیز در پاسخ به پرسش روزنامه اطلاعات مبنی بر اینکه امروز قیمت بالای کتابها موجب فاصله گرفتن مخاطب از کتاب و کتابخوانی شده است، آیا در زمینه این موضوع اقدامی انجام شده است گفت: تعداد عناوین کتاب رو به افزایش است اگرچه در شمارگان مشکل داریم علاوه بر آن تقاضا برای مطالعه با وجود افزایش قیمت کتاب همچنان وجود دارد اما باید بگویم قیمت کتاب در سالیان گذشته با وجود اینکه صنعت نشر جزو اولین بخش‌هایی بود که یارانه‌اش حذف شد هیچگاه بیش از تورم نبوده است. برخی سالها حتی کمتر از نرخ تورم نیز بوده است. به نظر من مشکل کتاب نخواندن را باید در بخش‌های دیگری جست‌وجو کرد. ما برای تولید تقاضا باید فکر کنیم. در تعامل با دستگاه‌های سیاستگذار فرهنگی کشور باید تقاضا و مصرف مخاطب را افزایش دهیم تمرکز صرف بر قیمت کتاب راهگشا نخواهد بود.
صلاحی در پاسخ به این پرسش و توضیحات تکمیل‌تر عنوان کرد: حوزه نشر حوزه کم توقعی است و ما آمار 5 سال اول سال را که حساب می‌کردیم به این نتیجه رسیدیم که کتابهای تجدید چاپی با 10 ردصد افزایش قیمت و کتابهای چاپ اول با 17 درصدافزایش روبرو بودند. بنابر این صنعت نشر ما در مکان کم‌توقعی حرکت می‌کند.
خبرهای خوشی برای توسعه کتابخوانی در راه است
وی افزود: عوامل کتابخوانی را باید احصاء و حل کرد. یک بخش این است که کتابهای خوب دیده نمی‌شوند. کتابهای خوب اگر دیده شوند، خوانده نیز می‌شوند. ما باید برای دیده شدن کتابهای خود برنامه‌هایی داشته باشیم. یکی از دلایل حضور به صورت جدی‌تر در نمایشگاه کتاب استانی این است که فرصت دسترسی به کتاب را بالاتر ببریم و تسهیلات کتابفروشی‌ها، بازارچه‌های کتاب و... فرصتی است که موجب می‌شود در رسانه‌ها نیز فرصت دیدن کتاب نیز افزایش یابد. اصل این دغدغه را دغدغه درستی می‌دانم، اما قیمت کتاب تنها عامل نیست. در این زمینه گام‌های جدی برداشته شده است و بزودی خبرهای خوشی خواهیم شنید.
شجاعی صائین همچنین در پاسخ به پرسش رزونامه شرق مبنی بر اینکه گاهی فشارهای رسانه‌ای در حوزه مجوزهای صادر شده برای کتاب دیده می‌شود که به نظر می‌رسد معاونت فرهنگی را با فشارهای مختلفی مواجه می‌کند به نظر شما این فشارها چقدر بر روی کار اداره کتاب تاثیر گذاشته است گفت: من باور به فشار رسانه‌ای نداریم. این آزادی بیان است که دوستان نظر می‌دهند. بنابر این نیست که ما بر اساس نظر دوستان رای و نظر خود راتغییر دهیم و اگر خود را تغییر دادیم به این معنا نیست که تسلیم فشاری شده‌ایم.
وی ادامه داد: طبیعتا این کتابها در مسیر جاری مجوز دریافت کرده‌اند ما موارد خاص را به هیئت نظارت گزارش می‌دهیم. البته نباید انتظار داشت که تمام 29 هزار کتاب منتشر شده در 7 ماه گذشته راهیئت نظارت تک به تک بررسی کرده و به رای صادر شده تسلط داشته باشد.
بررسی روزانه 180 کتاب در اداره کتاب
صالحی نیز در پاسخ به این سوال افزود: چند مسئله را باید از هم تفکیک کرد حوزه عمل به قانون مسئله نخست است، از ابتدای ورودم به ارشاد عرض کردم که چهار حوزه اخلاق، دین، قانون و نظام اسلامی برای من معیار است. در ترکیب این چهارگانه که با یکدیگر همپوشانی دارند، مسیر را دنبال می‌کنیم این معیارهای چهارگانه در اجرا ممکن است برداشت‌های متفاوتی داشته باشند. روزانه 170 تا 180 کتاب در فضای اداره کتاب بررسی می‌شود و در ماه این رقم به 5 تا 6 هزار کتاب می‌رسد که تعداد قابل توجه و انبوهی است. تلاش ما عمل به قانون است اما فهم قانون و اجرای قانون نکته‌ای است که مجری قانون در آن فضا حرکت می‌کند. ما تلاش می‌کنیم فهم قانون را به وحدت رویه نزدیک کنیم تا مجریان قانون یکسان عمل کنند.
وی ادامه داد: اما ساختار قانونی ما تازه شکل گرفته است زمان می‌برد تا ما به نکاتی برسیم که گاهی شبهاتی ایجاد می‌کند. برداشت اولیه وجود داشت مبنی بر اینکه ما کاری به نویسنده نگاه نمی‌کنیم و تنها به محتوا نگاه می‌کنیم این برداشت را مجریان قانون داشتند و به آن عمل کردند عده‌ای در رسانه‌ها گفتند ما از قانون چنین فهمی نداریم این طبیعی است که مجریان قانون بخواهند سهم یکسانی از قانون داشته باشند ما به جای اینکه تسلیم فشارها شویم باید سهم‌های روشنتری از قانون ایجاد کنیم.
فهم ما از قانون نگاه به محتوا در بررسی کتاب است، اگر غلط باشد اصلاح می‌کنیم
وی افزود : معاونت فرهنگی بیش از سایر معاونت‌ها تحت فشار قرار داشته و این طبیعی است اما با توجه به این هجمه فشارها تسلیم فشار غلط نمی‌شویم البته اگر فهم‌مان از قانون مبنی بر اینکه در بررسی کتاب باید به محتوا نگاه کرد نه فرد غلط باشد آن را تصحیح خواهیم کرد.
مهدی قزلی در پاسخ به این پرسش که چه جایزه‌ای برای جلال آل احمد و پروین اعتصامی دارید، با توجه به اینکه طی سالهای گذشته جوایز آنها به صورت کامل پرداخت نشده گفت: در جایزه جلال آل احمد تنها در یک دوره به یک بخش 110 سکه داده شد در برخی دوره‌ها به دلیل کمبود منابع مالی و در برخی دوره‌ها به دلیل اینکه داوران اینگونه تشخیص دادند 110 سکه به صورت کامل پرداخت نشد. نظر ما بر این است که قانون اجرا شود و اگر به هر دلیل نتوانیم این قانون را اجرا کنیم در قانون بازنگری کرده و تصمیم درستی خواهیم گرفت. اما اینکه چه اتفاقی خواهد افتاد فعلا برایمان قابل بیان کردن نیست ضمن اینکه باید بگویم در بودجه بنیاد جوایز دیده نشده‌اند.
وی همچنین در پاسخ به پرسش روزنامه خراسان مبنی بر اینکه برنامه‌های بیناد شعر و ادبیات داستانی در آینده چیست گفت: ما سلسله شب شعر را خواهیم داشت پیش از این شاعران یکی از کتابهای قدیمی خود را در کیفشان می‌گذاشتند و به شب شعرهای مختلف می‌رفتند و از همان کتاب شعرمی‌خواندند این اقدام مانع زایش جریان شعری می‌شد. ما سلسله جلسات شب شعر را در نظر گرفتیم که شرط اولیه‌اش تولید شعر جدید است و برای اینکه اعتبار داشته باشد و شعرا شرکت کنند دبیری برای آن انتخاب کردیم اولین این نشست‌ها همزمان با روز شعر و ادبیات فارسی به دبیری محمدعلی بهمنی خواهد بود.
قزلی همچنین در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر ا ینکه مکان جدید بنیاد ادبیات داستانی مشخص شده است یا نه گفت: در مورد مکان بنیاد فعالیت جدی و مستمری انجام شد. از ظرفیت وزارت ارشاد مکان‌های موجود بررسی شد ولی تا در ساختمان مستقر نشویم نتیجه قابل اعلام نیست. یک پیگیری جدی از سوی معاون فرهنگی در این زمینه وجود دارد اما ما تلاش خواهیم کرد با توجه به افزوده شدن دبیرخانه جوایز به بنیاد بتوانیم تا یکی دو ماه آینده این موضوع را حل کنیم.
پرونده انتشارات عصر داستان در هیئت بدوی
شجاعی صائین در پاسخ به پرسشی بر اینکه پرونده انتشارات عصر داستان به کجا رسید گفت: پس از مشکل پیش آمده ما تقاضا کردیم پرونده عصر داستان در ز بررسی شود که هنوز جلسه آن تشکیل نشده است.
صالحی در ادامه این نشست در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر در این خصوص که طی ماه‌های گذشته شاهد اصطکاک مدیران زیرمجموعه شما با یکدیگر بودید آیا فکر نمی‌کنید که اصطکاک‌ها موجب می‌شود فعالیت‌ها به خوبی پیش نرود گفت: وزارت ارشاد آنقدر که بحث اصلی دارد بحث‌های حاشیه‌ای دیگر چندان مهم نیستند ما تلاش داریم در حوزه نشر بحث‌های حاشیه‌ایی که می‌تواند در متن اختلال ایجاد کند مطرح نکنیم.
انتهای پیام/
