مدیر شبکه پویا: انیمیشن ایرانی در باند پرواز قرار گرفته است
خبرگزاری تسنیم: مدیر شبکه پویا گفت: ایران در این حوزه و تولید انیمیشن از کشورهای دیگر چندان هم عقب نیست و حتی با همت بیشتر می‌تواند پیشتاز نیز باشد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، شبکه پویا که بعنوان اولین شبکه تخصصی در حوزه ساخت و تولید انیمیشن توانسته بود از تابستان سال 91 کار با پخش 5 ساعت برنامه در روز کار خود را شروع کند.
این شبکه با پخش کارتون و فیلم‌های کارتونی و نیز انیمیشن که غالبا مخاطبان اصلی آن را خردسالان، کودکان و نوجوانان تشکیل می‌دهند اهدافی از جمله تربیت نیروهای متعهد و ایجاد فرصت تولید جوانان در حوزه انیمیشن را محور اهداف خود قرار داده و مورد توجه قرار گرفته است.
یکی از اهدف تاسیس این شبکه آشنایی مخاطبان با فرهنگ و آداب ایرانی ـ اسلامی ازطریق تولیدات انیمیشن، توجه به مساله تفریح و سرگرمی کودکان بین شبکه‌های موجود شبکه‌ای مخصوص به خود داشته باشند. علاوه بر افزایش حجم تولیدات این صنعت به رشد کیفی آن نیز کمک بسزایی خواهد کرد.
این شبکه در افق خود بخش تولیدات ایرانی را مد نظر قرار داده است و در برنامه‌ریزی بلند مدت علاقه‌مند است که تولیدات ایرانی متناسب با فرهنگ ایرانی ـ اسلامی را تهیه و پخش کند. این کار بسیار سخت است و تلاش فوق العاده و اعتبارات زیادی را می‌طلبد به همین دلیل هم، شبکه پویا و مرکز پویانمایی صبا بنیان خود را بر تلاش شبانه روزی برای افزایش سهم تولیدات ایرانی گذاشته است.
حسین ساری مدیر شبکه پویا به همراه ابوالفضل علم‌بیگی مدیر تأمین برنامه شبکه پویا، رحیم لیوانی مدیر گروه سه‌بعدی مرکز پویانمایی صبا، مهدی قلی‌نژاد مدیر روابط عمومی مرکزپویانمایی صبا در بازدید از خبرگزاری تسنیم درباره این فعالیت‌های این شبکه با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم گفت‌وگو کرد که متن آن به شرح ذیل است.
تسنیم: فکر میکنم برای شروع، بد نباشد کمی درباره این صحبت کنید که اصولا تاسیس شبکه «پویا» بر اساس چه ضرورتی اتفاق افتاد. شبکه‌های دیگری در تلویزیون ایران به پخش انیمیشن مشغول بودند و تاسیس شبکه‌ها در این سالها مورد انتقادات زیادی قرار گرفته است.
حسین ساری: کشور ایران اساسا وجه تمایز و جوهرهاش مسائل فرهنگی است. به یادم دارم که مقام معظم رهبری زمانی اقتدار جمهوری اسلامی را در حوزه فرهنگ دانستند و چیزی قریب به این مضمون فرمودند که اقتدار فرهنگی در یک جامعه به مثابه اقتدار حقیقی است. از این نظر من فکر میکنم که گذاشتن تمرکز بر مسائل فرهنگی هر چه قدر هم که انجام شود باز هم کم است.
علاوه بر این مسائل، ما در همه این سالها با مساله مهمی یعنی مخاطب کودک و نوجوان روبرو بوده ایم که به اعتقاد من مهم‌ترین مخاطبان هر رسانه‌ای هستند. یعنی هم کمیت فوق العاده‌ای در کشور ما دارند و هم اهمیت و کیفیت فوق العاده‌ای دارد به جهت اینکه آینده این کشور را این قشر شکل می‌دهد. به این ترتیب لزوم وجود شبکه‌ای مجزا برای این قشر از جامعه که معمولا در برنامه‌ریزی‌های رسانه‌ای حساب نمی‌شوند برای ما کاملا اثبات شده بود.
این دو جنبه رو بگذارید در کنار اهمیت روزافزون چیزی به نام انیمیشن. پویانمایی امروز دیگر یک صنعت و هنر راهبردی قلمداد می‌شود؛ چرا که هم یک فرم و قالب فوق العاده توانمند برای انتقال پیام است و هم مخاطب حلقه اولش در کشوری مانند ایران خردسالان و جوانان است و علاوه بر این ابزاری است که دیگران برای انتقال حوزه‌های فرهنگی خود و تهاجم در عرصه فرهنگ استفاده می‌کنند؛ از این رو مهم است که ما در این حوزه توجه لازم را داشته باشیم.فکر میکنم این دلایل کافی باشد برای اینکه شبکه ای ویژه انیمیشن و ویژه کودکان و نوجوانان در تلویزیون ایران راه اندازی شود.
تسنیم: اگر موافق باشید، کمی در مورد این بحث انیمیشنی که باز کردید صحبت کنیم. واضح است که انیمیشن ایرانی در ایران جا نیفتاده است و هنوز به مرحله رقابت با انیمیشن‌های غربی نرسیده است. من فکر میکنم یکی از دلایل مهم بحث این است که امروز دیگر واضح است که چیزی به نام انیمیشن در غرب، یک یک مهره واسطه در یک حلقه فرهنگی بزرگ است و ما به انیمشن هنوز به شکل حلقه‌ای وسط یک زنجیره نگاه نمی‌کنیم. انیمیشن در غرب معمولا از کتاب‌های کمیک‌بوک، ادبیات داستانی و یا فیلم‌های سینمایی شروع می‌شود به خلق یک اثر کارتونی منجر می‌شود، اما این جا ماجرا تمام نمی‌شود، از اصطلاحات آن انیشمن که وارد ادبیات عامه می‌شود تا عروسک‌ها، تیشرت‌ها، کلاه‌ها و... سرانجام هم بازی رایانه‌ای می‌شود و ماجرایش ادامه پیدا می‌کند. این اتفاق اما در ایران نمی‌افتد.
ساری: درست است من برای انیمیشن از اصلاح هنر- صنعت استفاده میکنم. این یعنی اینکه پویانمایی صنعتی است که جوهرهاش هنر است اما این صنعت حلقه‌هایی را ایجاد می‌کند که محصولات و صنایع فرهنگی از آن بهره‌مند می‌شوند؛ انیمشین در دنیا اینگونه است که محصولات متعدد فرهنگی به همراه دارد و می‌بینیم کاراکتری که به انیمشین تبدیل می‌شود، هم عروسک آن وجود دارد و هم لوازم التحریر و بازی‌های کامپیوتری آن تولید می‌شود.
پویانمایی از حیث اقتصادی در همه جای دنیا پرشور و درآمدزا است ولی در کشور ما این صنعت به این شکل وجود ندارد و ما گام‌های اولیه این صنعت را طی کرده‌ایم و در آسیب‌شناسی پویانمایی به این مسئله می‌رسیم که اگر صنعت انیمیشن ایجاد شود هم در حیث اقتصادی و هم فرهنگی امکانات زیادی را ایجاد می‌کند، ولی اینکه چرا این اتفاق نیفتاده باید گفت علی رغم اینکه پویانمایی در کشور ما سابقه زیادی دارد اما به شکل جدی‌تر آن، صنعتی که تولید و مخاطب انبوه را مورد خطاب قرار دهد در 2 دهه اخیر شکل گرفته است. در گذشته انیمیشن تنها به شکل هنری دیده می‌شد و آن هم برای قشری خاص و شرکت و حضور در فستیوال‌ها و جشنواره‌های هنری بوده. طبیعتا آن شکل انیمیشن هیچگاه نمی‌توانست منجر به حرکت اثرگذار و جدی شود. ولی از دو دهه اخیر تلویزیون باتوجه به اهداف کلان خود و نیاز‌هایش به این فرم نمایشی، توجه خود را به انیمیشن جلب کرد و مرکز صبا در تلویزیون ایجاد شدکه این مرکز متولی انیمیشن تلویزیون در جهت رفع نیازهای آنتن شد.
در واقع مرکز صبا تلاش کرد در این حوزه سرمایه گذاری کند ولی صنعت انیمیشن منحصر به انیمیشن تلویزیونی نیست، بلکه مجموعه‌ای از حلقه‌ها است که یکی از آن حلقه‌ها انیمیشن تلویزیونی است که حلقه‌ای تاثیرگذاری است. ما در دنیا گونه‌های تلویزیونی، سینمایی، بازی‌ها و تبلیغات انیمیشنی را می‌بینیم که همه آنها کلیتی را تشکیل می‌دهد، البته صنایع جانبی و امکانات صنعت انیمیشن نیز وجود دارد ولی در کشور ما به دلایلی یا هنوز این حلقه‌ها شکل نگرفته و یا به خوبی به هم متصل نشده است. مثلا بخش تاثیرگذار انیمیشن دنیا انیمیشن سینمایی یا انیمیشن پرده است که توانمندی فوق العاده را ایجاد می‌کند ولی ما در ایران این انیمیشن را نداریم، تنها یکی و دو مورد از این انیمیشن را داشتیم ولی هنوز به جریان تولیدی تبدیل نشده است، در حوزه بازی‌ها نیز اینگونه است؛ چرا که در دنیا یک سوم یا یک چهارم بازی‌ها انیمیشنی است و همین مسئله بازار و مخاطب ایجاد می‌کند که این حوزه نیز تازه در کشور در حال شکل گیری است.
بخش ناچیزی نیز مربوط به تبلیغات انیمیشن است و تقریبا عمده و بار اصلی این حوزه به تلویزیون بازمی‌گردد و کافی نیست و ما اصلا خوشحال نیستیم که انیمیشن در تلویزیون تعریف شده است به این دلیل که این کار باعث شده تا بار همه این صنعت به دوش تلویزیون باشد؛ در حالی که ما می‌خواهیم همه بخش‌های این صنعت بخصوص بخش اثرگذار آنکه محصولات اساسی ایجاد می‌کند مانند صنایع عروسک سازی و لوازم التحریر بهره‌مند شویم و قصد داریم که سینما نیز وارد حوزه انیمیشن شود و ما از سینمای رئال در این حوزه استفاده می‌کنیم. طبیعتا آثاری که در سینما تولید می‌شود بخشی از آن به تلویزیون راه می‌یابد اما سینما هنوز وارد صنعت انیمیشن نشده است.
ما در عنصر جذابیت و کیفیت در برخی موارد نمی‌توانیم پوسته‌ها را بشکافیم و گونه انیمیشن تلویزیونی متناسب با قالب تلویزیون است در حالی که گونه انیمیشن سینمایی اینگونه نیست و بسیاری از ظرایف و ریزه کاری‌هایی که در انیمیشن سینمایی وجود دارد اساسا در قالب تلویزیون وجود ندارد و اتفاقا این مسئله همان بخشی است که ایجاد مهارت می‌کند و در ارتقای سطح هنری و کیفی انیمیشن تاثیرگذار است و وقتی این اتفاق نمی‌افتد ما در عنصر جذابیت دچار مشکل می‌شویم و وقتی در عنصر جذابیت دچار مشکل می‌شویم شخصیت‌ها و کاراکترهایی که بعدا می‌خواهند تبدیل به عروسک و نوشت افزار شود شاید به طور کامل واجد جذابیت نباشد و ما در این حوزه نیز با مشکل روبه رو هستیم. قطعا وقتی حلقه‌ها خوب شکل نمی‌گیرد و به هم متصل نمی‌شود، جریانی شکل نمی‌گیرد؛ از این رو انیمیشن بسیار مهم و راهبردی است چرا که کارکردهای فراوان و مخاطبان ویژه‌ای دارد و می‌تواند خدمات ویژه‌ای به بخش فرهنگ ارائه کند؛ البته در کنار این‌ها مباحث اقتصادی نیز مهم است.
وقتی انیمیشن به عنوان یک هنر صنعتی که نوعا جوانان در حوزه تولید با آن سرکار دارند و جوانان پرشوری هستند و می‌توانند در این حوزه ورود کنند و بخشی از حلقه انیمیشن هم است، قطعا در اشتغال زایی موثر است و محصولات فرهنگی از جنس انیمیشن به دلیل اینکه از همه جاذبه‌های بصری استفاده می‌کند، می‌تواند مخاطبان بیرونی هم داشته باشد و این مسئله نشان می‌دهد که انیمیشن موضوع مهمی است اما به اندازه اهمیت آن هنوز همه دست اندرکاران فرهنگی کانون توجه خود را به آن معطوف نکرده‌اند تا این هنر صنعت را به معنای کامل اجرا کنند.
لیوانی: مرکز صبا از سال گذشته 2000 بکوتن دارد که هر کدام پهنای باندش کم است و نمی‌توان ان را به اچ دی تبدیل کرد ولی نگاتیو را می‌توان به اچ دی تبدیل کرد.
علم‌بیگی: بحث عمده‌ای که در این حوزه وجود دارد این است که تجربه کار اقتصادی در حوزه فرهنگی در کل کشور وجود ندارد، به طور مثال فوتبال ما هنوز نتوانسته از لوازم جانبی‌اش درآمدزایی کند و باید گفت این تجربه‌ها هنوز در حوزه‌های دیگر نیز رخ نداده است و قطعا بخش خصوصی نیز باید وارد حوزه پویانمایی شود تا این حوزه بتواند اثرگذاری داشته باشد.
تسنیم: همه این مقدمات درست اما فکر میکنم اولین پیش نیازی که باید در حوزه پویانمایی داشته باشیم این است که باید انیمیشنی ساخته شود که مخاطبان آن را نگاه کنند؛ تا این اتفاق نیفتد هیچ اتفاقی در حوزه انیمشن نمی‌افتد. اما من احساس میکنم انیمیشن‌های ایرانی راه زیادی تا دیده شدند دارند. اگر موافقید کمی در مورد این «دیده نشدن‌ها» صحبت کنیم. من وقتی انیمیشن‌های ایرانی را با انیمیشن‌های هالیوودی مقایسه میکنم یک مسئله برایم به شدت آزاردهنده است. و آن هم این است که انیمیشن‌های هالیوودی کاملا ساده سازی شده‌اند، اما در عین حال عمق دارند و دارند حرف می‌زنند و بعضا مفاهیم پیچیده‌ای را نیز به مخاطب منتقل می‌کند، ولی وقتی از انیمیشن ایرانی صحبت می‌کنیم انگار باید درباره ساده انگاری سخن بگوییم نه ساده سازی. همه چیز به غایت سطحی و به شدت ساده است. در حالی که آن ساده سازی انیمیشن‌های هالیوودی باعث شده است که مخاطب آنها هم فقط کودکان و نوجوانان نباشد و این مسئله به حوزه اقتصادی آنها به شدت کمک کرده است.
ساری: همه انیمیشن‌های دنیا هالیوودی نیست، یعنی آثاری که در قالب این حوزه تولید می‌شود، بخشی از انیمیشن است که البته از لحاظ ظاهری و فنی به خاطر هزینه‌های بالا و تجربه 100 ساله ان‌ها در اوج قرار دارند. ما انیمیشنی که الان از غرب در بازار و تلویزیون خودمان نشان می‌دهیم از بین صد‌ها و هزاران ساعت انیمیشن انتخاب شده است، به عبارت دیگر وقتی تلویزیون آثار خارجی را پخش می‌کند، دوستانمان در بخش تامین برنامه شبکه پویا و دیگر شبکه‌ها گاهی از بین صد‌ها و هزاران ساعت برنامه انتخاب می‌کنند، حال می‌گوییم عجیب فیلم و انیمیشن فوق العاده‌ای است در حالی که آنها از بین هزاران ساعت انیمیشن انتخاب شده است.
البته نمی‌خواهم بگویم باید از انیمیشن ایرانی راضی باشیم، چرا که راه نرفته زیاد داریم ولی باید مقایسه درست انجام دهیم. مقایسه انیمیشن لیمیت کوتاه با یک انیمیشن سینمایی هالیوودی 200 میلیون دلار بودجه مقایسه غلط اندازی است. اما اینکه ما به طور کلی مسیرمان باید چگونه باشد؟ ایا باید انیمیشن را ساده انگارانه تولید کنیم یا ساده سازی؟ و ما معتقدیم باید ساده سازی کنیم و یکی از راه‌های ایجاد این انیمیشن ایجاد مهارت است و قطعا مهارت از طریق تولید کسب می‌شود و انیمیشن یکی از محصولاتی است که تولید در آن اهمیت دارد و کمیت در این حوزه اولویت دارد. البته حد نصابی از کیفیت نیز باید وجود داشته باشد اما چون انیمیشن چون باید جذابیت ایجاد کند و جذابیت گریزی غیر از ایجاد مهارت تجربی و دانش نیست، پس باید تولید داشته باشیم. ما در کشورمان انیمیشن به تلویزیون منحصر شده است و بسته به امکاناتی که در تلویزیون ایجاد می‌شود گاهی امکان سالی 300 و 400 ساعت تولید انیمیشن داریم در حالی که نیاز انیمیشن در کشور چند برابر این تولید است و حتی نیاز تلویزیون نیز بیش از این است. حال اگر بازی‌ها در حوزه انیمیشن توانمند شود، سینمای انیمیشن توانمند شود حتما در طراح، فیلمنامه نویس، ایده‌پرداز، انیماتور، کارگردان مهارت ایجاد می‌شود و وقتی یک تیمی به بلوغ می‌رسد، پیامی که از سوی آنها منتقل می‌شود نیز کارآمد‌تر است و پیام آنها ساده سازی می‌شود نه ساده انگارانه.
کارهای زیادی را نیز در تهران و شهرستان‌ها سراغ داریم که مفاهیم آنها ساده سازی شده است و حتی مفاهیم فلسفی و پیچیده‌ای را نیز مطرح می‌کند. مخاطب اول انیمیشن در ایران کماکان کودکان و نوجوان هستند و قطعا پرسش‌گری مختص چنین سنی است، حال اگر بخواهیم قله‌هایی را پیدا کنیم که با هالیوود مقایسه کنیم، باید گفت که اصلا این مقایسه درست نیست و باید ایران را با متوسط تولیدات اروپا و دنیا مقایسه کنیم و اگر اینگونه نگاه کنیم می‌بینیم که در این حوزه چندان عقب نیستیم و حتی با همت می‌توانیم پیشتاز نیز باشیم. ما در مرکز صبا چشم اندازی داریم که براساس آن، باید به قطب انیمیشن اخلاقی، پاک و دینی تبدیل شویم و این نیز به دلیل متوسط آگاهیمان تعریف شده است در حالی که اگر می‌خواستیم تنها به آثار هالیوود نگاه کنیم نمی‌توانستیم چنین تعریفی داشته باشیم چرا که برای همه بخش‌های نمایشی کشور به اندازه یکی از فیلم‌های هالیوودی هزینه نمی‌شود. مثلا انیمیشن آپ بیش از 150 میلیون دلار هزینه کرده است و علاوه بر هزینه یک تجربه 100 ساله، صنعت بزرگی نیز پشت آن وجود دارد که قطعا ما نسبت به سرمایه گذاری و زمان جایگاه خوبی داریم و اگر بتوانیم این هنر و صنعت انیمیشن را کانون توجه قرار دهیم می‌توانیم حرکات بهتری داشته باشیم.
لیوانی: اینکه ما با هالیوود مقایسه می‌شویم خیلی خوب است، چرا که تنها طی همین 6 و 7 سال اخیر است که رهبری تاکید داشتند حوزه انیمیشن جدی گرفته شده و در همین دوره تزریقات مالی افزایش یافته است ولی کافی نبوده است، البته جرقه‌هایی دیده شده که به نظر می‌رسد، می‌شود این مقایسه را به لحاظ تکنیک انجام شود. اعتقادمان این است که به لحاظ تکنیک شاید هم الان نیز افقی نباشد که نتوانیم به آن برسیم و حتی حوزه‌های مالی که یک دهم و یک صدم هزینه‌های کشور‌ها دیگر است انجام می‌شود ولی به لحاظ تکنیکی همین بچه‌های جوان و معتقد می‌توانند به قله‌ها برسند، و به لحاظ اثرگذاری پشتوانه 100 ساله در سایر حوزه‌ها قابل ملاحظه است و نمی‌توان ادعا کرد که ما به لحاظ ادبیات در اوج هستیم، چرا که فیلمنامه باید از همین حوزه ادبیات نشات بگیرد، بنابراین تجربه ما در حوزه ادبیات داستانی و نمایشی را می‌توان در حوزه سینما و تئاتر دید و وقتی مقایسه می‌کنیم باید گفت که انیمیشن ما به نسبت برخی حوزه‌ها جلو‌تر نیز قرار دارد و تولیدات 3 و 4 سال اخیر ما وقتی در بازار‌ها مطرح می‌شود از این کار‌ها استقبال می‌کنند و این تجربه‌ای است که در حال انجام است. انیمیشن ما در باند پرواز خوبی قرار گرفته ولی سایر مقدماتش فراهم نیست و انشاالله وقتی گشایشی ایجاد شود از اینکه ما با هالیوود مقایسه می‌شود باید خوشحال باشیم.
علم‌بیگی: ما در تامین برنامه‌های این شبکه چون کارهای خارجی را رصد می‌کنیم، کارهای مرکز صبا را نیز رصد می‌کنیم، آن چیزی که الان مطرح می‌کنیم. الان در حوزه انیمیشن در حوزه آسیا و کشورهای عربی کار چندانی انجام نداده‌اند و ما از لحاظ تکنیک از ترکیه و چین بالا‌تر هستیم، «خرس‌های مهربان» که در عید نوروز پخش شد را با مرکز صبا مقایسه کنید و با کار «فرمانروای مقدس» که در سال 84 تولید شده اصلا قابل قیاس نیست که به لحاظ تکنیک «فرمانروای مقدس» از «خرس‌های مهربان» که ساخته چین است، بسیار بالا‌تر است. البته نسبت به هالیوود که مقایسه می‌شود باید گفت که آنها روی داستان‌ها متمرکز شده‌اند، در حالی که وزارت ارشاد و بقیه جاهایی که باید در این حوزه به ما کنمک کنند، اصلا همراهی در این حوزه ندارد و این خلاء مربوط به این ناحیه می‌شود.
ما یک چشم انداز برای مرکز صبا در تلویزیون داریم و آن هم قرار است قطب انیمیشن اخلاقی، پاک و دینی باشد، حال این را نمی‌توان را هالیوود مقایسه کرد مگر اینکه بخشی در هالیوود باشد که بخواهد انیمیشن‌های اخلاقی و پاک تولید کند تنها آن موقع است که می‌توان سطح کیفی ما را با آنها مقایسه کرد. البته باید برای انیمیشن درجه بندی در نظر گرفت، چرا که گاهی انیمیشن‌ها را کلی نگاه می‌کنند و تصور می‌کنند این انیمیشن برای همه مخاطبان است، درست است برخی انیمشن‌ها را همه قشر می‌تواند نگاه کند ولی ما درجه بندی داریم، انیمیشن‌های خردسال، کودک و نوجوان و بزرگسال. گاهی انیمیشنی که برای عام و بزرگسال طراحی شده را با انیمیشنی که برای خردسال تولید شده مقایسه می‌کنید که این قیاس اصلا درست نیست چه به لحاظ محتوا و تکنیک.
ما باید در وهله اول اهداف را مشخص کنیم حال باید براساس اهداف بگوییم که در چه سطحی قرار داریم و باید گفت کارهایی که در مرکز صبا تولید شده به لحاظ تکنیک و کیفیت بسیار بالا‌تر از سطح کارهای تولید شده در کشور ترکیه است، در حالی که ترکیه تولید انبوه انیمیشن دارد و در این زمینه فکر کرده است، ما حتی از چین نیز بالا‌تر هستیم و در رصد‌ها و بررسی‌هایمان سطح کیفی آثار را آنگونه که گفتم دیدیم.
ادامه دارد....
انتهای پیام/
