مذاکرات هسته ای ایران، بهترین ابزار پوتین برای تلافی تحریم های غرب

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری تایم، قرارداد نفتی اخیر بین مسکو و تهران، بخشی از تلاش پوتین برای تلافی تحریم های آمریکا و غرب علیه روسیه است.
در پایان ماه آوریل، پس از اعمال دور اول تحریم های غرب علیه روسیه، پوتین به آمریکا و اروپا هشدار داد که وی اقدامات علیه روسیه را بی جواب نخواهد گذاشت. ظاهرا این سخن وی یک بلوف زنی سیاسی نبود. این هفته، روسیه وضع تحریم هایی علیه کشاورزان و فعالان اقتصادی غربی و همچنین تلاش های دیپلماتیک در ایران را به منظور مقابله با اقدامات غربی ها کلید زد.
اما مهمترین بخش از اقدام انتقام جویانه مسکو و به بیانی، مشکل زا ترین بخش اقدامات این کشور برای غرب، مربوط به قرارداد نفتی روس ها با ایران است. قرارداد نفتی بین تهران و مسکو که روز 5 آگوست منعقد شد، به ایران اجازه می دهد تا نفت خود را به روسیه صادر کند و در مقابل از این کشور تجهیزات و مواد غذایی وارد نماید و از این طریق تحریم های سختگیرانه غربی ها را دور بزند. بدین ترتیب، سال ها تلاش غربی ها برای منزوی ساختن ایران برای تن دادن این کشور به توافق هسته ای می تواند به راحتی به باد برود.
از سال 2006 تاکنون، روسیه یکی از 6 کشوری بوده که در مذاکرات هسته ای با ایران حضور داشته است. انعقاد . اما توافقی جامع در این خصوص در تابستان امسال دست یافتنی به نظر می رسد.
طرح پیشنهاد قرارداد نفتی، بخشی  از تلاش های روسیه برای تقویت اتحاد خود با کشورهای رقیب غرب به خصوص چین، ونزوئلا، کره شمالی، کوبا و ایران در واکنش به تحریم های غرب بوده است. رادزهاب سفروف،  مشاور دولت روسیه در امور ایران در این باره گفت: «پیشنهاد ما تا 20 جولای پا برجا بود، یعنی زمانی که وضعیت شروع به تغییر کرد و فرصت های منحصر به فردی برای  روسیه ایجاد شد.»
تردید های قبلی ایران در خصوص امضای این قرارداد قابل درک بود. روسیه پیش از این زیر توافقاتش با ایران زده بود. مسکو تحت فشار آمریکا و اروپا در سال 2010، از اجرای تعهدات مربوط به قرارداد فروش سامانه اس 300 به ایران امتناع کرد. این بد عهدی روس ها به خوبی در خاطر ایرانی ها مانده بود و آنها را نسبت به انعقاد قرارداد نفت در برابر غذا با روسیه مردد می ساخت. این قرارداد، علاوه بر فراهم کردن زمنیه فروش نفت ایران به زیر قیمت بازار، وزن روسیه در بازار انرژی جهانی را نیز افزایش خواهد داد، نتیجه ای که به گفته حسن بهشتی پور، تحلیلگر ایرانی، تهران ترجیح می دهد از آن اجتناب کند. بهشتی پور می افزاید: «روسیه درحال دنبال کردن یک سیاست انحصارگرایانه است و می خواهد نقشی منحصر به فرد به عنوان قطب تامین انرژی جهان داشته باشد....این در حالی است که در بازار انرژی ایران و روسیه، نه دو متحد، بلکه دو رقیب اند.»
تحریم های غرب اکنون به این دو کمک کرده تا اختلافاتشان را کنار بگذارند. هرچند قرارداد نفت در برابر غذا همچنان در مراحل اولیه خود قرار دارد و تنها یک یادداشت تفاهم ساده توصیف شده است، اما موضع ایران را در دور بعدی مذاکرات با 1+5 تقویت خواهد کرد. کلیف کاپچان، تحلیلگر گروه اوراسیا  در نیویورک گفت: «این توافق به ایران نیرو و اعتماد به نفس لازم  را جهت اتخاذ یک موضع سرسختانه تر در مذاکرات می دهد....تندروها اکنون استدلال قابل پذیرش تری را دارند و خواهند گفت که ایران با انعقاد این توافق در صورت شکست مذاکرات می تواند روی پای خود بایستد.»
هرچند آمریکایی ها به روس ها نسبت به انعقاد چنین قراردادی با ایران هشدار داده اند، اما  ظاهرا این تاکتیک واشنگتن چندان کارگر نیست. با منزوی کردن کشور بزرگی همچون روسیه، غرب زمینه اتحاد کشورهای مخالف امریکا را فراهم می سازد. این گروه از دولت ها می توانند کم کم از طریق حمایت از یکدیگر و انجام مبادلات تجاری متقابل یاد بگیرند که چگونه بر این انزوای ساخته دست غربی ها فائق بیایند و قدرت تاثیر گذاری آنها بر اقتصاد جهانی و تامین انرژی می تواند در نهایت به ضرر غرب تمام شود.
بنابراین، تحریم های بیشتر اصلی ترین سلاح غرب در مقابل شکل گیری چنین اتحادی است. اما آنگونه که تحریم مواد غذایی روسیه نشان می دهد، کرملین آماده است تا برای تضعیف تاثیرات تحریم های آینده غربی ها، پیش دستی کند و خود واردات کالاهای غربی را متوقف نماید. پوتین همچنین می تواند با احیای قرارداد سامانه اس 300، موضع ایران را در مذاکرات بیش از پیش تقویت کند. 
با توجه به روند فعلی تحریم های غرب، روسیه ممکن است در آینده ای نزدیک، جای ایران را به عنوان یک کشور مطرود، در بازار جهانی انرژی بگیرد. پوتین هر کاری انجام خواهد داد تا از این وضعیت جلوگیری کند. در این راه مسکو حتی ممکن است از کارشکنی در تلاش های دیپلماتیک غرب در خصوص برنامه هسته ای ایران نیز بهره بگیرد. بنابراین، هرچند که ممنوعیت واردات مواد غذایی به صادرکنندگان غربی آسیب خواهد زد، اما مذاکرات هسته ای ایران احتمالا اصلی ترین حربه پوتین برای تلافی تحریم  های غرب خواهد بود.
انتهای پیام/ 35