اکراه بعضی سراهای محله از خدمات‌رسانی در حوزه پیشگیری از اعتیاد

مهندس حسین دژاکام در گفت‌وگو با خبرنگار انتظامی خبرگزاری تسنیم، با انتقاد از فعالیت سرای محله‌های تهران و عدم همکاری آن‌ها در موضوع مبارزه با مواد مخدر و همچنین پیشگیری، صیانت و درمان اعتیادT افزود: نزدیک به 12 سال و اندی است که از فعالیت سراهای محله در تهران می‌گذرد تا سال 1388 فعالیت آنها کمابیش تحت نظارت، مشارکت و برنامه‌ریزی شهرداری انجام می‌شد.

وی تصریح کرد: اکنون فعالیت‌های گسترده‌ای در سراهای محله رونق دارد؛ برنامه‌های آنها در زمینه‌های ورزش، سلامت، آموزش، بهداشت و... در چارچوب کارگروه‌های مختلفی همچون کلاس‌های موسیقی، کارآفرینی، گلدوزی و خیاطی و در عین حال برگزاری نمایشگاه‌های غذا و آشپزی، گسترش یافته است، ولی هنوز طرح و برنامه‌ای کاربردی و روشن و مدون در دستور کار سراهای محله قرار ندارد.

دژاکام ادامه داد: در تأیید این سخن می‌توان یادآوری کرد که چندی پیش، احمد مسجد جامعی؛ رئیس شورای شهر تهران هم با نقد عملکرد شورایاری‌ها، از نبود برنامه مدون و فاصله زیاد عمکلکرد آنها از جایگاه واقعی و وظایف تعریف شده‌شان، انتقاد کرده است.

وی یادآور شد: در سال 1391 معاونت امور اجتماعی و فرهنگی (ستاد نظارت راهبردی) با توصیه‌های شورای شهر تهران، پروتکلی را تحت عنوان آشنایی با ساختار، اهداف، وظایف و مأموریت‌های خانه رفاه و خدمات اجتماعی مصوب کرد که پس از آن باید به مواد این پروتکل به‌طور جدی پیگیری و عمل می‌شد.

به گفته بنیانگذار کنگره 60، برنامه‌های خانه رفاه و خدمات اجتماعی در حوزه رفاهی و اجتماعی در پنج کانون رهجویان (افراد معتاد)، امیدهای زندگی (کودکان)، خیرین، ازدواج و گردشگری دنبال می‌شود که از این میان، شناسایی منابع و فعالیت‌های  محلی برای کمک به بهبود افراد معتاد، شناسایی منابع و فعالیت‌های  محلی برای کمک به خانواده‌های افراد معتاد، شناسایی منابع و فعالیت‌های  محلی برای توانمندسازی افراد بهبود یافته، ارائه خدمات پیشگیرانه در باره اعتیاد، اطلاع‌رسانی  در حوزه انواع  مواد مخدر به ویژه مواد مخدر صنعتی و جلب مشارکت مردمی برای کمک به پیشگیری، کاهش و کنترل اعتیاد در سطح محله، از مهم‌ترین اهداف و مأموریت‌های کانون رهجویان به شمار می‌رود.

وی افزود: همان طور که روشن است در مأموریت‌های کانون رهجویان، در باره همکاری و حمایت از تشکل‌های مردمی و انجمن‌های مردم‌نهاد (NGO) آن هم در زمینه‌های مهمی همچون پیشگیری از شیوع بیماری اعتیاد، مهار و درمان آن و کمک به افراد معتاد و آموزش مهارت‌های زندگی به آنان تأکید شده است، با این وجود، هنوز مشخص نیست که به چه علتی، اهتمام در این زمینه، آنچنان که شایسته و انتظار است، در دستور کار و کانون توجه برخی از سراهای محله قرار نگرفته و مغفول مانده است.

دژاکام توضیح داد: حتی گاهی بعضی از سراهای محله با کراهت و به سختی حاضر به همکاری شده‌اند و اگر پیگیری‌های مکرر و توصیه‌های اکید از سوی مقام‌های بالاتری همچون معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری، مشارکت‌های مردمی و بخش آسیب‌های اجتماعی نبود، این همکاری‌ها در سطح پایین هم محقق نمی‌شد، کما اینکه پس از گذشت مدتی از آغاز این همکاری، مدیران این سراهای محله به بهانه‌های مختلف از زیر بار این همکاری که در حقیقت فقط اختصاص دادن فضای محدودی از سراها، آن هم در ساعات محدودی در هفته (مثلا 10 ساعت) به انجمن‌هایی همچون کنگره 60 بوده است، شانه خالی می‌کنند.

به گفته وی، متأسفانه نظام اجرایی در بیشتر سراهای محله، با تغییر در ترکیب افراد شورایاری یا حتی عوض شدن دبیر هیئت امنا به کلی دستخوش تغییر می‌شود تا آنجا که به‌طور کلی قوانین و شرح وظایف اصلی به فراموشی سپرده می‌شود. حتی در مواردی، دبیر هیئت امنای سرای محله استعفا می‌دهد و به دنبال آن، دبیر بعدی به‌طور کلی زیر بار هیچ‌گونه همکاری نمی‌رود و مصوبه‌های دبیر پیشین را قبول ندارد، در حالی که جای این سئوال است؛ مگر می شود مثلا با تغییر رئیس‌جمهوری، بخش مهمی از قانون اساسی نادیده گرفته شود یا اصلا عمل نشود!

دبیر کل جمعیت احیای انسانی کنگره 60 تأکید کرد: به راستی اگر سرای محله‌ای در باره معضلات و مشکلات ریشه‌ای اعتیاد که به ادعای همه مسئولان دلسوز کشوربه آسیب‌های بسیاری در زمینه‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی منجر می‌شود، احساس مسئولیت نکند، پس قرار است در چه زمینه‌ای از این مهم‌تر فعالیت کند. اگر سرای محله‌ای به افراد محل و جامعه پیرامونی خودش خدمت نکند، بهتر است که بسته باشد. چه کسی می‌تواند منکر آسیب‌های مهیب و چند بعدی ناشی از بیماری اعتیاد در جامعه شود؟

وی بیان کرد: جالب است که انجمن مردم نهادی همچون کنگره 60 که حدود 15 سالی است به صورت کاملا علمی، تجربی و کاربردی، به شکلی مجدانه و موفق در امر پیشگیری، مهار و بالاخص درمان اعتیاد، به درجه قابل قبولی از بازدهی و زایش رسیده است و ضمن درمان قطعی انواع بیماران مواد مخدر، راهنمایان متخصص در درمان  اعتیاد را آموزش و پرورش داده است و سال‌هاست به‌طور مستمر با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مرکز مطالعات ملی اعتیاد، ستاد مبارزه با مواد مخدر و دیگر نهادهای مرتبط اعم از بخش‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها و آموزش دانشجویان رشته‌های روان‌شناسی و اعتیاد در حال همکاری است و همه اینها با حمایت‌های مردمی و خود اعضا میسر شده است.

دژاکام همچنین افزود: نکته مهم درباره جمعیت احیای انسانی کنگره 60 این است که همه خدمات این مجموعه به‌صورت کاملا رایگان ارائه می‌شود و از این رو می‌توان از این انجمن مردم‌نهاد به‌عنوان یک ثروت و گنجینه ملی یاد کرد. این مجموعه به حمایت‌های مالی و غیرمالی نهادهای دولتی و شورایاری‌ها نیاز ندارد و برای تداوم فعالیت‌های خود تنها نیازمند مکان و فضایی است تا بتواند کارگاه‌های آموزشی خود را به‌صورت منظم و مرتب و طبق برنامه‌ریزی بلندمدت برگزار کند.

دبیرکل جمعیت احیای انسانی کنگره 60 با تأکید بر اینکه اصلی‌ترین سهم بودجه‌ها و حمایت‌های دولتی در همه ممالک توسعه یافته، به امر خطیر آموزش و پژوهش اختصاص دارد، گفت: وقتی مجموعه آکادمیکی همچون کنگره 60 که یکی از معدود انجمن‌های مردم‌نهاد دارای مجوز فعالیت از سوی وزارت کشور است، به اذعان متخصصان پژوهشگر در حوزه اعتیاد، هم در امر آموزش و هم در امر پژوهش به مراتب مهم و درجات بالایی از رده‌بندی علمی و پژوهشی دست یافته است، آیا نباید دولت با همه وجود از چنین سرمایه ملی و مردمی در راستای تحقق اهداف انسان‌دوستانه و ارتقای کیفی و کمی سطح سلامت و کرامت انسانی جامعه حمایت کند!؟

بنیانگذار کنگره 60 با بیان اینکه فعالیت‌های کنگره 60 تنها در بخش فیزیولوژی و جسم منحصر نمی‌شود، شرح داد: بخش فنی با شناخت فیزیولوژی انسان، عملکرد حس‌ها، شناخت مواد و اثرکرد آنها بر جسم و به‌طور کلی پروتکل درمان جسمی و روانی، خود جهانی مبتنی بر علم و آگاهی و بسیار مفصل و  مبسوط است، ولی همزمان با انجام درمان جسمی در این مرحله، ‌در تغییر نگاه فرد بیمار (مصرف‌کننده) و ارتقای سطح دانش جهان‌بینی او، سهم بسزایی دارد که این خود به برگزاری کارگاه‌های آموزشی ویژه، مستمر و پیگرانه نیاز دارد تا افراد با ارتقای سطح شناخت و دانایی از ظلمت به طرف نور حرکت کنند و به درجه‌ای برسند که درمان در جسم، روان و جهان‌بینی آنان اتفاق بیفتد، به طوری که هرگز نه برگشتی در کار باشد و نه سقوطی دوباره.

وی یادآور شد: اکنون در سرای محله شهرک نفت واقع در اقدسیه و منطقه یک شهرداری تهران، پس از حدود 2 سال همکاری، اعضای شورایاری و هیئت امنا از ادامه همکاری سرباز می‌زنند و با اعلام از طریق نامه به نماینده کنگره 60 در این شعبه، رسما مانع ادامه فعالیت این نمایندگی کنگره 60 شده‌اند.

دژاکام ادامه داد: در جلسه‌ای با حضور نماینده کنگره 60 و اعضای هیئت امنا در خردادماه امسال، اعضای هیئت امنای این سرای محله، هیچ گونه دلیل منطقی و قانونی برای قطع همکاری و ممانعت از ادامه برگزاری کارگاه‌های آموزشی کنگره 60 در این سرای محله ارائه نکردند و تنها بهانه‌های طرح شده در این نشست هم هیچ یک مبنای عقلانی و صحیحی نداشت. به نظر می رسد که اعضای محترم شورایاری به جای حمایت و همفکری در راستای حل مشکلات، به دنبال پاک کردن صورت مسئله هستند.

به گفته وی، در حال حاضر حدود 90 نفر از بیماران اعتیاد در حال درمان در این شعبه هستند و حدود 150 نفر از اعضای خانواده‌های آنان تحت آموزش قرار دارند، که با سرباز زدن اعضای شورایاری سرای این محله، در بلاتکلیفی رها شده‌اند و مکانی برای ادامه درمان و آموزش در اختیار ندارند، در حالی که در مدت حدود دو سال همکاری کنگره 60 با سرای محله شهرک نفت، 55 نفر از مصرف کنندگان مواد مخدر به درمان قطعی رسیده‌اند و حدود 500 نفر از اعضای خانواده‌ها برای کمک به بیماران خود مشاوره شده و راهکار دریافت کرده‌اند. همچنین 150 نفر نیز هم‌اکنون تحت آموزش هستند و حدود یکصد نفر هم معتاد تحت درمان (مسافر) در این شعبه در کارگاه‌های آموزشی کنگره 60 حضور مستمر و فعال داشته‌اند.

دبیرکل جمعیت احیای انسانی کنگره 60 با هشدار در باره شیوع بازگشت افراد تحت درمان به مصرف مواد مخدر در صورت عدم حمایت‌های نهادهای مربوط تأکید کرد: اعتیاد یکی از آسیب‌های زیان‌بار در میان اقشار مختلف جامعه است که عدم حمایت از انجمن‌های مردم‌نهادی که در حوزه آگاه‌سازی و درمان بیماران اعتیاد فعالیت می‌کنند، آسیب‌های این عرصه را دو چندان می‌کند.

انتهای پیام/