نابودی ساختارخویشاوندی،پیری بی محابای جمعیت

 به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم،نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از کش و قوس های فراوان امروز طرح پیشگیری از کاهش جمعیت را در دستور کار خود قرار دادند.طرحی که تاکنون بارها صحبت از آمدنش به صحن علنی شده بود، و هربار به دلیلی از الویت ها خارج وجای خود را به طرح و لایحه ای دیگر داده بود.

سیاستهای گسترده  کاهشی جمعیت ،در دو دهه گذشته و فراگیر شدن شعار"فرزند کمتر زندگی بهتر" اکنون نگرانی ها از کاهش بی حد و حصر جمعیت را افزایش داده است .
این مسئله  چند سالی است که  توسط کارشناسان مختلف و در فضاهای گوناگون علمی  و دانشگاهی مطرح می شود.

مقایسه هرم‌های سنی جمعیت ایران  نشان می‌دهد که ساختمان هرم سنی جمعیت ایران در حال معکوس شدن است.
این وضعیت حاکی از آن است که جمعیت کشور که در حال حاضر جمعیت جوانی است، در سال های آتی به سوی سالمندی متمایل خواهد شد. به بیانی دیگر، در حال حاضر هرم سنی جمعیت ایران در مراحل اولیه انتقال از مرحله جوانی به سالخوردگی جمعیت است.
 

ارقام ارائه شده از سوی مر کز آمار، نشان میدهدکه رشد جمعیت ایران در حال حاضر رقم1/29را نشان می دهد.نرخی که پس از پایان سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390انجام شد بیش از پیش بر نگرانی ها در خصوص کاهش بی محابای جمعیت افزود.

پیش بینی مر کز آمار از کاهش نرخ رشد جمعیت از 1/29درسال به 90به 1/11تا سال 1395حکایت دارد.روند کاهش جمعیت و برهم خوردن ساختار خانواده های ایرانی تبعات گسترده ای می تواند داشته باشد.

پیر شدن جمعیت علاوه بر اینکه نیروی انسانی به عنوان یکی از شاخصه های مهم توسعه هر کشور محروم می کند. تبعات گسترده فرهنگی و اجتماعی را به بار می آورد که برهم خوردن ساختار خویشاوندی یک از این تاثیرات است.

دکتر ابراهیم فیاض استاد مردم شناسی دانشگاه تهران در همین زمینه می گوید: ما باید برای اصلاح جمعیت روی خانواده و قبل از آن روی خویشاوندی بحث کنیم چراکه با ادامه روند تک‌فرزندی ما دو تا سه نسل دیگر با بحران خویشاوندی در جامعه روبرو خواهیم شد.
این استاد دانشگاه تهران راه حل افزایش جمعیت را در تقویت بنیان خانواده می داند و می گوید: "رشد جمعیت تابعی از خانواده است، یعنی اگر خانواده قوی باشد رشد جمعیت رخ می‌دهد.زمانی  که خانواده قوی باشد خود به خود رشد جمعیت را در پی خواهد داشت. از سوی دیگر، اگر در یک جامعه معنویت و اخلاق قوی باشد خانواده نیز قوی خواهد بود،‌ زیرا اخلاقیات و معنویت مبنای تشکیل خانواده است"
ادامه روند تک فرزندی یا دو فرزندی در سالهای آینده، به ناچار بخشی از حلقه های نزدیک خویشاوندی را حذف خواهد کردوناگزیر کودکان نسل آینده از داشتن حداقل یک یا چند نسبت خانوادگی همچون عمو ،خاله ،عمه و دایی  محروم خواهند بود .


کاهش جمعیت جوان و افزایش سالمندان جامعه یکی دیگر مهمترین تبعات  پیری جمعیت است  که ابعاد گسترده فرهنگی واجتماعی به خود می گیرد.
غلامرضا علیزاده جامعه شناس دراین باره  می گوید:« با کاهش جمعیت جوان کشور سرمایه های انسانی و نیروی مولد، پرانرژی و خلاق کاهش پیدا می کند که این موضوع تاثیر بسزایی در توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور دارد. چرا که با کاهش جمعیت به‌تدریج تعداد سالمندان افزایش پیدا می‌کند و هزینه نگهداری، ‌سلامت و درمان سالمندان برای کشور به معضلی جدید تبدیل می‌شود.»

علی اکبر محزون مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال در خصوص روند کاهش جمعیت در کشور می گوید:جمعیت کشور ایران روز به روز در حال کاهش بوده و این اعلام خطری برای کل کشور ایران است.

اما؛افزایش جمعیت در کشور برخی مخالفتها را هم پیش روی خود می بیند، مهمترین استدلال این دسته از مخالفان عدم تناسب جمعیت فعال کشور(15-65سال)با فرصت های اشتغال است.
در عین حال بسیاری از جمعیت شناسان وجود جمعیت جوان فعال را فرصتی حیاتی برای رشد و توسعه هر کشوری میدانند.

این فرصت مهم در جمعیت شناسی را با عنوان " پنچره جمعیتی " تعریف می کنند. براساس این تعریف ، پنجره جمعیتی فرصتی است که بسیاری از کشورها آرزوی رسیدن به آن را دارند و این فرصت زمانی برای هر کشوری ایجاد می‌شود که جمعیتِ در سن کار و فعالیت اقتصادی در آن کشور به حداکثر میزان خود برسد.

دکتر محمد جلال عباسی شوازی جمعیت شناس و استاد دانشگاه اعتقاد دارد که استفاده از این فرصت طلایی می تواند بسیاری از مشکلات جمعیتی ایران را حل نماید.
عباسی شوازی در این خصوص می گوید: در حال حاضر جمعیت ایران جمعیتی جوان است و بیش از دو سوم این جمعیت در سن فعالیت و کار به سر می ‌برند. در صورتی که از این «پنجره جمعیتی» (نسبت بالای جمعیت جوان و دارای توانایی فعالیت اقتصادی) بهره گرفته شده و متناسب با آن شرایط اشتغال و بهره‌ وری ایجاد شود، نه تنها در حال حاضر برخی از مشکلات جمعیتی از جمله تأخیر در ازدواج و فرزندآوری مرتفع خواهند شد، بلکه تولید و بهره‌ وری بالاتر نسل جوان می ‌تواند برای بهتر شدن وضعیت سالمندی آنان نیز مفید باشد.

منبع:سایت هم اندیشی

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.