ساخت محل دائمی نمایشگاه کتاب توسط تشکل‌های نشر با سرمایه خود ناشران
خبرگزاری تسنیم: رئیس تعاونی اتحادیه ناشران استان قم با اشاره به اینکه ساخت محل دائمی نمایشگاه کتاب تهران باید به صورت جد پیگیری شود، گفت: برای ساخت این محل می‌توان از تشکل‌های نشر استفاده کرد، تا توسط تشکل‌های نشر و با سرمایه خود ناشران ساخته شود.
سید محمود حسینی رئیس تعاونی اتحادیه ناشران استان قم در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، گفت: اخیراً مسئولان شورای شهر وعده تأسیس محل دائمی نمایشگاه کتاب تهران را داده‌اند که امیدوارم به نتیجه مطلوب برسد اما من به شخصه پیشنهادم این است که این کار توسط تشکل های نشر انجام شود. می‌توان زمین را در اختیار تشکل‌های نشر گذاشت تا با سرمایه خود ناشران و سهامی که خریداری می‌شود، محل دائمی نمایشگاه کتاب تهران ساخته شود و فضای مناسب نشر توسط خود ناشران احداث شود. این پیشنهاد اولیه من است که با توجه به رویکرد و سیاست وزارت ارشاد مبنی بر واگذاری امور نمایشگاه کتاب تهران به تشکل‌های نشر می‌توان این هم را اجرایی کرد و نمایشگاه در چهار سال آینده به طور کامل در اختیار بخش خصوصی یعنی تشکل های نشر گذاشته شود.
وی در پاسخ به این پرسش که اکنون گویا ظرفیت این واگذاری در تشکل‌های نشر وجود ندارد گفت: چرا چنین اتفاقی در حال انجام است البته برخی رسانه‌ها در این زمینه سیاه‌نمایی کرده و گزارش‌های ناصحیحی را منتشر کردند که خوشبختانه معاون فرهنگی ارشاد نیز پاسخی روشن به این اظهارات داد. با توجه به سیاست های دولت و منویات مقام معظم رهبری مبنی بر تقویت حوزه نشر باید اینگونه اتفاقات از طریق بخش خصوصی انجام شود، اکنون بر اساس اصل 44 قانون اساسی سهم بخش تعاون که باید بالای 20 درصد باشد، هنوز کافی نیست و این وظیفه دولت است که به تقویت بخش تعاون بپردازد و سهم آن به حد نصابی که در اقتصاد به ویژه اقتصاد مقاومتی تعریف شده است برسد. در واقع یکی از پتانسیل‌هایی که باید در اقتصاد مقاومتی فعال شود، تقویت بخش تعاون است. حسن این کار این است که در بخش تعاون سرمایه‌‌های ریز تبدیل به سرمایه کلان می‌شود و می‌توان با آن کارهای بزرگی انجام داد. منتهی افرادی که آشنایی به بخش تعاون ندارند و با رخدادهایی که به وسیله یک ائتلاف به وجود می‌آید، آگاه نیستند گاهی اظهارنظرهایی می‌کنند که موجب کند شدن سرعت انجام کارها می‌شود.
حسینی ادامه داد: در بحث نمایشگاه شأن نمایشگاه این است که ناشر بتواند بخوبی با مخاطب آثار خود ارتباط برقرار کند. این فضای کنونی فشرده و درهم شأن فرهنگ مکتوب جمهوری اسلامی ایران نیست. خود مسئولان نمایشگاه نیز بر آن اذعان دارند، اما فعلاً در وضعیت فعلی از حداقل امکانات استفاده می‌کنیم. ما قائل به این هستیم که ناشر مولف و پدیدآورنده بتواند با مخاطب خود ارتباط برقرار کرده و در یک فضای آرام کتاب خود را ارائه کند. مخاطب نیز در این فضا بتواند به سهولت از کتابی که نیاز دارد، استفاده کند، در حالی که شلوغی و ازدحام فعلی نمایشگاه کتاب تهران این فرصت‌ها را از بین برده است و این برای پیشرفت فرهنگ ما نه تنها مناسب نیست، بلکه مضر نیز می‌باشد، پس باید هرچه سریعتر یک فضای مناسب و خوب ایجاد شود، اگر وزارت ارشاد می‌تواند در این زمینه اقدامی عاجل کند، باید هرچه سریعتر وارد عمل شود، اما ما می‌بینیم که وزارت ارشاد ده‌ها سال است که براین موضوع تأکید می‌کند اما در عمل کاری انجام نمی‌شود. باید برای یک بار هم شده به تشکل‌ها اعتماد کرد تا کار انجام شود. ما هم‌اکنون 6تشکل فعال داریم، 5 تشکل در تهران و یک تشکل مرکزی در تهران به نام تعاونی ناشران سراسر کشور(آشنا) که تمام تشکل‌ها و تعاونی‌های 12 استان را زیر نظر دارد.
وی ادامه داد: ما در مجموع در تهران تمام توان نشر کشور را در دست داریم. که اخیراً نیز به دنبال اصرار معاونت فرهنگی ارشاد جمع شدن تشکل‌ها به دور یک میز برای تشکیل یک واحد منسجم و هماهنگ را داشتیم که همه متفق‌القول شدند ما یک تشکل واحد می‌خواهیم که به زودی آن را تأسیس خواهیم کرد. یا تحت عنوان یک اتحادیه تعاونی کشوری یا یک اتحادیه منسجم مرکزی. البته اگر در قالب یک اتحادیه تشکیل شود، نمی‌تواند کار اقتصادی کند. اتحادیه صنفی مجاز به کار اقتصادی نیست، در مجموع باید تشکل‌های صنفی نشر در قالب انجمن و تعاونی این کار را انجام دهند که انشاءالله به زودی اتفاق می‌افتد.
حسینی تصریح کرد: اگر این اتفاق رخ دهد، نمایشگاه در آینده توسط خود تشکل‌ها اجرا می‌شود. اما فضایی که امروز در نمایشگاه کتاب تهران با تعداد مراجعه‌کنندگان بالا وجود دارد، به نظر من حسن نمایشگاه نیست. برای اینکه فرصت‌های تحقیقاتی را از عده‌ای مولفان و محققان می‌گیرد، تنها راهکار این امر این است که ما نمایشگاه‌های استانی را تقویت کنیم و کتاب به تمام اقشار جامعه در همه استان‌ها و شهرستان‌ها برسد، اگر این اتفاق رخ دهد دیگر در حوزه توزیع کتاب کمبودی نخواهیم داشت. بنابراین مخاطبان از کلیه کشور برای شرکت در نمایشگاه کتاب تهران هجوم نمی‌آورند.
وی گفت: اکنون چون به صورت مرتب نمایشگاه‌های استانی نداریم و دسترسی به کتاب‌ها در استان‌ها به سهولت انجام نمی‌شود، مخاطبان کتاب‌ها به ویژه در بخش آموزشی و دانشگاهی و یا حتی در بخش عمومی به تهران می‌آیند، تا تازه‌های کتاب را در یک فضای مناسب و خوب ببینند. اما اگر از طریق فضای مجازی نمایشگاه‌های استانی و یا سیستم پخش منظم در اختیار مخاطبان قرار گیرد، تا حدودی از بار جمعیت کاسته می‌شود، اما اکنون ما به لحاظ توزیع در جامعه نشر مکتوب دچار مشکل هستیم. اگر چنین اتفاقی رخ دهد فضای نمایشگاه مناسب‌تر و بهتر خواهد بود.
هزینه‌های سنگین پستی بر دسترسی مخاطب شهرستانی به کتاب سایه انداخته است
رئیس تعاونی اتحادیه ناشران استان قم تصریح کرد: در نمایشگاه‌های کتاب استانی فعلی نیز ناشران به صورت گسترده شرکت نمی‌کنند، علاوه بر آن اطلاع رسانی مناسبی نیز وجود ندارد، هم‌چنان که هم‌اکنون یک سایت جامع که تمامی اطلاعات کتاب‌ها را به صورت دقیق و جامع همراه با چکیده و خلاصه‌ای ارائه کند وجود ندارد، افزون بر همه اینها نبود یک سیستم توزیع منظم و مشخص موجب شده تا هزینه های سنگین پستی در ارسال کتاب‌ها بر دسترسی مخاطب به کتاب سایه بیاندازد، برای نمونه برای ارسال یک کتاب سه هزار تومانی نزدیک به 12 هزار تومان هزینه پستی باید صرف شود. این نشان می‌دهد مسئولان باید تدبیری بیاندیشند، چرا که اگر دستری به کتاب آسان باشد، قطعاً بسیاری از مشکلات ما در حوزه کتاب و کتابخوانی رفع خواهد شد.
نمی‌توان انتظار داشت در شرایط گرانی کتاب مردم استقبال خوبی از نمایشگاه داشته باشند
مدیرعامل اتحادیه ناشران قم در پاسخ به این پرسش که سالانه نزدیک به 4 میلیون نفر از نمایشگاه کتاب تهران بازدید می‌کنند و هر سال تقریباً یک پنجم این تعداد کتاب خریداری می‌کنند آیا می‌توان تدبیری اندیشید که امسال خریداران کتاب از نمایشگاه دوبرابر شود گفت: گرانی کتاب سایه بسیاری در این زمینه انداخته است، به گونه‌ای که حتی امسال نسبت به سال گذشته کتاب گران‌تر نیز شده است. ما نباید توقع داشته باشیم که هرسال نسبت به سال گذشته تعداد خریداران افزایش یابد. نمی توان انتظار داشت که در این شرایط و گرانی کتاب مردم استقبال بیشتری از کتاب داشته باشند. ممکن است عده‌ای بگویند مردم در بازدید از نمایشگاه کتاب چند برابر یک کتاب ساندویچ و ... خریداری می‌کنند. این موضوع به نبود فرهنگ مناسب در این زمینه اشاره دارد. در فرهنگ ما فرهنگ این چنین خرید‌هایی در محیط های تفریحی جا افتاده است و مردم معمولاً ترجیح می‌دهند زمانی که به تفریح می‌روند غذایی نیز مصرف کنند، اما این نهادینه نشده که در اوقات فراغت کتاب تهیه کنیم؛ بنابراین گرانی کاغذ موجب می‌شود تا مردم کمتر به خرید آن روی آورند. حتی این مسأله موجب شده برخی از کتاب‌های جامع و فاخر منتشر نشوند.
وی گفت: از طرف دیگر باید در نظر داشت، به هرحال نوعی علاقه وجود دارد که این جمعیت میلیونی را به سمت کتاب می‌کشاند، چرا که می‌تواند در همان ساعت به پارک رفته و یا از سایر مکان‌های تفریحی استفاده کند. اینکه به مصلی می‌ایند و کتاب نمی‌خرند، با توجه به اینکه کتاب برای تمامی ذائقه‌ها نیز وجود دارد، را باید آسیب‌شناسی کرد. من تصور می کنم یکی از این عوامل شلوغی و ازدحام جمعیت در نمایشگاه باشد، من خود بارها مشاهده کرده‌ام که مخاطبان با ورود به سالن شبستان به دلیل ازدحام و گرمای بیش از اندازه بازدید خود را به همان راهروهای ابتدایی محدود کرده و سریع خارج شده‌اند.در کنار این باید اندیشه‌ای برای گرانی کتاب کرد، چرا که با کاغذ بندی 80 هزار تومان چندان علاقه‌ای برای ناشر، نویسنده و مخاطب برای مراجعه به کتاب باقی نمی‌ماند.
این کارشناس نشر با اشاره به بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران گفت: ناشرانی که کتاب‌های غنی و شاخص تولید می‌کنند باید برنامه‌ای برایشان گذاشته شود و زمینه را مساعد کرد تا آثارشان به ناشران کشورهای دیگر معرفی شده و زمینه برای تبادل نشر فراهم شود، بخش عمده‌ای از این کار همت تشکل‌های نشر را می‌طلبد که با کمک وزارت ارشاد این حوزه را فعال کنند. سیاستگذاری اصلی با حوزه وزارت ارشاد است، ولی ما نمی توانیم خارج از قوانین عمل کنیم. در آینده باید یکی از وظایف تشکل‌ها در حوزه‌های مختلف را پیگیری معافیت مالیاتی، نحوه ارتباط با ناشران بین‌الملل، برگزاری کلاس‌های آموزشی لازم و... قرار دهیم.
باید راه صدور کتاب‌های خوب را پیدا کنیم
وی ادامه داد: وقتی یاد گرفته‌ایم که کتاب خوب منتشر کنیم، باید راه صدور آن را نیز پیدا کنیم، اما من فکر می‌کنم بازهم نیاز به آموزش وجود دارد، به هر حال ما زمانی که از نمایشگاه کتاب نام می‌بریم، می‌گوییم نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، بنابراین باید اتفاقی در حوزه بین‌الملل نیز رخ دهد.
در تولید سیگار کار کردیم اما در تولید کاغذ نه
حسینی در ادامه با بیان این مطلب که صنعت نشر نسبت به صنایع دیگر از همه عقب تر و مشکلاتش بیشتر است، برای نمونه در تولید کاغذ هیچ اتفاقی رخ نداده است، در حالی که در صنایع دیگر مثلاً شیشه، سیمان، خودرو و حتی سیگار اقدامات خوبی انجام شده است، اما در حوزه کاغذ نه. ما همچنین در حوزه عمل به دغدغه‌های رهبر انقلاب نیز هیچ کاری نکردیم یکی از منویات ایشان در حوزه کاغذ بود که هیچ اتفاقی رخ نداد. شأن جمهوری اسلامی ایران این نیست که اندیشه‌های اهل علم و فرهنگش را توسط کاغذهای خارجی و وارداتی منتشر کند. در صورتی که زمینه تولید کاغذ در ایران فراهم است، مواد اولیه آن در جنوب کشور موجود است و تنها یک عزم و همت جدی برای تقویت کارخانه‌ها نیاز است، تا بتوانیم بیش از 70 درصد نیاز به کاغذ را برطرف کنیم.
منویات رهبری در زمینه کاغذ را عمل نکردیم
وی ادامه داد: متأسفانه در صنعت کاغذ‌سازی هیچ اقدامی انجام نشد. در صنعت چاپ نیز اکثر دستگاه‌ها فرسوده و متعلق به قبل از سال 2000 است باید وام‌‌هایی ارائه شود تا بتوانیم دستگاه‌ها را نوسازی کنیم. شأن جمهوری اسلامی ایران این نیست که قرآنش نیز در خارج از کشور چاپ شود، در حالیکه ما می‌توانیم همه این ها را سامان دهیم تنها دولت باید همت کند. به منویان رهبر انقلاب در زمینه کاغذ نیز عمل نکردیم.
انتهای پیام/
