چهل چشمه دیروز، سی و سه پل امروز + تصاویر
خبرگزاری تسنیم: یکی از پل‌های تاریخی و البته پراهمیت اصفهان که هرگاه نام این استان را می‌شنویم، تصویر این پل را در ذهنمان تداعی می‌کند، سی‌وسه‌پل یا همان پل اللهوردیخان بوده که این روزها گردشگران زیادی را به سمت خود جذب می‌کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، اگر از تاریخ شهر اصفهان سخن به میان آید، سرگذشت آن تا اعماق اساطیر وافسانه‌ها ریشه دارد و تاریخ این شهر از یک سو به سلیمان ونوح نبی متصل واز سوی دیگر پایگاه نهضت کاوه آهنگر بر علیه ضحاک خون‌خوار معرفی می‌شود.
اهمیت اصفهان به اندازه‌ای است که در اکثر دائره‌المعارف‌های بزرگ جهان مدخلی به آن اختصاص یافته و سفرنامه‌هائی از محاسن و شکوه ظاهری و باطنی آن ازپژوهندگانی چون تاورنیه، شاردن به نگارش درآمده ومظاهر تمدن آن همانند سبک معماری، مکتب فلسفی ومنهج فقهی آن چشم‌گیر است.
اگر نام این شهر پر آوازه را در تاریخ جست‌وجو کنیم از نخستین زیبائی‌های تاریخی که با آن روبرو می‌شویم، سی‌وسه پل بوده که اکثر گردشگران نیز اصفهان را نیز به این پل زیبا می‌شناسند.
سی‌وسه پل یکی از پل‌های زیبا و جالبی که در دوران صفویه بر روی زاینده‌رود احداث شد، این پل که در نوع خود شاهکارى بىنظیر از آثار دوره سلطنت شاه عباس اول است.
در گذشته این پل به پل جلفا نیز نامیده می‌شد، زیرا از این طریق به جلفا که تازه احداث شده بود می‌رسیدند هم‌چنین این پل به اللهوردیخان هم معروف بوده زیرا سردار مشهور شاه عباس اول که به ساختن این پل مأمور شده، به این نام نامیده می‌شود.
این پل در ابتدا داراى 40 چشمه بوده که از هر چشمه آب خارج مىشده، پلى بسیار عریض و طویل و مرتفع، شالوده آن با سنگ و آهک ریخته شده و با آجر و گچ بالا رفته و دو طرف پل آن نرده داشته و موقع طغیان رود تفرجگاه باشکوهى بوده است.
7 دهانه این پل گرفته شده و اکنون 33 دهانه دارد و از این رو به پل 33 چشمه شهرت دارد.
در زمان‌های مختلف این پل را با نام‌های متفاوتی از جمله پل شاه عباسى، پل اللهوردیخان، پل جلفا، پل چهل چشمه، پل سى و سه چشمه می‌خواندند.
سی وسه پل که چهارباغ عباسی را به چهارباغ بالا متصل می‌کند قبلاٌ 40 چشمه داشته اما امروز بیش از 33 چشمه آن باقی نمانده و بقیه آنها مسدود شده است.
پل 295 متر طول و 13.75 متر عرض دارد و در زمره نخستین آثاری است که شاه عباس اول دستور ساختن آن را داده است.
در طرفین پل معبر باریک مسقفی بوده که در سراسر طول پل دیده می‌شود.
سی‌وسه پل دارای یک پیاده رو برای گردش در بالا و یک پیاده رو در پایین است، پیاده رو پائین گذرگاه مسقفی است که میان پایه‌های مرکزی پل و به فاصله کمی از بستر رودخانه ایجاد شده است.
از گفتنی‌هـا دربـاره سـی و سـه پـل اینـ‌کـه در دوران صـفـویه جـشـن آبریزان یا آبریزکان در کنار زاینده‌رود و در نزدیکی این پل برگزار می‌شده که در این جشن که در سیزده تیر هر سال برگزار می‌شد و مردم با پاشیدن آب و گلاب به روی یکدیگر در این مراسم شرکت می‌کردند.
جالب است بدانید که جشن نوروز غالباً از 3 تا 7 شبانهروز دوام مىیافت، گذشته از باغ نقش جهان، پل سی‌وسه پل را نیز آئین مىبستند و چراغان مىکردند و گاه به فرمان شاه عباس بر سر پل مراسم گلریزان صورت مىگرفت، و گل‌هاى فراوان در راه شاه و همراهان او ریخته مىشد.
زمانی که به فرمان شاه 7 شبانهروز جشن نوروزى صورت می‌‌گرفت و بر سر پل گلریزان می‌کردند و چون مردم اصفهان در چراغان و آئین بندى هنر نمائى بسیار کرده بودند، شاه مبلغ 500 تومان از مالیات آن سال را می‌بخشید.
از مصالحی که در ساخت سی‌وسه پل به کار رفته آجر است که در قسمت فوقانی و سنگ در طبقه تحتانی پل است.
پل الله وردیخان که در سال 1011 هجری بنا شده است از آثار مشهور اصفهان است که اکثر سیاحان و جهانگردان به توصیف آن پرداخته‌اند.
یکی از سیاحان که سی‌وسه پل را در اواخر حکومت قاجارها دیده است درباره آن می‌نویسد: این بنای زیبا که با وجود مرور زمان با بزرگی و مشخصات آن سالم مانده، ارزش آن را دارد که برای دیدنش به اصفهان رفت، هر چند احتمالاً از کسی هم انتظار نمی‌رود که برای دیدن شاید باشکوه‌ترین پل جهان چنین کاری بکند.
این اثر در تاریخ 15 دی 1310 با شمارهٔ ثبت 110 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
در حال حاضر وضعیت این پل با قدیمش تفاوت زیادى نکرده است، ایوانچه ها و غرفههاى زیبا و متناسب طرفین پل که جاى نشستن اهالى و عبور و مرور است به همان حالت اولیه باقى مانده است اما خشکی زاینده‌رود این پل تاریخی و پل‌های دیگر اصفهان را از نعمت‌های خداوندی دور کرده است و به گونه‌ای نشاط و طراوت را از او دریغ و رهگذرانش دریغ کرده است.
انتهای پیام/ آ
