ضرورت توجه به امام شناسی در زیارت ائمه اطهار(ع)

حجت‌الاسلام محمدرضا جباری در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در مشهد مقدس، اظهار کرد: امام‌شناسی و شناخت سیره و سلوک امام معصوم(ع) یکی از کارهای محوری در مقوله زیارت با معرفت است و باید در سیره ائمه(ع) اجتهاد صورت گرفته و سیره آنهاتبیین و تحلیل شود و سپس به فراخور سطوح مختلف اجتماع، به جامعه عرضه شود.

این کارشناس تاریخ اسلام و سیره معصومان(ع) افزود: زیارت را می‌توان به معنی ملاقات و ایجاد ارتباط بین فرد زائر و مزور معنا کرد.

وی افزود: گاهی این ارتباط، جسمی بوده و زائر به صورت ظاهری در بارگاه مزور حاضر می‌شود، ولی حقیقت زیارت آن ارتباطات معنوی در قالب ارتباط نفس و جان فرد زائر با نفس و حقیقت فرد است.

مدیر گروه تاریخ موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان اینکه بسیاری در عصر ائمه اطهار(ع) به زیارت حضوری نائل می‌شدند، تصریح کرد: در بسیاری از این دیدارها تنها نزدیکی جسمی و قرب جسمانی حاصل می‌شد، در حالی که حقیقت زیارت حاصل نمی‌شد، زیرا افراد از معرفت لازم برخوردار نبودند.

جباری خاطرنشان کرد: اگر چه امروز ممکن است شیعیان نتوانند به صورت ظاهری به زیارت امام عصر (عج) مشرف شوند و یا تنها در حد زیارت مرقد مطهر، با امام رضا(ع) ارتباط برقرار سازند، اما اگر اهلیت وجود داشته باشد، بی‌شک ارتباط حقیقی برقرار می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: بر این اساس انسان به درجه‌ای از شایستگی و لیاقت می‌رسد که وقتی به زیارت امام رضا (ع) مشرف می‌شود، جانش با آن حضرت مرتبط شده و با حقیقت جان، با آن حضرت سخن می‌گوید.

این استاد حوزه و دانشگاه درجات زائران را متفاوت دانست و با اشاره به اینکه برخی از زائران از معرفت و بصیرت لازم نسبت به امام(ع) برخوردار نیستند، اظهار کرد: با وجود آنکه در مقام نظر، شیعه به زنده بودن ائمه اطهار(ع) معتقد است، اما متأسفانه برخی از زائران آداب زیارت را در محضر ایشان رعایت نمی‌کنند.

جباری تصریح کرد: برخی از اعمال زائران با آداب زیارت و دستورات قرآن سازگار نیست که این‌ها ناشی از فقدان درجه بصیرت لازم نسبت به حقیقت و مقام امام(ع) است.

وی با اشاره به اهمیت مراکز فرهنگی و کارشناسان دینی، تاکید کرد: مراکز فرهنگی مختلف و کارشناسانی که در حوزه امام‌شناسی فعالیت می‌کنند، باید حقیقت امام را در زمان حیات و ممات برای زائر‌ان روشن کنند تا در رفتار زائران تأثیرگذار باشد.

این کارشناس تاریخ اسلام و سیره معصومان(ع) عنوان کرد: یکی از کارهایی که در مورد مسئله زیارت یا در راستای آن باید انجام بگیرد بحث امام‌شناسی و شناخت سیره و سلوک امام معصوم(ع) در زمان حیاتشان است که بحث پر دامنه‌ای است.

جباری با بیان اینکه برخی روایات ناظر بر حیات فردی، حیات اجتماعی، حیات سیاسی، حیات عبادی و روحانی امام رضا(ع) است، خاطرنشان کرد: بی‌شک شناخت زائر با این زوایای زندگی امام(ع)، بر کیفیت زیارت زائران تاثیرگذار است.

وی افزود: معرفی شخصیت رفتاری و گفتاری امام(ع) تاثیر به‌سزایی در رفتار زائران دارد و بر این اساس فرد زمانی خود را یک زائر حقیقی می‌بیند که توانسته باشد به رابطه با معشوقش کمک کرده باشد.

مدیر گروه تاریخ موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به فقدان کارهای محوری در باب سیره‌شناسی ائمه اطهار(ع)، تصریح کرد: جامعۀ ما در سطوح مختلف، نیاز به آشنایی با سیره ائمه(ع) دارد، بنابراین باید اجتهاد در سیره ائمه(ع) انجام گرفته و سیره معصومین(ع) تبیین و تحلیل شود و سپس به فراخور سطوح مختلف اجتماع، به جامعه عرضه شود.

جباری گفت: به عنوان مثال می‌توان زمانی که زائر به حرم امام رضا(ع) مشرف می‌شود، آستان قدس رضوی به فراخور سطح معلومات، جزواتی را که مشتمل بر سیره امام رضا(ع) است در عرصه‌های مختلف، در اختیار زائران قرار دهد تا بدین ترتیب در حرم معصومین(ع) در کنار قرآن و مفاتیح، کتاب‌های سیره‌شناسی ائمه (ع) نیز موجود باشد.

انتهای پیام/ آ