آسیب‌های هدفمندی از زبان ربیعی/ ۲ خطای بزرگ در بحث یارانه‌ها رخ داد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با حضور در همایش امکان سنجی شناسایی گروه‌های درآمدی مشمول یارانه در ایران که در ساختمان وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی برگزار شد. با تاکید بر اینکه هیچ تدبیری نباید امید مردم را مخدوش کند و هیچ امیدی را بدون تدبیر نباید به جامعه تزریق کرد اظهار داشت: گسترش تامین نیازهای اجتماعی و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر به بخش تفکیک‌ناپذیری از وظایف دولت مدرن تبدیل شده است.
وی ادامه داد: تجربه یکصدساله اخیر نظام سرمایه‌داری نشان می‌دهد که حتی در خواستگاه تاریخی نظام بازار آزاد نیزگریزی از این مسئله نبوده است و کشورهای سرمایه‌داری نیز ماهیت دولت‌ها به تدریج به سوی سوسیال دموکراسی رفته است.
ربیعی با تاکید بر اینکه دانش اقتصاد نشان داده است که هم بهبود کارایی سراسری اقتصاد و هم ارتقای بازار سازوکار بدون گسترش زیر ساخت‌های تامین اجتماعی امکان‌پذیر نیست ، افزود: درواقع همانگونه که برای رشد مادی و اقتصاد لازم است  زیرساخت‌های سخت و فیزیکی مانند شبکه‌های آب، راه ، برق ، مخابرات توسعه و بهبود یابد.
وزیر تعاون، کارو رفاه اجتماعی با تاکید برا ینکه دولتی که تمام همت خود را معطوف بهزیر ساخت‌های سخت و فیزیکی توسعه می‌کند و گسترش و ارتقای زیرساخت‌های نرم توسعه غافل می‌ماند در واقع کالبد توسعه را گسترش می‌دهد. بدون آنکه روحی در این کالبد جریان یابد.
ربیعی با تاکید بر اینکه در کشورهای در حال توسعه تجربه نشان داده است که حرکت به سوی نظام اقتصادی بازار آزاد باید یک تور گستره تامینی انجام شود،‌افزود: اگر غیر از این شود با شکست روبرو خواهد شد.
وی گفت: برخی تحلیل‌گران حتی یکی ازعوامل جدی انقلاب اسلامی را شکافت طبقاتی ناشی از انفجار درآمد نفت در اوایل دهه 50 میلادی می‌داند.
وی بیان کرد: برخی از کشورهای آمریکای لاتین علی‌رغم آنکه نرخ رشدهای خوبی را در دو دهه گذشته ثبت کرده اند و سازوکارهای تامین اجتماعی را تاحدودی گسترش داده‌اند ولی همچنان تنش‌هایی را در اجتماع خود دارند که این مسئله نشان می‌دهد توسعه بدون لحاظ کردن زیرساخت نرم بوده است.
ربیعی تاکید کرد: اجرای سیاست های کاهش و یا حذف یارانه در نیم قرن اخیر در کشورهای جهان با خشونت همراه بوده است و مقاومت‌هایی را برانگیخته است .
وی ادامه داد: متقابلا نیز میلیاردها دلار ثروت ملت‌ها از سوی دولت‌های عوام‌زده و توده‌گرا برای جلب آرای توده‌ها به سوی خود در طرح‌های آرمان‌گرایانه و عوام پسندانه نابود شده است.
ربیعی تاکید کرد: اکنون در نقطه‌ای هستیم که از یک سو در پشت سر خویش تجربه‌های عظیم سایر ملل و نیز تجربه‌های سه سال اخیرهدفمندی سازی در کشور را داریم و از سوی دیگر با ضرورت‌ها و تنگناهای اقتصادی جدی روبرو هستیم که این مسئله بازنگری در طرح هدفمندی را ضروری ساخته است.
وی ادامه داد: به همین دلیل اکنون دیگر نه اجازه خطا داریم و نه فرصتی برای اصلاح بنابراین باید دقیق،‌صحیح و صریح به اتخاذ تصمیم راهبردی دست بزنیم.
ربیعی بیان کرد: در تدوین و تصویب طرح هدفمندی یارانه‌ها نه تجربه موفق کشورهای پیشرفته در خصوص حذف جدی اما تدریجی و بلند مدت یارانه انرژی مورد توجه قرار گرفت و نه تجربه کشورهای در حال توسعه در مورد حذف یارانه همراه با پرداخت جبرانی با فقرا لحاظ شد.
وی بیان کرد: حذف یکباره و شتابزده یارانه‌ها همراه با پرداخت یارانه سراسری به کل جمعیت کشور دو خطای عمده طرح هدفمندی یارانه ها بود که آسیب‌ها و پیامدهای آن برای جامعه و اقتصاد ایران تا سالها و شاید ده‌ها سال برجای خواهد ماند.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: تجربه کشورهای غربی نشان می‌دهد که در برخی از آنها یارانه حامل‌های انرژی طی دوره مدتی گاه تا پانزده سال به تدریجی حذف شده است.
وی اظهار داشت: تجربه کشورهای در حال توسعه نیز حاکی از آن است که اگر حذف یارانه‌ها همراه با شناسایی و پرداخت یارانه نقدی صرفا به فقرا باشد و با روستاها و شهرها به گونه‌ای متفاوت برخورد شود و درآمدهای حاصله صرف گسترش نظام تامین اجتماعی شود و برای برخی بخش های آسیب  پذیر تولیدی سیاست های جبرانی ویژه طراحی و اجرا شود سیاست اصلاحات یارانه‌ای می‌تواند موفق باشد.
ربیعی تصریح کرد: متاسفانه طرح هدفمندی یارانه‌ها بدون توجه به تجربه‌های عظیم کشورها بدون شناسایی گروه‌های هدف به شیوه شتاب زده تصویب و به اجرا درآمد.
وی در بیان نقاط ضعف این قانون تاکید کرد: یکی از نقاط ضعف جدی این قانون آن بود که نه تنها برای اجرای یک جا و سراسری در کل بخش‌های اقتصادی و جامعه ایران تصویب شد بلکه فاقد طراحی یک مرحله آزمایشی کوتاه مدت برای درک خطاها و ازمون مشکلات اجرایی و احتمالی آن بود.
وی با بیان اینکه در اجرای این قانون هیچ سازوکار خوداصلاحی طراحی نشده است افزود: اکنون با انبوه خطاها و مشکلات اجرایی در قانون هدفمندی یارانه‌ها روبرو هستیم که اینها در سه سال اجرا‌، شناسایی کرده‌ایم.
ربیعی بیان کرد: دولت یازدهم در شرایط حساسی قرار گرفته است که از یک سو باید نشاط و امید را در جامعه حفاظت و حراست کند و از سوی دیگر باید فکری برای شکاف عظیم هزینه و درآمد دولت کند که هر روز در حال گسترش است.
وی افزود: شکافی که ناشی از اجرای هدفمندی یارانه‌ها است باعث شده است که برای اجرای آن کارهای زیادی صورت گیرد.
وی ادامه داد: ایجاد کسری بودجه، استقراض از بانک مرکزی و نهایت افزایش نقدینگی از آسیب‌های اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها است که بی‌گمان دود ادامه چنین مسیری به چشم قشرهای آسیب پذیر خواهد رفت.
ربیعی ادامه داد: بدون شناسایی و تفکیک مرحله‌ای و تدریجی گروه‌های کم درآمد وحذف تدریجی و مرحله‌‌ای گروه‌های پردرامد تداوم طرح هدفمندی یارانه ها به شکل کنونی امکان پذیر نیست.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بیان کرد: شیوه پرداخت یارانه‌ها و عدم تناسب منابع و مصارف آن دو معضلی است که از آغاز تصویب و اجرای این قانون مورد نقد بسیاری از کارشناسان اقتصادی قرار گرفته سات.
وی با بیان اینکه منابع یارانه یکی از منابع رانت است افزود:هرجا رانتی وجود داشته باشد افراد و گروه‌های سودجو وسوسه و تحریک خواهند شد که البته این وسوسه و تحریک محصولی جز فساد نخواهد داشت بنابراین برای پرهیز از گسترش مناسبات فساد آمیز چاره ای جز شناسایی قشرهای نیازمند و گروه‌های آسیب پذیر در کمال آرامش نداریم.
وزیر کار، رفاه اجتماعی افزود: ما در واقع نه تنها برای پرداخت یارانه نقدی نیازمند گروه‌های کم درآمد هستیم بلکه اصولا سیاست گذاری در همه حوزه‌های مربوط به ماموریت‌های دولت‌های رفاه مانند حوزه‌های سلامت، آموزش، تامین اجتماعی و سرمایه گذاری در خدمات اجتماعی نیازمند تدوین نقشه فقر کشور هستیم.
ربیعی بیان کرد: موفقیت در تداوم اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها مستلزم دو حرکت همزمان است نخست یافتن راه‌هایی برای شناسایی گروه‌های کم درامد و نیازمند و دیگری دستیابی به اجماع میان سیاست‌گذاران ارشد برای خروج اقتصاد ایران از دور باطل افزایش نرخ ارز، که افزایش نرخ تورم و آنگاه افزایش هزینه‌های دولت را در پی دارد.
وی با اشاره به اینکه رهبر معظم انقلاب فوری ترین هدف تشکیل نظام اسلامی را استقرار عدالت اجتماعی و قسط اسلامی می داند گفت: براین اساس می‌توان گفت تلاش برای هدفمندکردن واقعی و هدایت اقتصا د ایران به نحوی که چرخه‌های مولد ناکارآمدی، فقر و تبعیض در آن از بین برود هدفی مقدس، دینی و انقلابی است.

انتهای پیام/