دهه کرامت و ضرورت اقدامات راهبردی

به گزارش خبرنگار گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، از یکم ذیقعده سالروز میلاد حضرت معصومه(س) تا یازدهم ذیقعده سالروز میلاد امام رضا(ع) چند سالی است که در کشور ما با عنوان دهه کرامت نامگذاری شده است.کرامت و کریم و واژه‌های هم ریشه با این لغات در فرهنگ اسلامی کاملا شناخته شده‌اند؛ زیرا هم در قرآن کریم و هم در روایات معصومان، علیهم‌السلام، به وفور این واژه‌ها را می‌توان یافت. برداشت کلی از کرامت در اندیشه اسلامی این است که خداوند برای انسان ظرفیت بی‌انتهایی قرار داده و او را ذاتا دارای کرامت و منزلت ویژه نسبت به سایر مخلوقات آفریده است که همین ویژگی ایجاب می‌کند تا بشر همواره مسئولیت‌های سنگین‌تر در قیاس با سایر مخلوقات هستی بر عهده گیرد.داشتن عقل و اختیار این امکان را به بشر داده است تا خود راه درست را برگزیند و کرامت ذاتی خدادادی را پاس دارد یا اینکه به ضلالت و پستی تن دردهد و ذلت دنیا و آخرت را برگزیند.

وقتی به این گستره مفهومی کرامت در اندیشه اسلامی توجه کنیم در می‌یابیم که اولیای الهی و بزرگان دینی و در سطح پایین‌تر علما و مصلحان درد‌آشنا چون قدر کرامت ذاتی خود را بیشتر دانسته و برای ارتقای کرامت اکتسابی خود زحمت بیشتر کشیده‌اند به طبع نقش الگو و راهنما را برای دیگر انسان‌ها به دست آورده‌اند و همواره تلاش کرده‌اند تا دیگر انسان‌ها نیز کرامت خود را پاس بدارند و برای توسعه داشته‌های اکتسابی ارزشمندی همانند علم، اخلاق، معنویت، عمل صالح و کمک به هم‌نوعان نیز بکوشند. بر این اساس، وقتی صحبت از دهه کرامت می‌شود همه توجه‌ها باید معطوف به این باشد که در این دهه بار دیگر بازاندیشی به عمل آوریم که تا چه اندازه از حیث فردی یا اجتماعی، کرامت ذاتی خدادادی خود و دیگران را پاس داشته‌ایم و تا چه اندازه برای ارتقای کرامت اکتسابی خود و دیگران تلاش می‌کنیم.مدیران اجتماع در چنین مناسبتی باید صادقانه به مردم گزارش بدهند که برای حفظ کرامت انسان‌ها در سال گذشته چه کرده‌اند و برای سال آینده چه برنامه هایی دارند.

کرامت انسان‌ها در صورتی تأمین می‌شود که در ابعاد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سایر زمینه‌ها بسترهای اجتماعی و امکانات به نحوی فراهم باشد که هیچ فردی با تحقیر و ذلت بی‌عدالتی مواجه نشود.برای مثال اگر شهروندی سر و کارش با نظام قضایی یا انتظامی افتاد و بی‌احترامی ندید و احساس کرد که شرافت انسان بودن وی پاس داشته می‌شود و حق و حقوق وی در ابعاد مختلف محترم است، رضایت خود را از برنامه‌ها و عملکردهای مربوط در حیطه صیانت از کرامت انسانی بیان خواهد کرد.اگر همین روند را مردم در بیمارستان، شهرداری و مراکز آموزشی، پرورشی و هنری و سایر نهادها ببینند یا ناچار نشوند برای تأمین هزینه‌های جاری زندگی خود چند شغل داشته باشند و اصلا انسان بودن خود را فراموش کنند، به‌طبع جامعه‌ای سرشار از رفتارهای کریمانه خواهیم داشت.

وقتی رفتارهای کریمانه در روابط اجتماعی انسان‌ها جای خود را به نفاق، دروغ‌گویی، ناهنجاری، پرخاشگری، خشونت‌ورزی و بی‌عدالتی دادند باید در وهله نخست این علامت هشدار را دریافت که برنامه‌ها و ساختارهای کلان ما در راستای صیانت از کرامت انسان‌ها نبوده یا اشکالات اساسی در آن وجود داشته است وگرنه این همه زشتی تولید نمی‌شد.پس به جای اینکه با معلول‌ها خود را سرگرم کنیم باید سراغ علت و عامل اصلی برویم و با حذف رویکردهای ضدکرامت ولو با هر توجیهی صورت گرفته باشد، کرامت‌ورزی را در جامعه نهادینه کنیم تا انسانیت، شفقت و زیبایی بر رفتارهایمان حاکم شود.

جامعه ملی اگر سرشار از زیبایی کرامت باشد جامعه جهانی را نیز تحت تاثیر خود قرار خواهد داد و این‌گونه رسالت جهانی اسلام را نیز بهتر به سرانجام خواهیم رساند.نباید خود را فریب دهیم و به یکسری ظواهر و برنامه‌های تبلیغی و کلیشه‌ای بسنده کنیم و مدعی باشیم که کرامت انسان‌ها وضع خوبی دارد و جای نگرانی نیست! نکته دیگر اینکه کرامت، امروزه در ادبیات حقوقی بین‌المللی نیز جای خود را باز کرده و مبنای بسیاری از تصمیمات و تفسیرهای حقوقی واقع می‌شود. به عبارت دیگر، بنیان حق‌های انسانی در جهان معاصر بر همین واژه استوار شده است و فیلسوفان و متفکران زیادی در این خصوص در سراسر جهان به تولید فکر و اثر در زمینه کرامت پرداخته‌اند.

در اکثر اسناد بین‌المللی حقوق بشر نیز این واژه وجود دارد. با لحاظ واقعیات یاد شده، حرکت نگران‌کننده‌ای که در سطح جهانی از سوی برخی از دولت‌های مغرب زمین دیده می‌شود این است که تلاش دارند تا با ارایه تفسیرهای خودساخته و متکی بر لذت‌جویی از کرامت انسان‌ها، تصویری از انسان ارایه کنند که اگر در مسیر بی‌منطق لذات حرکت کرد کریم محسوب می شود وگرنه کرامت او در خطر است. این تفسیر نادرست از کرامت باعث شده است که برخی انحراف‌های رفتاری در غرب شکل گیرد و به سراسر جهان صادر شود و اگر کسی در مقابل این رفتارها موضع بگیرد متهم به مقابله با کرامت انسان‌ها می‌شود، حال آنکه بشر هر چه اخلاقی‌تر ، فرهیخته‌تر و عقلانی‌تر حرکت کند در راستای کرامت ذاتی و توسعه کرامت اکتسابی خود قدم برمی‌دارد نه اینکه خود را به حیوانات نزدیک‌تر سازد و صفات حیوانی را در خود تقویت کند.

در دهه کرامت باید به این ابعاد آسیب‌های جهانی در حیطه کرامت نیز فکر کرد و از محافل فکری و فرهنگی این مطالبه را داشت که در قبال این آسیب‌ها فعال باشند و مطالب عالمانه و عمیق و کاربردی تولید و به جهانیان ارایه کنند تا روند صیانت از کرامت انسان‌ها در سطح جهانی با آسیب‌های غیرقابل‌جبران مواجه نشود.امید آنکه همه ما مشمول عنایات امام رضا(ع) و خواهر بزرگوارشان حضرت معصومه‌(س) قرار گیریم و با بهره‌مندی از این الگوهای جاودان قدم‌های موثری برای گسترش فضای کرامت و انسانیت و معنویت در سطح کشور عزیزمان و سراسر جهان برداریم.

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.