انقلاب اسلامی و بسیج؛ دو نمونه موفق جنبش‌های اجتماعی در تاریخ معاصر ایران

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم حسام الدین آشنا مشاور رسانه ای رئیس جمهور که اخیرا نیز در معاونت سیاسی ریاست جمهوری نیز مستقر شده است در مراسم تاسیس بنیاد اندیشه متمایز،انقلاب اسلامی را حاصل یک جنبش اجتماعی دانست و گفت:جنبش اجتماعی که منجر به شکل گیری انقلاب اسلامی شد در نقاط مختلف کشور پراکنده بود اما تحت یک رهبری واحد که در خارج از کشور حضور داشت هدایت می شد.

مشاور رسانه ای رئیس جمهور زمینه های شکل گیری جنبش های اجتماعی در جمهوری اسلامی را مساعد عنوان و تشریح کرد:یکی از جنبش هایی که پس از انقلاب تشکیل شد بسیج بود.در زمان 8 سال جنگ تحمیلی بسیج از دل محله ها بیرون آمد. عامل اصلی شکل گیری جنبش هایی این چنینی اصل احساس مسئولیت است.

وی در ادامه از نبود یک سازوکار مشخص به عنوان یکی عوامل تشکیل جنبش های اجتماعی یاد و تصریح کرد:هرجایی که جنبش های اجتماعی تشکیل میشود مطمئنا یک نقص در کار دولت وجود دارد.به بیان دیگر به دلایل مختلف دولت ها از برخی از امور غافل می شوند و این وظیفه ی جنبش های اجتماعی است که این هشدار را به دولت وارد کنند تا دولت بتواند عملکرد مناسبی داشته باشد.

آشنا به وابسته نبودن جنبش های اجتماعی اشاره و گفت: وقتی یک دولت در حال تصمیم گیری و سیاستگذاری است سوال اصلی که مطرح می کند این است که مسئله چیست؟پس از آن هریک از اعضا یک نظریه ای را مطرح میکنند و سعی دارند تا نظر خود را به عنوان الویت تصویب کنند. اما جنبش های اجتماعی که به هیچ ارگان و یا نهادی وابسته نیستند سعی دارند الویت های مردم را برای دولت مطرح کنند تا مشکلات مردم برطرف شود.

مشاور دکتر روحانی در حوزه رسانه اضافه کرد:جنبش های اجتماعی به ما یادآوری میکنند که ضعف برنامه ریزی کجاست.اگر نگاه دولت به جنبش های اجتماعی این باشد که عده ای میخواهند براندازی کنند مطمئنا جنبش های اجتماعی موفق نخواهند بود اما اگر این نگاه را داشته باشیم که جنبش های اجتماعی برای کمک به دولت فعالیت می کنند و بدون آنها نمیتوان جامعه را اداره کرد شاهد یک جامعه سالم با مشارکت مستقیم مردم خواهیم بود.

وی در بخش پایانی سخنان خود ضمن ابراز امیدواری از حمایت دولت در برابر تشکیل جنبش های اجتماعی گفت:متاسفانه برخی از کارهای صورت گرفته در کشور هوشمندانه نیست.به عنوان مثال دشمن می گوید که میخواهیم از طریق اینترنت به ایران ضربه بزنیم.ما هم سایت ها و اینترنت را می بندیم و با این کار نارضایتی ایجاد می کنیم.اما دشمن هیچ کاری نمی کند و ما خودمان باعث ضربه زدن به خودمان می شویم.امیدوارم نگاهی که به جنبش های اجتماعی داریم اینگونه نباشد زیرا مطمئنا هیچوقت دشمن آشکارا نمی گوید که من از طریق جنبش اجتماعی میخواهم ضربه بزنم.

شهرام گیل آبادی از اساتید رسانه و هنر روز گذشته در مراسم تاسیس بنیاد اندیشه ممتاز جنبش های اجتماعی را ساختارمندترین و جدی ترین مباحث روز جهان دانست و تشریح کرد:لازمه یک جامعه سالم وجود جنبش های اجتماعی است.رفتار فردی به رفتار اجتماعی تبدیل شده،پس از آن گروه اجتماعی و در نهایت جنبش های اجتماعی تشکیل میشود.علت اصلی تشکیل جنبش های اجتماعی وجود یک نیاز مشترک باعث خواهد شد تا افرادی کنار یکدیگر قرار بگیرند و کم کم فضای ایجاد یک جنبش اجتماعی شکل بگیرد.

این استاد رسانه افزود:مدل های شکل دادن به جنبش های اجتماعی بسیار پیشرو هستند.گروه های مختلف نظام های مختلف را شکل می دهند و حلقه های گوناگونی را ایجاد میکنند و درنهایت یک جنبش اجتماعی را تشکیل می دهند.به عنوان مثال می توان به فضای مجازی اشاره کرد که امروزه در تشکیل جنبش های اجتماعی تاثیر به سزایی دارند.
وی در بخش دیگر سخنان خود به موضوع جنبش های اجتماعی از ابتدای انقلاب تا کنون پرداخت و گفت:جنبش های اجتماعی که در شکل گیری انقلاب موثر بودند،پس از پیروزی انقلاب و وقوع جنگ تحمیلی دارای هویت اجتماعی شدند.اما سوال اینجاست که ما با این هویت اجتماعی چه کردیم؟

گیل آبادی در ادامه فکر مشترک اولین عامل تشکیل یک جنبش اجتماعی عنوان و تصریح کرد:پس از آنکه یک فکر مشترک برای ایجاد جنبش اجتماعی بوجود آمد باید ساختارهای مشخص ایجاد شود.رکن دیگر یک جنبش اجتماعی انگیزش و هدف مشترک نیز می باشد که در مراحل بعدی ایجاد جنبش تعریف می شوند.البته باید این نکته را مد نظر داشته باشیم که نهادهای امنیتی در حوزه امنیت نرم برای هدایت کردن این فکر مشترک و در نهایت کنترل جنبش های اجتماعی فعالت دارند.

این کارشناس رسانه از ضعف در حوزه برنامه ریزی فرهنگی به عنوان مهم ترین مشکل موجود بخش فرهنگ یاد و تشریح کرد:در برنامه ریزی های اجتماعی آن چیزی که نادیده انگاشته می شود فرهنگ است.اگر ما به یکی از وظایف رسانه یعنی دغدغه زایی بنگریم متوجه خواهیم شد که سیاستگذاری مشخص و مدونی در حوزه فرهنگ نداریم.اگر بخواهیم یک برنامه ریزی فرهنگی داشته باشیم باید نظریه های فرهنگی تولید کنیم.

وی در بخش پایانی سخنان خود گفت:فضای فرهنگ باید تخصصی بشود.متاسفانه امروزه کسانی متصدی امر فرهنگ هستند که در زمینه کار فرهنگی فعالیتی نداشتند.اگر دولت نداند که در زمینه فرهنگ چه کار میخواهد بکند نمیتواند از جنبش های اجتماعی که یکی از فعالیت شان فرهنگی است حمایت کند.به دلیل نبود یک استراتژی فرهنگی است که بیشتر کارهای صورت گرفته در حوزه فرهنگ حالت دفاعی دارد.

انتهای پیام/