ناحیه‌ای در مرز آسیا و اروپا میان دریای خزر و دریای سیاه است که رشته‌کوه قفقاز در آن واقع است. قفقاز جنوبی شامل کشورهای جمهوری آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و بخشهای کوچکی از شمال باختری ایران و شمال خاوری ترکیه می‌شود. اما قفقاز شمالی جزئی از روسیه است و شامل جمهوری‌های خودگردان داغستان، چچن، اینگوشتیا، اوستیای شمالی-آلانیا، کاباردینو-بالکاریا، کاراچای-چرکسیا، سرزمین کراسنودار، آدیغیه و سرزمین استاوروپول می‌شود.
اوج گیری تقابل دولت و کلیسا در ارمنستان با بازداشت اسقف اعظم
تلاش نیروهای امنیتی ارمنستان برای بازداشت اسقف میکائیل اجاپاهیان در کلیسای جامع «اچمیادزین» با مقاومت حامیان کلیسا ناکام ماند و به درگیری منجر شد. این اسقف ارشد که به فراخوان برای «کودتای نظامی» متهم شده، سرانجام همان شب خود را تسلیم مقامات کرد.
چرخش نافرجام ارمنستان به غرب و تلاش برای آشتی با ترکیه
سیاست خارجی دولت ارمنستان و تلاش آن برای فاصله گرفتن از متحدان سنتی و چرخش به سمت غرب، ایروان را در موقعیت ژئوپلیتیکی شکننده‌ای در قفقاز جنوبی قرار داده و چشم‌انداز عادی‌سازی روابط با آنکارا و باکو را با چالش‌های پیچیده‌ای روبرو کرده است.
چرخش بوداپست به شرق؛ مجارستان استقلال انرژی خود را در اوراسیا می‌جوید
مجارستان در یک اقدام راهبردی برای مقابله با فشارهای اقتصادی اتحادیه اروپا و تضمین آینده انرژی این کشور، میزبان نشست غیررسمی سران «سازمان کشورهای ترک» بود. در این نشست بر لزوم چرخش به شرق و تقویت نقش بوداپست در نظم نوین جهانی تأکید شد.
پایان رؤیای غربی؛ گرجستان نهادهای اروپایی و ناتو را منحل می‌کند
دولت گرجستان در اقدامی که نشانگر تشدید شکاف با غرب است، از انحلال مرکز اطلاع‌رسانی ناتو و اتحادیه اروپا خبر داد.
سربازگیری اجباری در قفقاز شمالی و شبح جنگ داخلی در روسیه
کرملین به دلیل تلفات سنگین در جنگ اوکراین با کمبود نیرو مواجه شده و به سربازگیری اجباری و گسترده از منطقه مسلمان‌نشین قفقاز شمالی روی آورده است. این اقدام خشم عمومی در داغستان را برانگیخته است.
پشت پرده درگیری پاشینیان با رهبر کلیسای ارمنستان چیست؟
نخست‌وزیر ارمنستان با متهم کردن رهبر کلیسای حواری این کشور، به فساد اخلاقی و سیاسی، دور جدیدی از تقابل شدید میان نخبگان سیاسی و مذهبی را کلید زده است؛ اقدامی که بسیاری آن را تلاشی برای هموار کردن مسیر عادی‌سازی روابط با آذربایجان و ترکیه می‌دانند.
گرجستان و مجارستان در برابر اتحادیه اروپا متحد می‌شوند
نخست‌وزیر گرجستان در سفری به بوداپست و در دیدار با همتای مجارستانی خود، بر لزوم اتحاد دو کشور در برابر «چالش‌های مشابه» تأکید کرد. این دیدار که با انتقاد شدید دو طرف از سیاست‌های اتحادیه اروپا همراه بود، نگرانی بروکسل را برانگیخته است.
چرخش گرجستان؛ از سرمایه‌گذاری چین تا تعمیق روابط با ایران
گرجستان که زمانی پیشتاز همگرایی با غرب در قفقاز جنوبی محسوب می‌شد، در حال یک چرخش راهبردی به سوی شرق است. تعمیق روابط اقتصادی با چین و ایران و توافقات سرمایه‌گذاری جدید، در بحبوحه تیرگی روابط با آمریکا و اروپا، نگرانی کارشناسان غربی را برانگیخته است.
مشارکت راهبردی جمهوری آذربایجان و ویتنام
سفر دبیرکل حزب کمونیست ویتنام به باکو با ارتقای روابط دو کشور به سطح «مشارکت راهبردی» و امضای توافقات متعدد همراه بود. این همکاری‌های جدید که حوزه‌های انرژی، دفاع و تجارت را در بر می‌گیرد، با تمرکز ویژه بر حمل و نقل و لجستیک، صورت می‌گیرد.
واکنش رسانه‌های باکو به تجاوز اسرائیل؛ همراستا با تل‌آویو
در پی تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک ایران، رسانه‌های جمهوری آذربایجان با اتخاذ یک راهبرد هماهنگ، از محکوم کردن این اقدام خودداری کرده و به عادی‌سازی آن پرداختند؛ این رویکرد شامل خنثی‌سازی زبانی و بازنشر پروپاگاندای دشمن بود، نه یک موضع بی‌طرفانه.
تلاش جدید برای استیضاح پاشینیان؛ چالش اپوزیسیون و کمبود رأی
فراکسیون «افتخار دارم» به رهبری سرژ سرکیسیان، رئیس‌جمهور سابق ارمنستان، طرح عدم اعتماد به نیکول پاشینیان را کلید زده و مدعی است هدفش نه کسب قدرت، بلکه صرفاً «تغییر حکومت» است. این طرح با چالش‌های جدی از جمله کمبود رأی در پارلمان مواجه است.
فشار مسکو و تعلل ایروان در تصویب سازمان بین‌المللی زبان روسی
در بحبوحه تلاش ارمنستان برای فاصله گرفتن از مسکو، وزیر آموزش این کشور اعلام کرد: ایروان «ملاحظاتی» در مورد توافقنامه تأسیس «سازمان بین‌المللی زبان روسی» دارد. این موضع در حالی اتخاذ می‌شود که پاشینیان برای تصویب این توافقنامه تحت فشار قرار داد.
امضای قرارداد گازی ۱۰ ساله میان جمهوری آذربایجان و آلمان
شرکت ملی نفت جمهوری آذربایجان (سوکار) و شرکت دولتی انرژی آلمان قراردادی ۱۰ ساله برای صدور گاز طبیعی آذربایجان به آلمان امضا کردند. بر اساس این قرارداد، سالانه تا ۱.۵ میلیارد مترمکعب گاز از طریق کریدور گاز جنوبی به آلمان تحویل داده خواهد شد.
چرخش قزاقستان از مسکو؛ کریدور میانی شاهراه جدید چین به اروپا
جنگ اوکراین کشورهای پساشوروی را به سمت کاهش وابستگی به روسیه سوق داده است. در این میان، قزاقستان با سرمایه‌گذاری گسترده در زیرساخت‌های ریلی و تعمیق روابط با چین، فعالانه در حال توسعه «کریدور میانی» برای تجارت چین و اروپا و دور زدن روسیه است.
بالا گرفتن جدال دولت و کلیسای ارمنستان
نخست‌وزیر ارمنستان با پیشنهاد تشکیل «شورای هماهنگی» برای برکناری گارگین دوم، رهبر کلیسای این کشور و برگزاری انتخابات جدید، درگیری با کلیسا را وارد مرحله جدیدی کرد. کلیسای ارمنستان این اقدام را «شرم‌آور» و در راستای اهداف تبلیغاتی آذربایجان خواند.
قمار بزرگ پاشینیان در آستانه انتخابات؛ حمله به رهبر کلیسا
نخست‌وزیر ارمنستان در اقدامی بی‌سابقه خواستار استعفای گارگین دوم، رهبر کلیسای ارمنی شد و او را به نقض عهد تجرد و داشتن فرزند متهم کرد؛ در حالی که کلیسا دولت را به خیانت به منافع ملی متهم می‌کند و به کانون اصلی اپوزیسیون علیه پاشینیان بدل شده است.
تحلیلگر غربی: تحریم‌ها، باکو را به آغوش مسکو و پکن می‌اندازد
آذربایجان با تشدید همزمان تماس‌های دیپلماتیک با ایران و غرب، سیاست خارجی چندوجهی خود را با هدف کسب اهرم فشار و امتیازگیری از قدرت‌های رقیب دنبال می‌کند. این استراتژی در حالی اجرا می‌شود که به نظر می‌رسد غرب نگران سوق دادن باکو به سمت روسیه و چین است.
همگرایی قزاقستان و جمهوری آذربایجان؛ تعمیق مشارکت راهبردی
قزاقستان و آذربایجان با اتخاذ مواضعی تقریباً یکسان در مسائل کلیدی بین‌المللی، از توسعه کریدور میانی و اصلاح سازمان ملل گرفته تا رد دخالت خارجی، در حال تعمیق مشارکت راهبردی خود هستند. این همسویی، در حال گسترش به حوزه دفاعی است.
