جهاد سازندگی نهادی انقلابی بود، که در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۵۸ به فرمان روح‌الله خمینی با شعار رسیدگی به مناطق محروم و دورافتاده در ایران تأسیس شد. این نهاد در تاریخ ۷ آذر ۱۳۶۲ به وزارت جهاد سازندگی ارتقاء پیدا کرد.
استانی که "۱۱ برابر" سایر استانها "امامزاده" دارد
تراکمِ حضور فرزندان ائمه در کشور ما یکسان نبوده است؛ نقشه‌ی پراکندگی بقاع متبرکه‌ی ایشان این حقیقت را نشان می‌دهد، این شرایط البته دلایل مهمی دارد، که در این یادداشت بررسی شده است.
روایت خواندنی از "نهضت‌های شیعی در قرن دوم"
شرح حال فرزندان علی‌بن ابی‌طالب، در سده‌ی دوم هجری، مالامال از مبارزات و قیام‌های خونین و مؤثر است؛ قیام‌هایی که یک سده بعدتر موجب شد حکومت‌های شیعه از اقیانوس اطلس تا آسیای مرکزی را زیر لگام داشته باشند.
بیشترین قلمرو شیعه در تاریخ؛ کجا و در چه زمان؟
بیشترین قلمرو حاکمیت سیاسی تشیع در طول تاریخ، در چه زمانی و در چه پهنه سرزمینی رخ داد؟
در اتفاقی نادر، رهبر انقلاب سخنرانی‌شان در دهم مرداد ۹۸ را تکمیل کردند + فیلم و تصاویر
جمعی از جوانان جهادی اخیراً خدمت رهبر انقلاب رسیدند و مسائلی را مطرح کردند که مورد تشویق ایشان قرار گرفت. تلاقی جلسه با وقت نماز، مجلس و سخنان معظم‌له را ناتمام گذاشت، اما با توجه به اهمیت موضوع، فردای آن روز سخنان آقا با انتشار دستخطی تکمیل شد.
جایگاه ائمه اطهار در برکشیدن "تمدن پارسی‌گوی ایران اسلامی" طی یک هزاره
این یادداشت نشان می‌دهد که بنیان‌سازی و شفته‌ریزی تمدن ایران اسلامی، که طی هزار سال پس از ۲۵۰ قمری اقصای عالم را زیر لگام خود داشت، به‌وسیله ائمه هدی علیهم السلام انجام شد.
"نامه فارسی" تیمور لنگ به پادشاه فرانسه + تصویر
تیمور لنگ در اواخر عمرش، پادشاهی پارسی‌گوی عثمانی را تسخیر می‌کند؛ وی ۱۲ روز پس از آن، نامه‌ای پر از مهر و صفا و به زبان فارسی به پادشاه فرانسه می‌فرستد و می‌نویسد: «دشمن مشترک را شکست دادم!». متن نامه را ببینید.
رونمایی | هزار سال حکمرانی «قند پارسی»؛ از اورست تا وین
احتمالاً تاکنون نخوانده و نشنیده‌اید اما دلایل روشنی وجود دارد که تمدن ایران بر بال زبان پارسی، طی هزار سال، حاکم بلامنازع سرزمین‌های گسترده‌ای، دست‌کم از اورست تا وین، بوده است.
«جهاد»، بنیانگذار عصر طلایی تمدن ایران
بررسی‌های مبنایی به‌روشنی نشانگر آن است که کارآمدی هر «نهاد»ی در ساختار «دولت» ایران، در گرو هم‌سازی آن نهاد با مؤلفه‌های بومی این سرزمین است. بر این مبنا، جهاد سازندگی، الگویی محدود اما خوش‌ساخت از «دولت‌سازی ایرانی‌اسلامی» است.
جیم هـ الف دال؛ الگوی مفهومیِ «دولت اسلامی»
جهادسازندگی، آینه تمام‌عیار الگوی مفهومیِ مورد نظر انقلاب اسلامی، برای «دولت اسلامی» است.
نسخه ایرانیِ «حکمروایی خوب»؛ از جهاد سازندگی تا دولت اسلامی
جهادسازندگی، الگویی برازنده از رهبری جامعه (و به بیان امروزی‌تر «لیدرشیپ» یا بنابر تعابیر دیگری «حکمروایی») را به‌عرصه آورد که می‌تواند مبنای نظریه‌پردازی و طراحی (یا بازطراحیِ) گونه‌ای جدید از نهادهای دیوانی ایران اسلامی قرار گیرد.
پرده‌های مقدس، بر آفتاب «جهاد»
اگرچه واژگانی همچون «محرومیت‌زدایی»، «عمران روستایی»، «بسیج سازندگی» و الخ، همگی مفاهیمی مقدس را توصیف می‌کنند؛ به لحاظ مفهومی، «مدیریت جهادی» مفهومی بسیار والاتر و گسترده‌تر از این مصادیق محدود است.
«جهادِ» متناقض‌نما
با پدیده‌ای متناقض‌نما (Paradoxical) مواجهیم، که از یک سو برند و مایه مباهات همه است؛اما نه‌تنها در عمل، حتی در مقام تعریف هم ناشناخته و مهجور است؛ وجالب اینکه ساختار دیوانی جمهوری اسلامی نهاد مرتبط با این تفکر و این نام را برنتابید و جوان‌مرگش کرد.
احیای "جهادسازندگی" در سال ۹۷ چه مدلی می‌تواند باشد؟
هیچ وقت جهاد پشت درهای بسته برای کشور برنامه‌ریزی نمی‌کرد؛ برنامه از پایین می‌آمد؛ یعنی آبخیزداری یا حتی برنامه‌های ملی از رده‌ی پایین می‌جوشید؛ این طرحها به‌صورت برنامه می‌آمد بالا.
ماجرای «جلیقه‌ی ضد گلوله» شهید بهشتی در محل کار
جهاد سازندگی وجوه ناشناخته‌ی بسیاری دارد. علیرضا افشار - از پیشکسوتان جهاد - ضمن بررسی الزامات شکل‌گیری مجدد جهاد سازندگی، به خاطراتی ناب و دست اول از جهادِ اول انقلاب اشاره کرد که بسیار خواندنی است.
اگر «جهاد سازندگی» ادامه مییافت، امروز «اقتصاد» مشکل کشور نبود
علیرضا افشار، از متقدمین و عضو هیئت مؤسس جهاد سازندگی است که بعدها بنا بر اقتضائاتی به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست و تا رده‌های بالای این تشکیلات را مدیریت کرد. وی در گفتگوی خواندنی پیشِ‌رو از الزامات مدیریت جهادی گفته است.
از معجزه‌های جهاد: یک «پل» که شبها بود، روزها نامرئی می‌شد
عضو هیئت مؤسس جهاد از برخی خلاقیتهای پنهان‌مانده‌ی جهادگران در سالهای دفاع می‌گوید؛ مثلاً از «پلی که روزها نامرئی می‌شد.»
عقبه‌ی حیرت‌آور یک جهادی که کمتر دیده‌اید / امانپور: به من نگویید «مؤسس جهاد»
در پی انتشار بخشهای پیشین گفتگو با عضو اصلی هیئت مؤسسان جهاد، وی در خطابی به خبرنگار تسنیم نوشت: «چرا نوشتید من مؤسس جهادم؟ مؤسس جهادسازندگی دم مسیحایی حضرت امام بوده؛ ما فقط سربازان و فرزندان ایشان بودیم.» توضیح خبرنگار تسنیم در این زمینه را ببینید.
طراحیهای بدیع جهاد در کوران دفاع؛ به روایت مؤسس جهادسازندگی
متن پیشِ رو، بخش سوم گفتگوی خواندنی با یک نابغه‌ی عرصه‌ی مدلسازی است. محمدتقی امانپور، یکی از چند نفری است که خدمت امام رسیدند، و این جلسه به تشکیل جهاد منجر شد. او در این بخش، از طراحیهای بدیع و مبتکرانه‌ی جهاد در سالهای خطیر دفاع گفته است.
