Hangi Devletler Filistin’i Bir Ülke Olarak Tanıyor?
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun yaklaşan oturumunda, birkaç başkent Filistin devletini tanımayı planlıyor. Daha önce ise 147 ülke Filistinlilerin kendi toprakları üzerindeki egemenliğini resmen tanımıştı.
Tesnim Haber Ajansı - Independent gazetesine göre, İngiltere Pazar günü Filistin devletini tanıyacak. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İsrail’den yönünü değiştirmesini istediği zamandan bu yana Gazze’deki insani krizin daha da kötüleştiğini ifade etti.
Londra’nın Temmuz ayında tutum değişikliğinin ardından atılan bu adımın, bu hafta gerçekleşecek olan 80. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oturumunda Filistin devletinin tanınmasının resmen ilan edilmesiyle sonuçlanması bekleniyor.
Bu karar, Fransa, Avustralya, Belçika ve Kanada’nın kısa süre önce Filistin devletini tanımaya yönelik planlarını açıklamasının ardından geldi. Londra, yalnızca İsrail’in savaşı sona erdirmek için acil adımlar atması halinde bu kararından vazgeçeceğini belirtti.
Siyonist rejim ve Amerika Birleşik Devletleri bu kararlardan öfkeye kapılarak, bunların “Hamas’a bir ödül” niteliği taşıdığını ileri sürdüler.
Kanada, Fransa ve İngiltere, Filistin devletini tanımaya yönelik planlarını açıklayan ilk büyük Batılı güçler oldu. Bu adım, diğer müttefikler üzerinde de benzer yönde baskıyı artırabilir. Şimdiye kadar Filistin’in egemenliği, Afrika, Güney Amerika ve Asya ülkeleri tarafından tanındı. Bu ülkeler tarihsel olarak siyonist rejimin eleştirmenleri arasında yer alıyor.
Filistin’in Tanınma Tarihçesi
1988 yılında, Filistin Kurtuluş Örgütü resmen Filistin devletinin kurulduğunu ilan etti. Fiilen ise Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria’nın bazı bölgelerinde Filistin Özerk Yönetimi aracılığıyla sınırlı bir özerkliğe sahipler. Günümüzde, Birleşmiş Milletler’e üye 193 ülkeden 147’si Filistin devletini tanımış durumda.
Kasım 2012’den bu yana Filistin, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda üye olmayan gözlemci devlet statüsüne sahip. Geçtiğimiz yıl BM Genel Kurulu, Filistin’e daha fazla hak tanıdı; bunlar arasında üyelerle birlikte oturma, öneri sunma ve komitelere katılma hakkı da yer aldı. Ancak Filistin hâlâ oy hakkına sahip değil.
Avrupa Birliği’nde İsveç, Slovenya, İrlanda ve İspanya şimdiye kadar Filistin’i tanıyan üyeler arasında bulunuyor. Bulgaristan, Kıbrıs, Çekya, Macaristan, Romanya, Polonya ve Slovakya ise AB’ye katılmadan önce bu adımı atmış ülkelerdi.
Birkaç AB üyesi daha, Fransa, Malta, Belçika, Portekiz ve Lüksemburg, Filistin devletini tanımaya yönelik niyetlerini açıklamış durumdadır. AB üyesi olmayan ancak bu blokla yakın ilişkilere sahip Andorra ve San Marino da bu kararı takip edeceklerini duyurdular.
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni geçen ay, Filistin devletini kurulmadan önce tanımanın ters etki yapabileceğini ifade etti. Meloni, İtalyan gazetesi La Repubblica’ya verdiği demeçte şunları söyledi: “Var olmayan bir şeyi kâğıt üzerinde tanımak, sorunun çözülmüş gibi görünmesine yol açabilir; oysa gerçek böyle değildir.”
Alman hükümet sözcüsü ise Berlin’in kısa vadede Filistin devletini tanımayı düşünmediğini belirterek, önceliğin uzun süredir ertelenen “ilerlemenin” sağlanması ve iki devletli çözüme doğru adım atılması olduğunu vurguladı.
G20 Ülkelerinin Filistin’i Tanıması
Dünyanın büyük ekonomilerinden oluşan G20 üyeleri arasında, Arjantin, Brezilya, Çin, Hindistan, Endonezya, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika ve Türkiye olmak üzere 10 ülke Filistin’i tanımaktadır.
Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya ve Güney Kore de dahil olmak üzere G20'deki sekiz ülke henüz Filistin’i tanımamıştır. Ancak Fransa, Kanada ve Avustralya bu ay İngiltere’ye katılarak Filistin devletini tanımayı planlamaktadır.
Bir bütün olarak değerlendirildiğinde Avrupa Birliği, G20’nin bir üyesi olmasına rağmen, Filistin’i tanımamaktadır.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, Birleşmiş Milletler’de Filistin devletinin tanınmasını tartışmak için düzenlenen oturumu bir “propaganda gösterisi” olarak nitelendirdi ve bunu 7 Ekim operasyonunda ölen siyonist rejim mensuplarına “yüzüne atılan bir tokat” olarak tanımladı. Ayrıca İngiltere’nin açıklamasının “Hamas’a ödül verme” tehlikesini beraberinde getirebileceğini dile getirdi.
ABD eski Başkanı Donald Trump ise iki devletli çözüm konusunda şüphelerini dile getirmiş ve şubat ayında Gazze’nin ABD tarafından ele geçirilmesini önermişti. Bu öneri, Arap ülkeleri, Filistinliler ve Birleşmiş Milletler tarafından “etnik temizlik” olarak kınandı.