ABD, Çabahar Limanı’na Uygulanan Yaptırım Muafiyetini İptal Etti

Tesnim Haber Ajansı - ABD, Çabahar Limanı'nı 2018 yılında Joe Biden başkanlığı döneminde yaptırımlardan muaf tutmuştu. Bu önlem, Afganistan'ın yeniden inşası ve kalkınmasına yardımcı olmak amacıyla çıkarılmıştı ve 29 Eylül 2025 tarihinden itibaren geçerliliğini yitirecek.
Pakistan ile Hindistan arasındaki mevcut gerilimler dikkate alındığında, bu liman Hindistan’ın bölgesel ekonomik pazarlara erişiminde en düşük maliyetli güzergâhlardan biri olarak değerlendiriliyor.

Geçtiğimiz yıl Mayıs ayında Hindistan’ın Çabahar Limanı’na yönelik 10 yıllık yatırım anlaşması imzalanmıştı. İmza töreninde Hindistan Limanlar, Denizcilik ve Su Yolları Bakanı Sarbananda Sonowal, Hindistan Başbakanı’nın İran ziyaretinde yaptığı açıklamaya atıfla şunları söylemişti: “İran bizim için yeni dost değil, eski dosttur. Bir şeye karar verdiğimizde mesafeler uzak değildir; tam tersine birbirimize oldukça yakınız.”
Sonowal sözlerine şu şekilde devam etmişti: “Bugün İran ve Hindistan arasında tarihi bir adım atıyoruz. Daha önce 2016 yılında bir anlaşma imzalanmıştı. Şimdi ise uzun vadeli bir sözleşme imzalanıyor ki bu, iki ülke arasındaki güvenin bir göstergesidir. Bugün, İran ve Hindistan, Çabahar Şehit Bihişti Limanı’nın teçhizatı için uzun vadeli bir anlaşmaya tanıklık ediyor.”
Bakan ayrıca, İran Karayolları ve Şehircilik Bakanı ile Kuzey-Güney Koridoru ve taşımacılık konusunda çok verimli görüşmeler yaptığını belirterek, Çabahar Limanı’nın daha da geliştirilmesi için azami çaba göstereceklerini vurgulamıştı.

Hindistan’ın 2022 yılında “Çabahar Günü” ilan ettiğini hatırlatan Sonowal, “Bugün bu yolda çok önemli bir gün olarak tanımlanıyor. Çabahar Limanı’nı ticaretin ana merkezlerinden biri haline getirmeye kararlıyız.” ifadelerini kullanmıştı.

Bakan ayrıca, “Hindistan, 2045 yılında gelişmiş bir ülke olmayı hedeflemektedir. Bugün başlattığımız girişimin, iki ülke halkını zirveye taşıyacağına inanıyoruz. Bu limanın gelişimini bizzat denetleyeceğim ve limanın potansiyelinden iki ülkenin refahı için yararlanacağım.” demişti.

İran Limanlar ve Denizcilik Örgütü eski Genel Müdürü Ali Ekber Sefai de, iki ülkenin üst düzey yetkililerinin iradesinin en önemli liman ve denizcilik projelerinden birini sonuçlandırmaya yönelik olduğunu vurgulamıştı. Sefai, iki bakanın desteği ve iki ülke heyetlerinin gece gündüz çalışmalarıyla, Çabahar Şehit Bihişti Limanı’nın teçhizat ve işletme sözleşmesinin nihai hale geldiğini ifade etmişti.

Sefai ayrıca, söz konusu anlaşmanın finansman konusunda da çok değerli bir işbirliği aşaması sunduğunu ve bunun önemli bir katma değer sağlayacağını dile getirmişti. Ona göre, bu durum özellikle dost ve komşu ülke Hindistan ile yürütülecek icra projeleri açısından somut bir örnek teşkil etmektedir.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı ise, 15 Mayıs 2025 tarihinde düzenlenen bir basın toplantısında, İran ile Hindistan arasında imzalanan 10 yıllık anlaşmaya ilişkin endişelerini dile getirmiş ve şunları söylemişti: “ABD’nin İran’a yönelik yaptırımları halen yürürlüktedir ve Washington bunları uygulamaya devam edecektir.”
Sözcü Yardımcısı sözlerine şu ifadelerle devam etmişti: “İran ile ticari ilişki kurmayı düşünen her kurum, karşı karşıya kalabilecekleri muhtemel risklerin farkında olmalı ve olası yaptırım tehditlerini göz önünde bulundurmalıdır.”