ABD Hükümeti İranlı Talasemi Hastaları Davasında Suçlu Bulundu
Amerika'nın haksız yaptırımları nedeniyle ilaçlarını tedarik edemeyen Akdeniz anemisi olarak da bilinen talasemi hastalarının açtığı davada karar çıktı ve Amerika hükümeti mahkum edildi.
Tesnim Haber Ajansı- Tıp dünyasında Talasemi olarak da bilinen Akdeniz anemisi hastaları, tedavi süreçlerinde kullanılan bazı ilaçların ve hammaddelerin yurtdışından temin edilmesi gereken hastalar arasında yer alıyor. Ancak Amerika'nın İran'a yönelik haksız yaptırımları (özellikle Mayıs 2018'de Trump'ın nükleer anlaşma KOEP'ten çekilmesiyle artan yaptırımlar) ve bazı ilaç şirketlerinin bu yaptırımlara uyması nedeniyle birçok hasta ciddi fiziksel zararlar gördü ve hatta bazı hastalar bu zararlar nedeniyle hayatını kaybetti.
Ne yazık ki bu yaptırımlar, talasemi hastalarına büyük acı ve ıstırap çektirdi ve bu durum devam hala ediyor. İlaç temini için yapılan birçok girişime rağmen, talasemi hastaları topluluğu için birçok sorun ortaya çıktı. Bu nedenle, ilaç ve hammadde ithalatına yaptırımlar nedeniyle izin verilmemesi sebebiyle yaptırımlardan zarar görenler, sık sık adli makamlara şikayette bulundu.
Amerika hükümetinin yaptırımlarının uygulanmasında rol oynayan 17 gerçek ve tüzel kişi aleyhine, yaptırımlardan zarar gören 438 talasemi hastasının açtığı davada, Tahran Uluslararası Davalar 55. Hukuk Mahkemesi, duruşmaların yapılması, davacıların avukatlarının ifadelerinin dinlenmesi ve ilgili belgelerin incelenmesinin ardından, Amerika hükümeti ve yetkililerinin davacılara maddi, manevi ve cezai tazminat olarak toplam 12 milyar 615 milyon dolar ödemesine karar verdi.
Mahkemenin verdiği karara göre, Amerika hükümeti ve yetkililerinin ödemesi gereken tazminat miktarları şu şekildedir:
1.Maddi Tazminat (1-346. sıradaki davacılar): Yaptırımlar nedeniyle kaliteli ilaçlara erişemeyen ve düşük kaliteli ilaçlar kullanmak zorunda kalan, bu nedenle ciddi yan etkiler yaşayan ve tedavi masrafları artan davacılar için kişi başna 5 milyon dolar olmak üzere toplam 1 milyar 730 milyon dolar.
2.Manevi Tazminat (1-346. sıradaki davacılar):İlaçların yıkıcı etkileri nedeniyle hastaların ve yakınlarının yaşadığı psikolojik ve duygusal acılar, sosyal ilişkilerdeki kısıtlamalar, eğitim hayatına devam edememe, aile ilişkilerindeki sorunlar ve iş fırsatlarının kaybı gibi nedenlerle her bir davacıya 8 milyon dolar olmak üzere toplam 2 milyar 768 milyon dolar.
3.Maddi Tazminat (347-438. sıradaki davacılar): İlaçlara erişemedikleri için yakınlarını kaybeden davacılar için kişi başına 7 milyon dolar olmak üzere toplam 637 milyon dolar.
4.Manevi Tazminat (347-438. sıradaki davacılar): Temel ilaçlara erişemedikleri için yakınlarını kaybeden davacılar için kişi başına 10 milyon dolar olmak üzere toplam 910 milyon dolar.
5.Cezai Tazminat:İran İslam Cumhuriyeti Mahkemelerinin Yabancı Devletlere Karşı Medeni Davalara Bakma Yetkisine İlişkin Kanun'un 4. maddesi uyarınca, davalıların cezalandırılması ve benzer eylemlerinin tekrarlanmasının önlenmesi amacıyla her bir davacıya 15 milyon dolar olmak üzere toplam 6 milyar 570 milyon dolar ödenmesi.
Amerika'nın tek taraflı yaptırımları, "korunmaya muhtaç" hastalar dahil herhangi bir topluluğa karşı ayrım gözetmeksizin bu gruplarından bile yaşam hakkını elinden alarak veya fiziksel zarar vererek uygulanmıştır. Bu durum, sivil nüfusa karşı işlenen suçların açık bir örneğidir ve bu kişilerin cezai sorumluluğunun yanı sıra medeni sorumluluklarını da gözler önüne seriyor.
