İran’ın Bölgesel Doğalgaz Merkezi Olması Yaptırımları Etkisiz Hale Getirebilir

Tesnim Haber Ajansı- Ekonomi uzmanı Alireza Rahman Dusti, İran’ın gaz ticaretinin artırılmasının ve bölgesel bir doğalgaz merkezine dönüştürülmesinin ABD’nin uyguladığı maksimum baskı yaptırımlarını etkisiz hale getirme konusunda önemli olduğunu belirterek, “Yaptırımların etkisiz hale getirilmesine yönelik en önemli programlardan biri İran’ın doğalgaz ticaretini geliştirmek ve ülkenin bölgesel bir gaz merkezi haline getirilmesini sağlamaktır. Bu, uzun yıllardır ülkenin gündeminde olan en önemli hedeflerinden biridir. Bir yandan Batı yaptırımları için Avrupa'ya satamadığı gazını Ortadoğu’ya, Fars Körfezi ülkelerine ve Doğu ve Güneydoğu Asya'ya göndermeyi planlayan Rusya ile komşuyuz. Diğer yandan Rus gazına büyük ilgi gösteren ülkelerle de iyi ilişkilerimiz var.” dedi.

Tesnim'e konuşan Alireza Rahman Dusti, ‘’Şahit Reisi döneminde İran’ın bölgenin gaz merkezi haline gelmesi için adımlar atıldı. Bu politika mevcut hükümet döneminde de devam etti. Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan yakın zamanda Moskova'yı ziyaret etti ve Tahran ile Moskova arasında daha fazla gaz ticareti yapılması konusunda görüşmeler yapıldı.’’ ifadesini kullandı.

İran ile Rusya arasındaki gaz ticaretinin stratejik etkilerine değinen ekonomi uzmanı Rahman Dusti, şunları söyledi:

"Hindistan ve Rusya'ya doğrudan gaz bağlantısının stratejik etkileri, basit bir gaz ticareti anlaşmasının ötesinde; Bu anlaşma ile dünyanın enerji merkezlerinden birini olan İran, Asya ve dünyanın yükselen yeni ekonomik gücü Hindistan’a bağlanacaktır. Böylece İran ile Hindistan ve İran ile Rusya arasındaki doğrudan gaz bağlantısıyla bu iki ülke tamamen İran'a bağımlı hale gelecek ve bunun ekonomik faydaları muazzam olacak.’’

Rahman Dusti, ‘’İran, Rusya ile doğal gaz alanındaki stratejik projeyi gerçekleştirerek, Hindistan'ın endüstriyel gelişimi için artan gaz ihtiyacının bir kısmını da karşılayabilir. Sonuç olarak, Rus gazının boru hattı aracılığıyla iki ülke arasındaki en hızlı ve en güvenli rota üzerinden Hindistan'a ihraç edilmesi nedeniyle, Hindistan için gazın nihai fiyatı da LNG'den çok daha düşük olacaktır.’’ değerlendirmesinde bulundu.

İran'ın bölgesel gaz ticareti ve transit merkezi olmasının ekonomik ve politik faydalarına değinen ekonomi uzmanı Rahman Dusti, “Bu, İran'ın bölgesel gaz merkezi haline gelmesi için gerekli koşulları sağlayacak. Böylece İran bölgesel gaz ticareti ve transit merkezi haline gelecektir. Boru hattı aracılığıyla 15 komşu ülkeye gaz tedarik etme konusundaki bu eşsiz fırsat, İran'a bol miktarda döviz kazancı sağlayacak ve ülkeye yaptırım uygulanmasını imkansız olduğunu gösterecek. İran'ın bölgedeki ana gaz ticaret merkezi haline gelmesi için bu konu mümkün olan en kısa sürede uygulanmalıdır. İran'ın bölgedeki ana gaz ticaret merkezi haline gelmesi mümkün olan en kısa sürede uygulanmalıdır. Çünkü İran'ın deniz tabanından Hindistan ve Rusya'ya doğrudan bağlanacak bir doğalgaz boru hattına dayalı bölgesel bir doğalgaz merkezine dönüşmesi, yaptırımların etkisiz hale getirilmesi için önemli bir adımdır.” ifadelerini kullandı.

“Bölgenin doğalgaz merkezi olma yolunda ciddi adımlar atmanın zamanı geldi" diyen İranlı uzman “Birçok uzman Rus gazına ulaşmanın bizim için faydalı olacağına inanıyor. Rus gazının ülkemizden transferi, SWAP  (takas), boru hattı vb. yollarla mümkündür. Bazıları Rus gazının deniz tabanından alınarak okyanus tabanından Doğu Asya'ya aktarılmasını işaret ederken, diğerleri Rus gazının Afganistan, Pakistan, Irak, Türkiye vb. gibi komşu ülkelere aktarılmasını vurgulamaktadır.” yorumunu yaptı.

İran Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan’ın son Moskova ziyareti sırasında Rusya yönetimi, Azerbaycan toprakları üzerinden teslim edilecek büyük miktarda Rus gazının İran’a taşınması konusunda anlaşmaya vardıklarını duyurmuştu.

Dünyada gaz rezervine sahip ülkeler arasında Rusya 1.688 trilyon fit küp rezervle birinci, İran ise 1.203 trilyon fit küp rezervle ikinci sırada yer alıyor.