Pezeşkiyan BRICS Zirvesi’ne Katılımı: İkili Görüşmelerde Neler Konuşuldu?
22 Ekim'de Rusya'nın Kazan şehrinde başlayan 2024 BRICS Liderler Zirvesi’nde İran ilk kez üye ülke olarak yer aldı. Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın BRICS Zirvesi sırasında gerçekleştirdiği ikili görüşmelerde neler konuşuldu?
Tesnim Haber Ajansı- Geçtiğimiz hafta İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in daveti üzerine Rusya'ya bağlı Tataristan Cumhuriyeti'nin başkenti Kazan'a 3 günlük ziyaret gerçekleştirdi.
Pezeşkiyan’ın gezisinin temel amacının 2024 BRICS Liderler Zirvesi’ne katılmak ve aynı zamanda üye ülke liderleriyle bir araya gelmek olarak açıklandı.
22 Ekim'de Rusya'nın Kazan şehrinde başlayan BRICS Zirvesi’nde İran ilk kez üye ülke olarak yer aldı.
Pezeşkiyan Kazan ziyareti sırasında düzenlenen 3 toplantıda konuşma yaparken Rusya, Çin, Hindistan, Etiyopya, Ermenistan, Güney Afrika, Belarus, Bolivya, Mısır, BAE ve Venezuela'nın liderleri ile bir araya geldi.
24 Ağustos 2023’te dönemin cumhurbaşkanı şehit İbrahim Reisi'nin Güney Afrika ziyareti sırasında İran İslam Cumhuriyeti'nin BRICS grubuna üyeliği resmen açıklandı.
Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan oluşan BRICS, Batı'nın küresel finans sistemi üzerindeki hakimiyetine meydan okumayı amaçlıyor.
2001 yılında yatırım bankası Goldman Sachs’ta çalışan Jim O'Neill isimli bir ekonomist, birliğe ismini veren "BRIC" kısaltmasını, Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’in İngilizcelerinin baş harflerinden üretti.
Bunlar o dönemde, yüzölçümü olarak büyük, orta gelir düzeyinde olan ama hızlı büyüyen ekonomilerdi. O’Neill bu ülkelerin 2050’ye kadar dünyanın en büyük ekonomileri arasında olacağını öngördü.
2006 yılında dört ülke bir araya gelmeye karar verdi ve BRIC’i oluşturdu. 2010 yılında Güney Afrika’nın katılımıyla BRICS halini aldı.
Pezeşkiyan, Rusya Ziyaretinin Amacını Açıkladı
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan 22 Ekim’de Rusya ziyareti öncesinde düzenlediği basın toplantısında, şunları kaydetti:
"Çok taraflılığı genişletmeyi amaçlayan BRICS, birlik ve beraberliği oluşturmak ve Amerika'nın tek taraflılığını kontrol altına almak amacıyla oluşturulmuş bir organizasyondur. Bu ziyaretimizde enerji, sanayi, ticaret ve turizm alanında güzel anlaşmalara varmayı planlıyoruz.
Bu ziyarette Rusya, Çin, Hindistan ve diğer ülkelerin liderleriyle görüşme fırsatımız olacak.’’
Pezeşkiyan, Rusya’nın Kazan kentinde düzenlenecek 16. BRICS Zirvesi’ne katılmak için 22 Ekim akşamı özel uçakla Kazan’a ulaştı. Kazan Uluslararası Havalimanı’na ulaştığında Pezeşkiyan'ı, Rusya Federasyonu Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov karşıladı.
İlk Görüşme: Pezeşkiyan İle Modi Kazan’da Bir Araya Geldi
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, Rusya'nın Kazan kentine gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında Hindistan Devlet Başkanı Narendra Modi ile görüştü.
Görüşmede liderler, ikili ilişkileri geliştirme yolları ve bölge gelişmelerini ele alarak, bölgede çatışmaların durdurulması ve insan hakları konusunda çifte standartların uygulanmamasının altını çizdiler.
Pezeşkiyan, savaşın ülkelerin gelişmesine engel olduğuna inandıkları için bölgede çatışma ve gerilimin yayılmasını önlemeye kararlı bir şekilde çaba gösterdiklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, BRICS’in iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da gelişlemesi ve karşılıklı çıkarlarının sağlanması için uygun bir zemin oluşturduğunu kaydetti.
Hamas Lideri İsmail Heniyye’nin Tahran'da İsrail tarafından şehit edilmesine işaret eden Pezeşkiyan, insan haklarını savunduklarını iddia eden Batılı ülkelerin Siyonist rejime desteklerine son verip, İsrail'in masum Filistinlilere yönelik suçlarının durdurulmasına yardım etmelerinin beklendiğini söyledi.
Hindistan lideri Modi de, İran'a yaptığı önceki gezisi ve İslam Devrimi Lideri İmam Hamanei ile gerçekleştirdiği ziyarete atıfta bulunarak, İran Cumhurbaşkanı'ndan sıcak selamlarını İmam Hamaneiye iletmesini istedi.
Modi ayrıca iki ülkenin kültürel ortaklıklarına ve tarihi ilişkilerine işaretle, Çabahar limanın geliştirilmesinin Çin açısından iki tarafın işbirliği temelini teşkil ettiğini vurguladı.
Pezeşkiyan: Siyonist Rejim Bir Eylemde Bulunduğu Anda İnanılmaz Bir Cevap Veririz
Mesud Pezeşkiyan, Çarşamba sabahı (23 Ekim) Rusya'ya yaptığı ziyaretin programları çerçevesinde, Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı Abiy Ahmed ile görüştü.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan görüşmede, İsrail'in bölgede işlediği suçlara dikkat çekerek, Batılı ülkelerin Siyonist rejimin suçlarını sürdürmesinde etkili olduğunu belirtti.
Pezeşkiyan, "Eğer Siyonist rejim bir hata yaparsa ve İran İslam Cumhuriyeti'ne karşı herhangi bir eylemde bulunursa, kesin ve inanılmaz bir yanıt alacaktır. Bölgede çatışma ve gerginliğin yayılmasını istemiyoruz, barış ve huzura yönelik her türlü eylemi memnuniyetle karşılıyoruz ancak Siyonist rejimin eylemleri tüm bölgeyi ateşe verme hedefiyle yapılıyor. Bunun için özellikle Batı ülkelerinin bu saldırgan rejimi kontrol altına almak için gerekli önlemler alması gerekiyor." ifadesini kullandı.
Etiyopya lideri de bölgedeki gelişmeleri endişeyle takip ettiklerini dile getirdi.
Pezeşkiyan, Kazan'da 16'ncısı düzenlenen BRICS Liderler Zirvesi'nin dar kapsamlı toplantısında konuştu.
Pezeşkiyan, İran'ın stratejik konumuyla Kuzey-Güney ve Doğu-Batı koridorları da dahil olmak üzere birçok uluslararası ulaşım koridorunun geçiş yolu olduğunu belirterek, "Yapıcı işbirliğini geliştirerek, BRICS çerçevesinde enerji veya ticari malların transferine yönelik yeni bir koridor ağı oluşturabiliriz." dedi.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan ayrıca, BRICS'e beş öneride bulundu. İlk önerisini açıklayan Pezeşkiyan, "Siyasi-güvenlik ve kültürel-halk temelli iki sütunu ihmal etmeden, gelecek yılki programlarımızın önceliğini ekonomik-finansal meselelere verelim ve tüm devlet kurumlarından ve özel sektörlerden, BRICS içindeki ekonomik ve ticari iş birliklerini hızlandırmalarını ve bu yapıların potansiyellerinden yararlanmalarını isteyelim" ifadesini kullandı.
İkinci olarak, tek taraflı ülkelerin bağımsız ve özgürlük yanlısı ülkelere dayattığı en önemli zorluklardan biri ekonomik yaptırımlar olduğuna dikkati çeken Pezeşkiyan, "Bu yasa dışı yaptırımlarla mücadele, ortak eylem ve mekanizmaların uygulanmasını gerektirir." açıklamasında bulundu.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan'ın üçüncü önerisi şöyle: "Dünya BRICS’i, doların gücünü azaltma ve ulusal paralarla ticaret yapma çabalarıyla tanıyor. Bu adımlar, dijital para birimlerinin kullanımı ve yeni finansal mekanizmalar ve teknolojiler için altyapı hazırlıklarıyla birlikte, BRICS'in ana hedeflerine uygundur."
Pezeşkiyan ayrıca, "Kuzey ülkeleri, her zaman güney ülkelerinin yeni teknolojilere erişimini engellemiştir. Biz, bilgi paylaşımı, ortak yatırımlar ve diğer adımlarla kendimizi modern teknolojilerle donatmak zorundayız." ifadelerini kullandı.
Beşinci önerisinde ise Pezeşkiyan, "BRICS’ten doğan kurumlardan biri olan Yeni Kalkınma Bankası (NDB) güçlendirilmelidir. Yeni üyeler kabul edilerek ve sermaye artırılarak, bu bankanın üye ülkelerdeki altyapıların geliştirilmesi yönünde adımlar atması sağlanmalıdır." diye konuştu.
"BRICS Sadece Bir Diyalog Grubu Olmamalıdır"
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan ayrıca, BRICS Zirvesi kapsamında düzenlenen "Genişletilmiş BRICS+ Oturumu"nda konuştu.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, BRICS grubunun, uluslararası toplumda duyulmamış seslerin daha ciddi şekilde yansıtılması ve BRICS'e üye olmayan diğer ülkelerle diyaloğun etkin bir şekilde takip edilmesi için özen göstermesi gerektiğini vurguladı.
Pezeşkiyan, "BRICS sadece bir diyalog grubu olmamalıdır. BRICS kararlarının idari güvencesi olmalı ve bunların hayata geçirilmesi için uygun mekanizma sağlanmalıdır. BRICS üyeleri arasındaki yatırım ve karşılıklı ticaret miktarını da içeren ekonomik işbirliği düzeyinin büyümesi, BRICS'in başarısının veya başarısızlığının bir göstergesi olarak değerlendirilebilir." ifadelerini kullandı.
Pezeşkiyan, “Etkili BRICS grubunun tüm üyelerine Gazze Şeridi ve Lübnan'daki savaşı sona erdirmek için kolektif ve bireysel potansiyellerini kullanmaları çağrısında bulunuyorum” dedi.
Konuşması sırasında İsrail'in Gazze Şeridi ve Lübnan'a yönelik savaşını ‘zalimce’ olarak nitelendirdi.
Pezeşkiyan ile Al Nahyan Siyonistlerin Suçlarını Ele Aldı
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, zirve sırasında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid Al Nahyan ile bir araya geldi.
Pezeşkiyan ile Al Nahyan, ikili iş birliğini genişletmenin yollarını konuşurken, Siyonist rejimin Gazze'deki suçlarının durdurulması gereğini vurguladı.
Ayrıca İran Dışişleri Bakanı Abbas Irakçi ve BAE Dışişleri Bakanı Abdullah Bin Zayed Al-i Nahyan da ayrı ayrı görüştü.
Irakçi'nin dediğine göre İranlı ve BAE yetkilileri arasında ilk konuşulan konu, Siyonist rejimin Gazze ve Lübnan'a yönelik saldırılarının durdurulması ihtiyacı oldu.
İran Dışişleri Bakanı ayrıca iki taraf arasında bazı görüş ayrılıklarına dikkat çekerek "Tahran, özellikle üç İran adası meselesi bağlamında, İran İslam Cumhuriyeti'nin pozisyonlarını ve çıkarlarını açıklama ve kararlılıkla savunma fırsatını kaçırmaz." vurgusunda bulundu.
Pezeşkiyan ve Sisi'den Bölgesel Görüşme
Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan, Kazan temasları kapsamında Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile görüştü.
Görüşmede, İran ile Mısır arasındaki ilişkilerin geliştirilmesine yönelik ortak çabaların önemini vurgulayan iki lider, bölgedeki son gelişmelere ilişkin görüş alışverişinde bulundu.
İkili görüşmede Pezeşkiyan, İran İslam Cumhuriyeti'nin asla savaş ve çatışma peşinde olmadığını söyledi.
Pezeşkiyan ayrıca, Siyonist rejimin bir hata yapması durumunda İran İslam Cumhuriyeti'nin güçlü bir cevap vereceğini belirtti.
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi de, "bölgesel gerilimi azaltma ve gerilimi tırmandıracak her türlü adımdan kaçınma" çağrısı yaptı.
Artan gerilimin bölge güvenlik ve istikrarını olumsuz etkileyecek sonuçlar doğuracağı ve tüm bölgeyi tehlikeli çatışmalara sürükleyeceği konusunda uyaran Sisi, ülkesinin Gazze ve Lübnan'da ateşkese ulaşmaya yönelik yoğun çabalarını sürdürdüğünü belirtti.
Mısır Cumhurbaşkanı, uluslararası toplumun tüm tarafları bölgede sükunetin yeniden sağlanmasını amaçlayan çabalara olumlu yaklaşmaya teşvik etmesini istedi.
Pezeşkiyan ile Putin, İkili İlişkileri Görüştü
Rusya lideri Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, Kazan kentinde düzenlenen BRICS Liderler Zirvesi kapsamında bir araya geldi. Görüşmeye iki ülkenin yetkilileri de katıldı.
Görüşmenin basına açık kısmında konuşan Putin, Rusya ile İran arasındaki ilişkilere değinerek, "Dost ve yapıcı ilişkilerimiz gelişiyor. Ticaret ve ekonomi alanındaki işbirliğimizin olumlu yönde gelişimini korumak ana görevimiz." değerlendirmesinde bulundu.
İkili ilişkilerde "Kuzey-Güney" uluslararası ulaşım koridoru projesi ve Buşehr Nükleer Santrali'nin ikinci ve üçüncü güç ünitelerinin inşasının öncelikli konular olduğunu belirten Putin, Ağustos 2023'te yürürlüğe giren turist gruplarına yönelik vizesiz seyahat uygulaması sayesinde karşılıklı turist sayısının yüzde 52 arttığını aktardı.
İran'ın BRICS ve Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) üyesi olduğunu ve bunun uluslararası alanda çalışmak için fırsat oluşturduğunu dile getiren Putin, 2023'te İran ve Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) arasında imzalanan serbest ticaret anlaşmasının ekonomi alanında ilerleme sağladığını söyledi.
Putin, "Yakında Rusya ile İran arasında kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasını imzalayabileceğiz. Bu belgeyi ve diğer önemli belgeleri imzalamak için ülkemize ayrı bir ziyaret yapma davetimizi kabul ettiğiniz için minnettarız." ifadelerini kullandı.
Putin, Pezeşkiyan'dan İslam Devrimi Lideri Ayetullah Hamanei'ye sıcak selamlarını iletmesini istedi.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan da bu görüşmede, Rusya ile ilişkilerin stratejik seviyede ve iki devletin çıkarına olduğunu belirtti.
BRICS ülkeleriyle kapsamlı işbirliğini genişletmeyi hedeflediklerini dile getiren Pezeşkiyan, ABD'nin İran ve Rusya'ya yaptırım uyguladığına dikkati çekerek, "ABD'nin bozmaya çalıştığı tüm süreçleri halledebileceğimize ve engelleri ortadan kaldıracağımıza inanıyorum." şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan da yakında Rusya ile kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasını imzalayacaklarını söyledi.
"İran'ın Varlığı BRICS'i Güçlendiriyor"
Mesud Pezeşkiyan Rusya ziyaret planları çerçevesinde Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa ile çarşamba akşamı yaptığı görüşmede, Güney Afrika'nın dünyadaki isminin Nelson Mandela ismine, adaletsizlik ve baskıya karşı mücadeleye düğümlendiğine işaretle bu ülkenin bölgesel meselelere ve Gazze'deki savaşa olan adil bakış açısını Mandela'nın eşitlikçi yaklaşımının bir yansıması olarak değerlendirdi.
İran İslam Cumhuriyeti'nin BRICS'teki varlığının tek taraflılığı ve adil olmayan yaptırım araçlarının etkinliğini azaltabileceğini söyleyen Pezeşkiyan, "Bugün dünyada insan hakları kavramının yanlış okunduğuna ve insan hakları adına suç işlendiğine tanık oluyoruz. BRICS'in etkisinin arttırılması ve etkileşimlerimizin güçlendirilmesi mevcut adil olmayan ilişkileri düzeltebilir."ifadesine dikkat çekti.
Bu görüşmede Güney Afrika Cumhurbaşkanı, İran İslam Cumhuriyeti'nin BRICS'e üyeliğinin grubu güçlendireceğini belirterek, "Biz BRICS olarak dünya ülkelerinin kolektif ilerlemesini istiyoruz ve başkalarının çıkarlarını feda eden tek taraflı kalkınmayı istemiyoruz. Batılı ülkeler bu kurumun çok çabuk çökeceğini sanıyordu ama bugün her geçen gün güçlendiğine tanık oluyorlar." diye konuştu.
Cyril Ramaphosa konuşmasının bir başka bölümünde Filistin halkının kendi geleceğine karar vermesi gerektiğine inandığını dile getirerek "Filistin halkının özgürlüğünü ve haklarını her zaman destekledik ve desteklemeye de devam edeceğiz. Bu sahne insan hakları savunucularının ikiyüzlülüğünü bir kez daha ortaya koydu. Güney Afrika, Filistin halkının İsrail'e karşı davasını ciddi bir şekilde takip ediyor çünkü apartheid'e karşı mücadele asla unutamayacağımız bir sorumluluktur."ifadesinin altını çizdi.
İran ve Çin Liderleri Bölgede Ateşkes sağlanmasına Vurgu Yaptı
Kazan kentinde düzenlenen 16. BRICS Zirvesi’ne katılan Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan görüşmede, Çin ile bağlantılılık, altyapı ve temiz enerji gibi kritik ekonomik sektörlerde işbirliğini derinleştirmeyi istediğini belirtti.
İsrail rejiminin vahşi saldırılarına değinen Pezeşkiyan, "Savaş kimsenin yararına değil, bu nedenle İran olarak savaş ve çatışma arayışında değiliz; Ancak birisi bize saldırmak isterse sert ve kararlı bir karşılık verilecektir." dedi.
İran'ın Çin ile temel çıkarlarını ilgilendiren konularda birbirlerine desteklemeye, "hegemonya ve zorbalığa birlikte karşı çıkamaya" hazır olduğunu ifade eden Pezeşkiyan, İran'ın BRICS'e üyeliğine desteği için Çin'e teşekkür etti.
Çin lideri Şi de İran'ın, uluslararası ve bölgesel etki sahibi önemli bir ülke ve Çin'in iyi bir dostu ve ortağı olduğunu ifade ederek, "Uluslararası ve bölgesel durum nasıl değişirse değişsin Çin, İran ile dostane işbirliğini geliştirmeye devam edecek." dedi.
Şi, dünyanın yüzyılda görülmeyen dönüşümlerden geçtiği bir dönemde Çin-İran ilişkilerinin stratejik öneminin daha belirgin hale geldiğini vurgulayarak "Çin, İran'ın ulusal egemenliğini, güvenliğini ve onuru korumasını, ekonomik ve sosyal kalkınmasını ilerletmesini ve komşu ülkelerle dostane ilişkiler kurmasını destekliyor." ifadesini kullandı.
Çin'in iç işlerine karışmama gibi temel uluslararası normların savunulması, iki ülkenin meşru haklarının ve çıkarlarının korunması için İran ile çalışmaya hazır olduğunu vurgulayan Şi, iki ülke arasındaki kapsamlı stratejik işbirliğinin istikrarlı gelişimini sürdürmeyi istediklerini dile getirdi.
Şi, İran'ın BRICS'e katılımını tebrik ederken Tahran ile BRICS ve diğer çok taraflı çerçevelerde işbirliğini güçlendirerek "Küresel Güney"in sesini ve temsilini artırmayı, uluslararası düzenin daha adil ve makul doğrultuda gelişimi için birlikte çalışmaya hazır olduklarını söyledi.
Çin'in Orta Doğu'daki mevcut durumdan oldukça kaygılı olduğunu belirten Şi, Gazze'de erken bir ateşkesin ve savaşın sona erdirilmesinin, bölgesel gerilimin düşürülmesi için şart olduğunun altını çizdi.
Şi, uluslararası toplumun, tarafları Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinin kararlarını uygulamaya ve daha fazla istikrarsızlıktan kaçınmaya ikna etmesi gerektiğine işaret etti.
Pezeşkiyan-Paşniyan Görüşmesi
BRICS zirvesi için Kazan'da bulunan İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile görüştü.
Görüşmede Mesud Pezeşkiyan, Tahran hükümetinin önceliğinin komşu ve dost ülkelerle ilişkileri geliştirmek olduğunu vurgulayarak, Ermenistan'ı “İran İslam Cumhuriyeti'nin iyi bir dostu ve komşusu” olarak nitelendirdi.
İran Cumhurbaşkanı, ekonomi ve kültür alanları da dahil olmak üzere Ermenistan ile işbirliğinin sürekli geliştirilmesine ve genişletilmesine önem verdiğini belirtti.
Paşinyan da, İran ile ilişkilerin dinamik yapısını övdü ve Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan'ın göreve gelmesinden bu yana bu dinamiğin sadece korunmadığını, aynı zamanda geliştirildiğini vurguladı. Nikol Paşinyan, İran ile ilişkilerin daha da geliştirilmesinin Ermenistan Hükümeti'nin önceliklerinden biri olduğunu söyledi.
Liderler, ikili gündemle ilgili konuları görüştüler. Özellikle ekonomi, enerji ve altyapı alanlarındaki işbirliğiyle ilgili konular ele alındı. Muhataplar, barış ve istikrarın sağlanması yönünde tutarlı adımların atılmasının önemini vurguladılar.
Pezeşkiyan: Daha İyi Bir Dünyayı Tek Başına İnşa Etmek Mümkün Değil
Zirvenin son gününde Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan BRICS Plus toplantısında bir konuşma gerçekleştirdi.
Pezeşkiyan, “Bu zirve, daha iyi bir dünyayı tek başına inşa etmenin mümkün olmadığının, günümüzün birbirine bağlı dünyasında ortak irade ve eylemin gerekli olduğunun bir göstergesidir.” dedi.
Dünyadaki mevcut sistemin değiştirilmesi gerektiğini vurgulayan Pezeşkiyan, “Adalet ve memnuniyete dayalı yeni bir güç dengesi sisteminin yaratılmasını sağlayan köklü bir değişime ihtiyaç var.” ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, sözlerine şöyle devam etti: “İran İslam Cumhuriyeti, bölgesel ve uluslararası krizlerin ve zorlukların ortak çabalar olmadan ortadan kalkmayacağına inanmaktadır. Bu amaçla, ilkeli politikalarımız çerçevesinde, her zaman uluslararası işbirliğini güçlendirmeye ve ülkeler arasındaki dostluk unsurlarını derinleştirmeye çalışıyoruz.”
Ticarette ulusal para birimlerinin kullanılmasının önemine değinen Pezeşkiyan, yeni bankacılık platformları, dijital para birimleri, Yeni Kalkınma Bankası (NDB) ve Koşullu Rezerv Düzenlemesi (CRA) gibi tedbirlerin güçlendirilmesi herkes için daha iyi bir dünya yaratacaktır.” diye konuştu.
Pezeşkiyan: Rusya İle Olduğu Gibi Belarus İle De İlişkilerimiz Olabilir
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, ikili temaslar kapsamında, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko ile görüştü.
Görüşmede Pezeşkiyan, yakın gelecekte Rusya'ya yapacakları ziyaret sırasında iki ülke yetkilileri arasında kapsamlı bir anlaşma ve bir dizi önemli mutabakatın imzalanacağını söyledi. Pezeşkiyan, “Rusya ile kapsamlı işbirliği modeli Belarus'a da genişletilebilir.” dedi.
Amerika'nın bağımsız ülkelere yaptırım savaşında başarılı olmayacağını belirten Pezeşkiyan, “Bugün, dünya artık Amerika'nın kuklası değil ve bağımsız ülkeler, bölgesel ve dahil olmak üzere çeşitli platformlarda kapsamlı etkileşimlerle Amerika'nın tek taraflı tavrının üstesinden gelebildiler.” ifadesini kullandı.
Pezeşkiyan-Maduro Görüşmesi
Pezeşkiyan, ikili görüşme devamında Perşembe günü Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile bir araya geldi. Pezeşkiyan Tahran hükümetinin yaklaşımının içeride uyumu sağlamak ve dünyayla ilişkileri güçlendirmek olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu: İç uyum ve bütünlüğün güçlendirilmesi, komşularla ve dünyanın diğer ülkeleriyle dostane ilişkilerin güçlendirilmesi, gücün temel bileşenlerinden biridir.
Siyonist rejimin Tahran'da İsmail Haniye suikastına yönelik eyleminin bu yaklaşımın ilerleyişini bozmak amacıyla gerçekleştiğini belirten Pezeşkiyan, şunları ekledi: İsrail rejiminin İran İslam Cumhuriyeti'ni savaşa sürükleme niyetine rağmen İran, ateşkes müzakerelerini ilerletmek ve sonuca ulaşmak amacıyla kendi egemenliğinin Siyonistler tarafından ihlal edilmesine sabırlı davrandı, fakat bu rejim, masum ve savunmasız kadın ve çocuklara karşı suçlarını işlemekte daha da küstahlaştı.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan ayrıca İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırısının meşru savunma hakkına dayandığını belirterek, “Siyonist rejim, terörle mücadele adı altında en alçak terör eylemlerini gerçekleştirmekte ve onbinlerce savunmasız kadın ve çocuğu şehit etmektedir.” dedi.
Maduro da bu görüşmede insanlık tarihinde yeni bir dönemin başladığını belirterek Batılı ülkeler savaşla, şiddetle, ekonomik baskı ve yaptırımla bir kez daha dünyaya egemenlik ve hegemonyasını kurmak istiyor ve böyle bir durumda İran ve Venezuela dahil bağımsız ülkelerin birbirleriyle ilişkilerinin BRICS gibi bölgesel ve uluslararası birliklerde iş birliği gibi çeşitli yollarla güçlendirilmesi, hayati önem taşıyor.” diye konuştu.
Kazan’da bulunan Mesud Pezeşkiyan, son olarak Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce ile bir araya geldi.
İran ve Bolivya liderleri, işbirliğinin en önemli eksenleri ile ikili ilişkiler ve uluslararası konuları ele aldı.
Pezeşkiyan görüşmede, iki ülkenin karşılıklı kapasite ve alanları dikkate alınarak iş birliğinin genişletilmesi gereğini vurguladı.
Pezeşkiyan: BRICS, İran'la ilişkileri geliştirmek istiyor
Pezeşkiyan, BRICS zirvesi sonrası Rusya Federasyonu'na bağlı Tataristan Cumhuriyeti'nin başkenti Kazan'dan Tahran'a dönüşünün ardından toplantıya ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Pezeşkiyan, "BRICS zirvesindeki görüşmeler uygulanırsa ABD ve ortaklarının komplosu etkisiz hale gelecektir." dedi.
ABD'nin uyguladığı ekonomik yaptırımlara değinen Pezeşkiyan, "BRICS, ABD'nin dolar konusundaki tek taraflılığına karşı koymayı amaçlıyor çünkü bu ülke istediği ülkeye istediği zaman yaptırım uyguluyor ve dünyanın ekonomik sorunlarını daha da artırıyor." ifadelerini kullandı.
Uzmanlara göre, İran'ın BRICS grubuna üyelik sürecinin tamamlanması ve BRICS liderlerinin ülkemizle kapsamlı ilişki kurma yönündeki isteklerini dile getirmelerinin ardından, Tahran hükümetinin sürekli ve kalıcı bir işbirliği oluşturmak için ülkenin birçok kapasitesini kullanması gerekiyor. Böylece İran kazanç elde edebilir ve bunun etkileri insanların yaşamına yansıyacaktır.