Özel/ İran’ın Astronot Maymunları Fırlatmadan 12 Yıl Sonra Şimdi Neredeler?
İran, 2013 yılında Koveşger (Kaşif-Öncü) araştırma uydusunu ve Aftab (Güneş) adlı al yanaklı maymunu, ardından da 2014 yılında araştırma uydusunu ve Fergam adlı maymununu uzaya fırlatarak biyo-uzay alanında büyük bir adım attı; Peki, fırlatmadan 12 yıl sonra İran astronot maymunlarının durumu ne ve neredeler?
Tesnim Haber Ajansı - Uzay yaşamı, insanların gezegende başka bir yere ayak basma ihtimalini inceleyen bir konu ve bu konu, yıllardır uzay bilimcilerinin aklını meşgul ediyor.
Farklı ülkelerdeki uzay araştırmacıları ve bilim insanları, biyouzaya ulaşmak için araştırmalarına ve pratik adımlarına yıllar önce canlıların gönderilmesiyle başlayıp daha sonra insanların uzaya gönderilmesini ele almışlar ve biyouzay dünyada yaklaşık 80 yıllık bir geçmişe sahiptir.
İran İslam Cumhuriyeti, 2013 yılında Öncü araştırma uydusunu ve Aftab adlı al yanaklı maymunu, ardından 2014 yılında da Öncü adlı araştırma uydusu ile Fergam isimli maymununu uzaya fırlatarak biyouzay alanında büyük bir adım attı.
İran astronot maymunlarının son durumu
Tesnim muhabirine göre İran astronot maymunları Aftab ve Fergam, uzaya başarılı bir şekilde fırlatılmalarından on yıl sonra hala hayattalar.
Tesnim muhabiri ayrıca fırlatma sonrasında bu maymunların doğum yaptığını ve artık eşleri ve çocukları olduğunu öğrendi!
Şu anda bu maymunlar, Bilim Bakanlığı Hava ve Uzay Araştırma Enstitüsü'ne ait Royan Araştırma Enstitüsü'nde özel bir merkezde tutuluyor.
İran uzay maymunlarının özellikleri
İran'ın uzay maymunları, Afrika ve Güneydoğu Asya başta olmak üzere dünyanın birçok yerinde bulunan makak maymunlarının (Macaca melezleri) bir türüdür. Şu anda en ünlüsü al yanaklı makak olan 22 farklı makak türü tespit edilmiştir. Bu tür genellikle biyolojik ve bilişsel-davranışsal deneylerde kullanılır.
Çoğunlukla al yanaklı maymunlar olarak adlandırılan al yanaklı makakların vücut rengi kahverengi veya gri, yüz rengi ise pembedir. Yetişkin bir al yanaklı erkeğin boyu ortalama 53 cm, ağırlığı ise 7,7 kg'dır. Yetişkin bir dişinin boyu 47 cm, ağırlığı 3,5 kg, kuyruğu ise yaklaşık 20 ila 23 cm'dir.
Öncü Araştırma Uydusu ve al yanaklı maymun "Aftab"
İran’ın uzay araştırmacılarının 210 yılında canlı organizmaları uzaya fırlatma konusundaki ilk deneyimi, İran İslam Cumhuriyeti'nin, 3 yıl sonra 9 Şubat 2013'te biyolojik kapsül fırlatma alanında büyük bir adım atmasına öncü olmuş ve İran Uzay Ajansı, biyolojik kapsül fırlatma alanında büyük bir adım atmış oldu. Koveşger-Pişgam (Kaşif-Öncü) araştırma uydusu, Aftab (Güneş) adlı bir al yanaklı maymunla birlikte, 20 dakikalık bir süre içinde yeryüzünden 120 kilometre irtifaya kadar çıktı.
120 kilometre irtifa kaydettikten sonra bu uydu geri döndü ve al yanaklı maymun "Aftab" kapsülden iyi durumda ve sağlıkla çıktı.
Fergam maymununun ve Kaşif Araştırma Uydusunun Fırlatılması
Araştırma uydusu, ikinci maymun astronotunu uzaya gönderme misyonuyla 2014 yılında D sınıfında uzaya fırlatıldı ve dünya yüzeyinden 120 km uzağa irtifa kaydetti. İran’ın fırlattığı Kaşif Araştırma uydusu Fergam adlı erkek bir al yanaklı maymunu taşıyordu.
Bir önceki araştırma uydusu alt sistemlerinin iyileştirilip geliştirilmesi ve güvenilirliğinin artırılmasının ardından bu uydu, 13 Aralık 2014 Cumartesi günü sıvı yakıt taşıyıcısıyla fırlatmaya hazırlandı.
Kaşif Araştırma Uydusunun Tereng, Teranc ve Fergam adlı uzay maymunları
Araştırma uydusu biyouzaysal araştırma yürütmek için Fergam, Terang ve Teranc adlarında eğitimli üç maymun mevcuttu. Belirli yaş, ağırlık ve vücut boyutlarına sahip bu üç maymun, çalışmanın türüne göre seçildi.
Bu üç maymundan Fergam, uzaya giden ikinci İranlı astronot maymunu olurken, diğer iki maymun da yedek astronot olarak seçildi.
Bugün, İran'ın astronot maymunları "Aftab" ve "Fargam"ın uzaya fırlatılmasının üzerinden on yıl geçti. İranlıların yüreklerine umut tohumları eken maymunların özellikle fırlatılmaları ve geri dönüşleri başarıyla gerçekleşti.
İran astronot maymunlarını da içeren Kaşif-Öncü uydusu ve Kaşif-Araştırma uydusunun başarılı bir şekilde fırlatılmasının ardından çok da geçmeden yakın yıllarda, yerli uydularla ilk İranlı astronotun gönderilmesi hayalinin gerçekleşeceği umuluyordu. Ancak 11. ve 12. hükümetlerin iktidara gelmesinden sonra İran'ın uzay endüstrisi büyük bir kesinti ve durgunluk yaşadı ve şimdi 13'üncü hükümetin ve Ayetullah Seyyid İbrahim Reisi'nin göreve başlamasıyla İran'ın uzay endüstrisi de yeni bir hayata başladı.
İran Uzay Ajansı Başkanı Hasan Salariye bu bağlamda şunları söyledi: 13'üncü hükümette uzay araştırma kapsülleri sektörünün gelişmesi için çalışıyoruz, 80'li yıllarda başarılı ve oldukça önemli uydu ve kapsül fırlatmalarımız oldu, bu kapsüllerin fırlatmalarına da yakın zamanda devam edilecek ve bu konu ülkenin uzay endüstrisi için çok önemli.
Salariye şunları da vurguladı: Uzay her zaman gündemimizde olan bir konu. Biyolojik kapsüllerin fırlatılması durdurulmuştu, 13'üncü hükümette de takiplerle 2024 yılına yaklaşan günlerde ilk biyolojik kapsül fırlatmasını gerçekleştireceğiz.
İran Uzay Ajansı Başkanının 2024’e yaklaşan günlerde İran'ın biyolojik kapsülünün fırlatılmasına ilişkin açıklamalarına ve haberlerine göre, İran'ın uzay endüstrisi ve uzay biyolojisi alanında güzel günler bizi bekliyor ve sevindirici haberler paylaşacağız gibi duruyor.