Lavrov: Viyana Müzakerelerinin Başarı Şansı Yüksek

Tesnim Haber Ajansı- Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Russia Today’e (RT) verdiği röportajda,  Rus-Amerikan ilişkikileri İran konulu Viyana görüşmeleri ve Suriye ile Ukrayna’daki son durumu değerlendirdi.

Lavrov, Avusturya’nın başkenti Viyanada İran ile P4+1 (Rusya, Çin, İngiltere, Fransa ve Almanya) arasında yapılan müzakereler konusunda, “Benim şahsi görüşüme göre Viyana görüşmeleri ile ilgili durum çok endişe verici değildir. İran müzakere ekibinin bu tur görüşmelerde yeni olduğu açıktır, fakat buna rağmen hızlı ve profesyonel bir şekilde ortama hakim oldu ve teklifler bile hazırladı. İlk başta, müzakerelerdeki bazı Batılı katılımcılar bu tekliflere karşı çıktılar ancak sonunda onun İran'ın hakkı olduğu için dikkate almayı kabul ettiler. Ve şu anda Viyana görüşmeleri sırasında yapılan da budur." dedi.

Lavrov, sözlerine şöyle devam etti:

"Viyana görüşmelerinin olumlu bir sonuca varma şansı çok yüksek. Elbette önemli olan ilkelerin dikkate alınıp ona göre hareket edilmesidir. Çalışmaların dayanağını oluşturan ve herkesin kabul ettiği 'her şey üzerinde mutabakat sağlanana dek hiçbir şey üzerinde mutabakat sağlanmamıştır' ilkesinin göz önünde bulundurulması önemli. Doğru ve iyi hazırlanmış bir eylem paketi üzerinde çalışmak ve tüm taraflarca kabul edilebilir bir sonuca ulaşmak gerçeklikten uzak değildir.

Görüşmeler sırasında Amerika ve İran taraflarının ilk adımı kimin atması gerektiği konusundaki sert tavrları nedeniyle sorunlar yaşandı.

İranlı yetkililer, nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekildikleri için Amerikalıların ilk adımı atması gerektiğine inanıyor. Ancak İran'ın  nükleer anlaşma çerçevesindeki yükümlülüklerini ihlal etmeye başladığını belirten ABD'liler, Washington'un anlaşmadaki hiçbir yükümlülüğünü yerine getirmemesine rağmen İran'ın ilk adımı atması gerektiğini söylüyor.

Biz (Rusya) ve Çinli dostlarımızla Viyana görüşmelerine katılan Avrupalılar, bu görüş ayrılığı göz önüne alındığında, iki tarafın birlikte koordineli olarak hareket edip karşılıklı adımlar atması gerektiğine dair ortak bir anlayış olduğuna inanıyoruz. Ve şu anda Viyana görüşmeleri sırasında yapılan da budur."

‘Amerikalılar Eninde Sonunda Suriye'den Çekilecek’

Sergey Lavrov, ABD'nin Suriye'deki askeri varlığına ilişkin, "ABD, birliklerinin Suriye topraklarına davet edilmediğini ve eninde sonunda Suriye Arap Cumhuriyeti topraklarını terk etmek zorunda kalacaklarını biliyor.

ABD birlikleri, Suriye'de olduğu sürece, iki ülke ordusu arasında istenmeyen askeri olayların önlenmesi açısından önemli olan yapıcı müzakerelerimiz olur.

Aynı zamanda, Suriye'deki siyasi çözüm süreci ve bu konudaki BM Güvenlik Konseyi kararlarının uygulanması konusunda ikili ve nispeten güvenilir istişareler yapılıyor." ifadelerini kullandı.

Lavrov, ABD'nin Suriye'deki askeri varlığının gerçek amacının yeteri kadar açık  olduğunu belirterek,  şunları kaydetti:

“ABD'liler bunu hiç gizlemedi. Hidrokarbon yataklarını, Fırat'ın doğusundaki yatakları, tarım arazilerini kontrol altına aldılar ve oralarda Kürt ayrılıkçılara her türlü desteği vermeye başladılar. Bunu herkes biliyor ve bunun gerçekleştiği bölgeler, Arap aşiretlerinin geleneksel ikamet bölgelerini kısmen kapsıyor, bu da bu açıdan bir ahenk getirmiyor ve Kürt faktörü ile Kürt-Arap ilişkileri de dahil ABD'li stratejistlerin Suriye'deki eylemlerinin güvenilirliğini artırmıyor.

Bu topraklarda yaşananların Suriye'nin Arap bölgeleri üzerinde etkisi oluğu  gerçeğini her herkes biliyor.

Amerikalıların faaliyetleri illegaldir ve Suriye hükümeti ile koordineli değil. Özellikle Kürt konusu ülkede yaşayan aşiretler arasındaki bağları hiçe saysıp ulusal birliğine zarar veriyor.

Mevcut durum, Türkiye'nin Amerikalılarla işbirliği yapan Suriyeli Kürt örgütlerinin Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) bir kolu ve bir terör örgütü olduğu şeklindeki tutumu nedeniyle hala karmaşık.

Rus tarafı da Suriye siyasi yapısına katılma hakkı olan Kürt güçlerini Şam yetkilileriyle müzakere ve anlaşmaya teşvik etmeye çalışıyor.”

‘Rusya Herhangi Bir Askeri Çatışma İstemiyor’

2014'ten bu yana devam eden Rusya-Ukrayna krizini değerlendiren Lavrov, “Moskova, Ukrayna'da ‘sorun çıkarmayı düşünenleri’, Rusya'nın kimseyle savaşa girmek istemediği konusunda bir kez daha uyarıyor.

Bir savaş istemiyoruz ve Başkan Vladimir Putin defalarca şunu söyledi: Askeri bir çatışmaya ihtiyacımız yok ve kimsenin de istemeyeceğini umuyoruz. Ülkemizin güvenliğini gerekli gördüğümüz diğer yollarla da sağlayacağız. Sorun şu ki, sınırlarımızın yakınında durum ne kadar kötüyse, Rus tarafının soğukkanlılığını kaybedeceğini ve gerginliğe bulaşacağını umuyorlar.” açıklamalarında bulundu.

‘ABD İle İlk Güvenlik Garantisi Görüşmeleri Ocak 2022’de Yapılacak’

Sergey Lavrov, ABD ile güvenlik garantisi görüşmelerinin ilkinin gelecek yılın başında gerçekleşeceğini söyledi: “Kurulan temasın neticesinde ileride yürütülecek çalışmaların organizasyon modeli üzerinde anlaşıldı. Yılın başında, bizim ve ABD tarafının müzakerecileri arasındaki ilk temasların gerçekleştirilmesi üzerinde mutabık kalındı.”

Lavrov, ABD ile Rusya arasında güvenlik garantilerine yönelik diyalog mekanizmaları konusunda bir uzlaşı olduğunu, bu yaklaşımın bölgedeki diğer ülkelerin çıkarlarına aykırı bir durum teşkil etmediğini düşündüğünü belirtti.

Lavrov, “Öngörülebilir gelecekte, ocak ayında Rusya ile NATO ülkeleri arasındaki anlaşma taslağını, ikinci belgeyi görüşmek müzakere ortamını kullanmayı planlıyoruz.” dedi.

Moskova’nın güvenlik garantileriyle ilgili tekliflerinin Batı tarafından ciddiye alınması ve anlaşılması için her şeyi yapacaklarını kaydeden ve girişimlerinin göz ardı edildiğini düşünmediğini belirten Lavrov, “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün (21 Aralık)  Savunma Bakanlığı yönetiminin genişletilmiş toplantısında bu konudan ayrıntılı olarak konuştu. ABD Başkanı (Joe Biden) ile son görüntülü konuşmasında bu konuyu görüştüklerini belirtti. Başkan Biden, Rusya’nın ifade ettiği endişeleri göz önüne almaya hazır olduklarını ifade etti.” diye konuştu.

Rusya'nın tekliflerinin görmezden gelinmediğini ve dün (21 Aralık) Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in belirttiği gibi ABD Başkanı Joe Biden'ın Moskova'nın endişelerini değerlendirmeye hazır olduğunu kaydeden Lavrov, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in tutumunu eleştirdi ve Stoltenberg'in görev süresinin yıl sonunda dolacağına ancak çok olumsuz açıklamalar yaptığına dikkat çekti.