ظهوریان: رسمیت بخشیدن حمله به ایران در مکانیسم ماشه موضوعی نادرست است

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، میثم ظهوریان نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی، در نشست «پارادایم تسلیم پذیری» که توسط بسیج دانشجویی به منظور بررسی وضعیت کشور پساماشه برگزار شد، با اشاره به رژیم حقوقی تحریم‌ها علیه کشورمان اظهار داشت: ما طی سالهای گذشته  با سه دسته از تحریم‌ها روبرو بودیم. تحریم‌های ثانویه امریکا، تحریم‌های اتحادیه اروپا و قطعنامه‌های سازمان ملل. تحریم‌های امریکا و‌ اتحادیه اروپا عملا از سال 97 علیه کشور ما اجرا شده است.

وی با اشاره به اینکه تحریم‌های قطعنامه‌های سازمان ملل  نیز در مقطعی 5 ساله علیه کشور ما اجرا شده است، تصریح کرد: این تحریم‌هایی که قرار است با مکانیسم ماشه فعال شود، ضعیف‌ترین رژیم‌های تحریمی علیه کشورمان است زیرا قطعنامه‌های شورای امنیت به لحاظ اثر، ضعیف‌ترین حلقه‌های تحریمی است.

ظهوریان با اشاره به مهمترین دغدغه‌ها و‌ نگرانی‌های مطرح شده طی چند روز اخیر در این خصوص گفت: مهمترین دغدغه‌ها درباره ماده 15 قطعنامه 1929 شورای امنیت و ناظر به درخواست بازرسی از کشتی‌های ایرانی است که البته این اقدام در زمان اجرای این تحریم‌ها نیز درباره هیچ یک از کشتی‌های ایرانی اجرا نشد چرا که اجرای این مورد باید با اجازه کشتی‌های صاحب پرچم و در رابطه با اقلام تحریمی رخ می‌داد‌ لذا یک مورد بازرسی در آن مقطع (89 الی 94) از کشتی‌ها نداشتیم.

وی خاطرنشان کرد: دغدغه دیگر پیرامون  ماده 8 ، قطعنامه 1929 شورای امنیت است که طی آن نباید صنایع تسلیحاتی از کشورهای دیگر دریافت کنیم. با توجه به اینکه دو کشور چین و‌ روسیه این مکانیسم را فاقد مشروعیت دانسته و‌ عمده واردات ما در این حوزه از این دو‌ کشور است این مکانیسم اثر چندانی در این بخش نخواهد داشت.

نماینده مردم مشهد در مجلس با اشاره به اینکه طی قطعنامه‌های شورای امنیت باید کمیته تحریم ساز و‌کار اجرایی این روند را مشخص کند، گفت: طبق قطعنامه‌ها اعضای کمیته باید به صورت اجماعی از بین اعضای شورای انتخاب شوند که با توجه به اینکه دو نفر از اعضای شورای امنیت گفتند این مکانیسم را حقوقی نمی‌دانند لذا میتوان امیدوار بود که اجماعی برای ایجاد این کمیته نیز ایجاد نخواهد شد.

این نماینده مجلس بیانیه اخیر و سه جانبه چین، روسیه و ایران درباره حقوقی نبودن فرآیند مکانیسم ماشه را مهم ارزیابی کرد و‌گفت: این بیانیه زهر اصلی این مکانیسم را گرفت و‌ اعلام کرد از منظر این سه کشور این موضوع حقوقی نیست.

وی در ادامه افزایش انتظارت تورمی در حوزه اقتصاد و ارز  را که ناشی از انتظارات سیاسی است را مهمترین مسئله در این  فضا عنوان کرد و گفت: در این میان اغراق برخی رسانه‌ها در اجرایی شدن این مکانیسم می تواند در انتظارات تورمی اثرگذار باشد چنانچه دیدیم برخی از رسانه ها بیش از حد به آثار این مکانیسم می‌پردازند و‌ پرداختند.

نماینده مردم مشهد در مجلس با اشاره به ادعای مطرح شده مبنی بر مشروعیت بخشی به حمله نظامی به کشورمان طبق قطعنامه‌های شورای امنیت در مکانیسم ماشه، این ادعاها را نادرست خواند و گفت: قطعنامه‌های شورای امنیت در این فرآیند، ذیل ماده 41 است. طبق این ماده هیچ موضوعی پیرامون برخورد نظامی مطرح نشده و رسمیت بخشیدن به هرگونه اقدام نظامی در این قطعنامه‌ها موضوع نادرستی است که مطرح می‌شود.

وی با اشاره به نحوه مواجهه درست کشور در قبال این موضوع اصلاح اقتصادی را مهمترین اصل دانست و گفت: به نظر می‌رسد در اصلاح اقتصادی کشور باید تحریم‌ها را به عنوان یک‌متغیر میان مدت دید و‌ اصل را بر این موضوع بگذاریم.

وی گفت: متاسفانه برخی از بدنه اجرایی کشور حاضر است، هزینه بیشتری دهد تا این روند را به تاخیر بیندازد و در برنامه‌های خود حتی چشم اندازی برای کاهش تحریم هم در نظر نمی گیرد و‌ با نگاه به نبود تحریم‌ها برنامه‌ها بسته می‌شود.

وی افزود: بخشی از ساختار تصمیم گیر ما با وجود تجربه‌های تکرار شده که جدیدترین آنها جنگ 12 روزه است همچنان منتظر است مسئله را با امتیاز دادن به  تاخیر بیندازد که این نوع نگاه وضعیت ثابتی را پیش روی ما قرار نمی دهد.

در ادامه این نشست بهادری جهرمی استاد حقوق دانشگاه تربیت مدرس به تحلیل و ارزیابی وضعیت برجام و فرآیندهای مرتبط با آن پرداخت.

‌وی با اشاره به اینکه اساتید حقوق همان ابتدا متوجه نقاط ضعف و احتمالات منفی در برجام شده بودند به سابقه فعالیت خود  در مرکز پژوهش‌های مجلس در دهه 80 و 90 اشاره کرد و گفت:  در آن زمان، تیمی متشکل از حدود 10 پژوهشگر حقوقی، متن توافق را از منظر حقوق داخلی ایران، حقوق ایالات متحده و حقوق بین‌الملل بررسی و پیش‌بینی‌های دقیقی درباره پیامدهای آن داشتند. 

بهادری تأکید کرد: این کارشناسان با توجه به متن قرارداد، احتمال وقوع هر رویداد و نکات مهم را پیش‌بینی و تذکر داده بودند اما سیاستمداران به رغم این هشدارها، تصمیم گرفتند که هر طور شده این توافق امضا و منعقد شود.

وی با اشاره به اینکه تکلیف برجام از همان ابتدا مشخص بود به مکانیسم ماشه اشاره کرد و‌گفت: این مکانیزم در ظاهر بر اساس ابزار حق وتو که موضوعی ناعادلانه بود وضع شده بود ولی ما جایی که می توانستیم از این حق به نفع خودمان استفاده کنیم آن را بی اثر  کردیم.

وی به خسارت‌های اقتصادی و زمانی که بر اثر این تصمیمات به کشور وارد شده اشاره کرد وگفت: در این مدت، فرصت‌های رشد و توسعه زیادی از کشور به دلیل تصمیمات نادرست متوقف شد و این در حالی بود که دیگران در حال پیشرفت بودند و ما در جای خود در جا زدیم. این توقف و عقب‌ماندگی  نتیجه تصمیمات سیاسی و عدم درک صحیح از پیامدهای آن بوده است.

بهادری با اشاره به  نقش کلیدی دانشگاه‌ها، دانشکده‌ها و ذهن جوان ایرانی در مسیر پیشرفت کشور گفت: راه حل مشکلات کشور نه از فروش نفت و‌ نه از واشنگتن می گذرد بلکه در داخل و در ذهن نخبگان و جوانان است.

وی گفت: کلید حل مسائل کشور در تغییر نگرش و تمرکز بر ظرفیت‌های داخلی است و نباید مشکل را در جای دیگری جست‌وجو کرد. به عنوان نمونه تولید گندم در دولت شهید رئیسی، از حدود 4 میلیون و 500 هزار تن به 12 میلیون تن رسید و ایران در حوزه نان بی‌نیاز شده است اما متأسفانه دوباره تولید گندم کاهش یافته و به حدود 5 تا 6 میلیون تن رسیده است. 

بهادری خواستار تنوع در سیاست خارجی شد و گفت: باید تنوع در روابط خارجی ایجاد کرد و از تمرکز بر یک سبد خاص پرهیز کرد. می‌توان با کشورهای همسایه و شرکای منطقه‌ای مانند شانگهای همکاری‌های گسترده‌تری داشت. 

وی با تاکید بر اینکه‌ باید در انتخاب میانجی‌گری ها در مذاکره دقت کرد و از فرصت‌ها بهره‌برداری مناسبی داشت و گفت: همان‌طور که در دوره شهید رئیسی تلاش شد روابط با عربستان از طریق میانجیگری عراق و چین احیا شود باید سیاست‌های هوشمندانه  روابط خارجی را بهبود بخشید.

بهادری با انتقاد از سیاست‌های آمریکا در قبال ایران گفت: آمریکا ابتدا تحریم‌هایی علیه ایران اعمال می‌کند، قطعنامه‌هایی علیه کشورمان صادر می‌نماید و سپس ادعا می‌کند که تمایل به مذاکره دارد. در حالی که در واقع، حتی در زمان عقد برجام، قانون‌گذاری‌هایی در کنگره آمریکا صورت می‌گیرد که نشان‌دهنده قصد فشار و محدود کردن ایران است.

وی تاکید کرد:  در مقابل، ایران ابتدا وارد مذاکره می‌شود و سپس در صورت عدم توافق، ممکن است اقداماتی انجام دهد که بر تعامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأثیر بگذارد، مثلا در صورت حمله به ایران، ایران نیز واکنش نشان می دهد.

علی خضریان، دیگر نماینده مجلس در این نشست به برخی شبهات مطرح شده درباره انرژی هسته‌ای اشاره کرد و خواستار پاسخ جامعه دانشگاهی به این موارد شد.

وی گفت: در حالی برخی می‌پرسند چرا ایران با وجود داشتن منابع نفتی، باید به سمت انرژی هسته‌ای حرکت کند که آمریکا با وجود داشتن رتبه دهم ذخایر نفت جهان و تولید روزانه 13 میلیون بشکه نفت در برابر حدود 3 میلیون بشکه نفت ایران به سمت انرژی هسته‌ای رفته است.

وی درباره  ضرورت اورانیوم سازی 60 درصد نیز گفت: این اقدام از نظر فنی به معنای ارتقای کیفیت کار است و سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران که توسط آمریکایی‌ها نصب شده بود، با غنای 93 درصد راه‌اندازی شده است. ایران به دلیل محرومیت از دسترسی به سوخت با غنای 20 درصد، خود به تولید این نوع سوخت روی آورد.

خضریان با بیان اینکه علم و دانش هسته‌ای فرآیندی رو به جلوست، گفت: در هیچ جای اساسنامه آژانس محدودیت درصد غنی‌سازی برای کشورهای عضو ذکر نشده است و هیچ کشوری حق ندارد ما را مجبور به پذیرش تعلیق‌های دائمی کند.

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه ما باید در جایگاه طلبکار صحبت کنیم اما با ما به گونه‌ای صحبت شده که در جایگاه بدهکار قرار گرفتیم، گفت: چرا باید دوباره با کسانی که تعهد خود را انجام ندادند همکاری کنی. چرا در موقعیتی قرار داشته باشیم که ادعای طلبکاری می‌کنیم اما عملاً در موضع بدهکاری قرار گیریم.چرا باید با کسانی که تعهد را عملی نکردند دوباره همکاری کنیم؟

خضریان با بیان اینکه امروز جمعیت ما چندین برابر شده و از منظر توسعه، نیاز به انرژی وجود دارد و این نیازها باید پاسخ داده شوند، تصریح کرد: مردم باید بدانند مسائل توسعه‌ای کشور از جمله تولید کشاورزی و دیگر بخش‌هایی که به برق وابسته‌اند نیاز به تأمین انرژی دارد. اگر کشور بخواهد توسعه یابد، باید این مسائل را حل کند و نمی‌توان به‌ خاطر تعابیر سیاسی از مسیر توسعه بازماند.

این نماینده مجلس در ادامه به موضوع مکانیسم ماشه اشاره کرد و گفت: در خصوص مکانیسم ماشه و سازوکارهای مرتبط، آقای عراقچی گفتند که جدا از نقدهایی که بر توافق قاهره وارد است و در برخی نکات تفاهم وجود دارد  اگر هر اقدام خصمانه‌ای علیه ما انجام شود، از جمله اقدام نظامی یا فعال‌سازی مکانیزم‌های تحریمی، آن توافق باطل خواهد شد.دبیرخانهٔ شورای عالی امنیت ملی نیز در بیانیه‌ای به این نکته اشاره کرده است.

وی افزود: در این حالت این سؤال مطرح می‌شود که چرا هنوز از سوی مجلس و افکار عمومی، اعلام رسمی نشده که آن توافق باطل است؟ چرا اعلام نمی‌کنیم که توافق لغو شده و بر اساس قانون عمل شود؟ من معتقدم که باید فراتر از قانون مجلس حرکت کنیم و به سمت خروج از برخی تعهدات برویم.

وی  گفت: معاهدهٔ ان‌پی‌تی بر مبنای یک نظم جهانی ناعادلانه شکل گرفته است. به‌طوری که گروهی از کشورها سلاح هسته‌ای دارند و تلاش کردند جلوی گسترش آن را بگیرند، اما خودشان از خلع سلاح کامل معاف‌اند. ما به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیستیم و قصد نداریم به آن سمت برویم، اما چرا باید عضویت در معاهداتی را که به صورت ناعادلانه اجرا می‌شوند، بدون جایگزین بپذیریم؟

وی گفت: پیشنهاد این است که ایران با استفاده از ظرفیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی جدید، از جمله سازمان همکاری شانگهای یا گروه بریکس، به دنبال شکل‌دهی نظم نوین هسته‌ای باشد. می‌توانیم با مذاکره و تفاهم با کشورهایی مانند روسیه، چین و سایر اعضا، یک چارچوب نظارتی و تعهدات متقابل ایجاد کنیم.چارچوبی که منصفانه باشد و حقوق ما برای تحقیق، توسعه و بهره‌برداری صلح‌آمیز هسته‌ای را تأمین کند.

وی با بیان اینکه خروج از برخی نهادها یا معاهدات به معنای دعوت به جنگ یا ایجاد بهانه برای حمله نیست، گفت: تجربه نشان داده است که عضویت در معاهدات و سازمان‌ها لزوماً مانع اعمال خصمانه علیه کشورها نمی‌شود و خروج نیز الزاما باعث تجاوز نمی‌شود. بنابراین اجازه ندهیم تجربهٔ عضویت یا عدم عضویت تبدیل به تابویی شود که ما را از پیگیری منافع ملی و ایجاد چارچوب‌های منصفانه باز دارد.

انتهای پیام/